Udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji z zakresu ochrony środowiska

O czym będziemy mówić: Uprawnienia i udział społeczeństwa w zakresie ochrony środowiska, dostęp do informacji o środowisku Procedura administracyjna i sądowo-administracyjna – prawa stron postępowania Droga do realizacji inwestycji Wybrane typy decyzji: decyzja środowiskowa - OOS, decyzja ustalająca warunki prowadzenia robót, pozwolenie wodnoprawne, pozwolenie na budowę Zagrożenia dla ekosystemów rzecznych: pobór żwiru, regulacje wód, utrzymanie wód, budowa MEW lub innych urządzeń wodnych, zatrucia wód

Uprawnienia społeczeństwa w zakresie ochrony środowiska Społeczeństwo: każdy ma dostęp do informacji o środowisku za opłatą na pisemny wniosek tylko organizacje społeczne mogą brać udział na prawach strony w postępowaniu adm., oraz zaskarżać decyzje

Organizacje społeczne: Co do zasady mogą występować na prawach strony w postępowaniu dotyczącym innej osoby (art. 31 KPA) mogą żądać wszczęcia nowego postępowania lub przyłączać się do toczącego albo mogą za zgodą organu przedstawić swój pogląd w danej toczącej się sprawie mogą wnosić o informowanie przez organ o wszczęciu określonych postępowań muszą wykazać się interesem społecznym muszą przedstawić swoje cele statutowe, które są zbieżne z przedmiotem postępowania (np. ochrona przyrody, ochrona zdrowia i życia ludności przed.....) potrzebny wniosek o dopuszczenie do postępowania i postanowienie Organu – przysługuje zażalenie wyjątki: nie mogą być stroną przy np. pozwoleniu wodnoprawnym, pozwoleniu budowlanym gdy nie sporządza się raportu OOS W postępowaniu gdzie sporządza się raport OOS (art. 44 ustawy OOS) organizacje ekologiczne korzystają z trybu uproszczonego przy dopuszczeniu do postępowania na prawach strony: wystarczy pisemne zgłoszenie chęci uczestniczenia w postępowaniu muszą przedstawić swoje cele statutowe, które są zbieżne z przedmiotem postępowania Mogą składać wnioski, skargi, petycje; Mają dostęp do informacji o środowisku

Ogólna procedura administracyjna

Podstawowe zasady z których wynikają prawa stron Normuje ją Kodeks postępowania administracyjnego (KPA) Podstawowe zasady (prawa stron): zasada prawdy obiektywnej: W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli zasada czynnego udziału stron w postępowaniu: Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań

Przywracanie uchybionych terminów Możliwe tylko gdy uchybiliśmy terminowi bez naszej winy (np. choroba, paraliż komunikacyjny spowodowany atakiem zimy, powodzią itp.) – musimy to uprawdopodobnić (np. zaświadczenie lekarskie) Organy kolegialne nie mogą się usprawiedliwiać niedbalstwem pracowników czy chorobą jednego z członków zarządu Gdy uchybiliśmy terminowi należy w ciągu 7 dni od kiedy przeszkoda ustała wysłać podanie o przywrócenie terminu dopełniając jednocześnie czynności której terminowi uchybiliśmy Na postanowienie o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie Przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przywrócenie terminu jest niedopuszczalne Nie można przywrócić terminu do złożenia uwag i wniosków w postępowaniu o wydanie decyzji środowiskowej!

Niektóre czynności w postępowaniu Podanie wniesione w terminie do niewłaściwego organu wywołuje pełne skutki prawne, a organ niewłaściwy przekazuje pismo do organu właściwego Strona może w każdym momencie postępowania przeglądać całe akta, robić notatki, odpisy, kopie (w tym foto) Jeśli organ odmawia udostępnienia akt czy sporządzenia z nich kopii powinien to zrobić pisemnie postanowieniem – żądajmy tego Dowody które można zgłaszać na poparcie swoich twierdzeń w sprawie mogą być przeróżne (najczęściej: dokumenty, literatura naukowa, oględziny, świadkowie, biegli); organ ma obowiązek w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy

Rozprawa administracyjna Wyznaczana gdy trzeba uzgodnić interesy stron, przesłuchać świadków, biegłych, dokonać oględzin, albo gdy uprości to postępowanie Wezwanie na rozprawę powinno być doręczone co najmniej na 7 dni przez jej terminem Prawo uczestników rozprawy: prawo składania oświadczeń i twierdzeń – po udzieleniu głosu przez organ prawo zadawania pytań świadkom, stronom, biegłym prawo składania wniosków dowodowych (np. powołania biegłych) prawo do wypowiedzenia się przed zamknięciem rozprawy prawo żądania sprostowania protokołu, oraz wpisania do protokołu uchylonego przez kierującego rozprawą pytania

Postępowanie administracyjne w I instancji - w praktyce Strona składa wniosek o wszczęcie postępowania (jeśli organ nie wszczyna z urzędu) Organ zawiadamia wszystkie strony o wszczęciu postępowania (ewentualnie wcześniej wzywa do uzupełnienia braków formalnych wniosku) Organ wyznacza termin do składania uwag, wniosków i dowodów albo wyznacza rozprawę administracyjną w terenie; ponadto sam kompletuje dowody i wydaje postanowienia porządkowe Organ może wezwać wnioskodawcę do ustosunkowania się do uwag pozostałych stron postępowania Organ informuje strony że zebrał cały materiał dowodowy, a strony mogą przeglądnąć akta i wypowiedzieć się ostatecznie w sprawie przed wydaniem decyzji Organ wydaje decyzję administracyjną

Tryb odwoławczy Postępowanie jest dwuinstancyjne Decyzja I instancji – zawsze przysługuje odwołanie do jednej instancji, do organu wyższego stopnia, w terminie 14 dni od doręczenia decyzji (lub 28 dni od wywieszenia obwieszczenia – art. 49 KPA) zawsze zawiera pouczenie o terminie i trybie odwołania Postanowienia – przysługuje zażalenie tylko gdy przepis tak stanowi zawsze zawiera pouczenie o terminie i trybie zażalenia jeśli na postanowienie nie służy zażalenie strona może je zaskarżyć w końcowej decyzji zażalenie nie wstrzymuje wykonania postanowienia, chyba że organ wstrzyma z urzędu

Odwołanie – jak pisać Wymogi formalne – jak każdego podania + precyzyjnie określić decyzję od której się odwołujemy (kto wydał, data decyzji, znak) Uzasadnienie – co podnosić (dotyczy nieprofesjonalistów): że decyzja narusza choćby nieznacznie przepis prawa – podać go (nawet opisowo jeśli nie znamy numeru) i uzasadnić na czym to naruszenie polega że organ w trakcie postępowania naruszył omawianą procedurę administracyjną – podać w czym zawinił że organ naruszył swobodną ocenę dowodów – źle zinterpretował materiał w aktach sprawy i jego ocena jest dowolna, a nie swobodna – wykazać sprzeczność logiczną rozumowania organu że organ nie zebrał wyczerpująco materiału dowodowego lub nie uwzględnił wszystkich naszych wniosków dowodowych pomimo że były zasadne wszelkie merytoryczne zarzuty, które przeczą zasadności wydanej decyzji albo okolicznościom które organ wziął za podstawę decyzji (można dołączyć lub wnioskować o nowe dowody) nie należy polemizować z oceną faktów wyrażoną w uzasadnieniu decyzji, chyba że na podstawie akt sprawy lub nowych dowodów można wykazać błąd w rozumowaniu organu pomocniczo można podać negatywne skutki decyzji – nie skupiać się jednak na tym

Wykonalność decyzji Wykonalne są przede wszystkim decyzje: ostateczne – tj. takie od których nie służy już odwołanie w administracyjnym toku instancji: gdy od decyzji I instancji żadna strona w terminie nie złożyła odwołania decyzje II instancji kończące postępowanie którym nadano w ich treści rygor natychmiastowej wykonalności Składając odwołanie można wnosić o wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji (w uzasadnionych wypadkach) Składając skargę do sądu na decyzję ostateczną można wnosić o wstrzymanie wykonania decyzji przez: organ – zawsze, o ile nie zachodzą przesłanki do nadania rygoru natychmiastowej wykonalności sąd, tylko jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków (trzeba uzasadnić)

Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego Skargę do WSA generalnie wnosi się na decyzje wydane w II instancji; na decyzji jest pouczenie o terminie i trybie wniesienia skargi Organizacja społeczna może występować w postępowaniu sądowo-administracyjnym jako uczestnik lub strona, nawet jeśli nie ma osobowości prawnej; może wnosić skargę Organizacja społeczna działa przez swoje organy lub przedstawicieli (musi złożyć dokument potwierdzający uprawnienia danej osoby do reprezentacji – np. dla stowarzyszenia będzie to KRS) Sąd wydaje wyrok, którym: uwzględnia skargę i uchyla decyzję adm. – wtedy doręcza wyrok wraz z uzasadnieniem każdej stronie, albo oddala skargę – wyrok wraz z uzasadnieniem doręcza się wtedy tylko na pisemny wniosek złożony w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku

Skarga do WSA – jak napisać Skarga winna zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego Sąd uwzględni skargę na decyzję lub postanowienie, jeżeli stwierdzi: naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy

Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego Co do zasady od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do NSA w terminie 30 dni od doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem Istnieje przymus adwokacko-radcowski

Koszty postępowania Postępowanie administracyjne – ponosi się tylko opłaty skarbowe (np. od decyzji, od pełnomocnictwa) Koszty postępowania przed WSA – skarżący wnosi wpis; może żądać zwrotu kosztów od organu, jeśli sąd uchylił decyzję; nie uiszcza żadnych kosztów w razie przegrania sprawy Koszty postępowania przed NSA – skarżący wnosi wpis; koszty postępowania pokrywa przegrywający sprawę

Nadzwyczajne tryby postępowania w KPA Sposób na wzruszenie decyzji ostatecznej, gdy nie jest już dopuszczalna droga sądowa (wyjątkowo także nieostatecznej) 3 tryby: wznowienie postępowania stwierdzenie nieważności decyzji uchylenie decyzji (gdy na mocy decyzji żadna ze stron nie nabyła prawa) lub zmiana decyzji (tylko za zgodą wszystkich stron)

Zwolnienie od kosztów sądowych (prawo pomocy) Może być przyznane stronie na jej wniosek złożony na urzędowym formularzu przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania Może być przyznane w zakresie: całkowitym - gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania; osoba prawna lub organizacja społeczna gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania częściowym - gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny; osoba prawna lub organizacja społeczna gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania Obejmuje w zakresie: całkowitym - zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego z urzędu (można wskazać nazwisko) częściowym - zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego z urzędu

Droga do realizacji nowej inwestycji Przy znaczniejszych inwestycjach inwestor z reguły musi uzyskać kilka decyzji np.: decyzję środowiskową decyzje lokalizacyjną (np. warunki zabudowy, lub decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego), albo wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego, koncesję dotyczącą kopalin, lub pozwolenie wodnoprawne decyzję ustalającą warunki prowadzenia robót przy regulacji wód lub zmianie stosunków wodnych pozwolenie zintegrowane lub pozwolenie na wytwarzanie odpadów, albo wprowadzanie pyłów i gazów do powietrza, albo ścieków do wód pozwolenie budowlane

Postępowanie z udziałem społeczeństwa Postępowanie z udziałem społeczeństwa to postępowanie, w którym przeprowadza się ocenę OOŚ i sporządza raport OOS przed wydaniem decyzji Udział społeczeństwa jest wymagany w większości decyzji środowiskowych, oraz niektórych: pozwoleniach budowlanych, pozwoleniu na realizację inwestycji przeciwpowodziowej Organ przed wydaniem decyzji lub opracowaniem dokumentu wymagających udziału społeczeństwa, podaje do publicznej wiadomości wszelkie istotne czynności podjęte w postępowaniu (m. in. wszczęcie postępowania, terminy zapoznania się z aktami, termin na składanie uwag, rozprawa itp) Każdy ma prawo składania uwag i wniosków w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa Uwagi i wnioski mogą być wnoszone w formie pisemnej, ustnie do protokołu, oraz elektronicznie (np. emailem) w wyznaczonym przez organ 21-dniowym terminie ich składania; można zapoznać się z aktami sprawy Uwagi są rozpatrywane, a w uzasadnieniu decyzji lub dokumentu podaje się informację w jaki sposób zostały one wzięte pod uwagę, przy czym uwagi wniesione po terminie pozostawia się bez rozpoznania Organ może zarządzić rozprawę administracyjną otwartą dla społeczeństwa

Wybrane typy decyzji na realizację inwestycji

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach (środowiskowa) Określa środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia Uzyskanie jest wymagane dla następujących planowanych przedsięwzięć z zakresu gospodarki wodnej: budowle piętrzące wodę na obszarach objętych formami ochrony przyrody, albo poza tymi obszarami: gdy na cieku nie ma innych takich budowli, lub są w odległości mniejszej niż 5km w dorzeczu, lub na wysokość nie mniejszą niż 1 m regulacja wód wydobywanie kopalin ze złoża ze śródlądowych wód powierzchniowych porty lub śródlądowe drogi wodne przystanie śródlądowe dla nie mniej niż 10 statków (w tym małych łódek) lub wykorzystujące linię brzegową na długości większej niż 20 m budowle przeciwpowodziowe, z wyłączeniem przebudowy wałów przeciwpowodziowych kanały albo kanalizacja wód rozumiana jako zagospodarowanie wód umożliwiające ich wykorzystanie do celów żeglugowych przebudowa, rozbudowa w/w inwestycji Jest wydawana jako „pierwsza” decyzja w procesie administracyjnym; jest wiążąca dla innych decyzji późniejszych Organem właściwym do wydania decyzji co do zasady jest wójt, burmistrz, prezydent miasta Jeśli liczba stron przekracza 20, organ zawiadamia o swoich czynnościach poprzez obwieszczenie zamiast pisemnie

Ocena oddziaływania na środowisko w ramach decyzji środowiskowej Ocenę OOŚ dla w/w przedsięwzięć przeprowadza się zazwyczaj, gdy organ prowadzący postępowanie stwierdzi taki obowiązek W wypadku przeprowadzenia oceny OOS inwestor opracowuje i przedkłada raport OOS W ramach oceny OOŚ przede wszystkim określa się, analizuje i ocenia: wpływ inwestycji na środowisko, zdrowie i warunki życia ludzi, dobra materialne, a także na inne kwestie inne obiekty możliwości zapobiegania negatywnym skutkom inwestycji

Decyzja środowiskowa – udział społeczeństwa Jeśli w ramach postępowania jest przeprowadzana ocena OOS to organ zapewnia udział społeczeństwa Organ podaje do publicznej wiadomości (w formie obwieszczenia) informacje o: wszczęciu postępowania stwierdzeniu obowiązku oceny OOS przedłożonym raporcie OOS 21-dniowym terminie składania uwag i wniosków przez obywateli, oraz terminie zapoznania się z aktami sprawy, a także rozprawy administracyjnej wydanej decyzji Podanie informacji do publicznej wiadomości (łącznie): W BIP-ie w siedzibie organu właściwego w sprawie i organów miejsca inwestycji w miejscu przedsięwzięcia w sposób zwyczajowo przyjęty

Decyzja środowiskowa – udział stron Organizacje ekologiczne, powołując się na swoje cele statutowe, mogą uczestniczyć w całym postępowaniu na prawach strony, gdy zgłoszą taką chęć Na odmowę dopuszczenia do postępowania służy zażalenie Organizacji ekologicznej przysługuje odwołanie od decyzji oraz skarga do sądu, nawet jeśli uprzednio nie brała udziału w postępowaniu I instancji – wiążą ją jednak terminy na dokonanie tych czynności

Wydanie decyzji środowiskowej Organ wydając decyzję: określa wymogi w zakresie ochrony środowiska przy realizacji inwestycji: rodzaj i miejsce realizacji przedsięwzięcia warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji urządzenia wymagania ochrony środowiska do uwzględnienia przy projekcie budowlanym przedstawia stanowisko w sprawie przeprowadzenia ponownej OOS na etapie pozwolenia na budowę może zobowiązać do kompensacji przyrodniczej – jeśli wynika to z OOS Decyzja środowiskowa winna posiadać szczegółowe uzasadnienie

Organ może odmówić zgody na realizację przedsięwzięcia gdy: stwierdzi niezgodność lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony (nie dotyczy niektórych publicznych inwestycji) w razie braku zgody wnioskodawcy na realizację inwestycji w wariancie bardziej zasadnym, innym niż proponowany przez wnioskodawcę jeżeli z oceny OOŚ wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, a nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru jeżeli przedsięwzięcie spowoduje niezrealizowanie celów środowiskowych zawartych w planach gospodarowania wodami w praktyce również gdy RDOŚ odmówi uzgodnienia

Decyzja ustalająca warunki prowadzenia robót z art Decyzja ustalająca warunki prowadzenia robót z art. 118 ustawy o ochronie przyrody Orzeka Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (RDOŚ), przed wydaniem pozwolenia na budowę Prowadzenie robót polegających na regulacji wód oraz budowie wałów przeciwpowodziowych, a także robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych, oraz innych robót ziemnych zmieniających stosunki wodne - na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych, zwłaszcza na terenach, na których znajdują się skupienia roślinności o szczególnej wartości z punktu widzenia przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach masowych lęgów ptactwa, występowania skupień gatunków chronionych oraz tarlisk, zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych, następuje na podstawie decyzji regionalnego dyrektora ochrony środowiska, który ustala warunki prowadzenia robót.

Pozwolenie wodnoprawne Stroną postępowania jest zawsze użytkownik rybacki; nie mogą być stroną organizacje społeczne Jest wymagane na: różne formy szczególnego korzystania z wód budowę urządzeń wodnych regulację wód pobór wody (np. wodociągi, MEW) pobór kruszywa (za wyjątkiem utrzymania wód) wprowadzenie ścieków do wód Odmawia się wydania pozwolenia wodnoprawnego gdy projekt: naruszałoby ustalenia PGW, lub MPZP nie spełniałby warunków ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury

Regulacja a utrzymanie wód Utrzymywanie śródlądowych wód powierzchniowych polega na zachowaniu lub odtworzeniu stanu ich dna lub brzegów oraz na konserwacji lub remoncie istniejących budowli regulacyjnych w celu zapewnienia swobodnego spływu wód oraz lodów, a także właściwych warunków korzystania z wody Regulacja wód polega na podejmowaniu przedsięwzięć, których zakres wykracza poza działania związane z utrzymywaniem wód, a w szczególności na kształtowaniu przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku naturalnego Utrzymanie wód może wykonywać tylko RZGW lub Marszałek Województwa (w praktyce ZMIUW), oraz właściciele urządzeń wodnych Na utrzymanie wód potrzebna jest jedynie decyzja RDOŚ z art. 118 UoOP (tam gdzie wymagana) Utrzymywanie wód nie może naruszać istniejącego dobrego stanu ekologicznego tych wód oraz warunków wynikających z ochrony wód Na regulację wód potrzebna jest decyzja środowiskowa, pozwolenie wodnoprawne, decyzja RDOŚ z art. 118 UoOP i pozwolenie na budowę

Powódź i odbudowa popowodziowa Pozwolenie wodnoprawne nie jest wymagane na wykonanie pilnych prac zabezpieczających w okresie powodzi Nowa ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z dnia 16 września 2011 r. Rząd każdorazowo po powodzi wydaje rozporządzenie z listą gmin lub miejscowości na których stosuje się szczególne rozwiązania zawarte w ustawie powodziowej Na odbudowę lub remont urządzeń wodnych uszkodzonych lub zniszczonych w czasie powodzi nie jest wymagane pozwolenie wodnoprawne – aktualnie bezterminowo Jeśli planowana odbudowa dotyczy inwestycji znacząco oddziałującej na środowisko lub na obszar Natura 2000 wymagana jest decyzja środowiskowa – jej brak nie wstrzymuje jednak inwestycji

Pozwolenie na budowę W postępowaniu nie mogą uczestniczyć organizacje społeczne na podst. art. 31 KPA Jeśli w ramach postępowania przeprowadza się ocenę OOS albo ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 (tzw. III grupa), to mogą w nim uczestniczyć organizacje ekologiczne na prawach strony, a także są składane uwagi i wnioski przez społeczeństwo Ocena OOS wygląda podobnie jak w przy wydaniu decyzji środowiskowej, z tym że przeprowadza ją RDOŚ

Inne decyzje Decyzja o warunkach zabudowy - Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego – - w postępowaniu mogą uczestniczyć organizacje społeczne na podst. art. 31 KPA

Działania wobec istniejących instalacji

Gdy instalacja działa na podstawie wykonalnych decyzji Można wnosić o: wykonanie przeglądu ekologicznego stwierdzenie nieważności decyzji z urzędu wznowienia postępowania z urzędu stwierdzenie wygaśnięcia decyzji, jeśli uprawniony nie dopełnił określonego w decyzji warunku, choć decyzja została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia tego warunku uchylenie decyzji, jeśli uprawniony nie dokonał w terminie określonych czynności, choć decyzja została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia tych czynności inne rozwiązania (np. cofnięcie decyzji) przewidziane dla poszczególnych typów decyzji

Kiedy należy wezwać lub zawiadomić policję Gdy są prowadzone prace wymagające pozwolenia wodnoprawnego bez takiego pozwolenia lub wbrew jego warunkom (wykroczenie z art. 192 ust. 1 PW lub przestępstwo uszkodzenia brzegów i dna z art. 191 PW) Gdy są prowadzone prace wymagające decyzji ustalającej warunki prowadzenia robót bez tej decyzji lub wbrew jej warunkom (wykroczenie z art. 131 pkt 8 UoOP)

Dziękuję za uwagę