PLANOWANIE ENERGETYCZNE W GMINIE Podkarpacka Agencja Energetyczna Sp. z o.o.
Po co planowanie energetyczne w gminie? Względy ekonomiczne Bardzo wysokie koszty energii cieplnej, elektrycznej oraz gazu Potencjalne źródło dużych oszczędności Względy prawne Wymogi prawa energetycznego i jego zapisów (zwłaszcza Art. 18 oraz Art. 19) Zobowiązania pakietu klimatyczno-energetycznego Poprawa bezpieczeństwa energetycznego Wykorzystanie lokalnych źródeł energii Poprawa jakości powietrza Obniżenie niskiej emisji Poprawa warunków życia mieszkańców
Co powinny zawierać założenia do planu zaopatrzenia w ciepło energię elektryczną i paliwa gazowe? Art. 18 ustawy Prawo energetyczne: 1. Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy: 1) planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy; 2) planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy; 3) finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy. 2. Gmina realizuje zadania, o których mowa w ust. 1, zgodnie z: 1) miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - z kierunkami rozwoju gminy zawartymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy; 2) odpowiednim programem ochrony powietrza przyjętym na podstawie art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska
Co powinny zawierać założenia do planu zaopatrzenia w ciepło energię elektryczną i paliwa gazowe? 1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, zwany dalej "projektem założeń". 2. Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy co najmniej na okres 15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata. 3. Projekt założeń powinien określać: 1) ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe; 2) przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych; 3) możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej i ciepła użytkowego wytwarzanych w kogeneracji oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych; 4) zakres współpracy z innymi gminami.
Etapy przygotowania „założeń do planu...” Decyzja o opracowaniu dokumentu i procedurze jego relaizacji (własnymi siłami, eksperckie, model mieszany) – wójt/burmistrz/prezydent Wybór wykonawcy (opcjonalnie)) Zebranie danych (ankietyzacja, dokumenty zakładu energetycznego i gazowniczego, informacje o gminie) – wykonawca/urząd Analiza dokumentów (m.in. Strategia rozwoju gminy, studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego, program ochrony środowiska, prograzm rozwoju lokalnego itp.) oraz zebranych danych Opracowanie założeń i przesłanie ich do opinii marszałka pod kątem zakresu współpracy z innymi gminami i zgodności z polityką energetyczną państwa Konsultacje społeczne (21 dni Przyjęcie założeń przez Radę Gminy
Kto jest zaangażowny?
Kto, dlaczego i na jakich zasadach jest zaangażowany w planowanie energetyczne w gminie Samorząd Z mocy ustawy odpowiada za zabezpieczenie mieszkańcom potrzeb bytowych w tym dostępu do mediów energetycznych i za rozwój gminy Poprzez opracowanie dokumentów strategicznych, w tym „założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” Mieszkańcy Konsumenci energii Konsultacje społeczne „założeń...” Dostawcy energii (zakłady energetyczne, ciepłownicze, gazownicze) Zaopatrują w energię lokalną społeczność i wszystkich interesariuszy Udostępnianie swoich planów na żądanie gminy Inwestorzy Konsumenci lub producenci energii Konsultacje społeczne „założeń...” lub rozmowy bezpośrednie
Kto podejmuje decyzje Wójt/burmistrz/prezydent – o przyjęciu „założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” Urząd Regulacji Energii - przez koncesjonowanie - kto może grać, zatwierdzenie planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych, taryf na nośniki energii, rozstrzyganie sporów starosta – kwestie związane z ochroną środowiska samorząd wojewódzki - opiniowanie założeń do planu odnośnie koordynacji współpracy z innymi gminami i zgodności z polityką energetyczną państwa
Ramy dokumentu prawne: ustawa o samorządzie terytorialnym, ustawa prawo energetyczne, ustawa o ochronie środowiska itp. gospodarcze: konkurencyjny rynek producentów, relacje rynkowe kupujący-sprzedający, towar - energia, reguła TPA, orientacja przedsiębiorstw na przeżycie i zysk społeczne: bariery obciążenia budżetów gospodarstw domowych, akceptowalność reguł itp., polityczne: stosunki wyborcy-władze, bezpieczeństwo energetyczne, ekologiczne
Etapy realizacji dokumentu Diagnoza stanu istniejącego Określenie aktualnego zapotrzebowania na media energetyczne Opis gminy z uwzględnieniem uwarunkowań społecznych, ekonomicznych, środowiskowych itp. Charakterystyka istniejącej infrastruktury energetycznej Priorytety gminy Prognoza popytu na energię Odniesienie do dokumentów strategicznych – gminnych, regionalnych, krajowych Analiza scenariuszy zakładów energetycznych Określenie potencjału rozwojowego oraz potencjału oszczędności Zdefiniowanie celów W zakresie zapewnienia niezawodnego i pełnego zaspokojenia potrzeb energetycznych odbiorców, W zakresie minimalizacji kosztów zaspokojenia potrzeb energetycznych odbiorców, W zakresie mniejszenia obciążenia środowiska przyrodniczego w tym rozwoju OZE, W zakresie efektywności energetycznej Przygotowanie programu wykonawczego Określenie priorytetów Wybór zadań do realizacji i wskazanie źródeł ich finansowania oraz harmonogramu Wskazanie jednostek odpowiedzialnych za realizację programu wykonawczego Założenia do planu
O czym warto pamiętać? „Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” są dokumentem obowiązkowym dla gmin Muszą być sporządzane na okres co najmniej 15 lat, a aktualizowane raz na trzy lata. Od 2011 obowiązkowym elementem „Założeń...” będzie określenie potencjału efektywności energetycznej i wskazanie metod jej zwiększenia, przy czym obowiązkowy cel roczny do osiągnięcia będzie wynosić 1 %, chyba, że audyt efektywności energetycznej wykarze inaczej Ważne i przemyślane „założenia...” to dobry argument w staraniu się o środki oraz przy pozyskaniu inwestorów. To także możliwość nakłonienie zakładów energertycznych do dostosowania ich planów do potrzeb gminy (wymagane jest wówczas opracowanie „planu zaopatrzenia w ciepło, enregię elektryczną i paliwa gazowe”)
Czy można pozyskać środki na „Złożenia...”? Przygotowanie „założeń...” należy do zadań własnych gminy. Ustawodawca nie przewidział zabezpieczenia dodatkowych środków na nie Środki można pozyskać na działania proekologiczne pod hasłem np „polityki ekoenergetycznej” np. jako element szkoleń w ramach działania 9.5 PO KL (w wypadku obszarów wiejskich), czy działań w ramach LEADER + (dla terenu objętego lokalną grupą działania – LGD). Środki mogą być też dostępne przez WFOŚiGW, ale jest to zależne od priorytetów w województwie. Większe dokumenty mogą być opracowane przy wsparciu mechanizmu ELENA finansowanego ze środków programu Inteligentna Enregia dla Europy. Muszą się jednak wiązać z konkretnym działaniami inwestycyjnymi.
Są „Założenia...”, co dalej? Realizacja planu wykonawczego Porozumienie burmistrzów (Covenant of Mayors) – ciekawa perspektywa (www.eumayors.eu) Opracowanie SEAP – Sustatainable Energy Action Plan (Plan działania na rzecz zrównoważonego zużycia energii) – określającego działania niezbędne do osiągnięcia przyjętego zobowiązania w zakresie redukcji emisji CO2
Dziękuję Państwu za uwagę! PAE Sp. z o.o. www.pae.org.pl biuro@pae.org.pl Tel. 17 867 62 80 Fax 17 867 62 82