Jak skutecznie zarządzać ryzykiem podatkowym? Grażyna Młynarczyk
Plan prezentacji Czynniki kształtujące ryzyko podatkowe Ryzyko podatkowe w Polsce – wybrane statystyki Metody zarządzania ryzykiem podatkowym
Zarządzanie Ryzykiem Podatkowym Działania mające na celu opracowanie i wdrożenie wewnętrznych procedur (w tym automatycznych i manualnych) mających na celu zapewnienie: Przestrzegania prawa podatkowego i wymogów ustawowych Identyfikacji ryzyk podatkowych Efektywności podatkowej Właściwego funkcjonowania wewnętrznych funkcji podatkowych Minimalizacji ryzyka podatkowego oraz wpływu tego ryzyka na sprawozdania finansowe Monitorowania zmian w prawie podatkowym
Czynniki kształtujące ryzyko podatkowe
Czynniki kształtujące ryzyko podatkowe TRADYCYJNE NOWE Złożoność prawa podatkowego Odpowiedzialność karnoskarbowa Sprawozdawczość finansowa Zwiększone wymogi regulacyjne (na przykład uregulowania SOX, projekt VIII Dyrektywy) Nacisk na ład korporacyjny Rosnące oczekiwania udziałowców Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych + Przed SOX Po SOX
Źródła ryzyka podatkowego Zewnętrzne Wewnętrzne Niestabilne prawo podatkowe Zmieniające się interpretacje prawa podatkowego (w tym orzeczenia sądów) Fiskalizm organów skarbowych Zmiany w innych przepisach prawa Zmienne uwarunkowania rynkowe Niewystarczające kompetencje pracowników Niewłaściwy i/lub niezdefiniowany podział obowiązków Brak jasnych i skutecznych wewnętrznych procedur podatkowych Brak wymiany informacji między działami finansowymi i merytorycznymi Braki w dokumentacji Brak zaangażowania działu podatkowego w operacje gospodarcze Niewykorzystany potencjał w zakresie funkcji podatkowych stosowanych systemów informatycznych + +
Skutki braku skutecznego zarządzania ryzykiem podatkowym Skutki ustawowe Skutki biznesowe Zaległości podatkowe (odsetki karne, sankcje, utrata prawa do ulg) Odpowiedzialność karnoskarbowa (KKS) Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych Naruszenie wymogów sprawozdawczości finansowej Naruszenie innych wymogów ustawowych (w tym w zakresie sprawozdawczości giełdowej) Nieopłacalne decyzje dot. prowadzonej działalności Mało konkurencyjna oferta produktów Zwiększona podstawa opodatkowania Nadpłata podatków Utrata reputacji +
Ryzyko podatkowe w Polsce - wybrane statystyki
Udział wpływów z przypisów w przychodach budżetowych z tytułu podatków (%)
Wartość przypisów dokonanych w ramach kontroli UKS (w tys. zł)
Wartość przypisów wynikających z decyzji wydanych przez UKS i US (w tys. zł)
Nowe sprawy w NSA w roku 2004
Przekazane do ponownego rozpatrzenia Wyniki spraw NSA w roku 2004 1% inne 23% Przekazane do ponownego rozpatrzenia 2% Rozpatrzone 74% Odroczone/ umorzone
Jak zarządzać ryzykiem podatkowym?
Obszary ryzyka podatkowego Zewnętrzne Bardzo ograniczone możliwości zarządzania Zarządzanie ryzykiem podatkowym Wewnętrzne
Zarządzanie ryzykiem podatkowym Kompetencje pracowników Procedury Systemy informatyczne
Zarządzanie ryzykiem podatkowym Kompetencje pracowników Procedury Systemy informatyczne Jasno określony zakres odpowiedzialności Efektywna polityka szkoleniowa Sformalizowane procedury podatkowe oraz w zakresie obiegu dokumentów Pisemne instrukcje podatkowe dla pracowników spoza działu finansowego Wymiana informacji między działem finansowym i pozostałymi działami Procedury dot. prowadzenia sporów z organami podatkowymi Zgodność procedur z systemami informatycznymi Odpowiednio dostosowana funkcjonalność podatkowa Minimalny zakres ręcznego przetwarzania danych Integracja danych z różnych systemów informatycznych
Jak zarządzać ryzykiem podatkowym – KOMPETENCJE PRACOWNIKÓW Opracowanie struktury funkcji podatkowych Obsługa bieżąca Planowanie podatkowe Koordynacja w zakresie podatków Wewnętrzne funkcje kontrolne Wewnętrzne doradztwo podatkowe Zarządzanie wiedzą Polityka szkoleniowa Szkolenia dostosowane do konkretnych wymogów Edukacja podatkowa dla personelu spoza działu finansowego, zajmującego się rozliczeniami podatkowymi Okresowa weryfikacja wiedzy Ocena jakości szkoleń Dostęp do profesjonalnych źródeł informacji (LEX, czasopisma, bieżący kontakt z doradcami podatkowymi itp.) Właściwa wymiana informacji między działem finansowym/ podatkowym i pozostałymi działami Jasne określenie zakresu odpowiedzialności osób zaangażowanych w rozliczenia podatkowe (w tym personelu spoza działu finansowego)
Jak zarządzać ryzykiem podatkowym – PROCEDURY Kompletne procedury pisemne określające: Zakres odpowiedzialności dla poszczególnych działów/ osób w przedsiębiorstwie Obieg informacji i dokumentów Niezbędne zaangażowanie i pomoc ze strony działów merytorycznych Wymogi dokumentacyjne Harmonogram zadań/ terminy Procedura akceptacji decyzji w zakresie traktowania podatkowego zdarzeń gospodarczych Metodologia kwantyfikacji ryzyka podatkowego Właściwe wdrożenie/ zakomunikowanie procedur Monitorowanie efektywności i poprawności procedur (w tym okresowe weryfikacje i konieczne korekty)
Jak zarządzać ryzykiem podatkowym – SYSTEMY INFORMATYCZNE Dostosowane do konkretnych wymogów i zoptymalizowane funkcje podatkowe w systemach informatycznych zapewniające większą przejrzystość rachunkowości i sprawozdawczości podatkowej dzięki następującym elementom: Modelowa struktura danych Dostosowana do wymogów przedsiębiorstwa struktura kodów oraz algorytmów podatkowych Format sprawozdań Zminimalizowane manualne przetwarzanie danych Integracja danych z różnych systemów informatycznych Aktualizacja funkcjonalności systemów informatycznych w celu uwzględnienia zmian w przepisach podatkowych i ich interpretacjach
Dziękuję za uwagę Grazyna.Mlynarczyk@pl.ey.com