Bibliografia załącznikowa Opracowała Agnieszka Adamowicz

Obecne standardy edukacyjne nakazują poprawnie opisać źródła, z których czerpiemy wiedzę. Spis takich źródeł to: bibliografia załącznikowa

książka pisać, opisywać Bibliografia – z (gr.) biblion (biblios) graphein książka pisać, opisywać Bibliografia – to uporządkowany spis dokumentów dobranych według ustalonych kryteriów spełniającym zadania informacyjne.

Dlaczego musimy zamieszczać bibliografię? Obowiązek ten wynika z ustawy: „O prawie autorskim i prawach pokrewnych” z dnia 4 lutego 1994 r. (DzU Nr 24, poz. 83)

Autorskie prawa majątkowe -obejmują całe życie twórcy i 70 lat po jego śmierci -jeżeli twórca nie jest znany – 70 lat od daty pierwszego rozpowszechniania utworu.

Autorskie prawa osobiste -wskazują na „ojcostwo utworu” – to prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska Prawo to nigdy nie wygasa! -obligują do zachowania niezmienionej treści i formy utworu

Sporządzenie bibliografii jest formą podziękowania autorowi, jest też dowodem posiadania pewnej wiedzy o zasadach korzystania z dóbr kultury.

Bibliografia załącznikowa powinna być opracowana zgodnie z normami: PN - ISO 690: 2002 Dokumentacja - Przypisy bibliograficzne - Zawartość, forma i struktura. PN - ISO-2:1999 Informacja i dokumentacja - Przypisy bibliograficzne - Dokumenty elektroniczne i ich części.

Co trzeba wiedzieć o opisie bibliograficznym?

; : . , - / ( ) Zwracaj uwagę na znaki przestankowe: Stosuj je konsekwentnie!!!

Informacji do opisów dokumentów drukowanych szukamy zawsze na stronie tytułowej dokumentu (nie z okładki!!!).

Autor: Inicjał -zamiast imienia - podajemy tylko wówczas, gdy nie utrudni to identyfikacji osoby, np. Śniadecki J. to: Jan czy Jędrzej Śniadecki?

Jeżeli autor nie jest znany – opis zaczynamy od tytułu. Jeżeli autorów jest dwóch lub trzech – podajemy ich personalia, oddzielając od siebie przecinkami. Jeśli autorów jest więcej niż trzech, wpisujemy dane autora umieszczonego jako pierwszy – dodając napis: i in.

Pomijamy w opisie autora informacje o jego funkcjach, stopniach naukowych czy wojskowych: prof. ks. gen.

„Victor” ale Balladyna Tytuł: Można go skrócić gdy jest zbyt długi. Wyrazy pominięte zaznacz wielokropkiem: (...) Pamiętaj, że w cudzysłowie umieszczamy tylko tytuł czasopisma!!! „Victor” ale Balladyna

Nie należy podawać informacji Wydanie: Nie należy podawać informacji o pierwszym wydaniu! Informacje o kolejnym wydaniu podaje się zawsze za pomocą cyfr arabskich. (1, 2, 3 itd.)

Skróty Użyj tych skrótów kiedy w wydaniu dokonane są zmiany: Wyd. 7 popr. skr. uzup. zmien.

Wydawca: Można skracać nazwę wydawcy: Np. Ossolineum zamiast Zakład Narodowy im. Ossolińskich WSiP zamiast Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne

Obowiązkowe jest podanie roku wydania!!! Trzeba go określić nawet wówczas, gdy nie ma go w książce. Zapis taki wygląda następująco: [1964] lub ok.1964

Obowiązkowym elementem opisu bibliograficznego (od 2002r Obowiązkowym elementem opisu bibliograficznego (od 2002r.) jest numer ISBN: ISBN – (ang.) International Standard Book Number – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki - jest to symbol zawierający zakodowane informacje o książce . Numer ISBN znajdziesz w książce wydanej po roku 1978. Jeśli go nie ma w książce – ten element opisu pomijamy.

Opis bibliograficzny KSIĄŻKI

Elementy opisu: Nazwisko i imię autora: Tytuł. Wydanie. Miejsce wydania: Wydawca, rok wydania. ISBN. *Kolor niebieski oznacza elementy nieobowiązkowe Przykład: Słowacki Juliusz: Balladyna. Wyd. 3. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1993. ISBN 83-07-02949-1.

Opis bibliograficzny PRACY ZBIOROWEJ: Kompendium wiedzy o ekologii. Red. Jan Strzałko i Teresa Mossor-Pietraszewska. Wyd. 2 popr. i uzup. 2001. ISBN 83-01-13589-1.

Opis bibliograficzny JEDNEGO TOMU wielotomowej pracy zbiorowej: Poezja polska 1914-1939: antologia. Wybór i oprac. Ryszard Matuszewski, Seweryn Pollak. Wyd. 3 poszerz. Cz. 1. 1984. ISBN 83-07-00395-4.

Opis bibliograficzny ROZDZIAŁU książki napisanej przez jednego autora: Opis całości książki (jak poprzednio, ale bez ISBN). Tytuł rozdziału, stronice.

Przykład: Hutnikiewicz Artur: Od czystej formy do literatury faktu. Wyd. 5. Warszawa: WP, 1988. Ekspresjonizm, s.70-92. Tak sporządzamy również opis wiersza (czy opowiadania) ze zbioru jednego autora.

Opis bibliograficzny rozprawy (eseju, rozdziału) Z  PRACY ZBIOROWEJ – elementy opisu: Nazwisko i imię autora rozdziału. Tytuł rozdziału. W: Opis książki, w której zawarty jest rozdział (bez ISBN), stronice.

Przykład : Bogucka Maria: Barbara Radziwiłłówna. W: Życiorysy historyczne, literackie i legendarne. Seria pierwsza. Wyd. 2. Red. Zofia Stefanowska i Janusz Tazbir. Warszawa: PWN 1984. s. 67 – 88.

Opis bibliograficzny ARTYKUŁU Z CZASOPISMA

Elementy opisu: Nazwisko i imię autora artykułu: Tytuł artykułu. „Tytuł Czasopisma” rok, numer czasopisma, stronice mieszczące ten artykuł.

Przykład: Jaworski Marcin: Różewicz – ostatni modernista. „Polonistyka” 2005 nr 5 s. 18-24.

Opis bibliograficzny RECENZJI – elementy opisu: Nazwisko i imię autora recenzo- wanej książki: Tytuł tej książki. Wydanie. Rok wydania. ISBN. Rec. Imię i nazwisko autora recenzji. „Tytuł czasopisma” rok numer czasopisma stronice.

Przykład RECENZJI: Kuczok Wojciech: Gnój. Warszawa 2003. Rec. Piotr Śliwiński: Normalni, wydrążeni, źli. „Tygodnik Powszechny” 2004 nr 32 s. 11.

Opis bibliograficzny WYWIADU – elementy opisu: Nazwisko i imię osoby, która udziela wywiadu: Tytuł wywiadu. Rozm. przepr. Imię i nazwisko osoby prowadzącej wywiad. „Tytuł Czasopisma” rok numery stronic.

Przykład WYWIADU: Kuczok Wojciech: Jestem bardzo pokrzywiony. Rozm. przepr. Barbara Pietkiewicz. „Polityka” 2004 nr 3 s. 58- 59.

Opis bibliograficzny MAP, PLANÓW i ATLASÓW dane do opisu map i planów należy przejmować z ramki; (w przypadku jej braku z innych miejsc) jako autora w opisie map należy traktować kartografa mapy, plany i atlasy samoistne wydawniczo należy opisywać jak wydawnictwa zwarte, a zamieszczone w wydawnictwach zwartych lub ciągłych należy opisywać jak artykuły.

Obowiązkowe jest: -określenie rodzaju dokumentu: mapa, plan, atlas, jeśli nie występuje ono w tytule i podanie jego skali

PRZYKŁAD Beskid Sądecki i Żywiecki. Mapa. 1 : 1 000 000. Wyd. 10. Warszawa 1975. ISBN 83-0222-43. Plan centrum Warszawy. W: Atlas Architektury Warszawy. Warszawa 1977 luź. wkładka.

Opisy bibliograficzne DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH

Książka na płycie CD-ROM: Kopaliński Władysław: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [CD-ROM]. Wersja 1.03.16. Łódź: Promedia CD, 1998. ISBN 83-7231-3.

Książka w Internecie: Hłasko Marek: Ósmy dzień tygodnia [on line] [dostęp 19 września 2005].Dostęp- ny w Internecie: http://www.literatura.za pis.net.pl/okresy/wspolczesnosc/hlasko/osmy.htm.

Strona www: Skórka Stanisław: Wirtualna historia książki i bibliotek [online]. Kraków: Akademia Pedagogiczna. Instytut Informacji Naukowej [dostęp 4 lutego 2005]. Dostępny w: Word Wide Web: http://www.ap. krakow.pl/whk/.

Artykuł w czasopiśmie internetowym: Karpiel Anna.: Motyw szatana w litera- turze romantycznej. W: „Konspekt” [on- line]. 2005 nr 2 [ dostęp 22 września 2005]. Dostępny w Internecie: http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/22/Karpiel.htm. ISSN 1509-6726.

INNYCH TEKSTÓW KULTURY Opis bibliograficzny INNYCH TEKSTÓW KULTURY

Opis bibliograficzny REPRODUKCJI OBRAZU (rzeźby, dzieła architektury): Jak opis rozdziału z książki: Velasquez Diego: Infantka Małgorzata [il.]. W: Rzepińska Maria: Siedem wie- ków malarstwa europejskiego. Wyd. 2 popr. i uzup. 1986, nr il. XLVI.

Opis bibliograficzny FILMU: Cudzoziemka [film]. Reż. Ryszard Ber [kas. wiz. VHS]. Warszawa: AGF, 1986.

Wśród wielu rodzajów bibliografii, najczęściej spotykane to literatura podmiotu literatura przedmiotu

LITERATURA PODMIOTU to wszystkie dokumenty, poddawane analizie. Mogą to być dzieła literackie, dzieła sztuki, fragmenty muzyczne, fotografie, plakat, film i inne. Literaturę podmiotu masz prawo uporządkować według przyjętego przez siebie klucza (według alfabetu, rodzaju tekstów lub kolejności występowania tekstów w prezentacji). /

LITERATURA PRZEDMIOTU to publikacje o przedmiocie pracy, o cytowanych w pracy dziełach i autorach. Literatury przedmiotu się nie interpretuje, służy ona uzasadnieniu wniosków wysnutych z własnej interpretacji omawianych dzieł. Literaturę przedmiotu porządkuj zawsze alfabetycznie według pierwszego elementu opisu (autor, tytuł pracy zbiorowej).

Gdzie umieszczamy bibliografię? Bibliografię załącznikową należy umieszczać: - po tekście głównym i uzupełniających go materiałach (aneksach, przypisach) - przed materiałami informacyjno - pomocniczymi (słownikiem terminów, indeksami, streszczeniami, spisem treści itp.) - dopuszcza się zamieszczanie bibliografii po poszczególnych rozdziałach.

Bibliografia: Artykuł: Bibliografia załącznikowa i przypisy. „Biblioteka w szkole” 2004 nr 11 s. 26 – 27. Lucjan Biliński - Autorskie prawa majątkowe a praktyka ich stosowania. „Biblioteka w szkole” 2008 nr 4 s.12-15. Strony www: Bibliografia załącznikowa [online]. Mrągowo: Biblioteka szkolna I Liceum Ogólnokształcącego im. Bohaterów Westerplatte [dostęp 19 września 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.lo1mrago wo.neostrada.pl/biblioteka/bibliografz.html. Medoń-Wosz Anita, Sławiński Krzysztof: Bibliografia załącznikowa [online]. Kraków: Biblioteka Główna Akademii Ekonomicznej. 2002 [dostęp 19 września 2005]. Dostępny w World Wide Web:http://kan gur.ae.krakow.pl/Biblioteka/Wi/zalaczniki.php?link=zalaczniki#ad.6. Zasady sporządzania opisów wydawnictw zwartych i ciągłych do bibliografii załącznikowej [online]. Toruń: Serwis informacyjny Biblioteka Pedagogiczna [dostęp 19 września 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bib.edu.pl/warunki_opis2.html.