Główne założenia nowej Podstawy Programowej. Różnice w Podstawie Programowej wychowania przedszkolnego i klasy I szkoły podstawowej
Co to jest podstawa programowa ? W polskim prawie oświatowym PODSTAWA PROGRAMOWA to obowiązkowy na danym etapie edukacyjnym zestaw treści nauczania oraz umiejętności, które muszą być uwzględnione w programie nauczania i umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych. Podstawę programową dla wszystkich rodzajów szkół ogłasza minister odpowiedzialny za oświatę i wychowanie.
Aktualnie obowiązującą podstawę programową określa ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 grudnia 2008 r. W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ORAZ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO W POSZCZEGÓLNYCH TYPACH SZKÓŁ . Rozporządzenie to zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17 Rozporządzenie można znaleźć np.: http://www.infor.pl/dziennik-ustaw,rok,2009,nr,4/poz,17, rozporzadzenie-ministra-edukacji-narodowej-w-sprawiepodstawy- programowej.html lub www.men.gov.pl zakładka reforma programowa, zakładka akty prawne.
Dlaczego warto zapoznać się dokładnie z podstawa programową? Podstawa dostarcza OBIEKTYWNYCH INFORMACJI pomocnych przy wyjaśnianiu wątpliwości i w szukaniu odpowiedzi na pytania dotyczące dalszej edukacji Państwa dzieci. Podstawa programowa określa standardy i wymagania obowiązujące wszystkie przedszkola i szkoły w kraju.
Co zawiera podstawa programowa? Nowe przepisy, które obowiązują od 1 września 2009 r. zawierają opis poszczególnych etapów edukacji, określają cele kształcenia , zadania szkoły i przedszkola , treści nauczania oraz zalecane warunki i sposoby realizacji.
oraz innych form wychowania przedszkolnego stanowi Każdy etap edukacji posiada własną PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ Podstawa programowa dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych / tzw. „zerówek”/ oraz innych form wychowania przedszkolnego stanowi ZAŁĄCZNIK nr 1 do Rozporządzenia.
Realizacja celów wychowania przedszkolnego w podstawie programowej określona jest z uwzględnieniem WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECI, WYCHOWANIA I KSZTAŁCENIA w następujących obszarach: 1. kształtowanie umiejętności społecznych; 2. kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych; wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku; 3. wspomaganie rozwoju mowy dzieci; 4. wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia; 5. wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci; 6. wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych; 7. wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem;
które powinno posiadać dziecko kończące edukację przedszkolną. 8. wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec; 9. wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne; 10. wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych; 11. pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń; 12. wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt; 13. wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną; 14. KSZTAŁTOWANIA GOTOWOŚCI DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA; 15. wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. Do każdego z tych obszarów dołączony jest opis szczegółowych umiejętności, które powinno posiadać dziecko kończące edukację przedszkolną.
ABSOLWENT PRZEDSZKOLA czyli dziecko kończące przedszkole to: W świetle obowiązującego prawa oświatowego w okresie przejściowym reformy ABSOLWENT PRZEDSZKOLA czyli dziecko kończące przedszkole to: dziecko, które ukończyło grupę 5 latków w przedszkolu dziecko, które ukończyło „zerówkę” w szkole lub przedszkolu Nie ma specjalnej Podstawy Programowej dla oddziałów przedszkolnych tzw. „ zerówek” w szkole
Podstawa programowa dla szkół podstawowych zawarta jest w ZAŁĄCZNIKU NR 2 do rozporządzenia. Dzieli się ona na dwa etapy edukacyjne: I etap edukacyjny obejmujący klasy I – III szkoły podstawowej – edukacja wczesnoszkolna realizowana w formie KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO II etap edukacyjny obejmujący klasy IV – VI.
W opisie wiadomości i umiejętności ucznia w zakresie nauczania zintegrowanego WYDZIELONO WYMAGANIA DLA KLASY I Według autorów reformy programowej podstawą takiego wyodrębniania jest chęć podkreślenia ciągłości procesu edukacji rozpoczętego w przedszkolu i kontynuowanego w szkole podstawowej.
Obszary, obejmujące treści nauczania w klasie I szkoły podstawowej to: 1. Edukacja polonistyczna – wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie wypowiadania się. Dbałość o kulturę języka. POCZĄTKOWA NAUKA CZYTANIA I PISANIA. Kształtowanie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych. 2. JĘZYK NOWOŻYTNY. Wspomaganie dzieci w porozumiewaniu się z osobami, które mówią innym językiem. 3. Edukacja muzyczna. Wychowanie do odbioru i tworzenia muzyki: śpiewanie i muzykowanie, słuchanie i rozumienie. 4. Edukacja plastyczna. Poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby. Wyrażanie własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowanie do korzystania z medialnych środków przekazu.
5. Edukacja społeczna. Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi. 6. Edukacja przyrodnicza. Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywionej i nieożywionej. 7. Edukacja matematyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz kształtowanie wiadomości oraz umiejętności matematycznych dzieci. 8. ZAJĘCIA KOMPUTEROWE 9. Zajęcia techniczne. Wychowanie do techniki (poznawanie urządzeń, obsługiwanie i szanowanie ich) i działalność konstrukcyjna dzieci. 10. Wychowanie fizyczne. Kształtowanie sprawności fizycznej dzieci i edukacja zdrowotna. 11. Etyka. Przybliżanie dzieciom ważnych wartości etycznych na podstawie baśni, bajek i opowiadań, a także obserwacji życia codziennego.
Kształtowanie gotowości do czytania i pisania Czy są różnice w wymaganiach dla absolwenta przedszkola /w tym „zerówki”/ oraz ucznia kl. I? Wymagania dla absolwenta przedszkola / tj. grupy 5 latków oraz tzw. „zerówki”/ i ucznia klasy I w tych samych obszarach edukacyjnych są RÓŻNE Przykładowo przedstawiamy dwa obszary: Kształtowanie gotowości do czytania i pisania Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci
Jakie umiejętności w zakresie czytania i pisania wymagane są od absolwenta przedszkola? Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w klasie I powinno: potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki; potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach; dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania; interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania; słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami; układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej;
Czego dotyczą wymagania w stosunku do ucznia kończącego klasę I ? Dziecko kończące I klasę: rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy, zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty, pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii), posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela, korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela;
Jakie umiejętności w zakresie wychowania społecznego wymagane są od absolwenta przedszkola? /dzieci z grupy 5- latków oraz tzw. „zerówka”/ Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w klasie I : obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych; w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań; wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych; umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje.
Dziecko kończące I klasę : Czego dotyczą wymagania edukacji społecznej dla ucznia kończącego klasę I ? Dziecko kończące I klasę : potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi; wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy; współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy; wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich; ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny; zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc; wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego; potrafi wymienić status administracyjny swojej miejscowości (wieś, miasto); wie, czym zajmuje się np. policjant, strażak, lekarz, weterynarz; wie, jak można się do nich zwrócić o pomoc; wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje się w Europie; zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn narodowy), rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej.
REFORMA SYSTEMU OŚWIATY określa, że w okresie przejściowym tj REFORMA SYSTEMU OŚWIATY określa, że w okresie przejściowym tj. do 2012 roku Państwo podejmujecie decyzję o tym, jaką ścieżkę edukacyjną powinno realizować Państwa dziecko. Podstawą tej decyzji powinna być ocena gotowości szkolnej dziecka, jako niezbędnej do osiągnięcia sukcesów szkolnych.
Każdy z Państwa zna swoje dziecko najlepiej, wystarczy zatem: obiektywna ocena jego umiejętności i wiadomości /min. na podstawie wymagań stawianych absolwentom przedszkola przez Podstawę Programową/ świadomość , jakie wymagania niesie za sobą wybór „zerówki” lub I klasy / min. po analizie Podstawy Programowej/ odrobina intuicji i przede wszystkim wiara w możliwości własnego dziecka
W podejmowaniu decyzji życzymy Państwu życiowej rodzicielskiej mądrości.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Opracowanie: Renata Reszka na podstawie: ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 grudnia 2008 r. W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ORAZ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO W POSZCZEGÓLNYCH TYPACH SZKÓŁ . MATERIAŁÓW PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ NR 13 W WARSZAWIE