Finanse prywatne i publiczne

Plan wykładu: Finanse prywatne Finanse publiczne publiczne Podstawowe problemy w gospodarce

LITERATURA Ekonomia - Paul a. Samuelson, William D. Nordhaus Ekonomia - David R. Kamerschen, Richard B. Mckenzie, Clark Nardinelli 3. Ekonomia - David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch

Makroekonomia - wstęp Mikroekonomia Makroekonomia

Makroekonomia obejmuje decyzje wyboru między alternatywnymi podstawowymi celami. Żaden kraj nie może równocześnie utrzymywać wysokiej konsumpcji i wysokiej stopy wzrostu. Obniżenie wysokiej stopy inflacji wymaga albo okresu dużego bezrobocia i niskiej produkcji, albo ingerowania w funkcjonowanie wolnych rynków za pomocą narzędzi polityki płac i cen. Te trudne wybory są przykładem decyzji, jakie muszą podejmować twórcy polityki makrogospodarczej w każdym kraju.

Przedmiot zainteresowania makroekonomii

CELE I NARZĘDZIA MAKROEKONOMII PRODUKCJA: wysoki poziom wysoka stopa wzrostu POLITYKA FISKALNA: wydatki publiczne podatki ZATRUDNIENIE: niski poziom bezrobocia przymusowego POLITYKA MONETARNA: kontrola podaży pieniądza wywierająca wpływ na stopy procentowe STABILNOŚĆ POZIOMU CEN: przy swobodnej grze sił rynkowych POLITYKA DOCHODOWA: od swobodnego kształtowania relacji płac i cen do środków kontroli BILANSE ZAGRANICZNE: równowaga eksportu i importu stabilność kursu waluty STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE: polityka handlu zagranicznego interwencjonizm w odniesieniu do kursów walutowych

PRODUKCJA Produkt narodowy brutto - PNB (Gross National Product – GNP) – pieniężny wyraz bieżącej wartości rynkowej wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych w gospodarce w danym okresie. Nominalny produkt narodowy brutto – wyrażany w cenach bieżących. Realny produkt narodowy brutto (PNB) – jest miarą całkowitego dochodu gospodarki narodowej w cenach skorygowanych o poziom inflacji. PKB – Produkt krajowy brutto (ang. GDP – gross domestic product) jest miarą wielkości produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.

ZATRUDNIENIE Stopa bezrobocia - to odsetek siły roboczej pozostającej bez pracy, Siła robocza - to liczba ludzi pracujących lub poszukujących pracy.

CENY i INFLACJA Cele: Zapewnienie stabilności cen przy zachowaniu swobodnej gry sił rynkowych Stopa zmiany cen z okresu na okres powinna być bliska zeru. CPI – Consumer Price Index – Wskaźnik cen konsumpcyjnych – mierzy koszt ustalonego koszyka dóbr zawierającego pozycje takie jak: żywność, mieszkanie, odzież, opieka lekarska – nabywanego przez typowego konsumenta miejskiego. Ogólny poziom cen – P, stopa inflacji – to stopa wzrostu (lub spadku) poziomu cen, mierzona np. z jednego roku na drugi.

BILANSE ZAGRANICZNE CELE: równowaga eksportu i importu stabilność kursu waluty

POLITYKA FISKALNA Wydatki rządowe - oddziałują na relatywną wielkość konsumpcji zbiorowej i prywatnej Opodatkowanie – ściąga część dochodów i obniża wydatki prywatne, mogą wpływać na inwestycje i produkt potencjalny, oddziałuje na globalne wydatki i w ten sposób wywiera wpływ na faktyczny realny PNB i na inflację, przynajmniej w krótkim okresie.

POLITYKA MONETARNA Prowadzi ją Bank Centralny – określa podaż pieniądza. Zmiany podaży pieniądza wywołują ruch stóp procentowych w dół lub w górę i wywierają wpływ na wydatki dokonywane na pozycje takie jak Maszyny czy budynki. Wywiera istotny wpływ na faktyczny i potencjalny PNB.

POLITYKA DOCHODOWA Wyraża podejmowane przez rząd wysiłki, których celem jest hamowanie inflacji przez bezpośrednie oddziaływanie na ruch płac i cen.

POLITYKA STOSUNKÓW GOSPODARCZYCH Z ZAGRANICĄ interweniowanie w kursy walutowe polityka handlowa również za pomocą polityki pieniężnej i fiskalnej – Państwo dąży do utrzymania równowagi na rynkach walutowych i do unikania nadmiernej rozpiętości pomiędzy importem a eksportem.

Szkoły w ekonomii Fizjokratyzm F. Quesnay 1759r. Merkantylizm XVII I początek XVIII w. Szkoła historyczna XIX w. Ekonomia klasyczna Instytucjonaliści XX w. A.Smith 1776r. J.B. Say 1803r. T.R. Malthus 1798r. D. Ricardo 1817r. Ekonomia neoklasyczna J.S. Mill 1848r. Socjalizm L.M. Walras A. Marshall 1890r. J.M. Keynes 1936r. K. Marks 1867r. Nowa ekonomia klasyczna lat osiemdziesiątych Ekonomia postkeynowska od lat pięćdziesiątych W.I. Lenin 1914r. Monetaryzm M. Friedmana 1956r. Makroekonomiczna racjonalnych oczekiwań 1961r. Nowa ekonomia Keynowska lat siedemdziesiątych

Obieg okrężny dóbr, usług i płatności między gospodarstwami domowymi i przedsiębiorstwami

Obieg okrężny dóbr, usług i płatności miedzy gospodarstwami domowymi, przedsiębiorstwami i państwem