Projekt CITY_SEC i Porozumienie Gmin Powiatu Bielskiego na rzecz zrównoważonej energii , Katowice Agencje Rozwoju Regionalnego oraz Agencje Energetyczne wsparciem dla gmin i miast w stawaniu się aktywnymi działaczami w sektorze energetyki a także w budowaniu społeczności zorientowanej na zrównoważoną energię. Kamila Jankowska, dr inż. Andrzej Strykowski

Inteligentna Energia – Program dla Europy (Intelligent Energy Europe) Inicjatywa Komisji Europejskiej, część Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacyjności Międzynarodowe konsorcjum partnerów: Agencja Rozwoju Regionu Marche, Agencja Rozwoju Regionalnego Istria, Agencja Energetyczna Centralnej Macedonii, Agencja Rozwoju Regionalnego Północnych Węgier, Samorząd Miasta Turyn, Politechnika Marche, Agencja Energetyczna Południowej Szwecji Co to za projekt?

Projekt opiera się na koncepcji SEC – Sustainable Energy Community SEC: Społeczności lokalne, w których mieszkańcy, politycy, planiści, aktorzy rynku energetycznego, eksperci z obszaru rozwoju regionalnego czy energetyki aktywnie ze sobą współpracują by ciągle podnosić poziom zrównoważonej gospodarki energią z naciskiem na odnawialne źródła energii, starając jednocześnie zwiększać efektywność energetyczną Sustainable Energy Communiyty Projekt CITY_SEC i Porozumienie gmin powiatu bielskiego na rzecz zrównoważonej energii

Wspieranie gmin w tworzeniu odpowiedzialnej polityki energetycznej Wspieranie zmian zachowań energetycznych poszczególnych mieszkańców, firm i instytucji Zwiększenie świadomości mieszkańców na temat środowiskowych aspektów gospodarki energią Wzrost efektywności energetycznej w gminach i miastach Zwiększanie udziału odnawialnych źródeł energii Osiąganie celów wyznaczonych przez pakiet klimatyczno- energetyczny EU (głównie zmniejszenie emisji CO2) Główne cele projektu Projekt CITY_SEC i Porozumienie gmin powiatu bielskiego na rzecz zrównoważonej energii

Przygotowywanie raportu o obecnej sytuacji energetycznej w miastach i gminach (inwentaryzacja energii oraz emisji CO2, raport) Opracowanie możliwych scenariuszy rozwoju Opracowanie Planu Działań Na Rzecz Zrównoważonej Energii, w skrócie SEAP (duży udział gmin, głównych dostawców i odbiorców energii, firm, instytucji, mieszkańców: elementy konsultacji społecznych) Docelowo: przyjęcie Planu Działań Na Rzecz Zrównoważonej Energii w drodze uchwały Zachęcenie gmin do przystąpienia do inicjatywy Covenant of Mayors Główne etapy projektu Projekt CITY_SEC i Porozumienie gmin powiatu bielskiego na rzecz zrównoważonej energii

Szkolenia dla pracowników urzędów w zakresie kreowania odpowiedzialnej polityki energetycznej Wizyty studyjne w miastach i gminach w Polsce, które mogą stanowić przykład w zakresie zrównoważonej energetyki Wizyta studyjna w Szwecji (prowadzenia zrównoważonej gospodarki energią przy wykorzystaniu lokalnych zasobów dostępnych w każdej gminie ) Wspólna organizacja działań promocyjnych (między innymi Dni zerowej emisji czy konkursu fotograficznego na temat zrównoważonej energii Działania dodatkowe Projekt CITY_SEC i Porozumienie gmin powiatu bielskiego na rzecz zrównoważonej energii

Przygotowany Dokument Strategiczny Porozumienia CITY_SEC (Porozumienia gmin i powiatu bielskiego na rzecz zrównoważonej energii) Deklaracja przystąpienia do projektu Deklaracja wspólnego opracowania raportu Deklaracja możliwie największej mobilizacji zasobów Deklaracja przygotowania Planu Działań Deklaracja chęci podejmowania działań prowadzących do realizacji celów pakietu klimatyczno-energetycznego 20/20/20 Opis działań projektu, skład Porozumienia, zasady działania, Projekt CITY_SEC i Porozumienie gmin powiatu bielskiego na rzecz zrównoważonej energii Porozumienie na rzecz zrównowazonej energii

POROZUMIENIE MIĘDZY BURMISTRZAMI /WÓJTAMI W SPRAWIE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEJ POLITYKI ENERGETYCZNEJ INSTRUKCJA DOTYCZĄCA INWENTARYZACJI ENERGII

WPROWADZENIE SYGNATARIUSZE ZOBOWIĄZALI SIĘ DO PRZYGOTO- WANIA DO KOŃCA 2012 roku PLANÓW DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEJ POLITYKI ENERGETYCZNEJ (SEAP – SUSTAINABLE ENERGY ACTION PLAN) CELEM POROZUMIENIA (I PLANU) JEST OGRANICZE- NIE EMISJI CO 2 O 20% DO 2020 ROKU (20/20) ZASADNICZO CEL NALEŻY OSIĄGNĄĆ W WARTO- ŚCIACH BEZWZGLĘDNYCH ALE MOŻNA TEŻ OKREŚLIĆ CEL NA MIESZKAŃCA ( jeżeli przewidujemy wzrost ilości mieszkańców) OPRÓCZ CYWILIZACYJNEJ MISJI ZWIĄZANEJ Z REDUKCJĄ CO 2 PRZEWIDYWANE SĄ ROZBUDOWANE FORMY DOFINANSOWANIA PODEJMOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ Z ŚRODKÓW UNIJNYCH

DOKUMENTACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA DOKUMENTACJA WYNKAJĄCA Z POROZUMIENIA OBEJMUJE NASTĘPUJĄCE ELEMENTY (OPRACOWANIA) OGÓLNA STRATEGIA WYJŚCIOWA INWETARYZACJA EMISJI PLAN DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEJ POLITYKI ENERGETYCZNEJ SPRAWOZDANIA PODSTAWOWYM I PIERWSZYM ETAPEM JEST INWENTARYZACJA AKTUALNEJ EMISJI CO2

INWENTARYZACJA W INWENTARYZACJI OKREŚLAMY DANE DLA: ROKU WYJŚCIOWEGO (BAZOWEGO 1990) LUB MU NAJBLIŻSZEGO, DLA KTÓREGO MOŻEMY UZYSKAĆ DANE ROKU MONITOROWANEGO (POŚREDNIEGO) - PRZYJMUJEMY ROK (JEST TO PODSTAWA DLA WYGENEROWANIA DANYCH DLA ROKU WYJŚCIOWEGO I PROGNOZOWANEGO) ROKU PROGNOZOWANEGO 2020 INWENTARYZUJEMY ENERGIĘ W FORMACH JEJ KOŃ- COWEGO ZUŻYCIA (ELEKTRYCZNĄ, PALIWA, CIEPŁO SIECIOWE…) I NASTĘPNIE PRZELICZAMY NA EMISJĘ CO 2: PRZY POMOCY WSPÓŁCZYN. STANDARDOWYCH (ZALECANE) PRZY POMOCY WSPÓŁCZYN. LCA (LIFE CYCLE ASSESSMENT), KTÓRE UWZGLĘDNIAJĄ TEŻ ENERGIĘ DO WYTWORZENIA ENERGII

INWENTARYZACJA - TABELE DLA INWENTARYZACJI PRZEWIDZIANO W SEAP CZTERY TABELE (TABELE DOCELOWE – DO KOŃCA 2012 R): A. KOŃCOWE ZUŻYCIE ENERGII (w jednostkach jej zużycia) B. EMISJE CO2 LUB PRZELICZONY EKWIWALENT CO2 (wynikające z tabeli A) C. LOKALNE WYTWARZANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ I ODPOWIADAJĄCE MU EMISJE CO2 D. LOKALNE CIEPŁOWNICTWO KOMUNALNE I ODPOWIADA- JĄCE EMISJE CO2 stosowanie analizy wg. tabel C i D zależy od wyboru (warunków) gminy wzory tabel wraz z tłumaczeniem są zawarte w dostarczonych materiałach

INWENTARYZACJA - TABELE W CELU UŁATWIENIA INWENTARYZACJI W GMINACH PRZYGOTOWANO TABELE POMOCNICZE (POŚREDNIE), NA PODSTAWIE KTÓRYCH WSPÓLNIE Z ARR (Agencją Rozwoju Regionalnego) ZOSTANĄ WYPEŁNIONE TABELE SEAP RÓWNIEŻ PRZELICZENIE EKWIWALENTU CO 2 NASTĄPI WSPÓLNIE Z ARR (w II fazie inwentaryzacji) W DOSTARCZONYCH MATERIAŁACH SĄ WZORY 6 TABEL: 1. Obiekty gminne 2. Obiekty usługowo użytkowe 3. Obiekty mieszkalne 4. Gminne oświetlenie publiczne 5. Przemysł 6. Transport

INWENTARYZACJA PRZEMYSŁU UJĘCIE PRZEMYSŁU W INWENTARYZACJI JEST KONIECZNE NATOMIAST W PLANIE SEAP JEST UZNANIOWE (DOBROWOLNE) I ZALEŻY OD WPŁYWU GMINY NA SEKTOR ISTNIEJE MOŻLIWOŚĆ UWZGLĘDNIENIA TYLKO MSP (FIRM ZATRUDNIAJĄCYCH DO 250 PRACOWNIKÓW I NIE PRZEKRACZAJĄCYCH PRZYCHODU 50 MLN EU). PRZEDSIĘBIORSTWA ZAMYKANE LUB OTWIERANE W TRAKCIE PROGRAMU NIE SĄ W NIM UJMOWANE NIE SĄ UWZGLĘDNIANE PRZEDSIĘBIORSTWA OBJĘTE SYSTEMEM HANDLU UPRAWNIENIAMI DO EMISJI CO2 INWENTARYZACJA SEKTORA PRZEMYSŁ UJMOWANA JEST W TABELI O KOLUMNACH IDENTYCZNYCH JAK W TABELI 1 DLA WYKAZU WSZYSTKICH FIRM (kolumna 1)

INWENTARYZACJA LOKALNEGO WYTWARZANIA ENERGII I INNYCH GAZÓW CIEPLARNIANYCH GMINA MOŻE DOBROWOLNIE ZADEKLAROWAĆ DZIAŁANIA NA RZECZ OGRANICZENIA EMISJI INNYCH GAZÓW CIEPLARNIANYCH (CH 4 – METAN – WYSYPISKA ŚMIECI, ŚCIEKI, PRODUKCJA ROLNICZA) W TAKIM PRZYPADKU NALEŻY DOKONAĆ INWENTARYZACJI ŹRÓDEŁ EMISJI ( ILOŚĆ ODPADÓW ORGANICZNYCH) W PRZYPADKU JEŻELI NA TERENIE GMINY REALIZOWANA JEST (LUB BĘDZIE) PRODUKCJA ELEKTRYCZNOŚCI LUB CIEPŁA MOŻNA UWZGLĘDNIĆ OGRANICZENIA EMISJI CO2 Z TEGO WYNIKAJĄCE NALEŻY DOKONAĆ INWENTARYZACJI ZBIERAJĄC DANE Wg. TABELI C (ELEKTRYCZNOŚĆ) LUB D (CIEPŁO) NIE DOTYCZY TO JEDNOSTEK OBJĘTYCH SYSTEMEM HANDLU UPRAW- NIENIAMI DO EMISJI I O POBORZE MOCY WIĘKSZYM OD 20MW

KOLEJNOŚĆ DZIAŁAŃ ETAPY DZIAŁANIA W ZAKRESIE INWENTARYZACJI : I. ANALIZA MATERIAŁÓW I ORGANIZACYJNE PRZYGOTOWANIE DO ZBIERANIA DANYCH, DECYZJE O ZAKRESIE I SPOSOBIE INWENTARYZACJI (ew. zespół gminny, uchwała lub polecenie Wójta). DO 15.XI II. DODATKOWE KONSULTACJE, SPOTKANIE W ARR – XI. III. PRZYGOTOWANIE DANYCH Wg. UKŁADU TABEL INWETARY- ZACYJNYCH DO 01.III.2011.: -bez przeliczania na emisję CO2 -dla roku monitorowanego V. WYPEŁNIENIE TABEL INWENTARYZACYJNYCH PRZY UDZIALE PRZEDSTAWICIELA ARR – DO 15.III.2011 PRZYGOTOWANIE PLANU DZIAŁANIA SEAP – OD 31.III.2011 Na każdym etapie istnieje możliwość konsultacji telefonicznej lub osobistej (w ARR lub w gminie) z przedstawicielem ARR – dr inż. A.Strykowskim – tel w godz do14.00 (spotkania osobiste należy uprzednio uzgadniać telefonicznie)

DOSTARCZONE MATERIAŁY NA WSTĘPNYM ETAPIE DZIAŁAŃ INWENTARYZACYJNYM PRZEDSTAWICIELE GMIN OTRZYMUJĄ NASTĘPUJĄCE MATERIAŁY : 1. INSTRUKCJE: Jak wypełniać szablon planu działania na rzecz zrównoważonej polityki energetycznej (SEAP) 2. MATERIAŁY Z PREZENTACJI NA SPOTKANIU W DN 4.XI 3. SZABLON PLANU DZIAŁANIA SEAP 4. TABELE WYNIKAJĄCE Z DOKUMENTACJI SEAP (A, B, C, D wraz z tłumaczeniem rubryk) 5. TABELE POMOCNICZE (POŚREDNIE 1. do 6.) WRAZ Z UWAGAMI

EFEKT SZKLARNIOWY- konwekcja ograniczona przez szkło (folię)

EFKT CIEPLARNIANY GAZY CIEPLARNIANE Para wodna Metan Ozon (chroni przed UV) CO2 (1) Tlenki azotu (150) Freon (10 000) + niszczy ozon Pyły PODNIESIENIE TEMPERATURY O 5 – 6 st C Poziomy mórz +60m (znika m.inn. Holandia, Dania, Bangladesz, wszystkie porty) Wzrost opadów o % (głównie w strefach zimnych) przesunięcie stref klimatycznych Zanik niektórych roślin i zwierząt (nieprzewidywalne skutki zmiany ekosystemu) Lawinowy (pozainterwencyjny) przebieg zjawisk w przypadku braku przeciwdziałania za ok. 50 lat AKCJA MIĘDZYNARODOWA m.inn. Protokół z Kioto (1997), obowiąz. od 2005, (ograniczenie CO2 o 5% do 2012) ratyfikowany przez 141 państw (-USA -40% emisji)

EFEKT CIEPLARNIANY. Autor: Pflatau Źródło: Trenberth(1997), NASA, translated by lgrs, redrawn by Christofer S.

EFEKT CIEPLARNIANY

EFEKT CIEPLARNANY

Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej ul. Cieszyńska 365, Bielsko-Biała, tel. (33) KAMILA JANKOWSKA, OSOBA KONTAKTOWA PROJEKTU CITY_SEC DR INŻ. ANDRZEJ STRYKOWSKI, tel PRZEDSTAWICIEL ARR ODPOWIEDZIALNY ZA KOORDYNACJĘ TECHNICZNĄ