Joanna Skowron Kierownik Projektu Główny Inspektorat Sanitarny Tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego na podstawie projektu „Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities)” Joanna Skowron Kierownik Projektu Główny Inspektorat Sanitarny
Koordynator projektu: Główny Inspektorat Sanitarny „Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT” Koordynator projektu: Główny Inspektorat Sanitarny Czas trwania projektu: 24 miesiące (kwiecień 2009 do kwiecień 2011) Partnerzy: Łódź, Rzeszów, Szczecin (Wojewódzkie Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne i Urzędy Miast)
ochrona zdrowia ludności w Polsce Główny cel programu: ochrona zdrowia ludności w Polsce
Cele szczegółowe: upowszechnienie wiedzy o istniejącym prawie – ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z 9 listopada 1995 r. (Dz. U. z dnia 30 stycznia 1996 roku) tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego (instytucje publiczne podległe miastu, parki, przystanki autobusowe i tramwajowe) podnoszenie świadomości na temat wpływu dymu tytoniowego na zdrowie człowieka (bierne i czynne palenie) oraz uzyskanie poparcia społecznego dla wprowadzania nowego prawa wzmocnienie egzekwowania obowiązującego prawa w obiektach użyteczności publicznej podległych miastom
Strefy wolne od dymu tytoniowego Jak je tworzyliśmy?
1. Badania na początku projektu poznanie opinii społeczności lokalnej – w których miejscach jesteśmy narażeni na bierne palenie?
1. Badania na początku projektu poznanie opinii społeczności lokalnej – które miejsca w naszym mieście powinny być wolne od dymu tytoniowego?
2. Zaktywizowanie władzy lokalnej utworzenie koalicji lokalnej – przygotowanie udokumentowanej propozycji zmian dla władz lokalnych
2. Zaktywizowanie władzy lokalnej szkolenia dla koalicjantów – warsztaty międzynarodowe z udziałem ekspertów WHO
3. Wprowadzenie uchwał lokalnych w Łodzi – uchwały z 1993, 1994 i 2007 roku wprowadzające całkowity zakaz palenia tytoniu w zoz-ach, żłobkach i przedszkolach, zadaszonych obiektach sportowo-rekreacyjnych, na przystankach komunikacji miejskiej na terenie Miasta Łodzi oraz na terenach wyznaczonych na place zabaw dla dzieci w Rzeszowie – uchwała z 2006 roku ustalająca strefy wolne od dymu tytoniowego w miejscach publicznych takich jak: place, parki/ miejski ogród/ rezerwat miejski, przystanki komunikacji miejskiej na terenie gminy Rzeszów w Szczecinie – uchwała z 25 maja 2009 roku wprowadzająca zakaz palenia wyrobów tytoniowych na przystankach komunikacji publicznej, placach zabaw dla dzieci, boiskach szkolnych, otwartych obiektach sportowych, widowni teatru letniego podczas imprez, w miejskim ogrodzie różanym
4. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
4. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
4. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
4. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
4. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
5. Działania edukacyjne/ eventy informowanie społeczeństwa o przepisach prawnych ograniczających użycie tytoniu oraz o skutkach zdrowotnych palenia
5. Działania edukacyjne/ eventy informowanie społeczeństwa o przepisach prawnych ograniczających użycie tytoniu oraz o skutkach zdrowotnych palenia
5. Działania edukacyjne/ eventy informowanie społeczeństwa o przepisach prawnych ograniczających użycie tytoniu oraz o skutkach zdrowotnych palenia
5. Działania edukacyjne/ eventy informowanie społeczeństwa o przepisach prawnych ograniczających użycie tytoniu oraz o skutkach zdrowotnych palenia
6. Egzekucja zakazu palenia tytoniu przygotowanie strażników miejskich i policjantów
6. Egzekucja zakazu palenia tytoniu przez Straż Miejską, Policję i funkcjonariuszy PIS: mandaty, upomnienia, decyzje administracyjne, wnioski do sądu przez obywateli w ramach interwencji obywatelskich lub indywidualnych próśb skierowanych do palących
7. Badania na końcu projektu Zgodnie z najnowszym, ogólnopolskim badaniem GIS, do codziennego palenia przyznaje się co trzeci Polak (31%/ok. 9 milionów) w wieku 15 lat i więcej (23% kobiet i 39% mężczyzn) Pozytywnym zjawiskiem jest to, że najmłodsi ankietowani palą najmniej (12% dziewcząt i 3% chłopców), co może być spowodowane zmieniającymi się trendami (modą na niepalenie) oraz ograniczeniami prawnymi związanymi z paleniem tytoniu w miejscach publicznych
7. Badania na końcu projektu Na bierne palenie Polacy najbardziej narażeni są na przystankach komunikacji miejskiej (średnio 31%), w barach i pubach (20%), dyskotekach i klubach muzycznych (15%), zakładach pracy (14%) oraz kawiarniach (12%) i restauracjach (10%) Najrzadziej na bierne palenie narażeni są Polacy w szpitalach i innych placówkach służby zdrowia (4%), urzędach (4%), obiektach kulturalnych np. kinach i teatrach (5%), obiektach rekreacyjno-wypoczynkowych (6%), centrach handlowych (6%), miejscach zabaw dzieci (6%), środkach publicznego transportu (7%), szkołach i innych placówkach edukacyjnych (8%) oraz obiektach sportowych (8%). We wszystkich wymienionych w badaniu typach miejsc i obiektów narażenie na bierne palenie wyraźnie zmniejszyło się w porównaniu z 2009 rokiem – zarówno w przypadku osób palących, jak i niepalących.
7. Badania na końcu projektu Co dziesiąty (10%) Polak stwierdza, że wprowadzenie przepisów ograniczających palenie tytoniu w miejscach publicznych zdecydowanie poprawiło przestrzeganie istniejących zakazów palenia Zarówno osoby palące, jak i niepalące (po 59%) dostrzegają, że po wprowadzeniu zakazu palenia w miejscach publicznych, niepalący częściej proszą palaczy o niepalenie tam, gdzie jest to zabronione
7. Badania na końcu projektu 45% palących uważa, że zakaz palenia w miejscach publicznych może zachęcić osoby palące do podjęcia decyzji o rzuceniu palenia. Wśród niepalących wiara w pozytywny wpływ zakazu na decyzje o zaprzestaniu palenia jest wyższa (57%). Polacy zgadzają się, że antytytoniowe kampanie społeczne mogą mieć wpływ na zwiększenie wiedzy o szkodliwości palenia. Częściej opinię tę podzielają osoby niepalące (69%) niż palące (60%).
KONTAKT: j.skowron@gis.gov.pl www.gis.gov.pl tel: +48 22 536 13 31 Dziękuję za uwagę KONTAKT: j.skowron@gis.gov.pl www.gis.gov.pl tel: +48 22 536 13 31