Licencjonowanie personelu lotniczego - wybrane zagadnienia 1 1

Plan prezentacji 1. Definicje 2. Konwersja licencji PL(G) na SPL 3. Konwersja licencji PL(FB) na BPL 4. Zaliczenie szkolenia na licencję PL(G) do wydania licencji SPL 5. Zaliczenie szkolenia na licencję PL(FB) do wydania licencji BPL 6. Licencja LAPL(A) – wymagania, uprawnienia 7. Licencja LAPL(S) – wymagania, uprawnienia 2

Plan prezentacji 8. Licencja LAPL(B) – wymagania, uprawnienia 9. Licencje PPL, SPL i BPL - wymagania wspólne 10. Licencja PPL(A) – wymagania, uprawnienia 11. Licencja SPL – wymagania, uprawnienia 12. Licencja BPL – wymagania, uprawnienia 13. Uprawnienia 14. Nowe procedury – istotne zmiany 15. Istotne daty 3

1. Definicje Klasa samolotu - oznacza klasyfikację samolotów z załogą jednoosobową niewymagających uprawnień na typ Kategoria statku powietrznego - oznacza podział statków powietrznych na kategorie według określonych podstawowych właściwości, na przykład: samolot, pionowzlot, śmigłowiec, sterowiec, szybowiec, balon wolny Klasa balonu - oznacza klasyfikację balonów ze względu na sposób utrzymywania się w powietrzu Grupa balonów - oznacza klasyfikację balonów ze względu na rozmiar i pojemność powłoki 4

1. Definicje Klasa balonu - oznacza klasyfikację balonów ze względu na sposób utrzymywania się w powietrzu Grupa balonów - oznacza klasyfikację balonów ze względu na rozmiar i pojemność powłoki Rozróżnia się następujące grupy balonów (AMC1 FCL.225.B) Grupa A a) balony na ogrzane powietrze i sterowce na ogrzane powietrze z maks pojemnością powłoki 3.400 m b) balony gazowe z maks. Pojemnością powłoki 1.260 m 5

1. Definicje 2) Grupa B a) balony na ogrzane powietrze i sterowce na ogrzane powietrze o pojemności powłoki 3.401 m do 6.000 m b) balony gazowe o pojemności powłoki ponad 1.260 m 3) Grupa C balony na ogrzane powietrze i sterowce na ogrzane powietrze o pojemności powłoki 6.001 m do 10.500 4) Grupa D balony na ogrzane powietrze i sterowce na ogrzane powietrze o pojemności powłoki ponad 10.500 m 6

2. Konwersja licencji PL(G) na licencję SPL Konwersja licencji PL(G) na SPL będzie się odbywała zgodnie z raportem konwersji przesłanym do EASA Do wniosku o wymianę licencji należy dołączyć potwierdzenie wykonania samodzielnego przelotu 50 km lub z instruktorem 100 km (uwierzytelniona kserokopia dziennika lotów lub oświadczenie pilota) Do licencji SPL wpisane będą metody startu z licencji PL(G) Wpis ważnego uprawnienia FI 2 i FI 1 będzie przeniesiony do licencji SPL jako uprawnienie FI 7

2. Konwersja licencji PL(G) na licencję SPL Wpis ważnego uprawnienia TMG z licencji PL(G) może być przeniesiony do SPL, jeśli spełniony jest warunek z FCL.135.S, czyli wykonanie samodzielnego przelotu nawigacyjnego na odległość 150 km. lub jeśli posiadacz licencji PL(G) jest równocześnie pilotem samolotowym. Uprawnienia dodatkowe Posiadaczowi uprawnienia do akrobacji wyższej wpisujemy uprawnienie Akrobacja w licencji SPL. 8

3. Konwersja licencji PL(FB) na licencję BPL Konwersja licencji PL(FB) na BPL będzie się odbywała zgodnie z raportem konwersji przesłanym do EASA Do wniosku o wymianę licencji należy dołączyć potwierdzenie wykonania co najmniej 4 napełnień powłoki i 2 lotów w czasie min 2 godziny wykonanych po uzyskaniu licencji (uwierzytelniona kserokopia dziennika lotów lub oświadczenie pilota) Do licencji BPL wpisane będzie uprawnienie na taką klasę balonu jakie jest wpisane do licencji PL(FB) i jest ważne w dniu wymiany licencji oraz na grupę balonu w ramach każdej klasy zgodnie z FCL.225.B(b). Odpowiednia grupa balonu zostanie wpisana na podstawie zapisu w dzienniku lotów i oświadczenia pilota o wykonaniu min 2 lotów na balonach danej grupy (A,B,C lub D) 9

3. Konwersja licencji PL(FB) na licencję BPL Wpis ważnego uprawnienia FI 2 i FI 1 będzie przeniesiony do licencji BPL jako uprawnienie FI Posiadaczom ważnego uprawnienia CHAB lub CGB w licencji PL(FB) wpisane zostanie uprawnienie do wykonywania lotów zarobkowych (commercial operations permitted) 10

3. Konwersja licencji PL(FB) na licencję BPL Uprawnienie do wykonywania lotów nocnych zostanie wpisane do licencji BPL na podstawie wpisu takiego uprawnienia w dokumentacji osobistej pilota. Uprawnienie do wykonywania lotów na uwięzi nie było dotychczas wpisywane do licencji, a będzie mogło być wpisane do licencji BPL po udokumentowaniu spełnienia wymagań określonych w FCL.220 B i FCL.130 B. W przypadku braku takiego udokumentowania do licencji BPL wpisane zostanie ograniczenie „bez prawa wykonywania lotów balonem na uwięzi. 11

4. Zaliczanie szkolenia na licencję PL(G) do wydania SPL na podstawie raportu zaliczenia szkolenia przesłanego do EASA Szkolenie teoretyczne kandydaci ubiegający się o licencję SPL Part – FCL bez względu na to czy są po, czy przed egzaminem teoretycznym, przed wydaniem licencji muszą dołączyć zaświadczenie o odbyciu szkolenia uzupełniającego z zakresu znajomości Rozporządzenia UE 1178/2011 12

4. Zaliczanie szkolenia na licencję PL(G) do wydania SPL Szkolenie praktyczne kandydaci ubiegający się o licencję SPL Part – FCL bez względu na to czy są po, czy przed egzaminem praktycznym, przed wydaniem licencji muszą dołączyć zaświadczenie o spełnieniu wymagań określonych w FCL.110.S, czyli wykonania min 10 godzin szkolenia z instruktorem i wykonania przelotu samodzielnego min. 50 km. lub przelotu z instruktorem na odległość min. 100 km. 13

5. Zaliczanie szkolenia na licencję PL(FB) do wydania BPL Szkolenie teoretyczne kandydaci ubiegający się o licencję BPL Part – FCL bez względu na to czy są po, czy przed egzaminem teoretycznym, przed wydaniem licencji muszą dołączyć zaświadczenie o odbyciu szkolenia uzupełniającego z zakresu znajomości Rozporządzenia UE 1178/2011 14

5. Zaliczanie szkolenia na licencję PL(FB) do wydania BPL Szkolenie praktyczne kandydaci ubiegający się o licencję BPL Part – FCL bez względu na to czy są po, czy przed egzaminem praktycznym, przed wydaniem licencji muszą dołączyć zaświadczenie o spełnieniu wymagań określonych w FCL.210.B, czyli nalotu z instruktorem min. 12 godzin, ilość lotów ogółem min. 20, ilość napełnień powłoki min. 10; oraz o rozszerzenie zakresu ćwiczenia 3 o informacje dla załogi i pasażerów oraz o informacje o unikaniu obszarów chronionych 15

6. Licencja LAPL(A) Wymagania Osoba ubiegająca się o licencję LAPL(A): musi mieć ukończone 17 lat (FCL.100 LAPL) musi ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w zatwierdzonym ośrodku szkolenia (FCL.115 LAPL) musi zaliczyć egzamin teoretyczny z przedmiotów: a) wspólnych: prawo lotnicze, człowiek – możliwości i ograniczenia, meteorologia, łączność b) odrębnych dla każdej kategorii statku powietrznego: zasady lotu, procedury operacyjne, osiągi i planowanie lotu, wiedza ogólna o statku powietrznym, nawigacja (FCL.120 LAPL) 16

6. Licencja LAPL(A) Wymagania - musi zaliczyć egzamin praktyczny na tej samej klasie statku powietrznego na jakim odbywało się szkolenie (FCL.125 LAPL) Wymagane doświadczenie (FCL.110A LAPL(A)) Osoba ubiegająca się o LAPL(A) musi posiadać min 30 godzin nalotu na samolotach lub motoszybowcach, w tym: a) 15 godz. nalotu z instruktorem na klasie statku powietrznego na jakiej będzie odbywał się egzamin b) 6 godz. nalotu samodzielnego pod nadzorem, w tym min 3 godz. samodzielnych przelotów, w tym 1 przelot na odległość min 150 km z 1 lądowaniem na lotnisku innym niż lotnisko startu 17

6. Licencja LAPL(A) Uprawnienia Posiadacz licencji LAPL(A) jest uprawniony do wykonywania czynności pilota dowódcy samolotów jednosilnikowych tłokowych lądowych lub motoszybowców turystycznych o maksymalnej masie startowej do 2.000 kg, przewożących maksymalnie 3 pasażerów (FCL.105.A LAPL(A) (a)) Rozszerzenie uprawnień na inną klasę (FCL.135A LAPL(A). Ograniczenie dotyczące klasy można znieść po zaliczeniu szkolenia na innej klasie statku powietrznego : min 3 godz. szkolenia w locie, w tym 10 startów i lądowań z instruktorem i 10 startów i lądowań samodzielnych i zaliczeniu egzaminu u egzaminatora praktycznego. 18

6. Licencja LAPL(A) Uprawnienia Uprawnienia na klasę samolotu - SEP(L) lub motoszybowca - TMG wpisywane do licencji LAPL(A) nie mają określonej daty ważności, a korzystanie z nich uwarunkowane jest posiadaniem bieżącej praktyki FCL.700 (a) Do licencji LAPL(A) mogą być wpisane uprawnienia dodatkowe: a) do wykonywania akrobacji FCL.800 b) do holowania szybowców FCL.805 c) do holowania banerów FCL.805 c) do wykonywania lotów nocnych FCL.810 d) do wykonywania lotów w terenie górzystym FCL.815 19

6. Licencja LAPL(A) Wymagania dotyczące bieżącej praktyki (FCL.140.A LAPL(A) Posiadacz licencji LAPL(A) może korzystać z licencji jeśli w okresie ostatnich 24 miesięcy jako pilot samolotu lub motoszybowca: a) wylatał co najmniej 12 godzin jako dowódca w tym 12 startów i lądowań oraz b) odbył szkolenie odświeżające obejmujące co najmniej 1 godzinę lotu z instruktorem - Posiadacz licencji nie spełniający powyższych wymagań musi: a) zaliczyć kontrolę umiejętności przed egzaminatorem praktycznym; lub b) wykonać dodatkowe loty z instruktorem lub samodzielnie pod nadzorem tak aby spełnić wymagania z pkt 1) 20

7. Licencja LAPL(S) Wymagania Osoba ubiegająca się o licencję LAPL(S): musi mieć ukończone 16 lat (FCL.100 LAPL) musi ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w zatwierdzonym ośrodku szkolenia (FCL.115 LAPL) musi zaliczyć egzamin teoretyczny z przedmiotów: a) wspólnych: prawo lotnicze, człowiek – możliwości i ograniczenia, meteorologia, łączność b) odrębnych dla każdej kategorii statku powietrznego: zasady lotu, procedury operacyjne, osiągi i planowanie lotu, wiedza ogólna o statku powietrznym, nawigacja (FCL.120 LAPL) 21

7. Licencja LAPL(S) Wymagania zaliczyć egzamin praktyczny w tej samej klasie statku powietrznego na jakim się szkolił (FCL.125 LAPL) Wymagane doświadczenie (FCL.110S LAPL(S)) Osoba ubiegająca się o LAPL(S) musi posiadać min 15 godzin nalotu na szybowcach, w tym: a) 10 godz. szkolenia z instruktorem b) 2 godz. nalotu samodzielnego pod nadzorem, c) 45 startów i lądowań, d) 1 samodzielny lot nawigacyjny na odległość min 50 km lub 1 lot nawigacyjny z instruktorem na odległość min 100 km 22

7. Licencja LAPL(S) Uprawnienia Posiadacz licencji LAPL(S) jest uprawniony do wykonywania czynności pilota dowódcy szybowców oraz szybowców z napędem. Aby korzystać z uprawnień na motoszybowce turystyczne (TMG), posiadacz licencji musi spełnić wymagania określone w FCL.135.S (FCL.105.S LAPL(S) (a)) Metody startu (FCL.130.S LAPL(S). Uprawnienia wynikające z licencji LAPL(S) ograniczają się do metod startu wykorzystanych podczas egzaminu praktycznego. Ograniczenie można znieść po zaliczeniu szkolenia zgodnie Z FCL.130.S LAPL(S) (a) pkt 1-3 i wpisaniu do książki lotów przez instruktora FCL.130.S LAPL(S) (b) 23

7. Licencja LAPL(S) Wymagania dotyczące bieżącej praktyki (FCL.140.S LAPL(S) i FCL.130S LAPL(S) (c) i (d) 1) Posiadacz licencji LAPL(S) może korzystać z licencji jeśli w okresie ostatnich 24 miesięcy jako pilot szybowca lub szybowca z napędem wykonał: a) Co najmniej 5 godzin jako dowódca w tym 15 startów i lądowań oraz b) 2 loty szkolne z instruktorem 24

7. Licencja LAPL(S) Wymagania dotyczące bieżącej praktyki (FCL.140.S LAPL(S) i FCL.130S LAPL(S) (c) i (d) 2) Posiadacz licencji nie spełniający powyższych wymagań musi: a) zaliczyć kontrolę umiejętności przed egzaminatorem praktycznym; lub b) wykonać dodatkowe loty z instruktorem lub samodzielnie pod nadzorem tak aby spełnić wymagania z pkt 1) 25

7. Licencja LAPL(S) Wymagania dotyczące bieżącej praktyki (FCL.140.S LAPL(S) i FCL.130S LAPL(S) (c) i (d) 3) W celu utrzymania uprawnień w każdej metodzie startu pilot musi wykonać co najmniej 5 startów w okresie ostatnich 24 miesięcy; w przypadku lin gumowych 2 starty. W przypadku niespełnienia powyższych wymagań pilot musi wykonać dodatkowe starty z instruktorem lub samodzielnie pod nadzorem instruktora w celu wznowienia uprawnień. 26

8. Licencja LAPL(B) Wymagania Osoba ubiegająca się o licencję LAPL(B): musi mieć ukończone 16 lat (FCL.100 LAPL) musi ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w zatwierdzonym ośrodku szkolenia (FCL.115 LAPL) musi zaliczyć egzamin teoretyczny z przedmiotów: a) wspólnych: prawo lotnicze, człowiek – możliwości i ograniczenia, meteorologia, łączność b) odrębnych dla każdej kategorii statku powietrznego: zasady lotu, procedury operacyjne, osiągi i planowanie lotu, wiedza ogólna o statku powietrznym, nawigacja (FCL.120 LAPL) 27

8. Licencja LAPL(B) Wymagania zaliczyć egzamin praktyczny w tej samej klasie statku powietrznego na jakim się szkolił (FCL.125 LAPL) Wymagane doświadczenie (FCL.110.B LAPL(B)) Osoba ubiegająca się o LAPL(B) musi zaliczyć na balonach tej samej klasy min. 16 godzin szkolenia w locie, w tym: a) 12 godz. szkolenia z instruktorem b) 10 napełnień powłoki, c) 20 startów i lądowań, d) 1 samodzielny lot pod nadzorem nie krótszy niż 30 minut 28

8. Licencja LAPL(B) Uprawnienia Posiadacz licencji LAPL(B) jest uprawniony do wykonywania czynności pilota dowódcy balonów na ogrzane powietrze lub sterowców na ogrzane powietrze o maksymalnej pojemności powłoki 3.400 m lub balonów gazowych o pojemności powłoki 1.200 m przewożących maksymalnie 3 pasażerów. (FCL.105.B) Uprawnienia wynikające z licencji ograniczają się do klasy balonów na której przeprowadzono egzamin praktyczny. Można je rozszerzyć na inną klasę po zaliczeniu szkolenia i egzaminu (FCL.135.B) 29

8. Licencja LAPL(B) Uprawnienia Uprawnienia wynikające z licencji LAPL(B) nie obejmują lotów na uwięzi. Ograniczenie to może zostać zniesione po wykonaniu przez pilota co najmniej 3 lotów na uwięzi (FCL.130.B) 30

8. Licencja LAPL(B) Wymagania dotyczące bieżącej praktyki (FCL.140.B i FCL.130.B (c) i (d) 1) Posiadacz licencji LAPL(B) może z niej korzystać jeśli w okresie ostatnich 24 miesięcy na jednej klasie balonów wykonał: a) co najmniej 6 godzin jako dowódca w tym 10 startów i lądowań oraz b) 1 lot szkolny z instruktorem 31

8. Licencja LAPL(B) Wymagania dotyczące bieżącej praktyki (FCL.140.B i FCL.130.B (c) i (d) 2) Posiadacz licencji nie spełniający powyższych wymagań musi: a) zaliczyć kontrolę umiejętności przed egzaminatorem praktycznym na odpowiedniej klasie balonu; lub b) wykonać dodatkowe loty z instruktorem lub samodzielnie pod nadzorem tak aby spełnić wymagania z pkt 1) 3) W celu utrzymania uprawnienia do wykonywania lotów na uwięzi pilot w okresie ostatnich 24 miesięcy musi wykonać co najmniej 2 loty na uwięzi. 32

9. Licencja PPL, SPL i BPL - wymagania wspólne (FCL podczęść C sekcja 1) Osoba ubiegająca się o licencję BPL, SPL lub PPL musi wykazać podczas egzaminów, że posiada wiedzę teoretyczną z następujących przedmiotów: przedmioty wspólne: prawo lotnicze, człowiek - możliwości i ograniczenia, meteorologia oraz łączność; przedmioty dotyczące poszczególnych kategorii statków powietrznych: zasady lotu, procedury operacyjne, osiągi i planowanie lotu, wiedza ogólna o statku powietrznym oraz nawigacja (FCL.215) 33

10. Licencja PPL(A) Uprawnienia Posiadacz licencji PPL(A) jest uprawniony do wykonywania bez wynagrodzenia czynności pilota dowódcy lub drugiego pilota w operacjach niekomercyjnych (FCL.205A (a)) Posiadacz licencji PPL(A) z uprawnieniami instruktora lub upoważnieniem egzaminatora może otrzymywać wynagrodzenie za: 1) prowadzenie szkolenia w locie w zakresie LAPL(A) lub PPL(A) 2) prowadzenie egzaminów praktycznych i kontroli umiejętności w zakresie powyższych licencji 3) korzystanie z uprawnień wpisanych do tych licencji 34

11. Licencja SPL Uprawnienia Posiadacz licencji SPL jest uprawniony do wykonywania czynności pilota dowódcy szybowców lub szybowców z napędem. Aby wykonywać loty na motoszybowcach turystycznych należy spełnić wymagania określone w FCL.135.S (FCL.205.S (a)) Posiadacz licencji SPL może przewozić pasażerów (nieodpłatnie, w operacjach niekomercyjnych) dopiero po wykonaniu, w okresie po uzyskaniu licencji, co najmniej 10 godzin nalotu lub 30 startów w charakterze pilota dowódcy na szybowcach lub szybowcach z napędem 35

11. Licencja SPL Uprawnienia Posiadacz licencji SPL jest uprawniony do wykonywania lotów zarobkowych w operacjach komercyjnych dopiero wtedy gdy: 1) ukończy 18 lat 2) wykonana po uzyskaniu licencji 75 godzin czasu lotu lub 200 startów w charakterze pilota dowódcy 3) zaliczy kontrolę umiejętności przed egzaminatorem (FCL.205.S (b) (2)) 4) uzyska wpis uprawnienia do wykonywania lotów zarobkowych do licencji 36

11. Licencja SPL Uprawnienia Posiadacz licencji SPL z uprawnieniami instruktora może wykonywać czynności określone powyżej oraz otrzymywać wynagrodzenie za (FCL.205.S (c)) : 1) prowadzenie szkolenia w locie do licencji LAPL(S) lub SPL 2) prowadzenie egzaminów praktycznych i kontroli umiejętności jeśli posiada upoważnienie egzaminatora 3) korzystanie z uprawnień wpisanych do licencji 37

12.Licencja BPL Uprawnienia Posiadacz licencji BPL jest uprawniony do wykonywania czynności pilota dowódcy balonów i sterowców na ogrzane powietrze (FCL.205.B (a)) Posiadacz licencji BPL jest uprawniony do wykonywania lotów zarobkowych w operacjach komercyjnych dopiero wtedy gdy: 1) ukończy 18 lat 2) wykona po uzyskaniu licencji 50 godzin czasu lotu lub 50 startów w charakterze pilota dowódcy balonu 3) zaliczenia kontroli umiejętności przed egzaminatorem (FCL.205.B (b)) 4) uzyska wpis uprawnienia do wykonywania lotów zarobkowych do licencji 38

12.Licencja BPL Uprawnienia Posiadacz licencji BPL z uprawnieniami instruktora może wykonywać czynności określone powyżej oraz otrzymywać wynagrodzenie za (FCL.205.B (c)): 1) prowadzenie szkolenia w locie do licencji LAPL(B) lub BPL 2) prowadzenie egzaminów praktycznych i kontroli umiejętności jeśli posiada upoważnienie egzaminatora 3) korzystanie z uprawnień wpisanych do licencji 39

12.Licencja BPL Rozszerzenie uprawnień na inną klasę lub grupę balonów (FCL.225.B) Uprawnienia wynikające z licencji BPL ograniczają się do klasy i grupy balonów w której został przeprowadzony egzamin praktyczny. W przypadku rozszerzenia na inną klasę w ramach tej samej grupy należy spełnić wymagania określone w FCL.135.B W przypadku rozszerzenia na inną grupę w ramach tej samej klasy należy wykonać co najmniej 2 loty szkolne balonem odpowiedniej grupy oraz posiadać następujący czas lotu w charakterze pilota dowódcy 40

12.Licencja BPL Rozszerzenie uprawnień na inną klasę lub grupę balonów (FCL.225.B) 1) 100 godzin w przypadku balonów o pojemności powłoki od 3.401 m do 6.000 m 2) 200 godzin w przypadku balonów o pojemności powłoki od 6.001 m do 10.500 m 3) 300 godzin w przypadku balonów o pojemności powłoki ponad 10.500 m 4) 50 godzin w przypadku balonów gazowych o pojemności powłoki ponad 1.260 m 41

13.Uprawnienia Uprawnienia do wykonywania lotów według wskazań przyrządów – IR (Part-FCL podczęść G) typ/IR (np. A 320/IR) IR/SE IR/ME 2. Uprawnienia na klasę i typ statku powietrznego z załogą jednoosobową (Part-FCL podczęść H) SEP(L) SEP(S) MEP(L) MEP(S) TMG 42

13.Uprawnienia 3. Uprawnienia dodatkowe (Part-FCL podczęść I) Akrobacja (FCL.800) Holowanie szybowców (FCL.805) Holowanie banerów (FCL.805) Noc (FCL.810) Góry (FCL.815) Pilot doświadczalny (FCL.820) 43

13.Uprawnienia 4. Uprawnienia instruktorskie (Part-FCL podczęść J) FI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 2) FI-Resricted (FCL.910.FI) FI, FI/CPL, FI/IR, FI/ME, FI/FI, FI/ tylko do LAPL (FCL.905.FI) b) TRI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 4) c) CRI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 5) d) IRI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 6) e) MI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 10) f) FTI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 11) 44

13.Uprawnienia 5. Upoważnienia instruktorskie SFI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 7) MCCI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 8) STI (Part-FCL, podczęść J, sekcja 9) 6. Inne uprawnienia a) Uprawnienie do wykonywania lotów zarobkowych wpisywane do licencji SPL i BPL 45

13.Uprawnienia 46

13.Uprawnienia Uprawnienie pilota doświadczalnego (FT): wpisujemy do licencji samolotowych i śmigłowcowych: CPL i ATPL do wpisu uprawnienia FT niezbędne jest posiadanie ważnego uprawnienia IR w licencji Dodatkowe uprawnienia wpisywane do licencji: 47

13.Uprawnienia Uprawnienie na typ samolotu w załodze wieloosobowej : „ W przypadku, gdy kurs do uprawnień na typ obejmował mniej niż 2 godziny szkolenia w locie na statku powietrznym, egzamin praktyczny można przeprowadzić na symulatorze FFS i ukończyć przed rozpoczęciem szkolenia w locie na statku powietrznym . W takim przypadku zaświadczenie do uprawnień na typ ze szkoleniem w locie na statku powietrznym musi zostać przekazane do właściwego organu przed wpisaniem nowych uprawnień na typ do licencji kandydata. (Part FCL dodatek 9 pkt. 17) 48

14. Nowe procedury – omówienie istotnych zmian Wydanie licencji Part FCL ( z wyjątkiem licencji ATPL) Wniosek o wydanie licencji aplikant składa do ULC po zaliczeniu szkolenia i egzaminu teoretycznego ( na wniosek o egzamin teoretyczny), odbyciu w ATO szkolenia praktycznego na licencję oraz zaliczeniu egzaminu praktycznego. W zaświadczeniu o ukończeniu szkolenia praktycznego HT ATO rekomenduje kandydata do egzaminu. Osoba ubiegająca się o licencje ATPL otrzymuje skierowanie na egzamin praktyczny z ULC po złożeniu wniosku o egzamin praktyczny. 49

14. Nowe procedury – omówienie istotnych zmian 1. c.d. Do wniosku o wydanie licencji powinny być dołączone: Zaświadczenie o zaliczeniu egzaminu teoretycznego Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia praktycznego Protokół z egzaminu praktycznego Dowód opłaty za wydanie licencji i za egzamin praktyczny Orzeczenie lotniczo-lekarskie odpowiedniej klasy 50

14. Nowe procedury – omówienie istotnych zmian 2. Wpis uprawnienia Osoba ubiegająca się o wpisanie uprawnienia do licencji po odbyciu szkolenia teoretycznego (jeśli jest wymagane) i szkolenia praktycznego w ATO oraz zaliczeniu egzaminu praktycznego u egzaminatora praktycznego składa wniosek o wpis uprawnienia do którego dołącza: Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia teoretycznego Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia praktycznego Protokół z egzaminu praktycznego Dowód opłaty za wpis uprawnienia i egzamin praktyczny Do uzyskania uprawnienia IR wymagane jest zaliczenie państwowego egzaminu teoretycznego na uprawnienie IR lub ATPL 51

14. Nowe procedury – omówienie istotnych zmian 3. Uznanie licencji do uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym. ( Rozporządzenie w sprawie licencjonowania personelu lotniczego) Licencja może być uznana na czas udziału w zawodach sportowych, jednak nie dłużej niż 1 miesiąc. Dokumenty można składać również elektronicznie. Do wniosku należy dołączyć: Kopię licencji Orzeczenie lotniczo-lekarskie Kopia książki pilota (strony z danymi osobowymi i podsumowanym nalotem) Dowód opłaty za wydanie uznania Potwierdzenie uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym 52

14. Nowe procedury – omówienie istotnych zmian 4. Wpis do licencji wznawianego uprawnienia Wpisu wznowionego uprawnienia do licencji może dokonać egzaminator z wyjątkiem poniższych sytuacji, kiedy wpisu dokonuje się w ULC na wniosek: - Kiedy wpis uprawnienia nie figuruje w licencji np. z powodu wymiany licencji nie wpisano nieważnego uprawnienia Kiedy egzaminator nie ma upoważnienia do wpisywania nieważnych uprawnień Kiedy od upływu terminu ważności uprawnienia na typ lub klasę statku powietrznego minęły 3 lata lub więcej Kiedy od upływu ważności IR minęło 7 lub więcej lat 53

14. Nowe procedury – omówienie istotnych zmian 5. Transfer ( zmiana kraju administracji) licencji do Polski Transferowi podlegają jedynie licencje wydane zgodnie z wymaganiami Part- CL 54

15. Istotne daty Od dnia 18 marca 2013 r. licencje: samolotowe, śmigłowcowe, szybowcowe, balonowe i sterowcowe wydawane są zgodnie z rozporządzeniem 1178/2011 Licencje szybowcowe, balonowe i sterowcowe wydane zgodnie z przepisami krajowymi zachowują ważność najpóźniej do 7 kwietnia 2015r. Licencje samolotowe i śmigłowcowe wydane zgodnie z JAR FCL zachowują ważność do 7 kwietnia 2018 r. Licencje, których data ważności upływa wcześniej będą sukcesywnie wymieniane na licencje Part-FCL 55