Propozycje Francuskiej Izby Przemysłowo- Handlowej w zakresie nowelizacji Ustawy o Finansach Publicznych X Samorządowe Forum Kapitału i Finansów, Marcin Wawrzyniak, IPPP, współpracujący z Hogan Lovells

NOWELIZACJA – PO CO? Projekt nowelizacji UFP  brak przepisów wskazujących jednoznacznie, czy zobowiązania z umów o PPP mają wpływ na poziom państwowego długu publicznego,  formalno-prawne przeszkody do zastosowania decyzji EUROSTAT nr 18/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. do ustalenia wpływu zobowiązań j.s.f.p. na państwowy dług publiczny – różne definicje długu,  brak narzędzi pozwalających na analizę ryzyk w przedsięwzięciu PPP w kontekście decyzji EUROSTAT nr 18/2004,  brak jasności co do sposobu klasyfikacji wydatków JST z tytułu umowy o PPP: wydatki bieżące czy majątkowe?

NOWELIZACJA – ZAŁOŻENIA Projekt nowelizacji UFP  implementacja do prawa polskiego decyzji EUROSTAT nr 18/2004 w zakresie ustalania, kiedy zobowiązania z umów o PPP będą zaliczane do państwowego długu publicznego,  określenie narzędzi metodologicznych służących ocenie sposobu podziału ryzyk w umowie o PPP ze względu na wymogi EUROSTAT,  ustalenie, które wydatki z umowy o PPP mają charakter wydatków majątkowych.

NOWELIZACJA – ZAŁOŻENIA Projekt nowelizacji UFP  Na potrzeby wymogów Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych i Regionalnych (ESA95), EUROSTAT w decyzji nr 18/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. oraz w podręczniku „Manual on Goverment Deficit and Debt, Implementation of ESA95 – 2012 edition” określił sposób kwalifikacji aktywów, o których mowa w umowie typu PPP – jako aktywów sektora instytucji rządowych i samorządowych, (co ma tym samym natychmiastowy wpływ na deficyt i dług sektora) lub jako aktywów partnera prywatnego, (co powoduje rozłożenie wpływu na deficyt sektora na czas obowiązywania umowy).  Aktywa wytworzone w ramach PPP będą klasyfikowane jako aktywa niebędące aktywami sektora instytucji rządowych i samorządowych, jeżeli występują łącznie dwa następujące uwarunkowania: 1) partner prywatny ponosi ryzyko konstrukcyjne (budowy) oraz 2) partner prywatny ponosi co najmniej ryzyko dostępności lub ryzyko popytu.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP CCIFP wypracowała zestaw zmian przepisów, dotyczących implementacji decyzji EUROSTAT nr 18/2004 do prawa polskiego, tj. zmiany w: ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.), dalej „UFP”; rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego (Dz.U r. Nr 298, poz. 1767), rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103), rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U r. Nr 43, poz. 247), Oraz opracowała projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie ryzyk związanych z realizacją długoterminowych umów zawieranych z podmiotami nie będącymi jednostkami sektora finansów publicznych.

ZMIANY W UFP Projekt nowelizacji UFP Przeniesienie art. 17 i 18 UPPP do UFP (zasady finansowania projektów PPP ze środków budżetu państwa, zgoda Ministra Finansów); Dodanie w art. 72 UFP (tytuły dłużne zaliczane do państwowego długu publicznego) nowego tytułu dłużnego w postaci zobowiązań z umowy typu PPP, tj. długoterminowej umowy wymagającej poniesienia nakładów inwestycyjnych, zawieranej przez jednostkę sektora finansów publicznych z podmiotem niebędącym jednostką sektora finansów publicznych, polegającej na wytworzeniu środka trwałego i świadczeniu usług z jego wykorzystaniem, których jedynym albo głównym nabywcą jest ta jednostka sektora finansów publicznych.

ZMIANY W UFP Projekt nowelizacji UFP Zobowiązania z umowy typu PPP nie mają wpływu na poziom państwowego długu publicznego, jeżeli strona prywatna: ponosi większość ryzyk związanych z budową oraz ponosi większość ryzyk związanych z dostępnością lub większość ryzyk związanych z popytem. Szczegółową metodologię oceny stopnia obciążenia ryzykami związanymi z budową, ryzykami związanymi z dostępnością oraz ryzykami związanymi z popytem stron umowy typu PPP określi rozporządzenie Ministra Finansów wydane w porozumieniu z Prezesem GUS i Ministrem Gospodarki.

ZMIANY W UFP Projekt nowelizacji UFP Zmianę art. 132 ust. 3 pkt 3 UPF poprzez umożliwienie udzielania dotacji ze środków budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji nie tylko partnerowi prywatnemu, ale również koncesjonariuszowi, lub partnerowi wybranemu w trybie PZP, jeżeli umowa nie jest umową PPP. Zmianę o charakterze porządkującym w art. art. 226 ust. 4 lit. b (ujednolicenie nazewnictwa).

ZMIANY W UFP Projekt nowelizacji UFP Zmianę art. 236 ust. 4 UGP (definicja wydatków majątkowych budżetu JST) poprzez zmianę pkt. 1 i nadanie mu brzmienia: „1) inwestycje i zakupy inwestycyjne, w tym na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, w części związanej z realizacją zadań jednostki samorządu terytorialnego, a także na zakup nakładów poniesionych przez podmiot niebędący jednostką sektora finansów publicznych na wytworzenie środków trwałych, w tym wniesienie pieniężnych wkładów własnych, w wykonaniu umowy, o której mowa w art. 72 ust. 1a, jeżeli zobowiązania z tytułu tej umowy nie mają wpływu na poziom państwowego długu publicznego.”;

ZMIANY W ROZPORZĄDZENIACH Projekt nowelizacji UFP rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego (Dz.U r. Nr 298, poz. 1767),  zobowiązania z umowy typu o PPP, które wpływają na poziom państwowego długu publicznego w rozumieniu projektowanego art. 72 ust. 1a UFP zaliczane są do kategorii „kredyty i pożyczki”, rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103) – zmiany natury porządkującej, rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U r. Nr 43, poz. 247) – zmiany natury porządkującej

ROZPORZĄDZENIE WS. RYZYK Projekt nowelizacji UFP Nowe rozporządzenie MF określające :  rodzaje ryzyk związanych z realizacją długoterminowych umów wymagających poniesienia nakładów inwestycyjnych, zawieranych z podmiotami nie będącymi jednostkami sektora finansów publicznych, polegających na wytworzeniu środka trwałego i świadczeniu usług mających na celu jego wykorzystanie, których jedynym albo głównym nabywcą są jednostki sektora finansów publicznych, w szczególności umów o partnerstwie publiczno-prywatnym;  metodologię oceny stopnia obciążenia ryzykami związanymi z budową, ryzykami związanymi z dostępnością oraz ryzykami związanymi z popytem stron umowy, o której mowa w pkt. 1;  metodologię wykonywania analizy wartościowej ryzyk, - stanowiące implementację szczegółowej metodologii EUROSTAT.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA GOSPODARKI Projekt nowelizacji UFP 12 czerwca 2012 r. MG zaprezentowało „Projekt założeń do projektu ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce”. Pkt Założeniem Projektu jest implementacja do prawa polskiego decyzji EUROSTAT 18/2004 z dnia 11 lutego Projektu przewiduje zmianę art. 72 UFP, polegającą na określeniu, że „zobowiązania wynikające z umów z tytułu umów o PPP będą wpływały na poziom państwowego długu publicznego tylko w sytuacji, gdy podmiot publiczny w rozumieniu UPPP ponosił będzie większość ryzyk związanych z budową albo większość ryzyk związanych z dostępnością oraz większość ryzyk związanych z popytem – z uwzględnieniem wpływu na wymienione ryzyka czynników takich jak gwarancje i finansowanie przez partnera publicznego oraz alokacja aktywów po zakończeniu trwania umowy.” Projekt jest w fazie uzgodnień.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP 29 czerwca 2012 r. MRR zaprezentowało na Platformie PPP projekt nowelizacji UFP w zakresie problematyki PPP. Istotne propozycje:  definicja „opłaty za dostępność”, jako „płatności przekazywanej przez podmiot publiczny w formie wynagrodzenia na rzecz partnera prywatnego jako kwota stanowiąca ekwiwalent wkładu partnera prywatnego w realizację określonego wspólnego przedsięwzięcia publiczno-prywatnego”;  przeniesienie art. 17 i 18 UPPP do UFP (zasady finansowania projektów PPP ze środków budżetu państwa);

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP Istotne propozycje:  dodanie ust. 1a do art. 72 UFP stanowiącego, że: „zobowiązania z umów typu PPP, wymagających poniesienia nakładów inwestycyjnych, polegającej na wytworzeniu środka trwałego lub znaczącej modernizacji środka trwałego oraz świadczeniu usług z jego wykorzystaniem, których jedynym albo głównym nabywcą jest ten podmiot publiczny, w szczególności zobowiązania wynikające z umów o PPP, nie mają wpływu na poziom państwowego długu publicznego, o ile spełnione zostaną spełnione łącznie obydwa poniższe warunki: a) partner prywatny ponosi całość lub większość ryzyk związanych z budową oraz b) partner prywatny ponosi całość lub większość ryzyk związanych z dostępnością albo całość lub większość ryzyk związanych z popytem lub w niektórych przypadkach partner prywatny łącznie ponosi całość lub większość ryzyk związanych z dostępnością i całość lub większość ryzyk związanych z popytem.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP Przy ocenie zobowiązań należy również rozpatrzyć inne mechanizmy, wynikające z umowy o PPP (takich jak kary, gwarancje, finansowanie przez sektor publiczny oraz zapisy dotyczące zakończenia umowy i zmiany jej charakteru), na skutek zastosowania których nastąpi przejęcie przez podmiot publiczny większości kategorii ryzyk. Szczegółowe zasady oceny ww. zobowiązań określone zostały przez Eurostat w Podręczniku deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (Implementacja ESA95) wraz z późniejszymi zmianami.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP Istotne propozycje:  dodanie pkt. 7 do art. 236 ust. 3 UFP, w świetle którego w planie wydatków bieżących budżetu JST wyodrębnia się planowane kwoty wydatków bieżących na: „część opłaty za dostępność stanowiącej ekwiwalent wszelkich nakładów poniesionych przez partnera prywatnego w trakcie świadczenia usług z wykorzystaniem wytworzonego lub znacząco zmodernizowanego środka trwałego. Do tej kategorii wydatków w szczególności powinny być zaliczone bieżące wydatki związane w szczególności z: a)utrzymaniem środka trwałego, b)finansowaniem i ubezpieczeniem partnera prywatnego, c)kosztami administracyjnymi, d)zyskiem partnera prywatnego.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP Istotne propozycje:  dodanie pkt. 4 i 5 do art. 236 ust. 4 UFP, w świetle którego w planie wydatków majątkowych budżetu JST wyodrębnia się planowane kwoty wydatków majątkowych na: 4) wniesienie wkładów własnych do przedsięwzięć realizowanych na podstawie umowy, o której mowa w art. 72 ust. 1a, jeżeli zobowiązania z tytułu tej umowy nie mają wpływu na poziom państwowego długu publicznego,

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP 5) „część opłaty za dostępność stanowiącej ekwiwalent wszelkich nakładów poniesionych przez partnera prywatnego na wytworzenie środka trwałego lub znaczącej modernizacji tegoż środka trwałego. Do tej kategorii wydatków w szczególności powinny być zaliczone wydatki związane z: a)przygotowaniem dokumentacji projektowej budowy, b)przygotowaniem gruntu pod budowę, c)nabyciem gruntu oraz opłatami za jego nabycie, d)zakupem maszyn i urządzeń oraz ich montażem, e)naprawą maszyn i urządzeń przed przekazaniem środka trwałego do używania, f)nadzorem budowlanym, g)robotami budowlanymi,

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP h)przebudową, rozbudową, rekonstrukcją, adaptacją i modernizacją istniejącego środka trwałego, które powodują wzrost wartości użytkowej danego środka trwałego, i)odsetkami naliczonymi metodą zamortyzowanego kosztu za czas trwania budowy od pożyczek i kredytów, j)różnicami kursowymi związanymi z obsługą zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania inwestycji, w tym również od zobowiązań inwestycyjnych, k)niepodlegającym odliczeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

PROJEKT CCIFP A PROJEKT MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt nowelizacji UFP Podsumowanie: Propozycja MRR uwzględnia bardzo zbliżone podejście do sposobu implementacji decyzji EUROSTAT nr 18/2004 r. do prawa polskiego, co projekt CCIFP, w ślad za zmianą art. 72 UFP przewiduje się odpowiednie zmiany w trzech rozporządzeniach – analogicznie do propozycji CCIFP, o w zakresie szczegółowej metodologii podziału ryzyk Projekt MRR odsyła do Podręcznika ESA’95, a nie do nowego rozporządzenia, o propozycja MRR wprowadza definicję „opłaty za dostępność”,