wersja dla gimnazjum i szkół pondgimnazjalnych MUZYK wersja dla gimnazjum i szkół pondgimnazjalnych

MUZYK Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: MUZYK Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 347[04] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 343602

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy Czy wiesz, że muzyk: 1. Publicznie wykonuje utwory muzyczne na koncertach, przedstawieniach teatralnych, operowych, baletowych; nagrywa utwory muzyczne dla mediów i przemysłu fonograficznego, prowadzi zajęcia rytmiczno-ruchowe lub naprawia i buduje instrumenty muzyczne. 2. Aby wykonywać swój zawód powinien przejść przez dwa etapy edukacyjne: szkołę muzyczną I stopnia i szkołę muzyczną II stopnia w specjalnościach: instrumentalista lub wokalista, rytmika, lutnik. 3. Pracuje samodzielnie lub z zespołem ludzi (chórem, baletem, orkiestrą, dyrygentem, chórmistrzem, członkami zespołu muzycznego). 4. Pracuje w salach prób, salach koncertowych, kościołach, studiach nagraniowych, festiwalach muzycznych, jako nauczyciel instruktor może pracować w szkole lub przedszkolu, a jako lutnik w warsztacie lutniczym. 5. Swoją pracę wykonuje od 6 do 9 godzin dziennie, a czas pracy nie jest stały i zależy od planów artystycznych. Praca odbywa się zarówno w dzień (próby, koncerty) jak i wieczorami (koncerty, nagrania) w dni powszednie i świąteczne oraz wiąże się z wyjazdami.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem, z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić te sformułowania. Najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej, rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy zapoznasz się z treścią kolejnych slajdów.

Zadania i umiejętności zawodowe Wybrane zadania i umiejętności zawodowe muzyka-instrumentalisty: 1. Rozwijanie wirtuozowskich elementów techniki gry na instrumencie oraz pogłębionej strony wyrazowej. 2. Doskonalenie umiejętności samodzielnego interpretowania utworów zgodnie z kanonami stylu i formy muzycznej. 3. Samodzielne opracowywanie wykonywanych utworów i umiejętność rozwiązywania problemów. 4. Rozwijanie pamięci muzycznej i opanowania estradowego. 5. Opanowanie umiejętności sprawnego czytania nut a vista. 6. Umiejętność pracy w dużym zespole wykonawczym (chór, orkiestra). 7. Przygotowywanie fragmentów partii orkiestrowych. 8. Strojenie i konserwacja instrumentu. 9. Stosowanie w praktyce teorii muzyki, klasyfikowanie instrumentów muzycznych i rozróżnianie słuchem ich typów.

Zadania i umiejętności zawodowe Wybrane zadania i umiejętności zawodowe muzyka-wokalisty: 1. Rozwijanie podstawowych elementów techniki wokalnej opartej na prawidłowym oddechu, właściwej technice aparatu głosowego i intonacji oraz pogłębionej strony wyrazowej. 2. Doskonalenie umiejętności samodzielnego interpretowania utworów zgodnie z kanonami stylu i formy muzycznej. 3. Samodzielne opracowywanie wykonywanych utworów i umiejętność rozwiązywania problemów. 4. Znajomość podstawowych zagadnień z historii muzyki, literatury muzycznej, form muzycznych, zasad muzyki i harmonii. 5. Umiejętność kształcenia słuchu oraz sprawne czytanie nut głosem. 6. Umiejętność pracy w dużym zespole wykonawczym (chór, orkiestra). 7. Umiejętność muzykowania kameralnego. 8. Granie na fortepianie w podstawowym zakresie umiejętności.

Zadania i umiejętności zawodowe Wybrane zadania i umiejętności zawodowe muzyka-rytmika: 1. Interpretowanie ruchowe utworów zgodnie z kanonami stylu i formy muzycznej. 2. Opanowanie umiejętności gry na fortepianie. 3. Opanowanie umiejętności improwizacji fortepianowej. 4. Podstawowe elementy techniki ruchu i tańca. 5. Wykorzystanie wiedzy w zakresie psychologii, pedagogiki i metodyki nauczania rytmiki. 6. Znajomość podstawowych zagadnień z historii muzyki, literatury muzycznej, form muzycznych, zasad muzyki i harmonii. 7. Aranżowanie i prowadzenie zajęć muzyczno-ruchowych w różnych placówkach upowszechniania kultury i w przedszkolach. 8. Posiadanie podstawowej wiedzy o choreografii.

Zadania i umiejętności zawodowe Wybrane zadania i umiejętności zawodowe muzyka-lutnika: 1. Umiejętność samodzielnego wykonania instrumentu lutniczego. 2. Wykorzystanie wiedzy w zakresie akustyki, technologii, modelowania i korekty lutniczej. 3. Czytanie rysunku technicznego oraz wykonywanie rysunków konstrukcyjnych różnych elementów i zespołów instrumentów muzycznych. 4. Opanowanie podstaw gry na skrzypcach lub innym instrumencie lutniczym. 5. Projektowanie instrumentów muzycznych. 6. Znajomość podstawowych zagadnień z historii muzyki, literatury muzycznej, form muzycznych, zasad muzyki i harmonii. 7. Opanowanie umiejętności z kształcenia słuchu. 8. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisami przeciwpożarowymi. Uwaga: W podanych treściach mogą pojawiać się nowe, niezrozumiałe sformułowania. Spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie muzyka niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis instrumenty: klawiszowe, dęte, szarpane (strunowe), perkusyjne - do gry wirtuozowskiej lub akompaniamentu przyrządy do strojenia instrumentów: - kamerton - widełkowy - stroikowy (gwizdkowy) - chromatycznymetronom - do podawania tonu - do dokładnego podawania tempa utworu muzycznego

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie muzyka niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis przyrządy wykorzystywane do nagrań: mikrofon, słuchawki - do nagrywania dźwięku, - do odsłuchiwania dźwięku. narzędzia do konserwacji i drobnych napraw oraz budowy instrumentów muzycznych: wkrętaki, kombinerki, pilniki, wiertarka, pędzle do nanoszenia lakieru, wyrzynarki, tokarki, frezarki, szlifierki - do prac konserwatorskich, naprawczych i produkcji nowych instrumentów sprzęt do lutowania: lutownice i materiały lutownicze - do łączenia elementów w wysokich temperaturach

Cechy psychofizyczne Test samooceny Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie muzyka, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, zainteresowania, uzdolnienia, temperament i predyspozycje fizyczne. Przeczytaj uważnie poniższy test, dotyczący wymaganych cech psychofizycznych oraz predyspozycji fizycznych i zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie.

Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Lp. Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Tak Nie 1. Czy jesteś sprawny fizycznie? 1 2. Czy masz zdolności manualne? 3. Czy lubisz muzykę, śpiew, taniec? 4. Czy jesteś przyjaźnie nastawiony do ludzi i potrafisz przystosować się do pracy w grupie? 5. Czy jesteś sumienny i wytrwały? 6. Czy lubisz pracować samodzielnie? 7. Czy masz dobry, czysty głos i dobrą dykcję? 8. Czy nie chorujesz na choroby płuc? 9. Czy dobrze słyszysz i masz dobry słuch? 10. Czy jesteś samokrytyczny i odporny na stres? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój wynik. Razem punktów:

Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś:   Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i predyspozycji fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym.

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie muzyka, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny Przeczytaj uważnie poniższy wykaz przeciwwskazań zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wybierz właściwą odpowiedź. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

Przeciwwskazania zdrowotne Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1. Czy jesteś nadmiernie pobudliwy (reagujesz wybuchowo, emocjonalnie)? 1 2. Czy masz kłopoty ze wzrokiem? 3. Czy masz kłopoty ze słuchem? 4. Czy masz jakieś wady wymowy (seplenisz, mówisz niewyraźnie, jąkasz się, zacinasz)? 5. Czy masz zdolności manualne? 6. Czy cierpisz na choroby układu oddechowego? 7. Czy masz ograniczenia ruchowe rąk, palców wynikające z choroby lub kalectwa? 8. Czy masz kłopoty z wydolnością fizyczną? 9. Czy chorujesz na jakąś przewlekłą chorobę? 10. Czy chorujesz na padaczkę?

Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie muzyka. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie 1. Aby pracować w zawodzie muzyka, możesz: 1.1. Ukończyć pierwszy etap edukacyjny – szkołę muzyczną I stopnia. 1.2. Ukończyć drugi etap edukacyjny – szkołę muzyczną II stopnia w jednej z czerech specjalności: - instrumentalista - wokalista - rytmika - lutnik . Co zrobić, aby rozpocząć naukę w szkole muzycznej w zawodzie muzyka? Należy złożyć następujące dokumenty: wypełniony kwestionariusz osobowy wydany przez szkołę, zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do podjęcia nauki w szkole muzycznej, a w szczególności do nauki gry na instrumentach dętych. Warunkiem przyjęcia do szkoły muzycznej I-go stopnia jest pozytywny wynik badania predyspozycji muzycznych. O przyjęciu decyduje ilość otrzymanych punktów i dostępność wolnych miejsc na danym instrumencie.

Kształcenie w zawodzie muzyka Czego będziesz się uczył w szkole, przygotowując się do pracy w zawodzie muzyka? Jako muzyk będziesz się uczył: Jako instrumentalista: historii, budowy, obsługi i konserwacji wybranego instrumentu, techniki gry z uwzględnieniem wszystkich sposobów artykulacji, biegłego czytania nut, praktyki estradowej, muzykowania zespołowego z uwzględnieniem różnych form muzyki kameralnej. Jako wokalista: technik śpiewu, historii wokalistyki, prawidłowego funkcjonowania organu głosowego, samodzielnej pracy nad utworem, interpretacji muzycznej z uwzględnieniem znajomości kanonów i stylów. Jako rytmik: budowy ciała ludzkiego, sprawności fizycznej i ruchowej, metody Emila Jaques’a Delacroze’a, metrorytmiki, odtwarzania ruchem elementów muzyki. Jako lutnik: modelu instrumentu lutniczego, posługiwania się narzędziami lutniczymi, zasad budowy instrumentów lutniczo-smyczkowych, budowy instrumentów historycznych i smyczkowych. 18

Kształcenie w zawodzie muzyk Z jakich podręczników będziesz się uczył w szkole muzycznej, przygotowując się do wykonywania zawodu muzyka? Wykaz podręczników jest podawany przez nauczycieli w zależności od stopnia szkoły, wybranego instrumentu i specjalizacji. 19

Kształcenie w zawodzie Praca własna…   1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół , w których możesz podjąć naukę w zawodzie muzyka. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: 1) odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, 2) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, 3) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie, 4) i najtrudniejsze – wybrać się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie, sukcesywnie wkładaj do teczki.

Rynek pracy Czy wiesz, że: 1) Muzyk ze zdobytymi kwalifikacjami znajdzie pracę jako solista w salach koncertowych, teatrach, operach, studiach nagrań, jako akompaniator lub w zespołach muzycznych, orkiestrach, chórach, balecie, jako nauczyciel muzyki w szkołach, rytmik, lutnik. 2) Typowymi stanowiskami pracy dla muzyka są: solista wirtuoz instrumentalista lub śpiewak, kameralista, akompaniator, członek chóru, orkiestry, nauczyciel instruktor, rytmik, nauczyciel muzyki, pedagog w szkole muzycznej, lutnik. 21

Rynek pracy Czy wiesz, że: 3) Pokrewnymi stanowiskami pracy, na których może pracować muzyk są: sprzedawca instrumentów muzycznych i aparatury nagraniowo-koncertowej, przedstawiciel handlowy, serwisant w firmach naprawiających i budujących instrumenty. Muzyk może prowadzić prywatną działalność. 4) Zawodami pokrewnymi są: dyrygent, chórmistrz, aktor, tancerz, stroiciel instrumentów, stolarz, reżyser dźwięku, muzykolog. 22

(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Rynek pracy Praca własna… 1. Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie muzyka? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu przeprowadź wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z muzykami pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w teatrze lub operze, w szkołach i przedszkolach. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wypełnij poniższą tabelę. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 2. Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje” II. Czasopisma specjalistyczne: Muzyka 21 (http://www.muzyka21.com/, stan na 19 kwietnia 2010). Ruch Muzyczny (http://www.ruchmuzyczny.pl/, stan na 19 kwietnia 2010). Jazz Forum (http://www.jazzforum.com.pl/, stan na 19 kwietnia 2010). 24

Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Podstawa programowa kształcenia w zawodzie muzyka: Dziennik Ustaw z 2002 r. Nr 138 poz. 1164 załącznik nr 1(http://www.abc.com.pl/serwis/du/2002/1164.htm, stan na 2010. 04. 19). Przewodnik po zawodach, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wyd. II, tom I, s.301, Warszawa 2003. Opis zawodu: klasyfikacja zawodów serwis urzędów pracy (http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1110, stan na 19 kwietnia 2010). 25

III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji:   Akty prawne: 1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537).  Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 19 sierpnia 2002 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego. (Dz. U. 2002 nr 138, poz. 1164)

Dziękujemy za uwagę. Zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.