Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu ZAMÓWIENIA PUBLICZNE UDZIELANE W TRAKCIE REALIZACJI PROJEKTU - OBSZARY PROBLEMOWE Szkolenie dla Beneficjentów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 Priorytet III „Środowisko Przyrodnicze” Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Opis przedmiotu zamówienia Wskazywanie patentów, znaków towarowych i pochodzenia (bez uzasadnienia) – naruszenie art. 29 ust. 3 PZP (przykłady: komputery, przedmiary robót sporządzane przy pomocy programów komputerowych); Wskazywanie konkretnego produktu poprzez opis przedmiotu zamówienia – naruszenie art. 29 ust. 2 PZP – uczciwa konkurencja (przykłady: komputery, samochody, sprzęt specjalistyczny); Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Opis przedmiotu zamówienia c.d. Nakładanie na wykonawcę obowiązku wykonania czynności związanych z opisem przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych (przykłady: obowiązek wykonania wizji lokalnej terenu robót, obowiązek wykonania dokumentacji geologicznej w celu stwierdzenia braku przeszkód w robotach, obowiązek uzyskania wymaganej prawem decyzji administracyjnej np. pozwolenia wodnoprawnego) 3 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Opis przedmiotu zamówienia c.d. Błędne wskazywanie dokumentów lub czynności opisujących przedmiot zamówienia na roboty budowlane - naruszenie art. 31 ust. 1 PZP (przykłady: kosztorys ofertowy, wizja terenowa przeprowadzona przez wykonawcę przed złożeniem oferty); Zgodnie z ww. przepisem zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz STWIORB; 4 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Szacowanie wartości zamówienia c.d. Terminy ustalenia wartości zamówienia (na roboty budowlane 6 miesięcy przed wszczęciem postępowania, na dostawy i usługi – miesiące) – art. 35 ust. 1 PZP; Nie uwzględnianie w wartości zamówienia zamówień uzupełniających – art. 32 ust. 3 PZP; Dzielenie zamówienia na części – art. 32 ust. 4 PZP; 5 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Szacowanie wartości zamówienia c.d. Przykład: Odrębne ustalenie wartości zamówienia na nadzór inwestorski dla inwestycji: budowa kanalizacji (…) – etap I, etap II, etap III. Umowy zawarto jednym wykonawcą w zbliżonym terminie. Wobec tożsamości usług będących przedmiotem zamówienia 3 postępowań oraz zbieżności terminowej działanie zamawiającego naruszyło art. 32 ust. 4 PZP – uchwała KIO z dnia 12.11.2009 r. sygn. akt KIO/KD 42/09. Ww. przykład nakazuje traktować łącznie zadania realizowane w ramach zadań własnych zamawiającego (np. gminy) i zadań związanych z realizacją projektu w ramach WRPO. 6 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Szacowanie wartości zamówienia c.d. Przykład: Zamawiający przeprowadził 5 postępowań w ramach jednego projektu współfinansowanego ze środków UE. Jedno na modernizację stacji uzdatniania wody i cztery na budowę sieci wodno-kanalizacyjnej. Każde zadanie posiadało odrębną lokalizację, osobną dokumentację techniczną i odrębne pozwolenie na budowę (odrębny obiekt budowlany). Kontrola Prezesa UZP (informator 2/2009) stwierdziła naruszenie art. 32 ust. 2 PZP. Argumenty: tożsama funkcja techniczna i gospodarcza dla jednego miasta, jeden zamawiający, możliwość realizacji przez tego samego wykonawcę, zbieżność czasowa. Ww. sytuacja może dot. realizacji zdań własnych i zadań z WRPO. 7 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Warunki udziału w postępowaniu Warunki podmiotowe wynikające z art. 22 ust. 1 PZP (tzw. warunki pozytywne) oraz wynikające z art. 24 ust. 1 PZP (tzw. warunki negatywne); Nieprawidłowości: Naruszenia art. 7 ust. 1 PZP (zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców); Naruszenie art. 22 ust. 4 PZP (opis sposobu dokonywania oceny spełniania warunków z art. 22 ust. 1 powinien być związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia); 8 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Warunki udziału w postępowaniu c.d. Przykład: zamawiający postawił wymóg wykazania się wykonaniem robót drogowych i mostowych o wartości 350 mln zł – ponad dwukrotnie większej niż szacunkowa wartość zamówienia. W ocenie KIO warunek ten został uznany za nadmierny, mogący ograniczać dostęp do zamówienia (uchwała KIO z 21.12.2009 r., sygn. akt KIO/KU 50/09). 9 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Warunki udziału w postępowaniu c.d. Przykład: Zamawiający na dostawę 200 szt. komputerów wymagał, aby wykonawcy wykazali odpowiednio, że ostatnich 3 latach: Wykonali przynajmniej 3 dostawy obejmujące swoim zakresem 200 szt. komputerów o wartości nie mniejszej niż cena brutto złożonej oferty; Posiadają środki finansowe lub zdolność kredytową nie mniejszą niż cena brutto złożonej oferty; W ocenie KIO i utrwalonym orzecznictwie ww. warunek będzie de facto kształtowany swobodnie przez każdego z wykonawców (uchwała KIO z 17.02.2010 r. sygn. akt KIO/KD 12/10). 10 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Warunki udziału w postępowaniu c.d. Przykład: W postępowaniu na inżyniera kontraktu zamawiający postawił wymóg wykazania się co najmniej 1 usługą podobną do przedmiotu zamówienia, która jednocześnie była współfinansowana ze środków UE. W ocenie KIO wskazany wymóg nie znajduje żadnego uzasadnienia merytorycznego – uchwała KIO z dnia 12.11.2009 r. sygn. akt KIO/KD 43/09. 11 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Warunki udziału w postępowaniu c.d. Przykład: Zamawiający w postępowaniu na odtworzenie zabytkowego dworca (…) i przebudowę infrastruktury technicznej wymagał od wykonawcy wykazaniem się różnych rodzajowo robót (konserwatorskie, ogólnobudowlane, instalacyjne) w ramach jednego zamówienia – inwestycji. W ocenie KIO, w zamówieniach złożonych i różnorodnych, żądanie wykazaniem się różnych rodzajowo robót w ramach jednego zamówienia jest nieuzasadnione – uchwała KIO z 01.04 2010 r., sygn. akt KIO/KU 21/10. Analogia do ww. przypadku w przypadku termomodernizacji: żądanie wykazania się wykonaniem instalacji solarnej, wymiany kotła c.o. i ocieplenia BSO w ramach jednego zamówienia. 12 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Warunki udziału w postępowaniu c.d. Przykład: Zamawiający wymaga posiadanie środków finansowych (środki w banku lub zdolność kredytowa) w wysokości 1,2 mln zł. Wartość zamówienia wynosi 600 tys. zł, czas realizacji 6 miesięcy, wynagrodzenie rozliczane fakturami miesięcznymi z terminem płatności 30 dni. Wykonawca jest w stanie udowodnić, że wykona zamówienie, jeżeli będzie posiadał środki w wysokości 200 tys. zł, co wynika z nw. wyliczenia: 600 tys. zł : 6 x 2 = 200 tys. zł. 13 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców Naruszenia rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów jakie może żądać zamawiający od wykonawców, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2009r., Nr 226, poz. 1817) 14 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. Żądanie złożenia dokumentów obcojęzycznych przetłumaczonych przez tłumacza przysięgłego (§ 6.4); Żądanie referencji potwierdzających należyte wykonanie zamówienia; Żądanie, od wszystkich wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie, złożenia oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 22 ust 1 PZP; Żądanie oświadczenia wynikającego z art. 230 K.s.h. (uchwała dot. rozporządzania prawem zaciągania zobowiązań do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału); 15 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. Uprawnienia budowlane; Zaświadczenie o przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego (dyrektywa 2005/36/WE z dnia 07.09.2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych została implementowana do prawa polskiego ustawą z dnia 07.11.2008 r. o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów oraz ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2008 r. Nr 210, poz. 1321); Aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej; 16 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. W praktyce ww. dokumenty (uprawnienia budowlane, zaświadczenie o przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego np. PIIB, aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej) można wymagać w SIWZ w informacji o formalnościach, jakie powinny zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego (art. 36 ust. 1 pkt 14 PZP). 17 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. Naruszenie art. 7 ust. 1 PZP (równe traktowanie wykonawców) poprzez żądanie różnych dokumentów od pomiotów „zagranicznych” oraz od podmiotów „krajowych” 18 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. 1. Aktualny odpis z właściwego rejestru (…) 1. Dokument wystawiony w kraju, w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, że nie otwarto jego likwidacji ani nie ogłoszono upadłości 19 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. 1. Aktualne zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego (…) 2. Aktualne zaświadczenie właściwego oddziału ZUS lub KRUS (…) 1. Dokument wystawiony w kraju, w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, że nie zalega z uiszczaniem podatków, opłat, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (…) 20 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. 1. Aktualna informacja z KRK w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 PZP (…) 1. Zaświadczenie właściwego organu sądowego lub administracyjnego miejsca zamieszkania albo zamieszkania osoby, której dotyczą w zakresie, określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 PZP 21 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Dokumenty żądane od wykonawców c.d. 1. Aktualna informacja z KRK w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 9 PZP (…) – podmioty zbiorowe 1. Dokument wystawiony w kraju, w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, że nie orzeczono wobec niego zakaz ubiegania się o zamówienie 22 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu SIWZ Najczęstsze naruszenia przepisów: Żądanie wykazu podwykonawców w ofercie; Warunki udziału w postępowaniu nie są tożsame z warunkami zawartymi w treści ogłoszenia o zamówieniu; Niedopełnienie obowiązku (pn) zamieszczenia opisu przedmiotu zamówienia (dokumentacji projektowej +STWIORB) na stronie internetowej zamawiającego (dot. robót budowlanych); 23 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu SIWZ c.d. Niedopełnienie terminu zamieszczenia SIWZ (dot. pn) na stronie internetowej – art. 42 ust. 1 PZP – w dniu zamieszczenia ogłoszenia w BZP lub w dniu publikacji ogłoszenia w DUUE; - publikacja w DUUE może nastąpić w dniu wolnym (sobota) a zamieszczenie SIWZ na stronie nastąpi w poniedziałek – wyrok KIO 617/11 z dnia 06.04.2011 – naruszenie przepisów nie miało istotnego wpływu na wynik postępowania (art. 192 ust. 2 PZP) 24 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Taryfikator Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wydało aktualizację zaleceń dot. wymierzania korekt finansowych za naruszenia PZP związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków funduszy UE – 28.04.2011r. Strona internetowa: www.mrr.gov.pl 25 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Definicja nieprawidłowości Brak definicji legalnej w prawie krajowym; Definicja legalna nieprawidłowości zawarta jest w art. 2 pkt 7 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS, oraz FS i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999. 26 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Definicja nieprawidłowości „Nieprawidłowość”: jakiekolwiek naruszenie przepisów prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które powoduje lub może powodować szkodę w budżecie ogólnym UE w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z budżetu ogólnego. (kumulatywny charakter przesłanek) 27 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Ważne orzecznictwo dot. umów Wyrok SN z dnia 05.08.2005 r. , IICK 28/05 dot. rękojmi za wady. „Przewidziany w art. 568 k.c. termin wygaśnięcia uprawnień z tytułu rękojmi może być przedłużony umową stron”. Uchwała SN z dnia 29.09.2009 r. (sygn. akt III CZP 41/09)w składzie 7 sędziów SN. „Przepisy art. 629 i 632 § 2 k.c. mogą mieć zastosowanie w drodze analogii do umowy o roboty budowlane”. Postanowienie TK z dnia 24.02.2010 r. (sygn. akt: SK 22/08). „W ocenie TK nie może budzić wątpliwości, że upływ terminu związania z ofertą nie stanowi przeszkody do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego” 28 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Umowy Zmiana stawki podatku VAT – opinia UZP z dnia 14.10.2010 r. Wynagrodzenie umowne – kosztorysowe lub ryczałtowe. Zmiany umowy ryczałtowej (w zakresie wynagrodzenia). Zamówienia dodatkowe w umowie ryczałtowej. Aneksowanie umowy z wynagrodzeniem kosztorysowym. 29 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26

i zapraszam do dyskusji Dziękuję za uwagę i zapraszam do dyskusji Witold Kamiński WFOŚiGW w Poznaniu 30 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 2017-03-26