Zespół ds. Polityki Edukacyjnej ZG ZNP październik,2008 r. Procedura prawna likwidacji szkoły publicznej i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkół prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne Zespół ds. Polityki Edukacyjnej ZG ZNP październik,2008 r.

Procedura prawna likwidacji szkół publicznych i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkół prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną: Jednostki samorządu terytorialnego – szkoły i placówki publiczne Inne osoby prawne lub osoby fizyczne mogą zakładać i prowadzić szkoły i placówki: - publiczne (wymaga zezwolenia właściwego organu jst wydanego po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoł rolniczych, leśnych i artystycznych także pozytywnej opinii właściwych ministrów) - niepubliczne (dokonuje się po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jst.) ( art.5 ust.1,,58 ust.3,82 ust.1 ustawy o systemie oświaty)

Procedura prawna likwidacji szkoły publicznej i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkól prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne Różnice w funkcjonowaniu szkół publicznych: Nie są objęte uchwalonym przez radę gminy planem sieci przedszkoli i szkół (art.14a .1 i 17.1uoso) Nie mogą być jednostką budżetową ani zakładem budżetowym. Prowadzą gospodarkę finansową według zasad określonych przez organ lub podmiot prowadzący (art.80 ust.1 uoso) Nie stosuje się do nich wymogu przeprowadzania konkursu na stanowisko dyrektora (art..36a ust.3a uoso), Do ich likwidacji nie jest wymagane uzyskanie pozytywnej opinii kuratora oświaty, ale wystarczy zgoda organu, który udzielił zezwolenia na założenie przedszkola lub szkoły ( art. 59 ust.2 uoso) Inny status nauczycieli i pracowników administracji i obsługi ( prawny i finansowy). Status nauczycieli analogiczny jak status nauczycieli zatrudnionych w palcówkach niepublicznych.

Procedura prawna likwidacji szkoły publicznej i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkół prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne Finansowanie szkół publicznych prowadzonych przez inne osoby prawne lub fizyczne: Szkoły i placówki publiczne otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego obowiązanej do prowadzenia odpowiedniego typu i rodzaju szkół, w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w szkołach tego samego typu i rodzaju prowadzonych przez tę jst. W przypadku nieprowadzenia: Przedszkola – w wysokości równej wydatkom bieżącym ponoszonym przez gminę najbliższą Szkoły – w wysokości kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jst. Z raportu NIK z 2005 r. – w 60% gmin objętych kontrolą likwidacja szkół nie spowodowała zmniejszenia wydatków. Odnotowano w tych gminach wzrost. Decyzje o likwidacji zwiększyły natomiast odległość do szkoły od 1,5 do 10 km.

Procedura prawna likwidacji szkoły publicznej i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkół prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne Do nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach publicznych prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne, niepublicznych oraz niepublicznych o uprawnieniach publicznych w wymiarze nie mniejszym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć, stosuje się niektóre prawa i obowiązki wynikające z przepisów ustawy Karty Nauczyciela. Mają zastosowanie do nich art. 6, 9-9i, art.22 ust.3, art.26, art.49 ust.1 pkt.2 i 3, art..51, art.70a ust.3,4 i 6, art.75-86, 88 i 90 dotyczące m. innymi, wymagań kwalifikacyjnych, awansu zawodowego, wygaśnięcia stosunku z mocy prawa, nagród ze specjalnego funduszu nagród, medalu KEN, dofinansowania doskonalenia, odpowiedzialności dyscyplinarnej, emerytury, dodatku TON.

Procedura prawna likwidacji szkoły publicznej i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkół prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne Nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach publicznych prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne oraz niepublicznych i niepublicznych o uprawnieniach publicznych nie obowiązują zapisy ustawy Karta Nauczyciela dotyczące: Rozdział 4 – art.10 – nawiązania stosunku pracy Rozdział 4 – art.20 – trybu rozwiązania stosunku pracy Rozdział 4 – art.22 ust.1 – uzupełnienia tygodniowego wymiaru zajęć Rozdział 5 – art.30 – wynagrodzenia nauczycieli Rozdział 5 – art.42 – czasu pracy nauczycieli Rozdział 6 – art.47 – nagród jubileuszowych Rozdział 7 – art.53 – 61 – świadczeń socjalnych, dodatków mieszkaniowych, zasiłków na zagospodarowanie Rozdział 7 – art.64 – urlopów wypoczynkowych Rozdział 8 – art.72 – środków finansowych na pomoc zdrowotną Rozdział 8 – art. 73 urlopów dla poratowania zdrowia. Status nauczycieli w ww. przypadkach reguluje ustawa Kodeks pracy

Procedura prawna likwidacji szkoły publicznej i różnice w funkcjonowaniu szkół oraz statusie prawnym pracowników szkół prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne Pracownicy administracji i obsługi zatrudnieni w przedszkolach i szkołach publicznych nie prowadzonych przez j.s.t nie podlegają przepisom ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych oraz regulacjom rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. 1. W każdym przypadku powinna rozpocząć się od podjęcia przez radę organu prowadzącego ( jako organu wyłącznie właściwego do złożenia prawnie wymaganego oświadczenia woli o zamiarze likwidacji szkoły, placówki) uchwały o zamiarze likwidacji szkoły, placówki( art.59.1 w związku z art.5c pkt.1 ustawy o systemie oświaty). 2. Zgodnie z art.59.6 przepisy art.59 ust.1-5 i art.58 stosuje się w przypadku przekształcenia szkoły lub placówki. Ponieważ ustawa o systemie oświaty nie precyzuje pojęcia „przekształcenie” to za raportem NIK z sierpnia 2005 r. możemy przyjąć, że „jest to taka zamiana organizacyjna, która nie powoduje definitywnego zakończenia działalności szkoły, ale wprowadza istotne modyfikacje zasad jej funkcjonowania” – np. likwidacja filii, internatu, gospodarstwa pomocniczego, zmiana organizacyjna szkoły podstawowej z 6 klasowej na 3 klasową.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego 3. Przepisy art.59 ust.1-4 stosuje się odpowiednio do placówek publicznych, z wyjątkiem warunku o likwidacji z końcem roku. Przez placówkę należy rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art..2 pkt 3-5 i 7-10 ustawy o systemie oświaty (między innymi: szkolne schroniska, młodzieżowe domy kultury, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, młodzieżowe ośrodki socjoterapii i wychowawcze, internaty, bursy, biblioteki pedagogiczne)

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Zadaniem wójta ,burmistrza, prezydenta miasta jest przygotowanie projektu uchwały rady gminy w sprawie zamiaru likwidacji szkoły, placówki ( art.30 ust. 2 pkt.1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym).

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Do projektu uchwały o zamiarze likwidacji szkoły winno być dołączone uzasadnienie. Obowiązek ten wynika z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r.” Zasady techniki prawodawczej” (§131 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r.”Zasady techniki prawodawczej” w związku z § 142 i § 143 tegoż rozporządzenia). W uzasadnieniu uchwały winien znaleźć się szczegółowy opis przyczyn podjęcia decyzji o zamiarze likwidacji, dane dotyczące zapewnienia możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, informacje o organizacji i sposobie bezpłatnego dowozu jak również informacje dotyczące spraw kadrowych nauczycieli i pracowników niepedagogicznych likwidowanych szkół i placówek ( z pisma MEiN z dnia 26 stycznia 2006 r. do kuratorów oświaty).

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. 4. Zgodnie z ustawą z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych oraz Uchwałą Sądu Najwyższego w składzie siedmiu sędziów z dnia 17 czerwca 1993 r. I PRP 2/93 OSNC 1994/1/1 organy samorządu terytorialnego obowiązane są do zasięgania opinii związków zawodowych odnośnie założeń i projektów aktów prawnych, o ile obejmują one zakres przedmiotowy działalności związku. W związku z tym projekt uchwały o zamiarze likwidacji wraz z uzasadnieniem powinien zostać skierowany do zakładowej organizacji związkowej do zaopiniowania( wyrok NSA sygn. I OSK 1282/07) Zgodnie z art.19 ust.2 ustawy o związkach zawodowych zakładowa organizacja związkowa w terminie 30 dni przedstawia opinię. Nieprzedstawienie opinii we wskazanym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. 5. Zgodnie z art.59 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty( Dz. U. Z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z póź.zm.) organ prowadzacy podejmując zamiar likwidacji szkoły, jest zobowiązany co najmniej na 6 m-cy przed terminem likwidacji zawiadomić o takim zamiarze: właściwego kuratora oświaty – w uzasadnieniu wyroku NSA( Ośrodek Zamiejscowy NSA we Wrocławiu, z 5 maja 1998r. – II S.A./Wr 1472/97) podano iż datą od której trzeba liczyć bieg sześciomiesięcznego terminu wskazanego w art.59 ust.1 ustawy o systemie oświaty jest dzień podjęcia uchwały o zamiarze likwidacji szkoły, nie zaś data wpłynięcia pisma w tej sprawie do kuratora oświaty, rodziców uczniów ,w przypadku szkoły dla dorosłych uczniów-ustawodawca miał na myśli skuteczne powiadomienie rodziców. Dowodem na skuteczne powiadomienie rodziców uczniów jest np. wysłanie indywidualnych zawiadomień za poświadczeniem odbioru.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Szkoła publiczna prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły rolniczej, leśnej, żeglugi morskiej, artystycznej także właściwych ministrów. Opinia, o której mowa, wydawana jest w drodze postanowienia, na które służy zażalenie do Ministra Edukacji Narodowej ( art. 59 ust.2 i 2b ustawy o systemie oświaty) Organ prowadzący szkołę lub placówkę może przenieść kształcenie w określonym zawodzie z tej szkoły lub placówki do innej szkoły lub placówki tego samego typu prowadzonej przez ten sam organ, po zawiadomieniu, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem przeniesienia kuratora oświaty i rodziców uczniów. Nie jest wymagana pozytywna opinia kuratora

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. 7. Po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty (zajęcie stanowisko powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia doręczenia projektu uchwały do organu nadzoru pedagogicznego) organ prowadzący może podjąć uchwałę o likwidacji placówki. Zgodnie z tym, o czym była mowa wcześniej projekt uchwały o likwidacji powinien być skierowany do zaopiniowania do zakładowej organizacji związkowej. Zakładowa organizacja związkowa w terminie 30 dni ma prawo do przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii we wskazanym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Szkoła publiczna może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego po zapewnieniu przez organ prowadzący uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu (art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty). Przez inną szkołę publiczną tego samego typu należy rozumieć szkołę publiczną, dla której organem prowadzącym jest jednostka samorządu terytorialnego- wyrok NSA sygn. I OSK 1331- 1334/06

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. 9. Uchwała o likwidacji szkoły publicznej winna zostać podjęta w takim czasie, aby zgodnie z przepisami prawa oświatowego przeprowadzić procedury rozwiązania stosunku pracy z zatrudnionymi tam nauczycielami i pracownikami niepedagogicznymi (art..59 ust.2 ustawy o systemie oświaty w związku z art.20 ustawy Karta Nauczyciela i Kodeksem pracy).

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. 10. Dokumentację zlikwidowanej szkoły publicznej przekazuje się organowi prowadzącemu szkołę z wyjątkiem dokumentacji przebiegu nauczania, którą przejmuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny ( art.59 ust. 3 ustawy o systemie oświaty). 11. Po dokonanej likwidacji szkoły organ prowadzący winien ponownie ustalić sieć publicznych szkół i dostosować obwody po likwidacji (art. 17 ust.1 ustawy o systemie oświaty).

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Najczęściej występujące nieprawidłowości w działaniach organów prowadzących prowadzących sprawach likwidacji szkół (w oparciu o raport NIK z sierpnia 2005 r.): Niepodejmowanie uchwał o zamiarze likwidacji szkoły. Niedochowanie 6 miesięcznego obowiązkowego terminu powiadomienia rodziców o zamiarze likwidacji szkoły. Niezapewnienie możliwości kontynuacji nauki w szkole publicznej, lecz w szkołach o uprawnieniach szkoły publicznej powstałych na bazie likwidowanych szkół, dla których organem prowadzącym była fundacja.

Nieprawidłowości … (ciąg dalszy): Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Nieprawidłowości … (ciąg dalszy): Niezapewnienie dzieciom dojeżdżającym do szkół bezpiecznych warunków oczekiwania na środek transportu. Niewystarczające działania zmierzające do zagospodarowania nieruchomości po zlikwidowanych szkołach. Nieokreślenie sieci i obwodów szkół publicznych po dokonanej likwidacji.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego w świetle proponowanych zmian W związku z tym, że niezmieniony jest art..59 ust.1 to procedura zakłada nadal: podjęcie uchwały o zamiarze likwidacji co najmniej na 6 m-cy przed terminem likwidacji, zawiadomienie: rodziców uczniów, a w przypadku szkoły dla dorosłych – uczniów, właściwego kuratora oświaty, podjęcie uchwały zasadniczej o likwidacji. Istotna różnica wynika z proponowanej zmiany zapisu ust.2 art.59, jst żeby zlikwidować szkołę nie musi już mieć pozytywnej opinii kuratora oświaty, ani właściwych ministrów w przypadku szkół rolniczych, leśnych, żeglugi morskiej. Kurator i właściwi ministrowie w świetle proponowanych rozwiązań zostali wyeliminowani z procesu likwidacyjnego.

Procedura prawna likwidacji publicznej szkoły (placówki) prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. W związku z proponowaną zmianą art.58 ust.3 – założenie szkoły publicznej przez osobę prawną inną niż jst nie będzie wymagało: pozytywnej opinii kuratora oświaty pozytywnej opinii właściwych ministrów w przypadku szkół i placówek rolniczych oraz leśnych jedynie w przypadku szkół artystycznych – wymagane będzie zezwolenie ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.