Szkoła jako środowisko pracy nauczyciela Materiały do realizacji bloku warsztatowego C w ramach projektu „Przez praktykę do zawodu – Program Praktyk Pedagogicznych w Wyższej Szkole Humanitas”
I. SZKOŁA JAKO ELEMENT SYSTEMU OŚWIATY
DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZA SZKOŁY obowiązkowe zajęcia edukacyjne dodatkowe zajęcia edukacyjne praktyczna nauka zawodu nadobowiązkowe zajęcia pozalekcyjne zajęcia dodatkowe dla uczniów mających trudności w nauce
Wychowanie przedszkolne dotyczy dzieci w wieku 3–6 lat; odbywa się w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej oraz w innych formach; obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dotyczy dziecka w wieku 6 lat (rozpoczyna się w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat); w przypadku dzieci wymagających kształcenia specjalnego obowiązek wychowania przedszkolnego może rozpocząć się powyżej 6. roku życia (musi ukończyć się do 10. roku życia).
SZKOŁA PODSTAWOWA nabycie umiejętności czytania, pisania, komunikowania, wykonywania prostych działań arytmetycznych; rozwijanie możliwości poznawczych uczniów; przygotowanie do podjęcia dłuższego wysiłku intelektualnego i fizycznego; rozwijanie indywidualnych zdolności; wzmacnianie poczucia własnej wartości wychowanków; rozwijanie umiejętności dbania o siebie i swoje ciało; rozwijanie świadomości kulturowej; stworzenie możliwości rozwoju w przyjaznym i bezpiecznym środowisku.
GIMNAZJUM Zadania edukacji gimnazjalnej: przekazywanie uczniom wiedzy za pomocą języka, pojęć i metod odpowiednich dla danych dyscyplin naukowych; rozwijanie indywidualnych zainteresowań; wprowadzenie w świat kultury i sztuki; kształtowanie umiejętności interpersonalnych; realizowanie wybranych przez dyrektora szkoły ścieżek edukacyjnych.
SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE zasadnicze szkoły zawodowe, trzyletnie licea ogólnokształcące, trzyletnie licea profilowane, czteroletnie technika, dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, trzyletnie technika uzupełniające dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, szkoły policealne, trzyletnie szkoły specjalne dla uczniów z upośledzeniem umysłowym.
LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Główne cele edukacji w liceum ogólnokształcącym to nabycie przez uczniów umiejętności w zakresie: planowania nauki; komunikowania się i prezentowania własnego zdania, także w trakcie publicznych wystąpień; pracy indywidualnej oraz zespołowej; kreatywnego rozwiązywania problemów; wykorzystywania w procesie kształcenia technologii informacyjnych; rozwijania własnych zainteresowań; rozwiązywania konfliktów i prowadzenia negocjacji.
LICEUM UZUPEŁNIAJĄCE LICEUM PROFILOWANE dwuletnia szkoła kształcąca absolwentów zasadniczej szkoły zawodowej, przygotowuje ucznia do egzaminu maturalnego oraz daje możliwość kontynuowania edukacji i podjęcia studiów. umożliwia uczniom przystąpienie do egzaminu maturalnego oraz podjęcie studiów, prowadzi kształcenie ogólnozawodowe w 15 profilach określonych dziedzin gospodarki. LICEUM PROFILOWANE
II. SPOŁECZNE ORGANY W SYSTEMIE OŚWIATY
Krajowa Rada Oświatowa opracowuje projekty założeń oświatowych opiniuje projekt ustawy budżetowej w zakresie oświaty opiniuje inne sprawy związane z systemem oświaty ocenia akty prawne regulujące funkcjonowanie oświaty opiniuje plany nauczania i obowiązujące podstawy programowe
Rada Oświatowa ocenia projekty placówek oświatowych zostaje powołana przez samorząd terytorialny opiniuje budżet samorządu terytorialnego w zakresie oświaty opiniuje miejscowe akty prawne dotyczące oświaty ocenia projekty placówek oświatowych bada potrzeby oświatowe danego obszaru
Rada szkoły w jej skład wchodzą nauczyciele, rodzice oraz uczniowie uchwala statut szkoły występuje z własnymi propozycjami do dyrektora szkoły ocenia plan pracy szkoły opiniuje projekt planu finansowego szkoły
Rada rodziców uchwala program wychowawczy i profilaktyki przedstawia wnioski i opinie nt. funkcjonowania szkoły ocenia plan finansowy opiniuje program poprawny efektywności kształcenia
Samorząd uczniowski w jego skład wchodzą wszyscy uczniowie szkoły może wpływać na organizację życia szkolnego wybiera opiekuna samorządu może brać udział w organizacji działalności kulturalnej i sportowej ma prawo do redagowania gazetki szkolnej
III. AKTY PRAWNE
Konstytucja nadrzędne prawo rodziców do wychowania (akceptacja programu nauczania, pomoc nauczycieli w zakresie wychowania dziecka) prawo do edukacji dzieci w zakresie religii i moralności zgodnie z przekonaniami rodziców zapewnienie przez placówkę oświatową właściwej opieki uczniom oraz respektowanie przysługujących im praw
Ustawa o systemie oświaty Określa między innymi: zakres systemu oświaty; zasady prowadzenia szkół i placówek oświatowych; zadania Centralnej Komisji Egzaminacyjnej; zakres obowiązków ministra do spraw oświaty i wychowania, kuratora oświaty, dyrektora szkoły; sposób finansowania oświaty; sposób organizacji działalności dydaktyczno-wychowawczej w szkołach i placówkach publicznych.
Podstawa programowa kształcenia jest ustalana przez ministra do spraw oświaty i wychowania zawiera kanon treści nauczania i lektur szkolnych w oparciu o nią powstają programy nauczania poszczególnych przedmiotów określa cele i zadania edukacji
Statut najważniejszy akt prawa oświatowego danej placówki zostaje przygotowany w oparciu o ramowe statuty szkół przygotowane przez ministrów określa typ placówki, jej cele i zadania reguluje sposób organizacji szkoły określa zakres obowiązków nauczycieli, zasady rekrutacji uczniów oraz ich prawa i obowiązki
V. WSPÓŁPRACA SZKOŁY Z RODZICAMI UCZNIA
Zebrania – spotkania organizowane dla rodziców uczniów danej klasy, nie częściej niż 7 razy w roku. W ich trakcie nauczyciel omawia bieżące wydarzenia klasowe, osiągnięcia uczniów i ich trudności w nauce, przedstawia plan pracy wychowawczej. Uczestnictwo i organizacja imprez szkolnych – forma współpracy z rodzicami, polegająca na włączeniu ich w aktywne przygotowywanie różnorodnych imprez klasowych lub szkolnych, co umożliwia im zapoznanie się z życiem szkoły. Szkolenia – organizowanie prelekcji i wykładów, konferencji, spotkań seminaryjnych czy dyskusji, w trakcie których prelegent przedstawia rodzicom daną tematykę lub umożliwia im wymianę poglądów.
Konsultacje – indywidualne spotkania z rodzicami uczniów, w trakcie których nauczyciel prowadzi rozmowę nt. wychowania, przyszłego kształcenia lub sposobu rozwiązania zaistniałych problemów. Konsultacje wszystkich nauczycieli odbywają się w tym samym dniu. Działalność w komitecie lub radzie szkoły – w skład komitetu rodzicielskiego wchodzi rada rodziców, która działa w porozumieniu z pozostałymi rodzicami uczniów oraz wychowawcą klasy. Organizowanie czasu wolnego –planowanie przez rodziców form rozrywki i wypoczynku dla uczniów, takich jak: gry, spacery, wycieczki, wyjścia do kina lub teatru itd.