MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ DEPARTAMENT BUDŻETOWY PODSTAWOWE INFORMACJE O BUDŻECIE MON NA 2002 ROK W A R S Z A W A 2002 R
Spis treści Wstęp 3 1. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne 5 2. Udział wydatków budżetu MON w produkcie krajowym brutto i wydatkach budżetu państwa 6 3. Wydatki obronne Polski 7 4. Udział wydatków budżetowych MON w PKB i budżecie państwa w latach 1991÷2002 (tabela) 8 5. Udział wydatków budżetowych MON w PKB i budżecie państwa w latach 1991÷2002 (wykres) 9 6. Priorytetowe zadania resortu obrony narodowej 10 7. Struktura budżetu MON według działów (bez rezerw) 11 6. Struktura działu 752 - „Obrona Narodowa” (bez rezerw) 12 7. Struktura budżetu MON według rodzajów wydatków ( z rezerwami celowymi) 13 8. Struktura wydatków budżetowych w Rodzajach Sił Zbrojnych, z rezerwami celowymi (tabela) 14 9. Finansowanie zadań związanych z NATO 15 10 Szacunkowy podział kosztów Celów SZ RP 16 11. Wydatki wojskowe różnych państw w 2001 roku (na 1 mieszkańca) w USD 17 12. Wydatki wojskowe nowych członków NATO w 2001 roku na tle pozostałych państw europejskich Sojuszu (na 1 mieszkańca) w USD 18 13. Wydatki wojskowe nowych członków NATO w 2001 roku na tle pozostałych państw europejskich Sojuszu (na 1 żołnierza) w tys. USD 19 14. Zestawienie limitów zatrudnienia w jednostkach budżetowych, szkołach wyższych i działalności pozabudżetowej 20 15. Struktura zatrudnienia żołnierzy w Rodzajach Sił Zbrojnych 21 16. Wysokość uposażeń brutto na typowych stanowiskach w wojsku 22 17 Wykaz uposażeń (wynagrodzeń), ryczałtów, norm i równoważników pieniężnych 23 18 Orientacyjne roczne koszty utrzymania w resorcie ON 24
Niniejsza publikacja zawiera podstawowe informacje nt Niniejsza publikacja zawiera podstawowe informacje nt. wydatków budżetowych MON w 2002 roku w różnorodnych przekrojach i porównaniach. W opracowaniu tym zaprezentowano m.in. dane makroekonomiczne wynikające z ustawy budżetowej na 2002 rok w zakresie dotyczącym budżetu MON oraz innych wydatków budżetu państwa, jak również wydatki obronne Polski na tle innych państw europejskich. Przy porównaniach międzynarodowych wykorzystano publikacje “Military Balance 2000/2001” oraz tabele statystyczne KG NATO. Zgodnie z ustawą budżetową na 2002 r., budżet resortu obrony narodowej (jako część 29 budżetu państwa) wynosi 14.264,0 mln zł. Jednocześnie w rezerwach celowych budżetu państwa przewidziano dla resortu obrony dodatkowe środki z tytułu: przekazania częstotliwości UMTS na kwotę 172,0 mln zł oraz realizację „program wyposażenia SZ RP w samoloty wielozadaniowe” na kwotę 69,0 mln zł. Zakłada się ponadto uzyskanie z rezerw celowych, środków związanych z prywatyzacją sektora przemysłu obronnego w kwocie 35,0 mln zł. Oznacza to, że tegoroczny budżet MON wynosi około 14.540 mln zł, co stanowi 7,86% budżetu państwa oraz 1, 90% planowanego na 2002 r. PKB. Dodatkowo możliwości finansowe resortu obrony narodowej zostaną powiększone o: 1/ środki pozabudżetowe MON obejmujące: przekazaną przez rząd USA pożyczkę przeznaczoną na zakup uzbrojenia i sprzętu nie produkowanego w kraju (szacunkowo 335,3 mln zł - z dniem 30.09.2002 r. kończy się okres wykorzystania tej pożyczki), wpływy na środki specjalne, w tym z Agencji Mienia Wojskowego (szacunkowo 250,1 mln zł), 2/ wydatki na cele obronne innych resortów oraz województw (dotyczy to głównie badań obronnych oraz środków na utrzymanie rezerwowych mocy produkcyjnych w przedsiębiorstwach zbrojeniowych - szacunkowo 40,3 mln zł). Zatem łączna wielkość możliwości finansowych resortu ON w 2002 r. wynieść powinna 15.165,7 mln zł, a wydatków obronnych 14.830,4 mln zł W 2002 r. resort obrony narodowej za priorytetowe uznał zadania związane z modernizacją techniczną armii oraz realizacją uzgodnionych z KG NATO Celów SZ RP.
W budżecie MON 2001 na zadania bezpośrednio związane z członkostwem z NATO zaplanowano środki w kwocie - 1.938,8 mln zł, z czego na Cele SZ RP - 1.585,5 mln zł. Na modernizację techniczną przeznaczono 2.365,7 mln zł, a wraz ze środkami pozostającymi w rezerwie celowej, pożyczką rządu USA oraz środkami z AMW i z prywatyzacji przemysłu obronnego - 3.158,1 mln zł. W ramach tej kwoty finansowane będą zadania wynikające z Celów SZ RP. Środki przewidziane w budżecie MON powinny zabezpieczyć utrzymanie średniorocznie 78,5 tys. żołnierzy zawodowych (analogicznie jak w roku 2001), 9 tys. żołnierzy nadterminowych (w 2001 r. - 8 tys) oraz 74,6 tys. żołnierzy niezawodowych (w 2001 r. - 94,2 tys), a także 2,4 tys. pracowników wojska objętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń, zatrudnionych w wojskowych jednostkach budżetowych (podobnie jak w 2001 r.). Nie przewiduje się wzrostu wynagrodzeń i uposażeń, zaplanowano natomiast wzrost o 0,5 % od 1 czerwca 2002 r. świadczeń emerytalno- rentowych. Ponadto w związku ze znaczną skalą zwolnień żołnierzy, w resorcie ON planuje się zintensyfikowanie działań w dziedzinie rekonwersji, w tym celu tworzona jest etatowa struktura organizacyjna. Na zadania związane z rekonwersją zaplanowane zostały środki w wysokości ok. 3 mln zł. W budżecie MON największą grupę (63,5%) stanowią wydatki przeznaczone bezpośrednio na “Obronę Narodową”. Znaczną jego część - 25,5 % przeznaczono na emerytury i renty dla byłych żołnierzy zawodowych oraz na wydatki związane z obsługą tych świadczeń. Pozostałą część- 11% przewidziano na: szkolnictwo wyższe (3,4%), oświatę i wychowanie (2,7%), gospodarkę mieszkaniową (2,1%), funkcjonowanie administracji publicznej (0,9%), ochronę zdrowia (0,6%) , kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (0,7%) oraz pozostałą działalność resortu obrony (0,6%) obejmującą: opiekę społeczną, działalność wojskowego wymiaru sprawiedliwości, edukacyjną opiekę wychowawczą, działalność usługową (AMW) oraz funkcjonowanie inspekcji weterynaryjnej. W dziale 752 “Obrona Narodowa” – 52,8% ogólnej sumy przeznaczono dla Wojsk Lądowych, 22,9% - dla Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej oraz 9,5% - dla Marynarki Wojennej. Resztę nakładów w tym dziale stanowią wydatki uwzględnione w 8 pozostałych rozdziałach wydzielone na: Centralne wsparcie, Zespoły kontaktowe i struktury dowodzenia NATO, WSI, Żandarmerię Wojskową, Ordynariaty Polowe, a także pozostałe jednostki wojskowe.
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE NA 2002 R. : Produkt Krajowy Brutto - 764,8 mld zł realny wzrost o 1,0 % Wydatki 185,1 mld zł Dochody 145,1 mld zł Budżet Państwa Deficyt 40,0 mld zł Budżet MON (z rezerwami) 14,5 mld zł Średnioroczny wzrost : cen towarów i usług konsumpcyjnych - 4,5 % cen inwestycyjnych - 2,8 % płac w sferze budżetowej - 0,0 %
Udział wydatków budżetowych MON w: Produkcie Krajowym Brutto 2001 roku - 1,94% 2002 roku - 1,90% (natomiast wydatki obronne powinny wynieść 1,95% planu PKB na 2002 rok) Wydatkach Budżetu Państwa 2001 roku - 7,73 % 2002 roku - 7,86 %
WYDATKI OBRONNE POLSKI W 2002 ROKU 1. Budżet MON wraz z rezerwami - 14.540,0 mln zł w tym: a) rezerwa celowa UMTS - 172,0 mln z b) rezerwa na samolot wielozadaniowy - 69,0 mln zł c) środki z prywatyzacji sektora przemysłu obronnego - 35,0 mln zł 2. Środki pozabudżetowe MON - 585,4 mln zł a) środki specjalne (AMW i inne) - 250,1 mln zł b) pożyczka Rządu USA (przy założeniu jej pełnego wykorzystania) - 335,3 mln zł 3. Wydatki obronne innych resortów - 40,3 mln zł 4. Wydatki obronne Polski (1+2a+3) - 14.830,4 mln zł
UDZIAŁ WYDATKÓW BUDŻETOWYCH MON w PKB i w budżecie państwa w 1991÷2002
Udział wydatków budżetowych MON w PKB i budżecie państwa w latach 1991 - 2002 */ Budżet MON z rezerwami */ w odniesieniu do PKB z 2002 r., wydatki obronne zaś wyniosą ok. 1,95 %
PRIORYTETOWE ZADANIA RESORTU OBRONY NARODOWEJ W 2002 ROKU 1. W obszarze modernizacji technicznej (po uwzględnieniu rezerw celowych planowany jest nominalny wzrost o 24 %) zakupy sprzętu i urządzeń w ramach środków pochodzących ze zwolnienia pasm częstotliwości dla UMTS (RWŁ C-10/T i RWŁ C-10/T), zakupy sprzętu dowodzenia i łączności oraz rozpoznania, (system SUPRAŚL, system DUNAJ, stacja rozpoznania BREŃ, stacje r/lok NUR, wozy dowodzenia IRYS, wozy dowodzenia ŁOWCZA), program pozyskania kołowego transportera opancerzonego (KTO) - rozstrzygnięcie przetargu, program pozyskania samolotów wielozadaniowych, doposażenie samolotów MIG-29 i Su-22, doposażenie okrętów 660 w systemy rakietowe typu woda-woda, zakupy sprzętu medycznego (samochody sanitarne, zespoły operacyjne, sprzęt ewakuacyjno-ratowniczy), zakupy wyposażenia indywidualnego w zakresie OPCHEM. 2. Zabezpieczenie zobowiązań sojuszniczych (Cele SZ RP, składki do budżetu wojsk. NATO, NSIP itp.) 3. Przygotowanie i przeprowadzenie ćwiczenia pk. „STRONG RESOLVE - 2002”.
Wymiar Sprawiedliwości , STRUKTURA BUDŻETU MON W 2002 ROKU według działów (bez rezerw) CZĘŚĆ 29 OBRONA NARODOWA DZIAŁ 803 Szkolnictwo Wyższe 485,5 mln zł (3,4%) 14.264,0 mln zł (100 %) DZIAŁ 700 DZIAŁ 851 Gospodarka Mieszkaniowa Ochrona Zdrowia (Wojskowa Agencja Mieszkaniowa) 78,5 mln zł (0,6%) 295,3 mln zł (2,1 %) DZIAŁ 710 DZIAŁ 853 Działalność Usługowa DZIAŁ752 Opieka Społeczna (Zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne) (Agencja Mienia Wojskowego) 1,5 mln zł (0,01 %) OBRONA NARODOWA 32,3mln zł (0,2 %) DZIAŁ 750 9.052,9 mln zł Administracja Publiczna DZIAŁ 854 63,5 % 133,4 mln zł (0,9%) Edukacyjna Opieka Wychowawcza (Przedszkola) DZIAŁ 755 DZIAŁ 801 Wymiar Sprawiedliwości DZIAŁ 753 Oświata i Wychowanie (Licea i ośrodki szkolenia ) 34,2 mln zł (0,2 %) Obowiązkowe Ubezpieczenia 39,7 mln zł (0,3 %) DZIAŁ 921 Społeczne (Emerytury i renty) 387,7 mln zł (2,7 %) Kultura i Ochrona Dziedzictwa Narodowego (Orkiestry, kluby, biblioteki,muzea itp.) 3.630,4 mln zł (25,5%) 92,8 mln zł ( 0,7 %) 11
STRUKTURA DZIAŁU 752 - „OBRONA NARODOWA” w 2002 roku. , STRUKTURA DZIAŁU 752 - „OBRONA NARODOWA” w 2002 roku. (bez rezerw) Rozdział 75201 Rozdział 75204 Rozdział 75206 Rozdział 75207 Centralne Wsparcie Wojskowe Służby Informacyjne WOJSKA LĄDOWE Żandarmeria Wojskowa (DGW ) 139,5 mln zł 106,2 mln zł 4782,9 mln zł 1,5% 471,3 mln zł (5,2%) 1,2% 52,8% Rozdział 75205 Zespoły kontaktowe i struktury Rozdział 75202 DZIAŁ 752 dowodzenia NATO WOJSKA LOTNICZE I OBRONY POWIETRZNEJ 79,9 mln zł 0,9 % OBRONA NARODOWA 2.075,1 mln zł Rozdział 75208 22,9% 9.052,9 mln zł Ordynariat Polowy Wojska Polskiego 11,3 mln zł Rozdział 75203 100 % 0,1% MARYNARKA WOJENNA Rozdział 75209 857,2 mln zł Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego 9,5% 1,6 mln zł Rozdział 75211 0 ,02% Pozostałe jednostki ( w tym składki do budżetów NATO i inne zobowiązania międzynarodowe) Rozdział 75210 Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe 526,6 mln zł (5,8 %) 1,2 mln zł 0,01 %
FINANSOWANIE ZADAŃ ZWIĄZANYCH Z NATO W 2002 ROKU W budżecie MON 2002 zaplanowano środki na zadania bezpośrednio związane z członkostwem z NATO w kwocie - 1.938,8 mln zł, z tego na: Cele SZ RP 1.585,5 mln zł Składki do budżetów Wojskowych i Agencji 82,0 mln zł Składka do budżetu inwestycyjnego NATO (NSIP) 51,1 mln zł Wkład narodowy do realizacji przyjętych pakietów potencjału obronnego realizowanego w ramach programu NSIP 14,7 mln zł Składki do wspólnych budżetów jednostek wielonarodowych (SHIRBRIG, Korpusu Północ-Wschód (MNC NE), połączone Centrum Dowodzenia Operacjami Powietrznymi (CAOC), (ARRC ) 3,7 mln zł Utrzymanie przedstawicielstw wojskowych przy NATO 79,9 mln zł Implementacja porozumień międzynarodowych 7,3 mln zł Polskie kontyngenty w Siłach Międzynarodowych (KFOR, SFOR, zalążki Brygady Polsko - Czeskiej) 92,9 mln zł Wydatki związane z kontaktami zagranicznymi 21,6 mln zł
SZACUNKOWY PODZIAŁ KOSZTÓW CELÓW SZ RP W 2002 R. /ceny 2002 mln zł. /
SZACUNKOWE WYDATKI WOJSKOWE RÓŻNYCH PAŃSTW W 2001 ROKU PRZELICZENIU NA MIESZKAŃCA W USD Ceny stałe z 2000 r. Źródło. Military Balance 2001/2002 s. 299-300 Uwaga:Przy dokonywaniu porównań wydatków wojskowych w USD w przeliczeniu na 1 mieszkańca należy uwzględniać nie tylko kursy walut jakie wykorzystuje rocznik “ Military Balance”, lecz także parytet siły nabywczej waluty (PSNW). Wg raportu Biura Studiów i Analiz Sejmu RP z czerwca 1999 r. (str. 16) wartość Produktu Krajowego Brutto Polski w przeliczeniu na 1 mieszkańca mierzona PSNW byłaby dwukrotnie wyższa w stosunku do wartości liczonej za pomocą kursów walut, podczas gdy w państwach NATO wartości te były zbliżone. Oznaczać to może, że faktyczna siła nabywcza wydatków wojskowych Polski w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi ok. 168 USD (prawdopodobnie w zbliżonym stopniu dotyczy to również innych państw Środkowo-Wschodniej Europy)
Źródło:Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych KG NATO WYDATKI WOJSKOWE NOWYCH CZŁONKÓW NATO W 2001 ROKU NA TLE POZOSTAŁYCH PAŃSTW EUROPEJSKICH SOJUSZU (w przeliczeniu na 1 mieszkańca w USD) Ceny bieżące Źródło:Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych KG NATO Uwaga 1/ Różnice w stosunku do danych zawartych w tabeli na stronie poprzedniej wynikają z analizy danych z różnych lat. Tabela niniejsza dotyczy 2001 r. 2/ Przy dokonywaniu porównań wydatków wojskowych w USD w przeliczeniu na 1 mieszkańca należy uwzględniać nie tylko kursy walut jakie wykorzystuje rocznik “ Military Balance”, lecz także parytet siły nabywczej waluty (PSNW). Wg raportu Biura Studiów i Analiz Sejmu RP z czerwca 1999 r. (str. 16) wartość Produktu Krajowego Brutto Polski w przeliczeniu na 1 mieszkańca mierzoną PSNW byłaby dwukrotnie wyższa w stosunku do wartości liczonej za pomocą kursów walut, podczas gdy w państwach NATO wartości te były zbliżone. Oznaczać to może, że faktyczna siła nabywcza wydatków wojskowych Polski w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi ok. 170 USD. (prawdopodobnie w zbliżonym stopniu dotyczy to również Czech i Węgier)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych NATO WYDATKI WOJSKOWE NOWYCH CZŁONKÓW NATO W 2001 ROKU NA TLE POZOSTAŁYCH PAŃSTW EUROPEJSKICH SOJUSZU NA ŻOŁNIERZA w tys.USD. Źródło: Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych NATO Uwaga Przy dokonywaniu porównań wydatków wojskowych w USD w przeliczeniu na 1 żołnierza należy uwzględniać nie tylko kursy walut jakie wykorzystuje rocznik “ Military Balance”, lecz także parytet siły nabywczej waluty (PSNW). Wg raportu Biura Studiów i Analiz Sejmu RP z czerwca 1999 r. (str. 16) wartość Produktu Krajowego Brutto Polski w przeliczeniu na 1 żołnierza mierzoną PSNW byłaby dwukrotnie wyższa w stosunku do wartości liczonej za pomocą kursów walut, podczas gdy w państwach NATO wartości te były zbliżone. Oznaczać to może, że faktyczna siła nabywcza wydatków wojskowych Polski w przeliczeniu na jednego żołnierza wynosi ok. 34 tys. USD. (prawdopodobnie w zbliżonym stopniu dotyczy to również Czech i Węgier)
Zestawienie limitów zatrudnienia w jednostkach budżetowych, szkołach wyższych i działalności pozabudżetowej resortu ON
STRUKTURA ŻOŁNIERZY wg ROZDZIAŁÓW DZIAŁU „OBRONA NARODOWA” W 2002 R.
WYSOKOŚĆ UPOSAŻEŃ BRUTTO NA TYPOWYCH STANOWISKACH W WOJSKU (wg stawek obowiązujących od 1.01. 2001 r.)
Wykaz uposażeń (wynagrodzeń), ryczałtów, norm i równoważników pieniężnych w zamian należności nie wydanych w naturze (planowanych na 2002 r.) (ceny i stawki płac z 2002 roku)
ORIENTACYJNE ROCZNE KOSZTY UTRZYMANIA w resorcie ON w 2002 roku