Być kobietą …….

Rola kobiety w społeczeństwie

Rola społeczna to zespół zachowań związanych z realizacją zadań lub oczekiwań społecznych wynikających z zajmowanej pozycji, interakcji, relacji emocjonalnych i innych powiązań zachodzących między członkami grupy.

Psychologiczne i kulturowe aspekty pełnienia roli kobiety

Rola matki Czułość, troska, odpowiedzialność, decyzyjność, zaangażowanie

Rola żony Zangazowanie Decyzyjność Intymność Namiętność Kobiecość Wierność Troska Dbałość

Rola pracownika Zaangazowanie Poczucie misji Tworzenie klimatu Wytrwałość Wszechstronność Przyjacielskość Spontaniczność Akceptacja

Rola może wchodzić w konflikt z osobowością człowieka który ją sprawuje. Może być traktowana jako wyobrażenie jednostki o sobie na użytek określonego kontekstu społecznego. Aspekt użytecznościowy - kosztowny

Akademia Ról Społecznych wdrażanie do prawidłowego pełnienia ról społecznych eliminowanie zaburzeń zachowania, ukazywanie prawidłowych wzorców  postępowania rozwijanie i poszerzanie  zainteresowań wzrost poczucia własnej wartości. stałe wspieranie dziecka oraz motywowanie w dążeniu do podnoszenia poziomu jakości życia

Pułapki i stereotypy

Szczególną rolę w przekazywaniu stereotypów kobiecości i męskości przypisuje się rodzicom. Komentarze biznesmen i kura domowa„ prawdziwy mężczyzna" i "słodka kobietka" mogą zaważyć na obrazie własnym synów i córek.

We współczesnej psychologii dominuje podejście ujmujące człowieka nie tylko jako jednostkę z jej cechami i właściwościami, ale jako jednostkę w kontekście rodzinnym, społecznym gdyż szczególnie rodzina i środowisko wywiera na dziecko silny wpływ, kształtując postawę wobec innych i własnej płci.

Bem (1981) zakłada, że każde dziecko uczy się kulturowych definicji kobiecości i męskości obowiązujących w społeczeństwie, w którym żyje. Definicje te obejmują siatkę skojarzeń bezpośrednio związanych z płcią, tj. anatomia, funkcje reprodukcyjne, podział pracy czy osobowościowe atrybuty kobiet i mężczyzn, także skojarzenia pośrednie, metaforycznie związane z płcią.

W procesie rozwoju, dziecko przyswajając sobie treści, uczy się stosowania siatki skojarzeń do oceny, odczytywania i przyjmowania informacji w kategoriach rozwijającego się schematu. W procesie tym uczestniczy aktywnie rodzic, który jest wzorem do właściwego identyfikowania cech, atrybutów, zachowań przynależnych płci i płciowości.

Stereotypy związane z płcią funkcjonują na dwóch różnych poziomach: stereotypów ról związanych z płcią oraz stereotypów cech przynależnych do płci..

Rola to zbiór przepisów i oczekiwań stawianych jednostce w związku z zajmowaną przez nią pozycją społeczną (por. Mika 1984). Dotyczą one przekonań związanych z rodzajem aktywności i funkcji odpowiednich dla kobiet i mężczyzn, matek i ojców

W tym zakresie mówi się o stereotypach ról płciowych jako określenie cech i zachowań odnoszących się tylko do jednej płci (Worell 1994, za: Miluska 1996). Drugie z nich - zbioru cech psychicznych, przypisywanych z większą częstotliwością jednej z płci w porównaniu z drugą (Mandal 1998).

Autorzy zajmujący się problematyką stereotypów płci, wyróżniają cztery ich grupy w zakresie ról kobiet i mężczyzn: (1) podział ról w domu; (2) ról zawodowych (dla przykładu - w USA 80% kobiet jest zatrudnionych w 20 zawodach, tylu samych mężczyzn ma do dyspozycji 220 zawodów); (3) dotyczący wyglądu fizycznego (kobieta - delikatna, mężczyzna - mocny); (4) związany z cechami osobowości (u kobiet - wrażliwość, współpraca, zależność, emocjonalność, brak agresji, u mężczyzn natomiast - dominacja, niezależność, agresja, duże poczucie własnej wartości, brak emocjonalności) (Wosińska 1998).

Męskie i kobiece spojrzenie … oczekiwania krańcowo odmienne, dzielą ludzi na dwa spolaryzowane światy: mężczyzn, którym dopina się "skrzydła" i kobiet, którym implantuje się "korzenie".

Kilkuletnie dzieci potrafią przypisywać uogólnione etykiety odnoszące się do płci typu "mama" i "tata" (Macrae 1999).. Mama- dobra Tata- zły

W okresie adolescencji młodzież poszerza pojęcia kobiecość i męskość o wymiar seksualny i cechę atrakcyjności fizycznej i psychicznej (Jelonek 1990). Okres ten jest czasem intensywnego poszukiwania własnej tożsamości płciowej

Paradoks seksmisji Mistyfikacja Manipulacja Segregacja Dyskryminacja Rywalizacja Kompensacja Racjonalizacja Dezorientacja

Obraz kobiecości spotykany w polskich opracowaniach jest zawężony i akcentuje cechy: miękka, submisyjna, wrażliwa, uczuciowa, subtelna, gadatliwa (Nęcki 1996), delikatna, uległa, pasywna, powabna (Jelonek 1990).

Stereotypy płci dotyczą czterech komponentów: cech osobowości: emocjonalna, zdolna do poświęceń, łagodna, ciepła w relacjach z innymi, opiekuńcza, ma trudności w podejmowaniu decyzji, uczynna, wrażliwa na uczucia i potrzeby innych; ról: opieka nad dziećmi; prowadzenie domu; wyglądu zewnętrznego: poruszająca się z wdziękiem, posiadająca miły głos oraz zawodu: nauczycielka, fryzjerka, sekretarka, kucharka. Strykowska (1992), w którym

Z cech dostępnych w literaturze można stworzyć stereotypowy obraz kobiecości, uwzględniający cechy trzech sfer: emocjonalno-uczuciową, intelektualno-poznawczą oraz behawioralno-działaniową.

Sfera intelektualno-poznawcza w powszechnej opinii społecznej prawie jest niedostrzegana, najbardziej preferowane sfery to emocjonalno-uczuciowa i behawioralno-działaniowa.

Skonstruowany kanon cech sugeruje, iż kobiecość usposabia do zadań i ról tworzących klimat i ciepło dla innych, w tym również dla mężczyzn. .

Kobieta ze swoim "wyposażeniem" nie jest spostrzegana przez opinię społeczną jako podejmująca decyzje, kierująca pracą, ale tworząca grunt dla rozwoju innych, a to nawiązuje do tradycji w pojmowaniu roli kobiety w rodzinie i w społeczeństwie

Źródła stereotypu kobiecości W literaturze psychologicznej, szczególnie amerykańskiej, podaje się przykłady akcentujące pochodzenie stereotypów płci, podkreślając liczbowy rozkład mężczyzn i kobiet pełniących różne role społeczne.

Kobiety mogą być zatem uważane za bardziej opiekuńcze od mężczyzn, gdyż ich najbardziej widoczne przedstawicielki pełnią role opiekuńcze, podczas gdy mężczyźni mogą być spostrzegani jako bardziej dominujący, ponieważ są najbardziej widoczni w rolach przywódczych (Macrae 1999).

Tego typu funkcjonowanie zdeterminowane jest wrodzonymi predyspozycjami u kobiet i u mężczyzn (Jelonek 1990), ale nie przesądzającymi o możliwościach każdej z płci.

W procesie wychowania i socjalizacji dzieci uczestniczą głównie kobiety: matki oraz nauczycielki, które mają wiedzę potoczną o prawdziwej naturze kobiety i mężczyzny i dostosowują do tych stereotypów swoje oddziaływanie na uczniów obojga płci.

Badania pokazują, że nauczycielki mają tendencję do stawiania dzieciom zadań zgodnych z własną koncepcją natury dziewczynki i chłopca oraz z akceptowanymi schematami uczennicy i ucznia. Stąd dziewczynkom przydzielają zadania, w których mogą wykazać się gorliwością i sumiennością, chłopcom - zadania wymagające samodzielności.

Efektem takich podziałów jest wzmacnianie u jednych postaw zależności i uległości, u drugich - dominacji i poczucia niezależności (Konarzewski 1991).

W koncepcjach społecznego nabywania cech związanych z płcią i odniesienia się do pełnienia ról zawodowych i rodzicielskich, akcentuje się dużą rolę procesu socjalizacji i wychowania. W ramach procesu oddziaływanie ukierunkowane jest na sferę intelektualną, emocjonalną oraz behawioralną. Horney (1987)

Obraz kobiecości obraz kobiecości dotyczy ekspresyjnych cech osobowości zakresu emocjonalnego i działaniowego, na podstawie których można prognozować aktywność dziewcząt. Wymienione cechy charakteryzują miejsce i przyszłe role przewidziane w społeczeństwie dla kobiety).

Auto test kokieteryjna, ? gderliwa, ? naiwna ?

gospodarna,? zdolna do poświęceń,? troskliwa? …………………………………. ………………………………… …………………………………….. ……………………………………… …………………………………………….

Kilka pytań do refleksji …… Doceniamy siebie czy negujemy? Jesteśmy otwarte na szeroką percepcję czy bazujemy na stereotypach? Czy mamy kobiecy stereotyp kobiety czy męski ? Czy cenimy cechy kobiece i nadajemy im wartość i skuteczność a nawet rangę! czy traktujemy jako uzupełnienie męskiego kapitału ?

Kim ta Pani jest….. skoro uśmiechnięta to jaka ona jest

A kim ta…..?

A ci Panowie ?

Można razem , można osobno

Byle miło i przyjemnie

Walka ze stereotypami

Strategie budowania zdrowego poczucia własnej wartości Bez względu na płeć !!!!!!

Świadome postępowanie Planowanie i realizacja celów, działań Odpowiedzialność za siebie i swoje zachowania Uznanie własnych ograniczeń Życie zgodne z wyznawanymi wartościami Asertywna postawa życiowa i asertywne zachowania w kontaktach z innymi ludźmi

Pozytywna kobiecość Ważnym sposobem wzmacniania pozytywnego obrazu własnej płci jest postawa szacunku i życzliwości dla płci odmiennej

Pogłębiona osobista i życiowa refleksja stanowi ważny dla jednostki kapitał Jest przyczynkiem do budowania pozytywnego obrazu siebie jako osoby, otwartej, gotowej do podnoszenia jakości swojego życia i wspierania innych, i realizowania stawianych sobie celów,

Dziękuję Państwu   