Analiza zgłaszanych propozycji zmian przepisu art. 75 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 106 poz. 675 z dnia 16 czerwca 2010 r.) Mirosław Rymer – Wydział Nadzoru Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach Warszawa, 18 marca 2011 roku
Art Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zwany dalej planem miejscowym, nie może ustanawiać zakazów, a przyjmowane w nim rozwiązania nie mogą uniemożliwiać lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jeżeli taka inwestycja jest zgodna z przepisami odrębnymi. 2. Jeżeli lokalizacja inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej nie jest umieszczona w planie miejscowym, dopuszcza się jej lokalizowanie, jeżeli nie jest to sprzeczne z określonym w planie przeznaczeniem terenu ani nie narusza ustanowionych w planie zakazów lub ograniczeń. Przeznaczenie terenu na cele zabudowy wielorodzinnej, rolnicze, leśne, usługowe lub produkcyjne nie jest sprzeczne z lokalizacją inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, a przeznaczenie terenu na cele zabudowy jednorodzinnej nie jest sprzeczne z lokalizacją infrastruktury telekomunikacyjnej o nieznacznym oddziaływaniu. 3. W przypadku braku planu miejscowego lokalizację inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej innej niż infrastruktura telekomunikacyjna o nieznacznym oddziaływaniu ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.). Art. 47. Nie wymaga wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, budowa infrastruktury telekomunikacyjnej o nieznacznym oddziaływaniu oraz wykonywanie innych robót budowlanych dotyczących takiej infrastruktury. Art. 48. Przedsiębiorca telekomunikacyjny oraz Prezes UKE mogą zaskarżyć, w zakresie telekomunikacji, uchwałę w sprawie uchwalenia planu miejscowego.
Art Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy. 2. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, gminy dostosują treść planów miejscowych obowiązujących na obszarze ich właściwości do wymagań określonych w art. 46 ust Wójt, burmistrz albo prezydent miasta, w terminie 7 dni od dnia, w którym upłynął termin określony w ust. 2, przedkłada właściwemu wojewodzie obowiązujące plany miejscowe oraz dokumentację prac planistycznych w celu oceny ich zgodności z wymaganiami określonymi w art. 46 ust Jeżeli treść przedłożonych planów miejscowych nie została dostosowana do wymagań określonych w art. 46 ust. 1, wojewoda zmienia plan miejscowy dla obszaru, w stosunku do którego nie dokonano odpowiednich zmian, oraz wydaje w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Zmieniony w tym trybie plan wywołuje skutki prawne takie jak miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. 5. Koszty zmiany planu miejscowego ponosi w całości gmina, której obszaru dotyczy zarządzenie zastępcze. 6. Nie wydaje się zarządzenia zastępczego po upływie 18 miesięcy od dnia przedłożenia wojewodzie planu miejscowego. 7. W przypadku złożenia przez radę gminy skargi na zarządzenie zastępcze, o którym mowa w ust. 4, sąd administracyjny wyznacza rozprawę w terminie 30 dni od dnia wpłynięcia skargi do sądu. 8. Przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym stosuje się odpowiednio.
Propozycja Nr 1 Art 75 otrzymuje brzmienie: Art Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy. 2. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy tracą moc zakazy zawarte w planach miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy, o ile uniemożliwiają realizację regionalnej sieci szerokopasmowej, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 2 niniejszej ustawy, dla obsługi obszaru zabudowanego lub projektowanego do zabudowy w obowiązujących planach miejscowych. Uzasadnienie W terminie 12 miesięcy gminy przeprowadzą analizę obowiązujących planów pod względem zakazów uniemożliwiających realizację regionalnej sieci szerokopasmowej, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 2 ww. ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, dla obsługi obszaru zabudowanego lub wyznaczonego do zabudowy w obowiązujących planach miejscowych. W przypadku potrzeby wprowadzenia zakazów lub szczególnych warunków dla realizacji przedmiotowych zamierzeń w zakresie realizacji regionalnej sieci szerokopasmowej, gminy przeprowadzą procedurę zmiany planu stosownie do przepisów ww. ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W pozostałych obowiązujących planach miejscowych ww. zakazy przestaną obowiązywać po upływie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.
Zalety: - pominięcie udziału wojewody - dokonywanie zmian planu wyłącznie w sytuacjach, w których faktycznie występują ograniczenia w lokalizacji inwestycji telekomunikacyjnych Wady: -możliwość uchylenie z mocy prawa niektórych postanowień miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego była analizowana na etapie projektu megaustawy i rozwiązanie to ocenione zostało jako niekonstytucyjne -wyeliminowanie uzasadnionych zakazów wprowadzonych na podstawie przepisów odrębnych
Propozycja 2 Art Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy. 2. W odniesieniu do planów obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy, a których ustalenia ograniczają realizację inwestycji celu publicznego z zakresu telekomunikacji, podmiot chcący zrealizować taką inwestycję składa wniosek o zmianę planu do właściwego organu. 3. Wniosek powinien zawierać informacje o zakresie inwestycji i jej oddziaływaniu na środowisko oraz o sposobie finansowania prac planistycznych przez wnioskodawcę. 4. Wójt, burmistrz, prezydent w ciągu jednego miesiąca od otrzymania wniosku rozstrzyga o sposobie jego rozpatrzenia i przedkłada rozstrzygniecie radzie gminy wraz ze stosownym wnioskiem uchwałodawczym powiadamiając jednocześnie wnioskodawcę o sposobie rozstrzygnięcia wniosku. uzasadnienie. Zgodnie z Art. 21. Ust. 2 pkt 4 Ustawy o pizp Koszty sporządzenia planu miejscowego obciążają inwestora realizującego inwestycję celu publicznego - w części, w jakiej jest on bezpośrednią konsekwencją zamiaru realizacji tej inwestycji. Zgodnie z Art. 33 Ustawy o pizp Jeżeli w wyniku zmiany ustaw zachodzi konieczność zmiany studium lub planu miejscowego, czynności, o których mowa w art. 11 i 17, wykonuje się odpowiednio w zakresie niezbędnym do dokonania tych zmian. Skoro zmiany planów wynikają z Ustawy o wspieraniu usług telekomunikacyjnych i wiążą się z realizacją inwestycji celu publicznego to bezwzględnie powinno jasno wynikać z zapisów tej ustawy że koszty tych zmian ponosi podmiot chcący realizować daną inwestycje telekomunikacyjną. Wówczas do zmian planów bezie dochodziło wówczas kiedy będzie to technicznie uzasadnione, a gminy nie będą obciążane nieuzasadnionymi kosztami.
Zalety: brak konieczności uruchamiana procedur planistycznych w każdym przypadku, w którym plan zawiera zakazy i ograniczenia dotyczące lokalizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej Wady: - sprzeczność z art. 46 megaustawy, który wyklucza możliwość wprowadzenia zakazów inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jeżeli taka inwestycja jest zgodna z przepisami odrębnymi, tymczasem proponowana zmiana dotyczy wyłącznie wyłączenia zakazów uniemożliwiających lokalizację regionalnych sieci szerokopasmowych i to tylko w niektórych przypadkach. Pozostaje zatem nierozwiązany problem wyeliminowania rozwiązań zastosowanych w planach miejscowych, które uniemożliwiają lokalizację takich inwestycji mimo iż nie znajdują one uzasadnienia w przepisach odrębnych - długotrwałość procedury - wszczęcie procedury zmiany planu nie zabezpiecza gmin przed możliwością wniesienia przez operatora radiowego na ten plan
Propozycja 3 Art Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy 2. W terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, wójt, burmistrz lub prezydent miasta dokona analizy zgodności obowiązujących planów miejscowych z art Wyniki analizy, o której mowa w ust. 2 winny zawierać: 1) zestawienie planów miejscowych obowiązujących na terenie gminy z podziałem na: a) plany miejscowe zawierające rozwiązania sprzeczne z art. 46 b)plany miejscowe zawierające zawierające ograniczenia uniemożliwiać lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej wynikające z przepisów odrębnych c) pozostałe plany miejscowe 4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w terminie 7 dni od dnia, w którym upłynął termin sporządzenia analizy, o której mowa w ust. 2, publikuje ją w gminnym Biuletynie Informacji Publicznej wraz z oświadczeniem, iż jest ona zgodna ze stanem faktycznym. 5. Za każdy dzień zwłoki w publikacji analizy wójt, burmistrz lub prezydent miasta podlega grzywnie wysokości 500 złotych. 6. Przepis ust. 5 ma zastosowanie również w przypadku, gdy analiza została opublikowana, lecz nie zawiera wszystkich elementów określonych w ust. 3.
Zalety: - rozpoznanie przez gminy stanu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego pod kątem zgodności z art. 46 megaustawy - możliwość zapoznania sie przez operatorów radiowych z pełną informacją na temat ograniczeń w możliwości lokalizacji inwestycji z zakresu łączności na terenie danej gminy Wady: - przedstawione w małym stopniu dyscyplinuje gminy do zmiany planów, a tym samym odbiega od ratio legis rozwiązania przyjętego obecnie w art. 75 megaustawy
Propozycja 4 Art Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy po upływie 12 miesięcy od wejścia w życie niniejszej ustawy, stosownie do ustaleń ust W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy tracą moc zawarte w planach miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy zakazy lokalizowania inwestycji celu publicznego (z zakresu łączności publicznej?). 3. W odniesieniu do planów obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy, których ustalenia ograniczają realizację inwestycji celu publicznego z zakresu telekomunikacji, podmiot chcący zrealizować taką inwestycję składa wniosek o zmianę planu do właściwego organu. 3. Wniosek powinien zawierać informacje o zakresie inwestycji i jej oddziaływaniu na środowisko oraz o sposobie finansowania prac planistycznych przez wnioskodawcę. 4. Wójt, burmistrz, prezydent miasta w ciągu jednego miesiąca od otrzymania wniosku rozstrzyga o sposobie jego rozpatrzenia i przedkłada rozstrzygniecie radzie gminy wraz ze stosownym wnioskiem uchwałodawczym powiadamiając jednocześnie wnioskodawcę o sposobie rozstrzygnięcia wniosku. 5. Informacja o sposobie rozpatrzenia wniosku winna zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, leżące. Uzasadnienie faktyczne winno zawierać wskazanie faktów i dowodów, na których oparł się wójt, burmistrz, prezydent miasta rozstrzygając o rozpatrzeniu wniosku, a uzasadnienie prawne wskazanie przepisów w oparciu, o które rozstrzygnięto o wniosku wraz z ich wyjaśnieniem.
Propozycja 5 (autorska) Art Przepis art. 46 stosuje się do planów miejscowych obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy po upływie 12 miesięcy od wejścia w życie niniejszej ustawy, stosownie do ustaleń ust W odniesieniu do planów obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy, których ustalenia zakazują lub ograniczają realizację inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, podmiot chcący zrealizować taką inwestycję składa wniosek o zmianę planu do właściwego organu. 3. Wniosek powinien zawierać informacje o zakresie inwestycji i jej oddziaływaniu na środowisko oraz o sposobie finansowania prac planistycznych przez wnioskodawcę. 4. Wójt, burmistrz, prezydent miasta w ciągu jednego miesiąca od otrzymania wniosku powiadamia wnioskodawcę o sposobie rozpatrzenia wniosku. 5. Informacja o sposobie rozpatrzenia wniosku winna zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne. Uzasadnienie faktyczne winno zawierać wskazanie faktów i dowodów, na których oparł się wójt, burmistrz, prezydent miasta rozpatrując wniosek, a uzasadnienie prawne wskazanie przepisów jakie znalazły zastosowanie w tej sprawie wraz z ich wyjaśnieniem. 6. W przypadku uwzględnienia przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta wniosku, o którym mowa w ust. 2, rada gminy w terminie miesiąca od dnia upływu terminu na rozpatrzenie wniosku podejmuje uchwałę o przystąpieniu do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla danego terenu. 7. W przypadku podjęcia przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wniesienie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na plan, którego zmiana dotyczy nie może być wniesiona przed upływem 12 miesięcy od dnia podjęcia uchwały, w przypadku gdy skarga dotyczy ustaleń zakazujących lub ograniczających realizację inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej objętych wnioskiem, o którym mowa w ust.2.
Art.75a 1. W przypadku uwzględnienia przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta wniosku, o którym mowa w art. 75 ust. 2, rada gminy w terminie miesiąca od dnia upływu terminu na rozpatrzenie wniosku, podejmuje uchwałę o przystąpieniu do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla danego terenu. 2. W przypadku podjęcia przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wniesienie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na plan, którego zmiana dotyczy jest niedopuszczalne przed upływem 12 miesięcy od dnia podjęcia uchwały. 3. Przepis ust. 2 stosuje się wyłącznie w przypadku gdy skarga dotyczy wyłącznie ustaleń zakazujących lub ograniczających realizację inwestycji celu publicznego z zakresu telekomunikacji objętych wnioskiem, o którym mowa w art. 75 ust.2.
Uzasadnienie Przedstawione rozwiązanie ma na celu: 1.Ograniczenie zmian planów miejscowych do przypadków, gdy na terenie na którym plan miejscowy przewiduje zakazy lub ograniczenia w lokalizacji inwestycji z zakresu łączności publicznej a pojawi się podmiot chcący na tym terenie inwestycję taką realizować. 2. W przypadkach, w których zakaz lub ograniczenie znajdują uzasadnienie w przepisach odrębnych uzasadnienie odmowy uwzględnienie wniosku ma służyć przekonaniu podmiotu wnioskującego, że ww. ograniczenia nie naruszają przepisu art. 46 megaustawy i wniesienie skargi w tej sprawie jest bezzasadne. 3. Jako, że wojewódzki sąd administracyjny nie jest związany granicami skargi, rozpatrując skargę na plan miejscowy dotyczącą ww. ograniczenie, sąd bada cały plan. Analizując treść obowiązujących planów miejscowych oraz aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych stwierdzam, iż duża liczba planów miejscowych, szczególnie uchwalanych w latach podjętych została z naruszeniem prawa, przy czym naruszenia w świetle orzecznictwa sądów stanowią przesłankę do stwierdzenia nieważności planów miejscowych w całości. Stąd też przedstawiona wyżej propozycja ma stanowić zabezpieczeniem przed sytuacja, w której w skutek skarg operatów radiowych dochodzić będzie do stwierdzania nieważności całych planów miejscowych, zwłaszcza obowiązujących od wielu lat. Pamiętać przy tym należy, iż w przypadku stwierdzenia nieważności planu miejscowego dla terenu, dla którego istnieje obowiązek sporządzenia planu miejscowego (np. tereny górnicze, tereny i gminy uzdrowiskowe itp.) nie będzie możliwa realizacja inwestycji innych niż inwestycje celu publicznego, bowiem zgodnie z przepisem art. 62 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Jeżeli wniosek o ustalenie warunków zabudowy dotyczy obszaru, w odniesieniu do którego istnieje obowiązek sporządzenia planu miejscowego, postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia warunków zabudowy zawiesza się do czasu uchwalenia planu. 4. Termin 12 miesięcy na podjecie uchwały w sprawie zmiany planu miejscowego jest w mojej ocenie wystarczający,. Mając na uwadze, iż zakres zmiany jest mocno ograniczony. Dłuższy termin lub jego byłby niezasadny, bowiem istnieje zagrożenie, że gmina przystąpiłaby do zmiany planu miejscowego i celowo odwlekałaby podjęcie uchwały końcowej – w sprawie zmiany planu np. z uwagi na protesty mieszkańców a operetor radiowy czy prezes UKE nie mogliby skierować skargi na taki plan.