GMO a polskie rolnictwo ??? Tomasz Twardowski Instytut Chemii Bioorganicznej PAN i Instytut Biochemii Technicznej, Politechnika Łódzka 15.05.2009

European BioPerspectives Cologne, German 30 May – 1 June 2007

DZIAŁY GOSPODARKI GMO TRZY KOLORY agrobiotech = zielona biotech przemysł = biała biotech zdrowie = czerwona biotech fioletowa = legislacja (IPR)‏ A zatem: Kontrybucja biotechnologii do całej BIOgospodarki

Szanse i zagrożenia Społeczne; Ekonomiczne [KBBE]; Środowiskowe; Naukowe i techniczne; Filozoficzne.

Polska a legislacja międzynarodowa: Biosafety Protocol; WTO; FAO; OECD; EPO, WIPO; EUROPEAN UNION.

Polska legislacja a GMO 18.11.2008

Ramowe Stanowisko Rządu RP w sprawie GMO [7.03.2006r. ] [18.11.2008r.] I. Zamknięte TAK II. Uwolnienie doświadczalne NIE III. Produkty GM inne niż żywność i pasze NIE IV. GM żywność TAK, ale V. Pasze NIE VI. Uprawa GM roślin NIE

weszła w życie z dniem 26 października 2001 r. Podstawowym aktem prawnym normującym sprawy organizmów genetycznie zmodyfikowanych w Polsce jest: ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. Nr 76, poz. 811 z późn. zm.), weszła w życie z dniem 26 października 2001 r.

Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz U Nr 63, poz. 634 ze zm) Ustawa z dnia 23 sierpnia 2001r. o środkach żywienia zwierząt (Dz.U. Nr 123, poz. 1350 ze zm.)‏

2006 r./2008 r. Ustawa „o paszach”; ALE: 25.07.2008 r. Prezydent L. Kaczyński podpisał nowelizację: możemy stosować GM pasze do 1.01.2012 r. Ustawa „o nasiennictwie”; ALE … 1.08.2008 nowy projekt „Prawo o GMO” przedstawione do konsultacji społecznej

„cała władza w ręce samorządu” Nowa legislacja Projekt ustawy [z 7.02.2007r.] „Prawo o GMO” przyjęty przez Urząd Rady Ministrów 13.02.2007r. – odrzucony 19.01.2008 Marzec 2008 „cała władza w ręce samorządu” Ten projekt przedstawiony do konsultacji społecznej 1.08.2008

Decyzja Komisji UE z 12.10.2007 r., opublikowana 19.1.2008 r. (…) jeżeli kraj członkowski wprowadza uregulowania odmienne od stanu prawnego Wspólnoty to takie uregulowania muszą być uzasadnione nowymi danymi naukowymi wykazującymi zagrożenie (…)‏ (…) Rząd RP nie przedstawil żadnych danych (…)‏ (…) Polska legislacja nie może być przyjęta (…)

Decyzja Komisji UE z 24.03.2009 r., opublikowana .2009 r. (…) (…)‏ (…) (…)‏ (…) (…)

Czemu służy biotechnologia w rolnictwie ŻYWNOŚĆ; 3% produkcji UE; brak samowystarczalności PASZE; import ok. 2 mln ton soi GM i kukurydzy GM BIOMATERIAŁY; bawełna, biosteel, biodegradowalne „bioplastiki” BIOENERGETYKA; bioetanol, diodiesel, biomasa, H2, algi INNE.

Cele i zadania inżynierii genetycznej: identyfikacja właściwości jako genu; transfer i/lub modyfikacja genu regeneracja zmodyfikowanego organizmu KOMERCJALIZACJA [legislacja, biobezpieczeństwo, odbiór społeczny]

Rośliny GM Odporność na herbicydy [glifosat, glifosynat]; odporność na szkodniki [Bt] Odporność na wirusy markery antybiotykowe cechy technologiczne

areał w 2008 r. Areał roślin transgenicznych uprawianych komercyjnie 124 mln ha. (z 1,5 mld ha na świecie). 25 państw; 13,5 mln rolników. W Polsce: 3000(?) ha w 2008r.

GM rośliny w UE w latach 1995-2002 81 projektów badawczych z udziałem GMO w zakresie biobezpieczeństwa. Na podstawie tego kompleksowego doświadczenia Komisja mogła oświadczyć, że prace z GMO nie tylko nie są zagrożeniem, ale w realnych warunkach są wręcz bezpieczniejsze niż standardowe rośliny Firoz AMIJEE, Pioneer Overseas Corporation and European Network of GMO Laboratories, United Kingdom, Brussels, 11-13.11.2002.

fundamental data concerning DNA and peptides in GM food and feed All DNAs and peptides [including rDNA and peptides as the products of expression of rDNA] are composed of the same 4 nucleotides and 20 amino acids, respectively; Recombinant DNA technologies neither change the chemical properties of DNA either peptides; DNA and rDNA are hydrolysed according to the same kinetics; DNA [either rDNA] are not toxic [at standard consumption]; DNA [either rDNA] neither is allergenic nor immunogenic according to available data; DNA [either rDNA] is not incorporated into genom of vegetrabes during the consumption; Consumption of GM food or feed does not change the total amount of consumed DNA or proteins.

Polskie doświadczenia z GMO w rolnictwie Produkty GM [składniki żywności i pasze] są na rynku i wszyscy konsumujemy. Rośliny GM w Polsce: 340 ha/2007; 3000 ha/2008. Liczne prace doświadczalne www.mos.gov.pl Całkowity [prawie] brak krajowych patentów.

Ogórki [prof. S. Malepszy]; pszenżyto [prof. J. Zimny]; len [prof. S Ogórki [prof. S. Malepszy]; pszenżyto [prof.. J. Zimny]; len [prof. S. Szopa]; ziemniaki [prof.. E. Zimnoch-Guzowska]; sałata, łubin [prof. A. Legocki]; pomidory [prof. K. Niemirowicz-Szczytt]

Polskie uregulowania w zakresie praw własności intelektualnej ustawa „Prawo własności przemysłowej” (z 30 czerwca 2000 r. ; Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z późniejszymi zmianami).

Patentowanie LMO: mikroorganizmów, roślin i zwierząt? TAK Zdolność patentową posiadają: Sposoby wytwarzania mikroorganizmów, roślin i zwierząt. Mikroorganizmy. Rośliny (z wyłączeniem nowych odmian). Zwierzęta (z wyłączeniem nowych ras).

REJESTRACJA ODMIANY plant breeder’s rights 1. wyróżniająca (distinctive) 2. jednorodna (uniform) 3. stabilna (stable) [lub potocznie: OWT – odrębna, wyróżniająca się, trwała] PATENT industrial patent now (new)‏ nieoczywiste (inventive)‏ zastosowanie przemysłowe (commercial)‏ ZASADNICZE RÓŻNICE: produkcja dystrybucja dalsze korzystanie

CODZIENNE PRODUKTY INŻYNIERII GENETYCZNEJ Kukurydza Bt; sojaRoundUpReady; gensulina i inne leki; terapie genowe; zawartość GMO w żywności i paszach; metody detekcji; zasadność wydawania zgody na prace z GMO; konsumpcja GMO i skutki; rDNA w układzie trawiennym; IP- NO GM oraz znakowanie GMO.

Lista zakupów:

Dziękuję i zapraszam do dyskusji