PRZEDSIĘBIORCZY NAUKOWIEC PRZEDSIĘBIORCZA KOBIETA NAUKOWIEC Jak z naukowca stać się przedsiębiorczym naukowcem – etapy tworzenia firmy odpryskowej Paulina Kosmowska Prezentacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Agenda Kim jest naukowiec? Naukowcy i ich udział w tworzeniu innowacji Spółki odpryskowe Spółki odpryskowe – korzyści Bariery w tworzeniu spółek odpryskowych Pierwsze kroki Trudność decyzji Kolejne kroki – proporcje udziałów Rola ośrodków wspierania innowacji Umowa spółki odpryskowej Co dalej?
INNOWACJE Kim jest naukowiec ? „Naukowcy usiłują przekształcić to co niemożliwe – w możliwe.” Bertrand Russell INNOWACJE
Naukowcy i ich udział w tworzeniu innowacji Źródło: B. Lucking, International Comparisons of the Third Community Innovation Survey, TESE, London 2004, s.23 (tłumaczenie własne)
Spółka odpryskowa Spółki odpryskowe, czyli spin off i spin out – nowe przedsiębiorstwa powstałe w wyniku usamodzielnienia się pracowników organizacji macierzystej (uczelni, jednostki badawczo rozwojowej, przedsiębiorstwa), których celem jest komercyjne wykorzystanie wiedzy i umiejętności. Zalety: niezależność i swoboda zarządzania niepodleganie procedurom zamówień publicznych szybkość podejmowania decyzji możliwość błyskawicznego reagowania na zmiany rynku możliwość podejmowania ryzyka
Spółka odpryskowa - korzyści Korzyści dla naukowca: możliwość rozwinięcia skrzydeł duża niezależność swoboda podejmowania decyzji bezpośredni wpływ na swój los możliwość rozwijania technologii i wiedzy – w odpowiedzi na potrzeby rynku korzyści materialne
Bariery w tworzeniu spółek odpryskowych Bariery we współpracy sfery nauki i biznesu Brak przepływu informacji Słaba organizacja transferu technologii Hermetyczność środowiska naukowego Bariery mentalne naukowców Trudności w pozyskaniu środków na rozpoczęcie działalności Alternatywne metody transferu technologii Model technologii „push” „Wygodniejsza” szara strefa
Pierwsze kroki… …wewnątrz uczelni: Pomysł, idea Gotowe rozwiązanie (np. technologia, know-how, aparatura, oprogramowanie itp.) Decyzja o ochronie patentowej Ocena potencjału komercjalizacyjnego Wsparcie jednostki odpowiedzialnej za transfer technologii Wybór formy komercjalizacji …wewnątrz uczelni:
Forma transferu – to trudna decyzja Formy transferu Świadczenie usług na bazie technologii Licencje Sprzedaż praw do technologii Utworzenie spółki odpryskowej Ciekawe rozwiązanie, ale… „…jestem naukowcem nie znam się na biznesie” „… nie jestem pewien, czy moja technologia może osiągnąć sukces rynkowy” … ale nie wiem czy będę potrafił/a prowadzić własną firmę” „… mam liczne obawy”
Kolejne kroki – proporcje udziałów Spółka odpryskowa Naukowiec, student, doktorant, absolwent Know-how Środki pieniężne Majątek rzeczowy Uczelnia Prawa do patentów Technologie Maszyny i urządzenia Nieruchomości Inwestor zewnętrzny
Wkład naukowca i inwestora know-how – konieczność przeprowadzenia wyceny wiedzy posiadanej przez naukowca (zespół naukowców) środki pieniężne – konkretna zadeklarowana wartość majątek rzeczowy – wyceniony wg wartości rynkowej lub rzeczoznawcy Przykładowi inwestorzy: Venture capital Anioł biznesu Wsparcie PARP
Wkład uczelni Zgłoszenie technologii Decyzja o przystąpieniu do tworzenia spółki odpryskowej Wniosek o wycenę technologii Wycena niezależnego rzeczoznawcy Wprowadzenie technologii na aktywa uczelni Zgoda senatu uczelni i Ministra Skarbu na rozporządzenie technologią Decyzja senatu – wyrażenie zgody Decyzja Ministra Skarbu –wyrażenie zgody na wniesienie technologii aportem Prace nad umową spółki będącą podstawą opracowania aktu notarialnego Aktywna współpraca naukowców, przedstawicieli administracji uczelni oraz służb prawnych
Wkład uczelni w świetle zmian ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Ustawa z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym Art. 4 ust. 4. „Uczelnie współpracują z otoczeniem gospodarczym, w szczególności przez sprzedaż lub nieodpłatne przekazywanie wyników badań i prac rozwojowych przedsiębiorcom oraz szerzenie idei przedsiębiorczości w środowisku akademickim, w formie działalności gospodarczej wyodrębnionej organizacyjnie i finansowo od działalności, o której mowa w art. 13 i 14.” Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Art. 4 ust. 4 „Uczelnie współpracują z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w szczególności w zakresie prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz podmiotów gospodarczych, w wyodrębnionych formach działalności, w tym w drodze utworzenia spółki celowej, o której mowa w art. 86a, a także przez udział przedstawicieli pracodawców w opracowywaniu programów kształcenia i w procesie dydaktycznym.”
Wkład uczelni w świetle zmian ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Art. 86a ust. 1. „Uczelnia, w celu komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych tworzy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną, zwaną dalej „spółką celową”. Spółkę celową tworzy rektor za zgodą senatu uczelni lub innego organu kolegialnego uczelni. Do zadań spółki celowej należy w szczególności obejmowanie udziałów w spółkach kapitałowych lub tworzenie spółek kapitałowych, które powstają w celu wdrożenia wyników badań naukowych lub prac rozwojowych prowadzonych w uczelni.” Art. 86a ust.2 „Rektor, w drodze umowy, może powierzyć spółce celowej zarządzanie prawami własności przemysłowej uczelni w zakresie jej komercjalizacji.” Art. 86a ust.3 Uczelnia w celu realizacji zadań określonych w ust. 1 i 2 przekazuje spółce celowej w formie aportu wyniki badań naukowych i prac rozwojowych, w szczególności uzyskane prawa własności przemysłowej.
Spółka celowa -CTT PŁ Sp. z o.o. Nowopowstała Spółka odpryskowa Wkład uczelni w świetle zmian ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Spółka celowa -CTT PŁ Sp. z o.o. Politechnika Łódzka Nowopowstała Spółka odpryskowa 1 3 4 2 Aport technologii do spółki celowej– akt notarialny Objęcie przez uczelnię udziałów w Spółce CTT PŁ – podwyższenie kapitału zakładowego spółki Aport technologii do spółki odpryskowej– akt notarialny powołujący do życia spółkę odpryskową Objęcie przez Spółkę CTT udziałów w nowopowstałej spółce odpryskowej
Rola ośrodków wspierania innowacji Rola doradcza ekspertów Specjalistyczna wiedza - znajomość mechanizmów transferu oraz ich aspektów finansowych, prawnych i podatkowych Obsługa prawna przedsięwzięcia Doświadczenie w poszukiwaniu kontrahentów i prowadzeniu z nimi negocjacji Dbałość o ochronę własności intelektualnych uczelni Działanie w warunkach rynkowych Większa elastyczność w późniejszym sprawowaniu kontroli nad Spółką odpryskową Wsparcie merytoryczne dla Spółki odpryskowej
Umowa spółki odpryskowej Elementy stałe umowy: Strony umowy – określenie wspólników i ich danych identyfikacyjnych Kapitał zakładowy – wysokość oraz rodzaje wkładów, proporcje udziałów Nazwa, siedziba, przedmiot działalności Spółki Określenie organów Spółki Inne uregulowania (np. podział zysku, metody tworzenia kapitałów, zobowiązania wspólników do dopłat, umorzenie udziałów) Określenie obowiązków i uprawnień organów spółki oraz metod reprezentacji Szczegółowe wymagania oraz uprawnienia Inwestora Zapisy o poufności Postanowienia końcowe
Umowa spółki, a koszty Umowa spółki musi mieć formę aktu notarialnego – pod rygorem nieważności! Koszty notarialne: Taksa notarialna (zależna od wysokości kapitału zakładowego) Odpisy umowy – 6 zł za każdą rozpoczętą stronę Podatek od czynności cywilno prawnych – 0,5% od wartości kapitału zakładowego Notarialne uwierzytelnienie podpisów członków zarządu (20 zł za podpis) Koszty rejestrowe: Opłata do wniosku o wpis do KRS – 1 000 zł Ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – 500 zł Koszty ponoszą wszyscy udziałowcy proporcjonalnie do ilości obejmowanych udziałów
Spółka istnieje, ale co dalej…? …ogrom ciężkiej pracy. Zapewnienie prowadzenia prawidłowo rachunkowości Właściwe służby kadrowe Zapewnienie obsługi prawnej Koncepcja działalności: misja, wizja, cele Poszukiwanie dostawców Określenie grupy docelowej odbiorców Stworzenie oferty produktowej Obsługa klientów bieżąca oraz serwis posprzedażowy Utrzymanie płynności finansowej Marketing i promocja Rozwój i generowanie zysków
Centrum Transferu Technologii Politechniki Łódzkiej Sp. z o.o. Dziękuję za uwagę Centrum Transferu Technologii Politechniki Łódzkiej Sp. z o.o. Ul. Ks. Skorupki 10/12 90-924 Łódź Tel/fax: (42) 631 28 40 E-mail: ctt@info.p.lodz.pl www.ctt.p.lodz.pl
PRZEDSIĘBIORCZY NAUKOWIEC / PRZEDSIĘBIORCZA KOBIETA NAUKOWIEC Prezentacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego