Piotr Włostowic

Lata młodości Piotra Włostowica Niewiele można powiedzieć o młodości Piotra Włostowica. Jego przybliżoną datę urodzin szacujemy na około 1080 rok. Był rówieśnikiem Bolesława Krzywoustego (przyszłego władcy Polski). Jego rodzina była właścicielem Góry Ślęży wraz z otaczającymi ją wioskami.

Ród Piotra Włostowica Piotr Włostowic należał do jednego z najstarszych polskich rodów- Rodu Duninów. Jest on protoplastą tego rodu. Dawne legendy podają, że Piotr przybył z wielkim skarbem na dwór królewski Danii, dlatego zaczęto go nazywać Duninem. Nie wiadomo, czy legenda jest prawdziwa, ojciec Piotra- Włost od dawna mieszkał na Śląsku, gdzie posiadał majętności. Piotr nie używał przydomka Dunin, dopiero jego potomkowie zaczęli go tak nazywać, prawdopodobnie przekręcając imię Domin, czyli Dominik.

Herb rodu Włostowica - Duninów

Małżeństwo Piotra Piotr Włostowic ożenił się z księżniczką Marią, córką Olega Michała. Pojechał do Marii jako swat w imieniu swojego owdowiałego przyjaciela, księcia Bolesława. Obydwoje tak przypadli sobie do gustu , że ich spotkanie zakończyło się ślubem. Dzięki temu, Piotr Włostowic stał się jednym z pierwszych ludzi w państwie i ciotecznym wujem następcy tronu. Małżeństwo, dzięki któremu był spokrewniony z władcą, dało mu prawo do otrzymania najwyższej godności po księciu – książęcego palatyna . Palatyn (czyli wojewoda) dowodził wojskiem w zastępstwie księcia, wyręczał go w sądach, sprawował nadzór nad bezpieczeństwem i porządkiem na dworze, a w razie małoletniości władcy, zastępował go.

Najprawdopodobniej na decyzję księcia o odwołaniu Piotra wpłynęła druga żona Bolesława – Salomea, gdy na świat zaczęły przychodzić jej dzieci. Księżna zdawała sobie sprawę, że najstarszy syn Krzywoustego – Władysław obejmie rządy po ojcu, a jej dzieci będą zdane na łaskę i niełaskę przyrodniego brata. Postanowiła więc postawić na stanowisku palatyna swojego człowieka, który w przyszłości mógłby być podporą młodszych książąt.

Porwanie księcia Wołodara Do najbardziej znanych czynów Piotra należy porwanie księcia Wołodara. Gdy książę Bolesław kazał mu rozprawić się z nękającym wschodnie granice księciem przemyskim, Włostowic wykazał się, wielką odwagą. Oświadczył swojemu panu, że on sam uda się do niego i odniesie nad nim bezkrwawe zwycięstwo. Upozorował bunt przeciw Krzywoustemu i wkradł się w łaski Wołodara, który przyjął go z otwartymi rękami. Przemyski książę radził się Piotra w wielu sprawach związanych z wojną w nadziei, że odniesie zwycięstwo nad Polską. Razem ucztowali przy winie. Podobno Włostowic nawet trzymał książęcego syna do chrztu! Dopiero podczas jednego z licznych polowań okazało się, o co tak naprawdę chodziło Polakowi.

Książę zapędziwszy się trochę dalej od grodu, został sam z Piotrem i jego ludźmi, którzy wykorzystując nadarzającą się okazję, porwali Wołodara i doprowadzili go przed oblicze Krzywoustego. Za swego księcia Ruś musiała wypłacić ogromny okup, którego duża część trafiła do skarbca Włostowica. Bolesław z Włostowicem zażądali od Wołodara i jego bojarów – wieczystego pokoju z Polską i antyprzymierza z Pomorzanami. Spotkało się to z dezaprobatą ze strony Kościoła, chociaż parę lat później o Piotrze pisano już jako o mężu jak najgoręcej oddanym czci Bożej, sprawie Kościoła i religii. Za życia Piotr miał rzekomo ufundować wraz z małżonką 77 kościołów (czy innych obiektów sakralnych). Piotr z małżonką miał ich ufundować aż tyle ze względu na swoją religijność.

Kościoły ufundowane przez Piotra Włostowica.

Kara Włostowica W kraju panowała wojna domowa, seniora Władysława II wygnańca z młodszymi synami króla. Piotr Włostowic nie opowiedział się po żadnej z tych stron, czego domagał się senior. Jeszcze w 1145 roku wydawało się, że do ukarania Włostowica nie dojdzie, o czym świadczy fakt zaproszenia na ślub syna, wysłanego do Władysława przez Piotra Włostowica. Na początku następnego roku książę Władysław uznał postępowanie Piotra za zdradę i polecił rycerzowi Dobkowi (Dobieszowi) uwięzić go. Dobek przybył do dworu Włostowica na Ołbinie pod pozorem przekazania ważnych wiadomości od księcia. Nikt nie przeczuwał zdrady, więc komesa zgodnie z dobrym obyczajem ugościł posła, polecił podać najlepsze wino gdzie razem ucztowali do późnej nocy.

Dobek poprosił Piotra, aby pozwolił mu się udać na spoczynek Dobek poprosił Piotra, aby pozwolił mu się udać na spoczynek. Następnego dnia poseł wstał wcześniej i wraz ze swoimi ludźmi napadł na dwór, porwał wojewodę i osadził go w więzieniu. Pod licznymi namowami żony Agnieszki, która domagała się kary śmierci dla Włostowica - książę Władysław kazał Piotra oślepić, a jako oszczercę skazał go dodatkowo na obcięcie języka.

Koniec życia Piotra Po wykonaniu wyroku w kraju zaczęło wrzeć. Wojna domowa była nieunikniona. Wielu stronników Włostowica przeszło na stronę młodszych braci. Dodatkowym problemem było udanie się wygnanego Piotra Włostowica na Ruś, gdzie palatyn skutecznie zniechęcił miejscowych książąt do polityki swojego byłego władcy. Ostatecznie Władysław został pokonany i musiał uchodzić z Polski, stąd jego przydomek "Wygnaniec". Po wygnaniu seniora, Piotr został przywrócony do łask i odzyskał majątek, ale wiek i kalectwo nie pozwalały mu na działalność polityczną. Legenda mówi, że w cudowny sposób odzyskał wzrok i mowę. Zmarł w 1153 roku, został pochowany obok żony w kościele św. Wincentego we Wrocławiu.

Nagrobek Marii i Piotra Włostowiców w Kościele św Nagrobek Marii i Piotra Włostowiców w Kościele św. Wincentego we Wrocławiu. Na nagrobku widniał napis: Tutaj Piotr leży, szczęśliwy Marii małżonek, Pod tym lśniącym marmurem, wzniesionym przez ojca Wilhelma.

Co się stało z grobem Włostowiców? Nie ma już grobu Włostowiców. Opactwo zostało rozebrane pod pretekstem najazdu Turków, którzy mogli je wykorzystać jako fortecę podczas ewentualnego ataku na miasto. W tym czasie zniszczono również nagrobek Włostowiców, a ich czaszkami grano w kręgle. Ludzi, którzy dopuścili się tego, ukarano, ale o przyzwoitym pochówku dla Piotra i Marii już nikt nie pomyślał.

Jak się żyło dawniej- drabina społeczna

Cztery stany społeczeństwa Duchowieństwo, rycerstwo, mieszczaństwo i chłopstwo tworzyły cztery stany tj. odrębne grupy społeczne, z których każda miała osobne prawa i obowiązki. Na dole drabiny Feudalnej znajdowali się chłopi, utrzymujący resztę społeczeństwa. Mieszkańcy miast w większości również żyli skromnie. Tymi którzy czerpali korzyści z feudalizmu, byli rycerze i duchowni, choć i wśród nich występowały ogromne różnice pod względem zamożności i wpływów.

Warowne zamki- schronienie średniowiecznej ludności Na wzgórzach, wyspach jezior lub rzek oraz w innych obronnych miejscach stały warowne zamki. Zaczęto je powszechnie budować w lX wieku, gdyż w czasach najazdowych i ciągłych wojen tylko one zapewniały ochronę przed nieprzyjacielem. Do X wieku owe budowle wznoszona najczęściej z drewna i ziemi. Od następnych stuleci budowano je z kamienia. W czasach gdy nie istniała broń palna, zamki były twierdzami trudnymi do zdobycia. Mieszkali w nich zwykle zamożni rycerze sprawujący władzę nad ziemiami będącymi ich lennem. W razie najazdu zamek dawał schronienie okolicznej ludności.

Piotr Włostowic jako patron W dniu 5 czerwca 2004 roku Szkole Podstawowej nr 107 we Wrocławiu zostało nadane imię Piotra Włostowica. Szkoła imienia Piotra Włostowica leży na Ołbinie, gdzie znajdował się dwór Piotra i ufundowane przez niego opactwo benedyktynów.

ŚCIŚLE PRZESTRZEGAĆ PRAW I CAŁE KRÓLESTWO UTRZYMYWAĆ W ZACNYM POKOJU Te słowa z przemowy Piotra Włostowica do Władyslawa II były dewizą całej jego działalności i ukazują go jako szlachetnego męża stanu, który miał na względzie interesy państwa i wierność zobowiązaniom, jakie podjął przy łożu umierającego Bolesława Krzywoustego. ŚCIŚLE PRZESTRZEGAĆ PRAW I CAŁE KRÓLESTWO UTRZYMYWAĆ W ZACNYM POKOJU Te słowa z przemowy Piotra Włostowica do Władyslawa II były dewizą całej jego działalności i ukazują go jako szlachetnego męża stanu, który miał na względzie interesy państwa i wierność zobowiązaniom, jakie podjął przy łożu umierającego Bolesława Krzywoustego. "My Piotrowe dzieci, zacni Łabędzice" - słowami Pobudki duninowskiej powitał uczniów Piotrowej szkoły Kanclerz Stowarzyszenia Rodu Duninów Jan Kanty Dunin-Borkowski. ŚCIŚLE PRZESTRZEGAĆ PRAW I CAŁE KRÓLESTWO UTRZYMYWAĆ W ZACNYM POKOJU Te słowa z przemowy Piotra Włostowica do Władyslawa II były dewizą całej jego działalności i ukazują go jako szlachetnego męża stanu, który miał na względzie interesy państwa i wierność zobowiązaniom, jakie podjął przy łożu umierającego Bolesława Krzywoustego.

Piotr Włost- idealny rycerz Postawa Piotra Włostowica pasuje idealnie do definicji rycerza z XlV w., która brzmi:   Każdy, kto chce być rycerzem, musi być wielkoduszny, wolno urodzony, szczodry, doskonały i mężny. Taką zaś jest reguła stanu rycerskiego: słuchać codziennie mszy z pobożnym rozpamiętywaniem męki Pańskiej; odważnie walczyć w obronie wiary katolickiej, święty Kościół wraz z jego sługami uwalniać od napastników; wdowy i sieroty wspierać w potrzebie; unikać wojen niesprawiedliwych; nie zapierać się nieposłusznego żołdu; stoczyć pojedynek w obronie każdego niewinnego; uczęszczać na turnieje tylko dla ćwiczeń rycerskich, żyć nienagannie wobec Boga i ludzi.

Prezentację przygotowali: Paulina Federowicz Grzegorz Mańk Piotr Michoński Strona naszej szkoły Bibliografia Wikipedia – wolna encyklopedia Google.pl Dunin.oeiizk.waw.pl Książka „Podania Wrocławskie”