Praktyczne aspekty badań relacji człowiek - środowisko przyrodnicze Na podstawie artykułu A. Walewskiego Przygotowały: Barbara Michalska Dominika Wojewódzka Katarzyna Wójcicka rok 1, grupa 1, WGiSR
Zagadnienie relacji między człowiekiem i środowiskiem przyrodniczym to klasyczny przedmiot badań geograficznych, które obecnie przeżywają swój renesans.
Obecnie dominują badania na temat wpływu człowieka na środowisko przyrodnicze Dawniej badania dotyczyły głównie wpływu środowiska na rozmieszczenie i formy działalności człowieka Zmiana kierunku prowadzenia badań jest spowodowana tym, że człowiek ma ogromne możliwości oddziaływania na środowisko, a także przeciwdziałanie ujemnym skutkom tego procesu
Szczególne zainteresowanie badań z zakresu geografii regionalnej skupia się na problemie racjonalnego użytkowania zasobów środowiska przyrodniczego. Przykładem nieodpowiedniego gospodarowania zasobami jest fakt, iż 75% zmian wywołanych przez człowieka w przyrodzie to zmiany niechciane, wynikające z nieumiejętnego gospodarowania zasobami przyrody
W jakim celu należy prowadzić badania? Jakie zmiany należy wprowadzać? Badania powinny prowadzić do określenia optymalnego sposobu użytkowania zasobów środowiskowych obszaru. Jakie zmiany należy wprowadzać? Każda zmiana powinna być poparta porównaniem stanu aktualnego z optymalnym.
Podział badań z zakresu relacji człowiek - środowisko przyrodnicze (według Leszczyckiego): informacyjno - diagnostyczne teoretyczno - wyjaśniające prognostyczne planistyczno - decyzyjne
Badania informacyjno - diagnostyczne: prace dotyczace ochrony środowiska przyrodniczego, głównie analityczne wykonywane dla określonych form użytkowania, np. dla rolnictwa, osadnictwa, rekreacji etc. obejmują całość środowiska przyrodniczego lub tylko niektóre jego elementy stosowane metody: bonitacyjne, bioindykacyjne, modelowe etc.
niewielka ilość prac syntetycznych z tego zakresu, oceniających środowisko jako miejsce życia człowieka brak wzorców, opracowań teoretycznych umożliwiających ich stworzenie zawierają się w tej grupie także prace oceniające stopień przekształcenia środowiska przyrodniczego w wyniku działalności człowieka
Badania teoretyczno - wyjaśniające: przyczyniają się do poznania zależności między człowiekiem i środowiskiem przyrodniczym dają wiedzę niezbędną do prognozowania przebiegu zjawisk badania te mogą rozwijać się dzięki ciągłemu postępowi w geografii i innych dziedzinach nauki przewaga prac analitycznych nad syntetycznymi pozwalają wiązać nadzieję z szerszym zastosowaniem ujęć systemowych
Badania prognostyczne: rozwijają się na podstawie badań teoretyczno - wyjaśniających są ważne dla praktyki ze względu na związek z podejmowaniem decyzji praktycznych i planowaniem brakuje metod długookresowych przewidywań zawierają prace dotyczące cyfrowego modelowania zmian w środowisku przyrodniczym największą rolę odgrywają prognozy kompleksowe, których liczba cięgle jest zbyt mała
Badania planistyczno - decyzyjne: bardzo powiązane z praktyką wykonywane w oparciu o prace pozostałych trzech grup badań do najważniejszych badań tego typu zaliczamy: - plany przestrzennego zagospodarowania obszaru, - kształtowania środowiska, - ochrony przyrody, - rekultywacji terenów zniszczonych w wyniku działalności człowieka uwzględniają wyniki badań relacji między człowiekiem i środowiskiem przyrodniczym
Badania z zakresu człowiek - środowisko przyrodnicze mają duże znaczenie dla praktyki. Ze względu na wagę i rozległość problemu racjonalnego użytkowania zasobów środowiska jest duże zapotrzebowanie na dalsze prace z tej dziedziny.
Czego oczekujemy od badań tego typu? ekspertyz dotyczących aktualnego stanu wykorzystania środowiska przyrodniczego prognoz na ten temat postulatów wskazujących kierunek dalszych działań zapewnienia optymalnego zagospodarowania zasobów środowiska przyrodniczego
Zdaniem autora... „(...) dalsze badania powinny pójść w kierunku rozwoju opracowań o charakterze syntetycznym, gdyż przy obecnym stopniu rozpoznania problemu ich brak jest szczególnie dotkliwy.”
Które metody wymagają rozwoju? podstawy teoretyczne podstawy metodyczne wskaźniki syntetyczne jako przedstawienie właściwości badanych zjawisk jako całości szersze rozwinięcie ujęć normatywnych
Gdyby wszystkie postulaty zostały spełnione, kolejne prace badawcze powinny stawać się coraz praktyczniejsze i bardziej użyteczne, a przy tym wykorzystanie zasobów środowiska powinno dążyć do osiągnięcia optymalnego punktu równowagi...
Dziękujemy za uwagę
Wszystkie dane liczbowe, cytaty zaczerpnięto z tekstu źródłowego - artykułu A. Walewskiego „Praktyczne aspekty badań relacji człowiek - środowisko przyrodnicze” Zdjęcia znaleziono na stronie http://images.google.pl