AZBEST

AZBEST - pojęcie Grupa minerałów włóknistych. Niepalny, nie przewodzi ciepła ani elektryczności, doskonały materiał izolacyjny. 1

AZBEST - podział azbest amfibolowy serpentynowy 2

AZBEST - budowa Azbest jest to nazwa włóknistych minerałów z grupy amfiboli (amozyt, krokidolit) i serpentynitów (chryzotyl) stanowiących uwodnione glinokrzemiany żelazowo-magnezowe czasem zawierające Ni2+, Ca2+, Na+, Mn4+. Minerały azbestu są naturalnymi składnikami skał zmetamorfizowanych, rozwiniętych w wapieniach lub skałach ilastych bogatych w Mg2+ (Obmiński 2000). W przyrodzie występuje około 150 minerałów o pokroju włóknistym, które w czasie procesu produkcyjnego mogą rozdzielać się na sprężyste wlókna, czyli fibryle. 3

AZBEST - pochodzenie Azbest z grupy serpentynowych występuje głównie w Kanadzie, Federacji Rosyjskiej, USA, RPA, Zimbawbe i na Cyprze. Azbest z grupy amfibowych występuje w RPA, Zimbawbe i Mongolii. Nadal wydobywany i przetwarzany jest w Indiach, Meksyku, Korei Południowej i RPA 4

AZBEST - zastosowanie Azbest przez tysiące lat był stosowany w różnych dziedzinach życia. Wykopaliska przeprowadzone w Finlandii wskazują, że azbest był tam stosowany 2000 lat p.n.e.W południowej Europie azbest stosowany był 300 lat p.n.e. – do tkania obrusów, całunów, chusteczek oraz jako knoty w lampach oliwnych. W późniejszych wiekach (XV–XIX) azbest dodawany był do różnych surowców w celu uzyskania niepalnego papieru, wyrobów tekstylnych, knotów do świec. Przełom XIX/XX w. to rozkwit zastosowania azbestu w różnych dziedzinach przemysłu – od azbestowo-gumowych uszczelek używanych w silnikach parowych, przez ogniotrwałe tkaniny używane przez strażaków, aż po materiały budowlane (płyty azbestowo-cementowe – eternit – stanowiący znakomity materiał budowlany na dachówki i okładziny ościenne, a także panele do dekoracji ścian i sufitów).Obecnie (od 1 stycznia 2005 r.) (Dyrektywa 2003/18/EC), ze względu na udowodniony i potwierdzony badaniami klinicznymi negatywny wpływ na zdrowie ludzkie, produkcja azbestu w krajach Unii Europejskiej została całkowicie zakazana. 5

AZBEST – szkodliwość Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania jego włókien, zawieszonych w powietrzu. Dopóki włókna nie są uwalniane do powietrza (i wdychane), wyroby wykonane z azbestu nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi. Na występowanie oraz typ patologii wpływa (Program usuwania… 2002): — rodzaj azbestu, — wymiary tworzących go włókien, — stężenie, — czas ekspozycji. 6

c.d. Biologiczna agresywność pyłu azbestu związana jest ze stopniem penetracji oraz ilością włókien w dolnej części układu oddechowego. Największe zagrożenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna respirabilne, tj. takie, które z powietrzem dostają się do pęcherzyków płucnych, skąd mogą penetrować tkankę płucną. Dopuszczalne w środowisku pracy stężenia pyłów zawierających azbest zamieszczone zostały w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej (Dz.U. nr 217, poz. 1833) z 29 listopada 2002 r. Narażenie zawodowe na pył azbestu może być przyczyną następujących chorób (Program usuwania… 2002; Szeszenia-Dąbrowska 2003): — pylicy azbestowej (azbestozy), — łagodnych zmian opłucnowych, — raka płuca, — międzybłoniaków opłucnej. 7

AZBEST – utylizacja Obowiązującym aktem prawnym, który mówi na temat sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, jest Rozporządzenie z dnia 2 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 71, poz. 649). W § 6.2 wyszczególnione zostały zasady postępowania w trakcie usuwania wyrobów zawierających azbest w sposób, który uniemożliwia emisję azbestu do środowiska oraz minimalizuje pylenie. Sposobami tymi są: 1) nawilżanie wodą wyrobów zawierających azbest przed ich usuwaniem lub demontażem i utrzymywanie w stanie wilgotnym przez cały czas pracy; 2) demontaż całych wyrobów (płyt, rur, kształtek) bez jakiegokolwiek uszkodzenia, tam gdzie jest to technicznie możliwe; 3) odspajanie materiałów trwale związanych z podłożem przy stosowaniu wyłącznie narzędzi ręcznych lub wolno- obrotowych, wyposażonych w miejscowe instalacje odciągające powietrze. 8

c.d. Odpady zawierające azbest muszą być w prawidłowy i nie zagrażający ludziom sposób składowane na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (§ 3.6). Sposób zabezpieczenia wyrobów oraz odpadów zawierających azbest podczas transportu powinien uniemożliwiać emisję azbestu do środowiska. Aby można było zutylizować tak dużą liczbę odpadów, niezbędne jest utworzenie na terenie Polski 84 nowych składowisk odpadów azbestowych. 9 Konstrukcja reaktora do usuwania azbestu

Klaudia Szulc II AT Wykonała 10 LITERATURA: 1. Romuald Olaczek - Słownik szkolny „Ochrona Przyrody i środowiska” wyd. WSIP, Warszawa 1999, 2. Nowa Encyklopedia Powszechna PWN 2005, 3. Obmiński A., 2000 – Odpady azbestowe, składowanie, neutralizacja, zagrożenia. 4. Szeszenia Dąbrowska N., 2003 – Azbest a zdrowie człowieka „Bezpieczne postępowanie z azbestem i materiałami zawierającymi azbest”, AGH, 2003 r. 5. Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa, maj 2002. 6. Rozporządzenie z dnia 2 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 71, poz. 649) 7. Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej (Dz.U. nr 217, poz. 1833) z 29 listopada 2002 r. 10