Dostrzeżone problemy ocen oceny oddziaływania na środowisko Dostrzeżone problemy ocen oceny oddziaływania na środowisko projekty finansowane ze środków UE POIiŚ UNIEJÓW, 14 lipiec 2011 r. Tomasz Kaler Ministerstwo Środowiska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Wydział Monitorowania Realizacji Projektów Adres: ul. Wawelska 52/ Warszawa telefon: fax:

Problemy poruszone 1)Doświadczenie dla nowej perspektywy – jak oceniać – czy coś zmienić, 2)I oś – sposób weryfikacji decyzji z ponowną oceną 3)II oś - Rygor wykonalności w decyzjach środowiskowych dla II osi priorytetowej – nasze doświadczenia z otwarciem się na argumenty, 4)III oś – nierzetelne rozpatrzenia wpływu na Naturę projektów przeciwpowodziowych; Ocena stanu wód w związku ze zmianą prawa wodnego 5)ocen zapisów 3 decyzji środowiskowych dla projektów przeciwpowodziowych dla projektów na terenach Natury 2000 Natury 2000

Co w POIiŚ ? I.Gospodarka wodno - ściekowa (FS) II.Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi (FS) III.Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska (FS) IV.Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska (EFRR) V.Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych (EFRR) 18 Instytucji Wdrażających Środowisko: NFOŚiGW, WFOŚiGW, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych

3 elementy związane z ocenami oddziaływania w ramach realizacji projektu: -weryfikacja oceny środowiskowej w ramach oceny projektu przed uzyskaniem dofinansowania – musi być pozytywna aby projekt uzyskał dofiansnowanie, -Incydentalnie ! - dopuszczenie zawarcia umowy o dofinansowanie warunkowo – płatność po przedstawieniu ostatecznej decyzji środowiskowej - projekt Krakowa -weryfikacja ewentualnej ponownej oceny środowiskowej już w ramach realizacji projektu, -

Kryterium merytoryczne - 0/1 - zgodność projektu z wymaganiami prawa dotyczącego ochrony środowiska. Weryfikacja pełnej dokumentacji zgodnie z wytycznymi w zakresie postępowania Weryfikacja pełnej dokumentacji zgodnie z wytycznymi w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych

Doświadczenia dla przyszłej perspektywy – pewnie będzie duża alokacja dla ochrony środowiska ocena oddziaływania na środowisko - duża rola w procesie oceny projektówocena oddziaływania na środowisko - duża rola w procesie oceny projektów Przyszła perspektywa - potrzeba większego nacisku na identyfikację najlepszego efektu ekologicznego w projektach niż weryfikacja ocen oddziaływania na środowisko Weryfikacja przeprowadzonych procedur środowiskowych dla projektu przed udzieleniem dofinansowania a kompetencje organów w systemie ocen oddziaływania –1) nie mogą być podważane 2) pewność beneficjenta co do deczyjiWeryfikacja przeprowadzonych procedur środowiskowych dla projektu przed udzieleniem dofinansowania a kompetencje organów w systemie ocen oddziaływania –1) nie mogą być podważane 2) pewność beneficjenta co do deczyji

Propozycja roli audytu w przyszłej perspektywie Propozycja roli audytu w przyszłej perspektywie Ewentualny zakres kontroli audytora powinien ograniczyć się wyłącznie do trzech kwestii: 1) czy projekt wymagał uzyskania decyzji środowiskowej – porównanie z katalogiem w rozporządzeniu, 2) czy decyzja środowiskowa dla projektu została wydana i znajduje się w dokumentacji projektu, 2) czy decyzja środowiskowa dla projektu została wydana i znajduje się w dokumentacji projektu, 3) czy zakres przedmiotowy decyzji środowiskowej, którą posiada beneficjent jest zgodna z zakresem rzeczowym projektu, który uzyskał dofinansowanie z UE. 3) czy zakres przedmiotowy decyzji środowiskowej, którą posiada beneficjent jest zgodna z zakresem rzeczowym projektu, który uzyskał dofinansowanie z UE.

Wobec powyższego tematy, na które wiemy, iż zwracają uwagę urzędy kontroli skarbowej aktualnie tzn. Wobec powyższego tematy, na które wiemy, iż zwracają uwagę urzędy kontroli skarbowej aktualnie tzn. dzielenie przedsięwzięć oraz dzielenie przedsięwzięć oraz dokumentacja środowiskowa, dokumentacja środowiskowa, przeprowadzenie konsultacji przeprowadzenie konsultacji brak identyfikacji kumulacji oddziaływań. brak identyfikacji kumulacji oddziaływań. powinna zostać usunięta z pola zainteresowania audytorów. zainteresowania audytorów. KE posiada procedury funkcjonowania wdrożonych dyrektyw w porządku państwa członkowskiego Wzorem pozycja UKS i ranga interpretacji podatkowych

I oś – problem ponownej oceny Instytucja Pośrednicząca w ramach wsparcia Instytucji Wdrażających w procesie zawierania umów o dofinansowanie z beneficjentami zwraca szczególną uwagę na potrzebę rozróżnienia każdego wariantu w/w klauzuli środowiskowej tzn.: - I wariant klauzuli należy stosować, gdy w decyzji ooś zawarty został nakaz przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko na etapie postępowania budowlanego, - I wariant klauzuli należy stosować, gdy w decyzji ooś zawarty został nakaz przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko na etapie postępowania budowlanego, - II wariant klauzuli należy stosować, gdy w decyzji ooś nie został zawarty nakaz przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko na etapie postępowania budowlanego, ale taka możliwość może się pojawić (na wniosek inwestora lub organu). Zgodnie z w/w klauzulami IW możę: Zgodnie z w/w klauzulami IW możę: 1)Weryfikować pozwolenia, 2)Wzywać do uzupełnień, 3)W ostateczności wstrzymać dofinansowanie

I oś – problem ponownej oceny Dotychczas w ramach POIiŚ podpisano ok. 400 umów o dofinansowanie z beneficjentami. Ok. 20 % podpisanych umów o dofinansowanie stanowią umowy o dofinansowanie z klauzulami środowiskowymi warunkowymi.

I oś – problem ponownej oceny Sposoby weryfikacji przez IW dokumentacji środowiskowej w sytuacji powstania obowiązku przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko przez beneficjenta ma charakter: 1)dokumentacja środowiskowa jest weryfikowana przez koordynatora projektu (lub osoby, które dokonywały oceny tego zakresu na etapie wniosku o dofinansowanie) - stosowany jest tryb weryfikacji analogiczny z oceną tego obszaru na etapie oceny merytorycznej II stopnia z wykorzystaniem listy sprawdzającej do wytycznych w zakresie OOŚ, 2) weryfikacji dokonywanej na etapie kontroli wniosku o płatność (wykorzystywana jest lista sprawdzająca na podstawie której dochodzi do weryfikacji czy wydatek jest poniesiony na podstawie prawnie wiążących dokumentów, np. decyzji środowiskowych, pozwoleń na budowę),

I oś – problem ponownej oceny Ponowna ocena – generalnie założenie, iż nie powinna to być ocena od początku, ale bazować na już dokonanej i odnosić się do wybranych elementów Ponowna ocena – generalnie założenie, iż nie powinna to być ocena od początku, ale bazować na już dokonanej i odnosić się do wybranych elementów Pytanie czy powinniśmy na jakieś aspekty zwrócić uwagę w związku z zdobytymi doświadczeniami systemowymi w tym zakresie ? Pytanie czy powinniśmy na jakieś aspekty zwrócić uwagę w związku z zdobytymi doświadczeniami systemowymi w tym zakresie ? Ciekawe studia przypadków

II priorytet - Rygor wykonalności Art § 1. Art § 1. Decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony Nadawanie rygoru wykonalności dla decyzji środowiskowych wydaje się nadinterpretacją w/w przepisu

II priorytet Rygor wykonalności w decyzjach środowiskowych – skala zjawiska Projekty odpadowe: Białegostoku, Krakowa, Łodzi, Bydgoszczy – decyzje środowiskowe dla tych projektów posiadają rygory Wykonalności Projekt Krakowa uzyskał wcześniej decyzje lokalizacyjną bo decyzja środowiskowa miała rygor wykonalności Projekt Białegostoku uzyskał wcześniej decyzje lokalizacyjną bo decyzja środowiskowa miała rygor wykonalności Projekt Myślenic - uzyskał pozwolenie na budowę bo decyzja środowiskowa miała rygor wykonalności

Istota nadania rygoru natychmiastowej wykonalności – możliwość natychmiastowego przystąpienia do realizacji warunków decyzji – od nadania tego rygoru O nadaniu rygoru organ rozstrzyga na zasadzie uznania 1) nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności nie wyklucza możliwości wniesienia odwołania, 2) wniesienie odwołania nie wyklucza możliwości nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności

Czego się boimy ? Projekty poprzez nadanie rygoru wykonalności otrzymują decyzję lokalizacyjną lub pozwolenie na Budowę – co wprowadza możliwość zawarcia umowy o dofinansowanie (czerwony FIDIC – jedno pozwolenie – lub żółty FIDIC – wystarczy decyzja lok) jednak toczy się równolegle odwołanie W wyniku wniesionego równolegle odwołania od decyzji środowiskowej, sąd uchyla rygor wykonalności, a nawet decyzję (środowiskową lub pozwolenie na budowę ) i projekt mimo zawartej umowy nie jest oceniony środowiskowo

II SA/Kr 880/10 - Wyrok WSA w Krakowie niedopuszczalne jest rozstrzygnięcie sprawy o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę na podstawie nieostatecznej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody, zaopatrzonej jedynie rygorem natychmiastowej wykonalności. niedopuszczalne jest rozstrzygnięcie sprawy o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę na podstawie nieostatecznej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody, zaopatrzonej jedynie rygorem natychmiastowej wykonalności.