Metodologia i wyniki pilotażowego badania kosztów obowiązków administracyjnych ponoszonych przez banki w Polsce na przykładzie przestrzegania Prawa bankowego Janusz Paczocha, Wojciech Rogowski, Paweł Kłosiewicz Narodowy Bank Polski Zespół ds. Nowoczesnych Regulacji Gospodarczych Ministerstwo Gospodarki 7 maja 2007
Metodologia Oceny Kosztów Regulacji (OKR) Opracowanie własne na podstawie Holenderskiego Ministerstwa Finansów
Metodologia – identyfikacja OA Opracowanie własne
Metodologia – koszty OA Opracowanie własne
Badane banki wg wielkości aktywów Sektor bankowy 2004: 74,4% polskich aktywów finansowych ogółem, banki komercyjne (63), banki spółdzielcze (596). Badane banki: 6 banków, w tym 2 banki spółdzielcze, zainteresowane udziałem w badaniu, reprezentatywne dla sektora, reprezentują 17,4% aktywów sektora bankowego.
Badana ustawa Prawo bankowe to główna ustawa, regulująca sektor bankowy; zawiera 194 artykuły. W ustawie zidentyfikowano 93 obowiązki administracyjne, zawarte w 69 artykułach ustawy. Zidentyfikowane obowiązki – i związane z nimi koszty – dotyczą: –tworzenia i organizacji banków, –ochrony klientów banków, –sprawozdawczości wobec NBP, –sprawozdawczości wobec Głównego Inspektora Nadzoru Bankowego, –sprawozdawczości wobec Komisji Nadzoru Bankowego (od 2008 r. – Komisji Nadzoru Finansowego).
Wyniki badania - rodzaje kosztów
Wnioski Standardowy Model Kosztów (lepiej Model Kosztów Standardowych), to efektywne narzędzie szacowania kosztów wykonywania przepisów przez ich adresatów. Badane banki potwierdzają, że koszty wykonywania przepisów są dla nich istotnym i narastającym problemem (mimo komputeryzacji i automatyzacji wielu czynności). Niewielka grupa badawcza i zaobserwowane zróżnicowanie wyników w poszczególnych bankach, przesądzają o potrzebie kolejnych badań kosztów za 2005 i 2006 r. Plany badawcze 1. Ustawa Prawo bankowe – powtórzenie badania. 2. Ustawa o Narodowym Banku Polskim (76 art., 6 OA). 3. Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych (42 art., 12 OA). 4. Koszty OA za 2006 r. mogą być uznane za tożsame z kosztami OA za 2005 r. z powodu stabilizacji przepisów, liczby banków i inflacji. 5. Zostanie zastosowana elektroniczna forma ankiety.
Algorytm obliczania kosztów OA 1. Koszt jednostkowy pojedynczej czynności administracyjnej u danego przedsiębiorcy: Koszt jednostkowy czynności = Stawka godzinowa x Czas wykonywania czynności Kj = Kjw + Kjz = (Sw x Cw) + (Sz x Cz); [zł], gdzie: S– stawka (Sw – wewnętrzna, Sz – zewnętrzna); [zł/h] Sw– stawki poszczególnych pracowników w przedsiębiorstwie - wykonawcy czynności: (wynagrodzenie brutto + koszty wynagrodzenia + koszty materiałowe + koszty ogólne), Sz– stawka stosowana przez zleceniobiorcę zewnętrznego, C– czas wykonywania czynności (Cw – wewnętrzny, Cz – zewnętrzny); [h] Cw– czas wykonywania czynności przez poszczególnych pracowników w przedsiębiorstwie, Cz– czas wykonywania czynności przez zleceniobiorcę zewnętrznego.
Algorytm obliczania kosztów OA 2. Koszt pojedynczego obowiązku administracyjnego u danego przedsiębiorcy: Koszt obowiązku = Suma Kosztów jednostkowych poszczególnych czynności administracyjnych Ko = Kj; [zł] 3. Koszt roczny koszt pojedynczego obowiązku administracyjnego u danego przedsiębiorcy: Koszt roczny obowiązku = Koszt obowiązku x Powtarzalność obowiązku Kro = Ko x P; [zł/rok], gdzie: P – powtarzalność pojedynczego obowiązku w ciągu roku [1/rok]. 4. Koszt roczny koszt pojedynczego obowiązku administracyjnego u wszystkich przedsiębiorców: Koszt roczny przedsiębiorców = Koszt roczny obowiązku x Liczba przedsiębiorców Kr = Kro x L; [zł/rok], gdzie: L – liczba przedsiębiorców, którzy są zobligowani do wykonywania danego obowiązku.
Algorytm obliczania kosztów OA 5. Koszt roczny koszt obowiązków administracyjnych ustanowionych daną ustawą: Koszt roczny ustawy = Suma Kosztów rocznych wszystkich obowiązków wykonywanych przez przedsiębiorców Ku = Kr; [zł/rok]
OKR - metoda ankiety elektronicznej
Dziękujemy za uwagę, komentarze mile widziane. Janusz Paczocha, Wojciech Rogowski, Paweł Kłosiewicz Narodowy Bank Polski Departament Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych Departament Systemu Finansowego Ul. Świętokrzyska 11/ Warszawa