Fundusze strukturalne na co liczy biznes? Henryka Bochniarz Warszawa, 29 stycznia 2007

POLSCY PRZEDSIĘBIORCY TWORZĄ WZROST GOSPODARCZY…

3,5 miliona firm, 95% to mikroprzedsiębiorstwa. Generują ok. 70% PKB, 48% powstaje w MŚP. Zatrudniają 70% osób aktywnych zawodowo, 45% w mikro, małych i średnich firmach. W 2005 r. zainwestowały 129 mld PLN. W 2006 r. dynamika nakładów inwestycyjnych może sięgnie 16-17%. Źródło: Główny Urząd Statystyczny

…ALE GLOBALNA GOSPODARKA OZNACZA GLOBALNĄ KONKURENCJĘ.

0,14% - udział Polski w globalnych wydatkach na B+R (2002) 0,57% - udział wydatków na B+R w PKB Polski (2005) 1,84%- średnia udziału wydatków na B+R w PKB UE-27 (2005) 26%- udział przedsiębiorców w wydatkach na B+R w Polsce (2005) 55%- średni udział przedsiębiorców w wydatkach na B+R UE-27 (2005) Długookresowa przewaga konkurencyjna musi być oparta o innowacyjne produkty i usługi, tymczasem…

o przewadze konkurencyjnej firmy polskiej decyduje cena. Źródło: M. Starczewska – Krzysztoszek: Badanie Monitoring kondycji sektora MŚP2006, PKPP Lewiatan

Nieinnowacyjna Polska w nieinnowacyjnej Europie Europejskie firmy inwestują w USA 5 razy więcej niż amerykańskie w Europie Tylko 59% wydatków na B+R największych europejskich innowatorów zostaje w UE Dynamika inwestycji amerykańskich: 8% w Unii Europejskiej 25% w Chinach 88% wydatków prywatnych na B+R w UE-25 jest finansowane przez 5 największych innowatorów europejskich

PRZEDSIĘBIORCY DZIAŁAJĄ RACJONALNIE – INNOWACYJNOŚĆ MUSI SIĘ OPŁACAĆ

Fundusze strukturalne nie są magiczną receptą na innowacyjność - 67 mld EURO można źle zainwestować Klimat dla innowacyjności nie powstanie bez zasadniczych zmian w wielu, uzupełniających się obszarach - innowacyjność wymaga synergii Pieniądze unijne mogą pomóc stworzyć pewną masę krytyczną, nie zastąpią jednak konsekwentnej polityki wspierającej przedsiębiorczość

BARIERY DLA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI = BARIERY DLA INNOWACYJNOŚCI

WARUNKI PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Niska jakość prawa: szeroki obszar uznaniowości decyzji organów administracji niepewność i brak stabilności przepisów prawnych – średnia życia ustawy ok. 2 lat. wskaźnik jakości regulacji 0,82 (w skali od -2,5 do +2,5)– najgorszy wynik w UE-25 Zbiurokratyzowane procedury zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej, np. nie istniejące jedno okienko

ADMINISTRACJA Rosnąca niechęć do współpracy z biznesem Dominacja procesów biurokratycznych: procedura a efektywność Tradycyjne metody zarządzania w administracji - brak nastawienia na klienta Bardzo niski poziom informatyzacji procesów administracyjnych – usługi dla biznesu on – line nie funkcjonują

RYNEK PRACY i KAPITAŁ LUDZKI Produktywność pracy/pracownik: 60,4% średniej UE- 25 Elastyczność rynku pracy warunkiem wzrostu zatrudnienia: ok. 53% osób w wieku lata w Polsce pracuje - najniższy w Unii Europejskiej wskaźnik zatrudnienia Niska mobilność przestrzenna: ok. 27 % pracowników gotowych jest dla pracy zmienić obecne miejsce zamieszkania. Strukturalne niedopasowanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy Wysokie pozapłacowe koszty pracy jako bariera aktywizacji osób o najniższych kwalifikacjach i przyczyna szarej strefy: za każde 100 zł płacone pracownikowi do ręki pracodawca musi wydać dodatkowo około 80 zł pod postacią podatków i składek

NAUKA Malejące zainteresowanie karierą naukową Mały prestiż nauk ścisłych Podwójny drenaż mózgów: najlepsi wyjeżdżają za granicę lub odchodzą do lepiej płatnych zajęć Brak współpracy naukowców z przedsiębiorcami Brak infrastruktury komercjalizacji nauki i techniki Niska przedsiębiorczość kadry naukowej Ostatnie miejsce w rankingach dotyczących patentów w 1990 polskim jednostkom przyznano 3242 patenty (4105 aplikacji) w 2003 polskim jednostkom przyznano 613 patentów (2268 aplikacji)

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE Mały nacisk na jakość i innowacyjność zamawianych produktów - brak gwarancji wyboru najlepszej oferty (wygrywa najtańsza) Zbiurokratyzowany proces przetargowy Warunki przetargowe zamykające drogę dla MŚP

WIZERUNEK PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W SPOŁECZEŃSTWIE Brak programu edukacji dotyczącej przedsiębiorczości w szkołach Przeciętny wizerunek przedsiębiorców w społeczeństwie: brak premii za innowacyjność i podejmowanie ryzyka Stygmatyzacja przedsiębiorców: sukces w biznesie budzi podejrzenia

KAPITAŁ 69% MŚP finansuje inwestycje ze środków własnych Brak dostępu do kapitału podwyższonego ryzyka: przedsięwzięcia innowacyjne trudne do sfinansowania z tradycyjnych źródeł (kredyt) Proinnowacyjne dotacje unijne obciążone dużą biurokracją, nie uwzględniają wyższego poziomu ryzyka

CO FUNDUSZE UNIJNE MUSZĄ BIZNESOWI DAĆ?

Stworzyć przyjazny innowacjom rynek państwo jako innowacyjny klient - zamówienia i usługi publiczne, partnerstwo publiczno - prywatne Ułatwić dostęp do kapitału Umożliwić inwestowanie w innowacyjne procesy biznesowe Zinformatyzować i usprawnić procesy biurokratyczne Zbudować kulturę przedsiębiorczości i innowacyjności Wyrównać lukę infrastrukturalną Zmodernizować zasady udzielania pomocy publicznej jasne standardy, przejrzyste zasady udzielania wsparcia, pomoc horyzontalna zamiast sektorowej

Źródła: Badanie Monitoring kondycji sektora MŚP2006, PKPP Lewiatan, 2006 Key figures on Science, Technology nad Innovation. Towards a European Knowledge Area, July 2005, DG research EU Industrial R&D Scoreboard Global Innovation Scoreboard Report Annual Innovation Policy Trends nad Appraisal Report Poland TrendChart European Innovation Scoreboard 2005