Sudety to stary łańcuch górski o zróżnicowanej budowie geologicznej i średniej wysokości szczytów, znajdujący się pomiędzy Bramą Morawską na wschodzie, a doliną Łaby na południu i zachodzie, oraz Niziną Śląską na północy. Pasma Sudetów leżą na terenie Czech, Polski i Niemiec. Natomiast całość przynależy do północnej części Masywu Czeskiego - łańcucha pasm górskich leżących wzdłuż czeskiej granicy na północy, zachodzie i południu. Sudety są zarazem jego największym i najwyższym pasmem. W Polsce Sudety leżą na południowo-zachodnim krańcu kraju. Teren Sudetów to kilkanaście pasm górskich wraz z dolinami i kotlinami śródgórskimi oraz Przedgórze oddzielone od nich uskokiem tektonicznym. Poszczególne pasma mają swoje własne pogórza (np. Góry Izerskie, Wałbrzyskie i Kaczawskie), które składają się na Pogórze Zachodniosudeckie.

Podstawowy podział Sudetów Sudety dzielą się na: najwyższe Sudety Zachodnie: najwyższy szczyt Śnieżka -1602 m n.p.m. w Karkonoszach, Sudety Środkowe: najwyższy szczyt Wielka Desztna - 1115 m n.p.m. w Górach Orlickich, a po polskiej stronie Orlica - 1084 m n.p.m. również w Górach Orlickich, Sudety Wschodnie: najwyższy szczyt Pradziad - 1492 m n.p.m. w Jesionikach, a po polskiej stronie Śnieżnik - 1425 m n.p.m. w Masywie Śnieżnika.

Śnieżka jest doskonałym punktem widokowym na Sudety Śnieżka jest doskonałym punktem widokowym na Sudety. W pogodną noc można z niej dostrzec nawet światła Pragi. Na jej szczycie znajdują się: Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne, barokowa kaplica św. Wawrzyńca i schronisko PTTK.

Klimat Klimat Sudetów kształtowany jest przez rzeźbę terenu, w samych górach jest typowo górski – chłodny i wilgotny, natomiast na pogórzu – ciepły i wilgotny. Występują tu typowe piętra klimatyczne, jednak – w porównaniu do Karpat – ukształtowane o ok. 200 m niżej. Temperatura powietrza gwałtownie spada wraz ze wzrostem wysokości, a pogoda zmienia się dynamicznie przez cały rok.

Karkonosze To najwyższe pasmo górskie Sudetów z najwyższym szczytem Sudetów - Śnieżką. Rozciągają się od Przełęczy Szklarskiej na zachodzie do Przełęczy Lubawskiej na wschodzie. Powierzchnia Karkonoszy to 650 km², z czego na stronę polską przypada 185 km². Karkonosze są w większości zbudowane z drobnoziarnistego granitu. Jedną z jego charakterystycznych cech jest różowe zabarwienie, które można zaobserwować na powierzchni niektórych granitowych ostańców, czyli bardzo licznych skałek, które obok Śnieżki i Śnieżnych Kotłów, są jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów karkonoskiego krajobrazu. Karkonosze należą do Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO.

Samotnia to jedno z najstarszych schronisk PTTK w Polsce Samotnia to jedno z najstarszych schronisk PTTK w Polsce. Znajduje się nad Małym Stawem, w Kotle Małego Stawu w Karkonoszach.

Parki narodowe na terenie Sudetów Karkonoski – krajobraz gór niskich z ostańcami skalnymi kotłami lodowcowymi z jeziorkami i wodospadami. Park zajmuje północną część Karkonoszy. Jest to najwyższa partia Sudetów (Sudety Zachodnie) z głównym szczytem Śnieżką. W granicach parku znajdują się także dwa rezerwaty: „Góra Chojnik” oraz „Wodospad Szklarka”. Gór Stołowych – krajobraz gór płytowych. Park znajduje się w Sudetach Środkowych. Góry Stołowe zbudowane są z zalegających piaskowców, margli i łupków. Na Szczelińcu Wielkim skały przybierają fantastyczne kształty labiryntów, ambon, wież, grzybów i postaci ludzkich. Występują tu liczne gatunki chronione, m.in.: sosna błotna, wawrzynek wilcze łyko, lilia złotogłów, dziewięćsił bezłodygowy.

Karkonoski Park Narodowy

Park Narodowy Gór Stołowych

Przemysł Jest silnie rozwinięty i zróżnicowany. Dominuje przemysł wydobywczy węgla brunatnego oraz surowców skalnych, energetyka, przemysł przetwórczy, hutniczy, szklarski, włókienniczy, odzieżowy oraz środków transportu i chemiczny. Dawniej górnictwo węgla kamiennego, barytu, fluorytu, uranu, miedzi, a w czasach historycznych złota, srebra, żelaza, arsenu itd.

Ciekawe obiekty turystyczne w Sudetach Błędne Skały - labirynt skalny położony w Górach Stołowych, na wysokości ok. 850 m, labirynt szczelin między kilkumetrowymi blokami skalnymi ciągnie się przez obszar rezerwatu przyrody o powierzchni 21 ha, Jaskinia Niedźwiedzia - największa jaskinia Sudetów odkryta w 1966 roku w pobliżu wsi Kletno na wysokości ok. 800 m, łączna długość korytarzy wynosi ok. 3000 m, część udostępniona do zwiedzania to ok. 400 m, Sokole Góry - sześć wzgórz granitowych: Krzyżna Góra, Sokolik, Browarówka, Rudzik, Łysa, Buczek w północno-zachodniej części Rudaw Janowickich, Szrenica - jeden z najwyższych szczytów w Sudetach - 1362 m, słynie z dużej ilości stoków narciarskich, u podnóża Szrenicy położona jest Szklarska Poręba - najważniejszy ośrodek narciarski Sudetów, Śnieżne Kotły - dwa polodowcowe kotły pomiędzy Wielkim Szyszakiem (1509 m - drugi po Śnieżce szczyt Karkonoszy) a Łabskim Szczytem (1472 m), miejsce to słynie z cudownych widoków, w dole widać dwa stawy oraz kilka mniejszych jeziorek, Wodospad Kamieńczyka - najwyższy wodospad Karkonoszy oraz polskich Sudetów - 27 m, położony na wysokości 840 m na szlaku prowadzącym ze Szklarskiej Poręby na Szrenicę, Wodospad Szklarki - 13-metrowy wodospad znajdujący się zaraz przy trasie na Szklarską Porębę, najczęściej odwiedzany przez turystów wodospad z racji swego położenia, Zamek Książ - trzeci pod względem wielkośći zamek w Polsce, pochodzi z XIII wieku.

Podsumowanie Sudety są łańcuchem gór zrębowych, najwyższym pasmem górskim są Karkonosze, a szczytem – Śnieżka (1602 m n.p.m.). Na terenie Sudetów znajdują się dwa parki narodowe: Karkonoski i Gór Stołowych. Głównymi ośrodkami przemysłowymi Sudeckiego Okręgu Przemysłowego są: Wałbrzych, Świdnica, Jelenia Góra, Dzierżoniów, Bielawa, Bolesławiec,Lubań, Kłodzko, Nowa Ruda, Zgorzelec, Bogatynia. Wiele małych zakładów zlokalizowanych jest we wsiach. Sudety są bardzo ciekawym miejscem pod względem znajdujących się tam krajobrazów, zabytków i atrakcji turystycznych.

Bibliografia http://pl.wikipedia.org/wiki/Sudety http://pl.google.grafika „Geografia dla gimnazjum „ Marcin Chrablewski, Magdalena Dudaczyk. „Encyklopedia Szkolna „ Encyklopedia multimedialna PWN Przygotowały: Aleksandra Musielska Kl. IIB Justyna Ostrowska Kl. IIB