Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Debata w Krynicy-Zdroju Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Patronat honorowy:

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Wnioski raportu Instytutu Spraw Publicznych wskazują, że choć polskie samorządy udzielają się na arenie międzynarodowej, to gorzej jest z forsowaniem na niej ich interesów. Przedstawiciele gmin, powiatów, województw i największych miast deklarują swoje zagraniczne kontakty. Trzy czwarte z nich prowadzi współpracę z zagranicą, np. przez umowy z samorządami partnerskimi.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” 70 proc. samorządów nie bierze udziału w procesach konsultacyjnych, decyzyjnych i lobbingowych w ramach instytucji Unii Europejskiej. W pracach Komitetu Regionów (COR) uczestnictwo zadeklarowało 9 proc. samorządów. W przypadku stowarzyszenia Eurocities tylko 4 proc. ankietowanych przyznało, że faktycznie uczestniczy w procesach decyzyjnych. Śladowa jest też aktywność w takich gremiach jak Rada Gmin i Regionów Europy (CEMR) czy Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Zdaniem dr Agnieszki Łady, współautorki raportu, powyższe wyniki nie są zaskakujące, gdyż samorządy dopiero zaczynają być aktywne na scenie europejskiej: „W działaniach tych uczestniczą głównie duże miasta i województwa, bo to one mają merytoryczną siłę, by to robić. Mniejsze jednostki nie mają kompetentnych ludzi, nie zawsze dostrzegają korzyści, jakie mogłyby osiągnąć, albo czasem nie wiedzą nawet, jak się do tego zabrać.”

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Przedstawiciele samorządów nie zgadzają się z zarzutami małej aktywności międzynarodowej. Marek Miros, wiceprezes Związku Miast Polskich, mówi: „Trudno się spodziewać, by gmina licząca kilka tysięcy mieszkańców lobbowała w Brukseli. To byłoby kosztowne i bezproduktywne. My lobbujemy na poziomie wojewódzkim i krajowym. Trzeba naciskać na radnych wojewódzkich, by w opracowywanych strategiach uwzględniali nasze interesy.” Główną przeszkodą w lobbowaniu za swoimi interesami na szczeblu unijnym są pieniądze. Niemal 80 proc. ankietowanych skarży się, że nie stać ich na zagraniczne delegacje, promocje za granicą czy utrzymywanie tam stałych przedstawicielstw.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” W kwietniu br. w Poznaniu odbyła się konferencja pt. „10 na 10. Unia Europejska - Samorząd – Obywatele”. W trakcie spotkania dyskutowano o doświadczeniach samorządów z Polski oraz 9 państw, które 10 lat temu dołączyły do Unii Europejskiej. Jak zauważył podsekretarz stanu ds. prawnych i traktatowych w MSZ, Artur Nowak-Far, samorządy tworzą ważną politycznie i gospodarczo sieć współpracy regionalnej: „Z punktu widzenia Unii Europejskiej samorządy nabierają ciekawej tożsamości europejskiej. Ich zadaniem jest uczestnictwo w regionie i wpływanie na proces decyzyjny w UE”.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Komitet Regionów jest organem doradczym reprezentującym samorządy lokalne i regionalne w Unii Europejskiej.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Komitet Regionów liczy obecnie 353 członków (z których każdy ma zastępcę) ze wszystkich państw UE. Członkowie Komitetu i ich zastępcy są mianowani na pięcioletnią kadencję przez Radę działającą na wniosek państw UE. Każdy kraj wybiera swoich członków zgodnie z własną procedurą, jednak skład każdej z delegacji odzwierciedla polityczną, geograficzną i regionalną bądź lokalną sytuację danego kraju. Członkowie Komitetu są pochodzącymi z wyboru przedstawicielami władz regionalnych lub lokalnych albo pełnią kluczowe funkcje w takich władzach w swoich regionach.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Komitet Regionów odbywa w ciągu roku pięć sesji plenarnych, podczas których określa ogólne kierunki polityki i przyjmuje opinie. W Komitecie działa sześć komisji, które zajmują się zagadnieniami z różnych obszarów polityki i przygotowują opinie poddawane pod dyskusję podczas sesji plenarnych. Komisje te odpowiadają za: Spójność terytorialną; Politykę gospodarczą i społeczną; Edukację, badania naukowe oraz kwestie dotyczące młodzieży; Środowisko, zmiany klimatu i energię; Obywatelstwo, sprawowanie rządów oraz sprawy instytucjonalne i zewnętrzne; Zasoby naturalne.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Na mocy traktatu lizbońskiego Komisja Europejska ma obecnie obowiązek zasięgania opinii samorządów regionalnych i lokalnych oraz ich stowarzyszeń w całej UE już na etapie poprzedzającym proces legislacyjny. Komitet Regionów, jako organ reprezentujący samorządy lokalne i regionalne, jest głęboko zaangażowany w tę procedurę. Komisja jest zobowiązana do ponownego zasięgnięcia opinii Komitetu Regionów po przedstawieniu wniosku legislacyjnego, jeżeli wniosek ten dotyczy jednego z wielu obszarów polityki mających bezpośredni wpływ na samorządy lokalne i regionalne.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Rada Gmin i Regionów Europy (CCRE/CEMR) To obecnie największa organizacja zrzeszająca lokalne i regionalne władze w Europie. Jej członkami jest ponad 50 krajowych stowarzyszeń miast, gmin i regionów z 39 krajów. Łącznie jest to około przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych. Rada Gmin i Regionów została założona w 1951 r. przez grupę burmistrzów z Europy.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Rada Gmin i Regionów Europy działa w wielu dziedzinach, m.in.: rynek pracy, energia, środowisko, zarządzanie i przyszłość UE, samorząd międzynarodowy, demokracja lokalna i regionalna, samorząd lokalny i regionalny jako pracodawca, polityka regionalna, sprawy społeczne, polityka ds. miast i wsi. Komitety i grupy robocze tej organizacji starają się wpływać na projekty unijnych aktów prawnych, aby zapewnić, że interesy i obawy władz lokalnych i regionalnych brane są pod uwagą od początku do samego końca procesu legislacyjnego w UE.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Stowarzyszenie EUROCITIES założone w 1986 r. zrzesza 140 dużych miast z 36 krajów europejskich, w tym 12 miast należących do Unii Metropolii Polskich (m.in. Kraków, Warszawa, Katowice, Gdańsk, Poznań, Wrocław).

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Misją EUROCITIES jest reprezentowanie wobec instytucji Unii Europejskiej interesów wielkich miast, a zwłaszcza działanie na rzecz stworzenia Europejskiej Polityki Miejskiej. EUROCITIES wspiera także współpracę i wymianę doświadczeń i dobrych wzorów pomiędzy miastami członkowskimi. Członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia mogą być miasta państw członkowskich UE. Miasta z innych państw europejskich wchodzą do EUROCITIES jako członkowie stowarzyszeni.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” W dniach 7-8 marca br. w Atenach odbył się Europejski Szczyt Miast i Regionów, gdzie zaprezentowano podsumowanie śródokresowego przeglądu Strategii Europa 2020 na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju, sprzyjającego włączeniu społecznemu. Mercedes Bresso, wiceprzewodnicząca Komitetu Regionów, powiedziała: „Przeanalizowaliśmy projekty regionalne i rezultaty - ponad 100 przykładów dobrych praktyk miast, regionów, programów transgranicznych. Konsultacje online na temat strategii przyniosły 1000 odpowiedzi. Jeżeli chcemy zapewnić skoordynowane działania w ramach Strategii Europa 2020, to musimy sprawić, że zaangażowane w to będą władze na każdym poziomie. Apeluję, abyśmy zaczęli się zastanawiać nad przyszłością”.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Głos Małopolski w UE. Czy małopolskie samorządy chcą, by ich głos był słyszany?” Debata w Krynicy-Zdroju Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Patronat honorowy: