CZY EUROPA MOŻE PRZEJŚĆ W PEŁNI NA RECYKLING CZY EUROPA MOŻE PRZEJŚĆ W PEŁNI NA RECYKLING? NOWE UNIJNE CELE DOTYCZĄCE RECYKLINGU Jest to przykładowy slajd do wzorca: Slajd Tytułowy_01 Jak przygotować zdjęcie: Wkleić wybrane zdjęcie Zmniejszyć lub zwiększyć według uznania W zakładce „Formatowanie” wybrać opcję „Zaokrąglony prostokąt, z odbiciem” W „Efekty obrazów” wybrać opcję „Bez odbicia” W „Obramowanie obrazu” wybrać obramowanie białe, o grubości 2,25pkt Beata B. Kłopotek Departament Gospodarki Odpadami Gdańsk, 22 października 2014 r.
Zakres prezentacji Nowe dokumenty KE; Nowe propozycje legislacyjne; Podsumowanie. Jest to przykładowy slajd do wzorca: Tytuł i zawartość_02
Nowe dokumenty KE Projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy 2008/98/WE w sprawie odpadów, 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów i 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (COM(2014) 397), Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: program ”zero odpadów” dla Europy” (COM(2014) 398), opublikowane w dniu 2 lipca 2014 r.
Powody zaproponowania zmian legislacyjnych Wymagania zawarte w dyrektywach dotyczące konieczności przeglądu dotychczas ustanowionych celów w zakresie gospodarki odpadami; Potrzeba podjęcia intensywniejszych wysiłków na rzecz zwiększenia efektywności wykorzystania zasobów; Zamiar ujednolicenia definicji oraz uproszenia i optymalizacji obowiązków sprawozdawczych, a także wprowadzenia systemu wczesnego ostrzegania w celu monitorowania zgodności z celami.
Definicja odpadów komunalnych – 1 Art. 3 pkt 1a dyrektywy ramowej o odpadach (2008/98/WE): »odpady komunalne« oznaczają odpady określone w załączniku VI;” Załącznik VI do dyrektywy ramowej o odpadach (2008/98/WE): Odpady komunalne obejmują odpady z gospodarstw domowych i odpady z handlu detalicznego, małych przedsiębiorstw, budynków biurowych i instytucji (takich jak szkoły, szpitale, budynki władz publicznych) o charakterze i składzie podobnym do odpadów z gospodarstw domowych, zbierane przez gminy lub w ich imieniu.
Definicja odpadów komunalnych – 2 Załącznik VI do dyrektywy ramowej o odpadach – c.d.: Kategoria ta obejmuje: odpady wielkogabarytowe (np. AGD, meble, materace); odpady z terenów zielonych, liście, ściętą trawę, zmiotki z ulic, zawartość pojemników na nieczystości oraz odpady ze sprzątania placów miejskich; odpady z wybranych usług komunalnych, tj. odpady z pielęgnacji parków i ogrodów, odpady z czyszczenia ulic; obejmuje ona także odpady z tych samych źródeł, o podobnym charakterze i składzie, które: nie są zbierane w imieniu gmin, lecz bezpośrednio w ramach systemów odpowiedzialności producenta lub przez prywatne organizacje nienastawione na zysk do celów ponownego użycia i recyklingu, głównie w formie zbiórki selektywnej; pochodzą z obszarów wiejskich nieobjętych regularną zbiórką odpadów.
Definicja odpadów komunalnych – 3 Załącznik VI do dyrektywy ramowej o odpadach – c.d.: Kategoria ta nie obejmuje: odpadów z sieci kanalizacyjnej i z oczyszczalni ścieków, w tym osadu ściekowego; odpadów budowlanych i rozbiórkowych.
Definicja odpadów opakowaniowych Art. 3 pkt 2 dyrektywy opakowaniach i odpadach opakowaniowych (94/62/WE): »odpady opakowaniowe« oznaczają wszelkie opakowania lub materiały opakowaniowe objęte definicją odpadów zawartą w art. 3 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE
Przygotowanie do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych Cele (art. 11 ust. 2 lit. a i c oraz ust. 4 dyrektywy ramowej o odpadach): Terminy: do 1 stycznia 2020 r. i do 1 stycznia 2030 r.; Wysokość: odpowiednio co najmniej 50% i 70%; Nowa metodologia liczenia osiągnięcia celów. Odpady powinny być zagospodarowywane zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami – po przygotowaniu do ponownego użycia i recyklingu, kolejne w hierarchii są pozostałe metody odzysku, w tym odzysk energii. Unieszkodliwianie odpadów, w tym składowanie odpadów i mechaniczno-biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych powinno być zdecydowanie zredukowane.
Metodologia liczenia osiągnięcia celów Wagę odpadów przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi należy rozumieć jako wagę odpadów poddanych procesowi ostatecznego przygotowania do ponownego użycia lub procesowi recyklingu, pomniejszoną o wagę wszelkich materiałów, które zostały usunięte w trakcie tego procesu ze względu na obecność zanieczyszczeń i które muszą zostać unieszkodliwione lub poddane innym procesom odzysku. Jednakże w przypadku gdy usunięte materiały stanowią 2 % lub mniej wagi odpadów poddanych temu procesowi, wagę odpadów przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi należy rozumieć jako wagę odpadów poddanych procesowi ostatecznego przygotowania do ponownego użycia lub procesowi recyklingu.
Przygotowanie do ponownego użycia i recyklingu odpadów opakowaniowych – 1 Cele (art. 6 ust. 1 lit. f – k dyrektywy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych): Terminy: do końca 2020 r., do końca 2025 r. i do końca 2030 r.; Wysokość: ogólne odpowiednio co najmniej 60%, 70% i 80% oraz dla poszczególnych materiałów; Nowa metodologia liczenia osiągnięcia celów – analogicznie jak w przypadku odpadów komunalnych.
Przygotowanie do ponownego użycia i recyklingu odpadów opakowaniowych – 2 Tworzywa sztuczne: 2020 r. – 45%, 2025 r. – 65%. Drewno: 2020 r. – 50%, 2025 r. – 65%, 2030 r. – 80%. Papier i tektura: 2020 r. – 85%, 2025 r. – 90%.
Przygotowanie do ponownego użycia i recyklingu odpadów opakowaniowych – 3 Metale żelazne: 2020 r. – 70%, 2025 r. – 80%, 2030 r. – 90%. Aluminium: Szkło:
Czy zaproponowane cele są możliwe do osiągnięcia? Elementy, które leży uwzględnić: Formalne: zmianie ulegają definicje odpadów, terminy, cele i sposób liczenia celów; Właściwości odpadów, w szczególności drewna, papieru i tektury, tworzyw sztucznych; Rozwiązania technologiczne, np. możliwość rozdziału materiałów, doczyszczenia do standardów wymaganych w produkcji itd.; Główny cel działań: traktowanie odpadów jako zasobów, ale wykorzystywanych w sposób zrównoważony, czyli optymalny pod względem środowiskowym, ekonomicznym i społecznym; Odpowiedź na pytanie, czy recykling ma być wysokiej jakości (otrzymujemy produkty, które mają pewne zastosowanie, bo spełniają standardy) czy też dopuszczalny jest „downcycling”.
Podsumowanie – 1 Niewątpliwie odpady, w tym odpady komunalne, należy traktować jako zasoby: nieenergetyczne, energetyczne. Biorąc pod uwagę stan gospodarki odpadami komunalnymi w poszczególnych krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz aspiracje niektórych krajów, z pewnością poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu ulegną znacznemu podwyższeniu, ale należy oczekiwać, że będą to poziomy racjonalne. Wykorzystanie odpadów komunalnych w sposób „materiałowy” (jako zasoby nieenergetyczne) wymaga zapewnienia odpowiedniej ich czystości (wysokiej ze względu na istniejące w kraju instalacje pozwalające na recykling wysokiej jakości), co w konsekwencji oznacza konieczność zbierania ich w sposób selektywny.
Podsumowanie – 2 Konieczna jest pogłębiona analiza w celu wyboru najbardziej efektywnych i wydajnych systemów selektywnego zbierania odpadów oraz podjęcie odpowiednich działań w celu ich ustanowienia i utrzymania (analiza powinna obejmować m.in. następujące zagadnienia: rodzaje odpadów odbierane bezpośrednio od właścicieli nieruchomości i sposoby ich odbierania (np. pneumatyczne), wymagania odnośnie do gniazd na odpady opakowaniowe i ich rozmieszczenia, warunki wprowadzenia systemu depozytowego na opakowania po napojach, wymagania dotyczące punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych i ich rozmieszczenia, rodzaje odpadów możliwych do zbierania w instytucjach publicznych).
Podsumowanie – 3 Konieczne będzie zapewnienie odpowiednich instalacji do recyklingu selektywnie zbieranych bioodpadów – biorąc pod uwagę ich właściwości, preferowaną metodą ich zagospodarowania powinna być fermentacja. Niezbędna jest refleksja nad przyszłością instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych – instalacji, których głównych celem działania jest przygotowanie tych odpadów do składowania poprzez rozkład odpadów ulegających biodegradacji; biorąc pod uwagę cel, jakim jest wykorzystanie odpadów jako zasobów – w pierwszej kolejności nieenergetycznych – w przyszłości (w obecnej formie) nie będą one miały racji bytu; w przyszłości – o ile zostały wybudowane na odpowiednim poziomie – część mechaniczna będzie mogła być wykorzystana do doczyszczania frakcji materiałowych selektywnie zebranych, a część biologiczna – do zagospodarowania selektywnie zbieranych bioodpadów.
Podsumowanie – 4 Odpady, które nie nadają się do recyklingu, a mają wartość opałową powinny być wykorzystywane energetycznie (odzysk energii) – „elektrociepłownie na odpady”. Konieczne jest przeprowadzenie na szeroką skalę w kraju badań morfologicznych odpadów, aby możliwe było wiarygodne oszacowanie niezbędnych mocy przerobowych poszczególnych typów instalacji, biorąc pod uwagę również działania w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów. Stymulowaniu właściwych rozwiązań technologicznych powinny również służyć odpowiednio dobrane instrumenty ekonomiczno-finansowe i wsparcie ze środków publicznych wyłącznie inwestycji rzeczywiście służących osiąganiu celów.
Dziękuję za uwagę! Beata B. Kłopotek Departament Gospodarki Odpadami Jest to przykładowy slajd do wzorca: Zakończenie Działu_01 Jak przygotować zdjęcie: Wkleić wybrane zdjęcie Zmniejszyć lub zwiększyć według uznania W zakładce „Formatowanie” wybrać opcję „Zaokrąglony prostokąt, z odbiciem” W „Efekty obrazów” wybrać opcję „Bez odbicia” W „Obramowanie obrazu” wybrać obramowanie białe, o grubości 2,25pkt Beata B. Kłopotek Departament Gospodarki Odpadami Gdańsk, 22 października 2014 r.