Rola spójności terytorialnej w rozwoju obszarów wiejskich Prof. dr hab. K. Duczkowska-Małysz Warszawa, lutego 2009

Przyszłe ramy polityki rozwoju obszarów wiejskich Koordynacja między polityką spójności a pozostałymi politykami i odniesienie do tej problematyki polityki rozwoju obszarów wiejskich Rola spójności terytorialnej w rozwoju regionów, w tym – obszarów wiejskich Obszary wiejskie – szczególny rodzaj regionów z głębokimi dysparytetami społeczno-ekonomicznymi

Kontekst nowej polityki spójności Podstawy traktatowe nowej polityki Nowa sytuacja po rozszerzeniu- dysparytety regionalne wewnątrz „starej” UE (Bruksela 217,3 i Portugalia-Alentejo 56,9)i „nowej” UE (Praga 135,5 i Lubelskie 28,6) Różnice pomiędzy „starą” a „nową” UE (Bruksela 217,3 Lubelskie 28,6 UE ) Program dogonienia USA i uczynienia z gospodarki UE najbardziej konkurencyjnej, innowacyjnej i dynamicznej gospodarki świata

Cele ogólne polityki gospodarczej art.. 2 TWE Cele ogólne polityki gospodarczej art.. 2 TWE „ Zadaniem Wspólnoty jest, poprzez ustanowienie Wspólnego Rynku, Unii Gospodarczej i Walutowej oraz poprzez prowadzenie wspólnych polityk lub działań przyczynianie się w całej Wspólnocie do harmonijnego, zrównoważonego i trwałego rozwoju, wysokiego poziomu zatrudnienia i ochrony socjalnej, równości mężczyzn i kobiet, trwałego i nieinflacyjnego wzrostu gospodarczego, wysokiego stopnia konkurencyjności i zbieżności osiągnięć gospodarczych, wysokiego poziomu ochrony środowiska naturalnego i poprawy jego jakości, podnoszenia poziomu i jakości życia, spójności gospodarczej i społecznej oraz solidarności między Państwami Członkowskimi”

Stanowisko Komisji Europejskiej odnośnie polityki spójności Stanowisko Komisji Europejskiej odnośnie polityki spójności Wszystkie regiony muszą się włączyć na rzecz wzrostu i wykorzystania potencjału UE Wszystkim ludziom w UE powinno się stworzyć szanse do przyczyniania się do tego procesu Koszt nie podjęcia energicznej polityki spójności w celu rozwiązania problemów nierówności jest mierzalny w kategoriach potencjalnej utraty osobistego dobrobytu ale i utraty potencjalnego, wyższego dochodu i wyższego standardu życia

Wyzwania na przyszłość dotyczą Wyzwania na przyszłość dotyczą potrzeby większej spójności w rozszerzonej Unii Europejskiej wzmocnienia unijnych priorytetów poprawy jakości i promowania bardziej zrównoważonego i trwałego rozwoju nowego partnerstwa dla spójności

Istota nowej polityki Istota nowej polityki Obok Jednolitego Rynku i unii walutowej, polityka spójności stała się główną polityką Ma łagodzić dysparytety gospodarcze i społeczne Jej istotą jest transfer środków między Państwami Członkowskimi za pośrednictwem budżetu UE w celu wspierania wzrostu gospodarczego i trwałego rozwoju za sprawą inwestowania w kapitał ludzki i rzeczowy

Koncepcja nowej polityki Koncepcja nowej polityki Wspólne przepisy dotyczące trzech źródeł finansowania działań strukturalnych Szczegółowe decyzje odnośnie zadań dla funduszy strukturalnych: EFRR, EFS, FS Nową propozycję utworzenia transgranicznej struktury współpracy

Priorytety nowej polityki spójności Priorytety nowej polityki spójności Konwergencja: wspieranie wzrostu i tworzenie miejsc pracy w najmniej rozwiniętych Państwach Członkowskich i regionach Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach: przewidywanie i wspieranie zmian oraz pomoc w reagowaniu na zmiany Europejska współpraca terytorialna: propagowanie harmonijnego i zrównoważonego rozwoju terytorium UE

Nowe reguły tej polityki Nowe reguły tej polityki Prowadzenie corocznego dialogu strategicznego Pełne uznanie i wzmocnione finansowanie obszarów z handicapem i obszarów miejskich Delegacja odpowiedzialności na rzecz Państw Członkowskich i regionów Redukcja ilości finansowych instrumentów spójności (do trzech ) Wieloletnie programowanie ; te same zasady dla FS i dla Funduszy Strukturalnych

Polityka ta jest adresowana do: Polityka ta jest adresowana do: Miast, a zwłaszcza miast średnich Obszarów wiejskich lub uzależnionych od rybołówstwa Regionów ultraperyferyjnych (obszary o naturalnych niedogodnościach, o słabej lub bardzo słabej gęstości zaludnienia, obszarów, które były zewnętrznymi regionami granicznymi UE do )

Ocena ex ante nowej polityki przez UE Ocena ex ante nowej polityki przez UE Mechanizm tworzenia znacznej wartości dodanej Europy na wielu poziomach Mechanizm szybkiego łagodzenia różnic w dochodach bogatych i biednych Stworzenie możliwości na poprawę konkurencyjności i innowacyjności gospodarek Łączenie regionów, przedsiębiorstw i ludzi w całej Wspólnocie dzięki budowie sieci

Społeczny wymiar polityki spójności Społeczny wymiar polityki spójności katalizator nowych form partnerstwa wzmocnienie aktywności władz i społeczności regionalnych oraz lokalnych ściślejsza współpraca rządów narodowych z KE nacisk na ścisłą współpracę ponad granicami w celu realizacji wspólnych strategii rozwoju

Obszary wiejskie w kontekście polityki spójności W jaki sposób osiągnąć (zapewnić) zintegrowane podejście do polityki spójności i polityki rozwoju obszarów wiejskich na poziomie Wspólnoty w celu optymalnego wykorzystania zasobów, instytucji i kapitału społecznego? Jak powinny ewoluować CAP i polityka spójności oraz ich zasady i instrumenty, aby programowanie i polityka row były maksymalnie zintegrowane i efektywne? Jakie argumenty przemawiają za umieszczeniem polityki wspierania ow w polityce spójności?

Rozwój obszarów wiejskich Samoczynny mechanizm modernizacji i przyspieszenia wzrostu gospodarczego Przezwyciężenie zaszłości systemu centralnego zarządzania – przedkładanie celów socjalnych nad prorozwojowe Efekty: długotrwałe, celowe, związane z optymalnym wykorzystaniem zasobów i dbałością o środowisko Nowe priorytety dla UE – Health Check i przegląd budżetu Wspólnoty