VAT – WTF?
Obowiązek podatkowy vs zobowiązanie podatkowe Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
VAT - koncepcja Maurice Laure – 1954 r. Pierwotnie pomysł wyłożony w 1920 r. przez Wilhelma von Siemensa Podatek obrotowy Podatnik formalny i materialny
Przedmiot opodatkowania Art. 5 PTU: Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju Eksport towarów Import towarów Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Dostawa towarów Przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: wydanie towarów na podstawie leasingu, najmu, dzierżawy, sprzedaży z odroczoną płatnością z przeniesieniem własności pod warunkiem, komisu Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste Zbycie użytkowania wieczystego Towar – rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii
Podatnicy Art. 15 - Osoby prawne, ułomne osoby prawne oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności Art. 17 – szczególne przypadki opodatkowania. A) podmioty dokonujące WWNT B) nabycie usługi, jeśli usługodawca jest podatnikiem, który nie posiada siedziby działalności na terytorium kraju, a usługobiorcą jest podatnik w rozumieniu art. 15 z siedzibą na terytorium kraju
Zwolnienie „podmiotowe” Art. 113 – zwolniona jest sprzedaż dokonywana przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w ostatnim roku podatkowym kwoty 150 000 zł netto. Można zrezygnować – poinformowanie na piśmie NUS przed początkiem miesiąca w którym rezygnuje ze zwolnienia Z chwilą faktycznego przekroczenia tej wartości opodatkowaną jest pierwsza czynność po przekroczeniu progu 150 000 zł
Obowiązek podatkowy Art. 19a – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi Zasady szczególne: Przyjmowanie częściowe usług -> wykonana, jeśli w stosunku do części usługi określono zapłatę Usługi dla których ustalono następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń -> wykonane z upływem każdego okresu do którego odnoszą się płatności. I – usługa świadczona dłużej niż rok II – w roku nie przypada termin płatności -> uznaje się za wykonaną z upływem roku podatkowego
Obowiązek podatkowy c.d. II grupa: otrzymanie w całości lub części zapłaty, w szczególności – przedpłata, zaliczka, zadatek, rata, wkład budowlany -> obowiązek powstaje z chwilą otrzymania w odniesieniu do tej kwoty III grupa: wystawienie faktury Usługi budowlane / budowlano – montazowe Druk książek Dostawa energii elektrycznej, cieplnej chłodniczej, gazu Świadczenie usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjncyh Najem, dzierżawa, leasing i podobne Ochrona osób, usługi ochrony Stała obsługa prawna i biurowa Jeśli podatnik opóźnił się z wystawieniem faktury -> obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu do wystawienia faktury
Mały podatnik Metoda kasowa – obowiązek podatkowy powstaje: Z dniem otrzymania zapłaty od -> podatnik VAT czynny Dzień otrzymania zapłaty, nie później niż 180. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi na rzecz podmiotu innego niż w lit. A Metoda kasowa -> pisemne zawiadomienie NUS do końca miesiąca poprzedzającego okres za który będzie stosować tę metodę Zrezygnowanie nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy.
Tzw. „złe długi” / wierzytelności nieściągalne Art. 89a Uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności Tj. nie została uregulowana w ciągu 150 dni od terminu zapłaty Korekta podstawy opodatkowania Wierzyciel i dłużnik muszą być zarejestrowani jako VAT – czynny Rozliczenie za okres, w którym nieściągalność uznaje się za uprawdopodobnioną Jeśli po złożeniu korekty należność uregulowano, obowiązek zwiekszenia podstawy opodatkowania w rozliczeniu za okres, w którym uregulowano należność Zawiadomienie o korekcie NUS wraz z podaniem kwot korekty Po stronie dłużnika istnieje obowiązek korekty odliczonego podatku naliczonego.
12300 zł + 2,829 zł VAT 10 000 zł + 2300 zł VAT 18608,67 zł 12300 zł
Podatek naliczony - należny DOSTAWA TOWARU / WYKONANIE USŁUGI 10 000 ZŁ + 2300 VAT PODATEK NALEŻNY Obowiązek zapłaty 2300 zł podatku PODATEK NALICZONY Możliwość odliczenia 2300 zł od podatku, który musi zapłacić od wykonywanych usług / dostawy towaru
Podatek naliczony – należny c.d. Art. 86 – w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Podatkiem naliczonym jest suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika. 1. Prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy 2. Podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych 3. korekta deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później niż 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeśli w okresie rozliczeniowym nie wykonywał czynności na terytorium kraju ani poza terytorium kraju kwotę podatku naliczonego może przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.
Podatek naliczony > należny Podatek naliczony wyższy od należnego -> podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zwrot następuje w ciągu 60 dni od dnia złożenia rozliczenia.
Podstawa opodatkowania Wszystko co stanowi zapłatę Obejmuje podatki, cła, opłaty, prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia pobierane przez dokonującego dostawy / usługodawcy Obniża się o wartość zwróconych towarów i opakowań.
Stawki 23% 8% 5% 0%
zwolnienia Działalność gospodarcza polegająca na udzielaniu pożyczek Działalność edukacyjna w zakresie nauczania języków obcych Usługi medyczne Usługi kulturalne instytucji uznanych za instytucje o charakterze kulturalnym
deklaracje Deklaracja rejestracyjna – przed pierwszą czynnością Podatnik zwolniony może się zarejestrować VAT - CZYNNY / VAT – ZWOLNIONY Deklaracje za okresy miesięczne do 25 dnia miesiąca po każdym miesiącu Metoda kasowa -> okresy kwartalne do 25 dnia miesiąca po każdym kwartale
Zapłata podatku Bez wezwania, obliczenie samodzielne i wpłacenie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym powstał obowiązek podatkowy.
Faktury Obowiązek wystawienia faktury: Dokumentacja sprzedaży dokonywanej przez podatnika na rzecz innego podatnika podatku lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem Otrzymanie całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności Podatnik nie musi wystawiać faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej Na żądanie nabywcy podatnik ma obowiązek wystawienia faktury (także przy sprzedaży zwolnionej), jeśli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczono towar / wykonano uslugę / uiszczono zapłatę w całości lub części
Faktury – c.d. Faktury wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca po miesiącu w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę Wyjątki: Np. przy działalności budowlanej – 30 dni od dnia wykonania usługi Gdy brak było obowiązku wystawienia faktury to: 1) obowiązek do końca miesiąca, gdy zgłoszono w miesiącu w którym wykonano usługę / dostarczono towar / zapłacono 2) nie później niż do 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania. Nie można wystawić faktury wcześniej niż na 30 dni przed dokonaniem dostawy / wykonania usługi / otrzymania zapłaty.
Kasy rejestrujące Sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Prowadzenie ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących Obowiązek dokonywania wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawanie wydruku dokumentu nabywcy