Rozwój Stowarzyszenia Dolina Karpia ZATOR - 5 XI 2014 Opracowanie: Alicja Makuch

Powstanie i rozwój LGD jest integralnie związane z historią powstania projektu „Dolina Karpia” i obszaru objętego tą nazwą. W związku z tym w opracowaniu zawarto również informacje, które są efektem badań dotyczących powstania „Doliny Karpia”. Poznanie historii powstania DK nakreśla kontekst celów i obecnego funkcjonowania LGD Stowarzyszenie Dolina Karpia.

Dolina Karpia – historia z tej ziemi W grudniu 2013 roku minęło 10 lat od prezentacji pierwotnego projektu „Dolina Karpia” w Teatrze Słowackiego w Krakowie. Jest to dobra okazja do podsumowania owoców tego projektu, który w tym czasie przyniósł wiele wymiernych i niewymiernych efektów znacznie przekraczających pierwotne oczekiwania jego twórców. Dzisiaj obszar Doliny Karpia obejmuje siedem gmin z powiatu oświęcimskiego i wadowickiego, a Lokalna Grupa Działania – Stowarzyszenie Dolina Karpia – jest jedną z najprężniejszych organizacji działających w ramach programu Leader na terenie Małopolski.

Co nas łączy? Z inicjatywy Gminy Zator postanowiono złożyć wspólny wniosek o zakwalifikowanie do programu szkoleniowego 15 osób z trzech gmin – Zator, Przeciszów i Spytkowice – po 5 osób z każdej gminy. Wybór gmin nie był przypadkowy. Na ich terenie znajdowało się około 1500 hektarów stawów hodowlanych należących do Rybackiego Zakładu Doświadczalnego z siedzibą w Zatorze. Myślą przewodnią wniosku była restrukturyzacja Rybackiego Zakładu Doświadczalnego w Zatorze i tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem w oparciu o poszerzenie działalności tego zakładu o budowę przetwórni.

Skład zespołu i etapy tworzenia projektu z Gminy Zator: Mariusz Makuch – Zastępca Burmistrza Sławomir Momot – Radny Marcin Błażej – Radny Bogusława Smreczyńska – Sekretarz Gminy Dorota Szczelina - Inspektor   z Gminy Przeciszów: Józef Klimczyk – Wójt Zygfryd Noworyta – Radny Tadeusz Wróbel – Radny Dorota Nykiel – Sekretarz Gminy Rafał Jamróz – Referent z Gminy Spytkowice: Robert Dziuba – Zastępca Wójta Zbigniew Krystian – Przewodniczący Rady Gminy Maria Wilczak – Z - ca Przew. Rady Gminy Józef Rybarz - Inspektor Grażyna Bałys – Inspektor - Półroczne szkolenie w Krakowie, połączone z cyklem wykładów i warsztatów organizowanych w terminach sobotnio-niedzielnych, sprzyjało integracji zespołu i zacieśnianiu współpracy w celu stworzenia projektu i jego realizacji - Brak zainteresowania rozwojem przetwórstwa ryb ze strony Rybackiego Zakładu Doświadczalnego w Zatorze. - Zmiana celu projektu w kierunku kompleksowego rozwoju gmin Zator, Przeciszów, Spytkowice z wykorzystaniem walorów środowiska naturalnego i aktywności mieszkańców. - Projekt kładł nacisk na rozwój turystyki i rekreacji. - Pomysł na tytuł projektu „Dolina Karpia” okazał się strzałem w 10!

Dnia 19 grudnia 2003 r. w Teatrze Słowackiego w Krakowie odbyło się uroczyste podsumowanie Programu Szkoleniowego realizowanego w ramach Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich.

Założenia projektu Dolina Karpia: Promocja „Doliny Karpia” dla rozwoju turystyki i rekreacji z nastawieniem na rozwój wędkarstwa Stworzenie marki dla lokalnego produktu – karpia Zacieśnienie współpracy pomiędzy społecznościami poszczególnych gmin uczestniczących w projekcie na płaszczyźnie gospodarczej, kulturalnej, turystycznej, edukacyjnej Zainteresowanie regionem potencjalnych inwestorów

Pierwsza promocja atrakcji Doliny Karpia Do degustacji oferowano karpia na siedem sposobów: m.in. karpia wędzonego, karpia na kwaśno, karpia panierowanego, roladę „zatorskie oczko”. Był również chleb w kształcie ryby ze smalcem i różne wypieki. Jako materiały reklamowe służyły: foldery Towarzystwa Miłośników Ziemi Zatorskiej, kolorowy plan Zatora z niebieskimi plamami stawów oraz powiększone do rozmiaru A4 zdjęcia z terenu gmin. Były też rozdawane zainteresowanym osobom materiały informacyjne o projekcie

Budowanie partnerstwa Promocyjne stoisko kulinarne, na którym znalazły się specjały przygotowane przez wolontariuszy wszystkich trzech gmin (m.in. chleb w kształcie ryby z domowym smalcem ze Spytkowic, wędzony karp z Przeciszowa, dania rybne z Zatora, a wśród nich „Karp po zatorsku”).

Kolejne efekty działań promocyjnych W marcu 2004 r zmieniła się struktura organizacyjna Urzędu Miejskiego w Zatorze – powołany został nowy dział: Rozwoju i Promocji Gminy, co miało między innymi ułatwić realizację projektu wobec braku podmiotu reprezentującego trzy gminy. Dzięki działaniom tego działu i dużej aktywności ze strony zatorskiego samorządu oraz przy wsparciu sąsiednich gmin projekt został doceniony w stolicy województwa. Dolina Karpia i Karp Zatorski znalazły się na widokówkach i materiałach promocyjnych województwa, a podczas Święta Samorządu Terytorialnego w Ogrodach Muzeum Archeologicznego w Krakowie 29 maja 2004 roku wśród przysmaków z Małopolski znalazły się: zatorskie karpie – wędzony z Piotrowic (Gmina Przeciszów) i na kwaśno z Podolsza (Gmina Zator) oraz spytkowicki smalec ze skwarkami (Gmina Spytkowice).

Promocja Doliny Karpia w Krakowie

Imprezy promocyjne i integracyjne Po pół roku nieformalnego funkcjonowania programu „Doliny Karpia” pojawiało się coraz więcej spontanicznych inicjatyw wykorzystujących tę nazwę. W tym czasie piłkarska Liga Żaków organizowana przez LKS Spytkowice i LKS Podolsze przyjęła nazwę „Liga Żaków Doliny Karpia”. Odbył się turniej piłki nożnej o Puchar Doliny Karpia, czy zawody wędkarskie pod tą nazwą z udziałem drużyn z trzech gmin. Inicjatorem wędkarskich zmagań o Puchar Doliny Karpia był Franciszek Sałaciak – wówczas wiceprezes Zatorskiego Towarzystwa Wędkarskiego. Dzięki jego uporowi gminy wyłożyły też środki ze swoich budżetów na zakup pucharów i koszulek na XIX Ogólnopolski Młodzieżowy Turniej Wędkarski, który odbył się w dniach 2 - 5 września w Zatorze nad Zbiornikiem Piastowskim. Na koszulkach znalazły się herb Zatora i godła gmin Przeciszów i Spytkowice.

Dni Spytkowic 2004 – konkurs „Awantura o karpia” W konkursie opartym na zasadach teleturnieju „Awantura o kasę” wzięli udział przedstawiciele gmin realizujących projekt „Dolina Karpia”

Nagrody, wyróżnienia, pozytywne opinie

Święto Karpia I nagroda w plebiscycie Wielkie Odkrywanie Małopolski

Co dalej? Od 2006 r nowe przepisy nie zezwalały gminom na wnioskowanie o środki finansowe z UE. Mogły się o nie ubiegać organizacje partnerskie zrzeszające podmioty z kilku gmin reprezentujące różne sektory: społeczny, publiczny i przedsiębiorców, tak zwane Lokalne Grupy Działania.

Tworzenie LGD i jej rozwój

Tworzenie Lokalnej Grupy Działania i jej rozwój Projekt Dolina Karpia, który funkcjonował dotychczas nieformalnie, w sposób naturalny stał się szkieletem opracowanej w tym czasie strategii i przyszłego stowarzyszenia LGD. Wykorzystywano wszelkie nadarzające się okazje do promowania projektu. Oficjalne imprezy i narady, rozmowy w kuluarach oraz wszelkie nieformalne spotkania były w owym czasie zdominowane tematyką korzyści, jakie może przynieść wspólne działanie w ramach stowarzyszenia. Odbyło się wiele spotkań tematycznych, które miały za zadanie pozyskanie dla idei wspólnych działań na obszarze LGD kolejnych zainteresowanych potencjalnych partnerów z sektora gospodarczego, organizacji pozarządowych oraz zebranie od społeczeństwa informacji i pomysłów w tworzonej dla sześciu gmin wspólnej Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich.

LEADER + W ramach schematu I: Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich ( 6 gmin )‏ Stowarzyszenie „Dolina Karpia” tytuł

Wspólny pomysł na rozwój 6 gmin pod nazwą Dolina Karpia w ramach Leader + Przeciszów Zator Spytkowice Osiek Polanka Wielka Brzeźnica

Pierwszy etap działalności Nawiązanie współpracy z gminą Polanka Wielka, gminą Osiek i gminą Brzeźnica. Pierwszym zadaniem było uzyskanie zapewnienia współfinansowania kosztów związanych z realizacją projektu „Dolina Karpia - spójny rozwój cywilizacyjny 6 Gmin, dzięki opracowaniu ZSROW i utworzeniu LGD realizowanego w ramach Pilotażowego Programu LEADER+”. Do realizacji tego projektu wytypowano Burmistrza gminy Zator, a na realizację uzyskano dofinansowanie w wysokości 81 tys. zł. Środki te pochodziły z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz budżetu państwa.

Podpisanie porozumienia o współfinansowaniu kosztów tworzenia ZSROW

Zebranie założycielskie – Powstanie Stowarzyszenia Dolina Karpia 21.03.2006, Osiek Zwieńczeniem pierwszego etapu realizacji programu Leader+ w Dolinie Karpia było zebranie założycielskie Stowarzyszenia „Dolina Karpia”, które odbyło się 21 marca 2006 roku w Osieku w restauracji „Włosień”. W zebraniu uczestniczyło 46 osób, które wyraziły chęć powołania Stowarzyszenia „Dolina Karpia” jako Lokalnej Grupy Działania na obszarze sześciu gmin : Brzeźnica, Osiek, Polanka Wielka, Przeciszów, Spytkowice i Zator.

Pierwszy Zarząd LGD Stowarzyszenie Dolina Karpia Franciszek Sałaciak – Prezes Robert Dziuba – Wiceprezes Urszula Kądzioła – Wiceprezes Maria Kwiatek – Skarbnik Krzysztof Wiertel – Sekretarz Członkowie Zarządu: Urszula Babińska Tomasz Guguła Radosław Kozioł Stanisław Orlanka Józefa Sendera Andrzej Sołecki Wiesława Zajaz

Działalność Stowarzyszenia Dolina Karpia w pierwszym okresie Pierwszy cios – odrzucenie wniosku Już na starcie działalności nowe stowarzyszenie spotkała niemiła niespodzianka. Złożony przez Zarząd Stowarzyszenia wniosek o dofinansowanie działań LGD Dolina Karpia w ramach drugiego etapu (tzw. schemat II) programu Leader+ został odrzucony. W trakcie trwania projektu zmieniono zasady przyznawania środków. Okazało się, że do programu Leader mogą teraz aplikować tylko obszary o gęstości zaludnienia poniżej 150 osób/km2.

Trudne początki (lata 2006-2008) Na nic zdały się protesty i odwołania do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Stowarzyszenie Dolina Karpia zostało bez środków na działalność (nie licząc symbolicznych składek członkowskich). Gminy w myśl obowiązujących wówczas przepisów nie mogły być członkiem stowarzyszenia i tym samym nie mogły finansować jego działalności.

Promocja Doliny Karpia – szansą na przetrwanie „Hak na duże sumy” – Dziennik Polski 23.12.2003 „Maszyna już ruszyła” – Gazeta Krakowska 22.07.2004 „Nadzieja w złotej rybce” – Gazeta Oświęcimska 22.07.2004 „Gdzie na ryby?” – Dziennik Polski 21.08.2004 „Wędkarze z całej Polski” – Dziennik Polski 07.09.2004 Dolina Karpia się rozrasta” – Dziennik Polski 22.12.2004

2 czerwca 2006r. zatorski karp wędzony zdobywa statuetkę Złotego Orła dla najlepszego produktu regionalnego Małopolski Zachodniej

Dolina Karpia 29 września 2006r. Plebiscyt: Wielkie Odkrywanie Małoposki Dolina Karpia 29 września 2006r. I miejsce w kategorii „Atrakcja turystyczna”

Samorządy sfinansowały zakup banera promującego Dolinę Karpia z herbami sześciu gmin i przekazały go Stowarzyszeniu. Baner ten oraz wędzony karp przygotowywany osobiście przez Prezesa Stowarzyszenia pojawiały się odtąd na wielu imprezach w całej Małopolsce, a nawet w Warszawie i... w Paryżu. (Ambasada Polska we Francji na uroczystość 3 Maja w 2008 roku zamówiła wędzonego karpia zatorskiego, którego również osobiście przygotował Prezes Franciszek Sałaciak). Karp zatorski wędzony zajął II miejsce 10 września w Nawojowej k/NowegoSącza w finale konkursu „Nasze kulinarne dziedzictwo”.

Filmy, których bohaterem był karp zatorski Zawody wędkarskie „NO KILL”

Imprezy integracyjne Wyścig Kolarski o Puchar Doliny Karpia Turniej Gmin Doliny Karpia

Pierwsze małe projekty Sukcesem zakończyło się złożenie wniosku do Urzędu Marszałkowskiego o przyznanie dotacji w zakresie „Rozwój Społeczności Lokalnych w Kontekście Ochrony Środowiska” na dofinansowanie projektu. Koszt realizacji projektu wyniósł 19,8 tysiąca złotych, a wartość dofinansowania 17,2 tysiąca zł. Pozostałe środki na realizację Stowarzyszenie pozyskało od Gmin Doliny Karpia. Celem realizacji projektu była aktywizacja lokalnej społeczności na rzecz ochrony środowiska w zakresie gospodarki odpadami.

Współpraca z ekologami Brak środków finansowych z programu Leader+ zrekompensowany został w roku 2006 w dużej mierze przez realizację na terenie Doliny Karpia projektu „Kraina Karpia i Ślepowrona - działania na rzecz ekoturystycznej aktywizacji regionu”. Projekt o wartości ponad 80 tys. EURO realizowała Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych z Krakowa ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. W ramach projektu: została przygotowana wystawa prezentująca walory Doliny Karpia i zachęcająca osoby spoza regionu do odwiedzenia tych terenów. Wystawa była prezentowana w miastach Polski Południowej (m.in. Kraków, Katowice, Oświęcim, Chrzanów).

Wyjazd studyjny do Niemiec. W ramach projektu 47 osób związanych z rozwojem Doliny Karpia zwiedziło obszar podobny do Doliny Karpia.

Materiały promocyjne

Scenariusz i reżyseria: Marcin Krzyżański Z inicjatywy FWIE powstaje znakomity film „Dolina Karpia – ludzie, ryby i ptaki” Scenariusz i reżyseria: Marcin Krzyżański

Rejestracja karpia zatorskiego W lutym 2007 r. karp zatorski został wpisany przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na listę produktów tradycyjnych woj. małopolskiego. Wniosek o rejestrację złożyła w 2005 r. Lokalna Grupa Producencka, którą tworzyły: Rybacki Zakład Doświadczalny i Zatorskie Towarzystwo Wędkarskie.

30 marca 2007 r. Lokalna Grupa Producencka Karpia Zatorskiego składa wniosek o rejestrację nazwy “karp zatorski” jako chronionej nazwy pochodzenia 23 kwietnia 2007 r. Decyzją MRiRW na podstawie wniosku stwierdza spełnienie wymagań WE w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych

Maj 2007 r. Grupa producencka Karpia Zatorskiego otrzymuje prawo do korzystania z etykiety produktu tradycyjnego opracowanej przez Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego

Przygotowanie do zmian w LGD spotkanie w Urzędzie Marszałkowskim (9 III 2007r)

Wznowienie współpracy z ekologami W 2008 roku utworzono w Internecie wirtualne Muzeum Karpia, organizowano wycieczki studyjne po Dolinie Karpia dla młodzieży, nauczycieli, przewodników terenowych i innych osób, nakręcono film i wydano kolejne materiały reklamowe.

Podsumowanie I etapu działalności Po pierwsze – udało się przetrwać prawie trzy lata, nowej jednostce organizacyjnej jaką była LGD, bez zaplecza finansowego; Po drugie – przy niewielkim wsparciu finansowym samorządów, oraz dzięki przychylności UM w Zatorze realizującym projekt finansowany ze środków unijnych (we współpracy z organizacjami ekologicznymi) udało się pozyskać materiały reklamowe do realizacji promocji regionu i organizacji imprez integracyjnych; Po trzecie – udało się wypracować pierwsze, choć niewielkie ale własne środki na realizację pierwszych projektów. Zarząd nabierał doświadczenia w aplikowaniu o fundusze zewnętrzne; Po czwarte – włączono się w inicjatywę łączenia pojedynczych LGD w sieć i nawiązano pierwsze próby współpracy między sobą (dzielenie się doświadczeniami, wskazywanie dobrych praktyk, wzmocnienie siły oddziaływania w regionie itp.)

Drugi etap działalności i rozwój organizacji Tworzenie LSR w miejsce ZSROW Poszerzenie obszaru LGD o kolejną – 7 gminę Tomice Zmiana przepisów: gminy członkami LGD Rozdzielenie funkcji decyzyjnej od zarządczej – powołanie Rady Utworzenie Biura LGD (Kierownik biura: Barbara Petek-Matuła) Zagospodarowanie pierwszej siedziby – lokalu wynajmowanego w pomieszczeniu UM w Zatorze Członkostwo w Małopolskiej Sieci LGD

Nowe formy działalności LGD Opracowywanie corocznego Kalendarza Imprez Doliny Karpia Integracja imprez gminnych z terenu Doliny Karpia – Festiwal Doliny Karpia Udział w różnych imprezach plenerowych, informacje na temat Doliny Karpia, ale też samej ryby, która jest głównym produktem lokalnym DK. Liczne szkolenia Rady, Zarządu i pracowników biura m. in. na temat podziału kompetencji organów, wdrażania LSR

Święto Karpia

Sukcesy Karp zatorski wygrał Małopolski Festiwal Smaku 30.08.2009 r. w Krakowie. Dzięki temu sukcesowi Urząd Marszałkowski zaproponował prezentację oferty SDK na stoisku na Rynku Głównym w Krakowie w trakcie imprezy Małopolski Wigilijny Smak, a także w Warszawie (XII’2009 r). SDK miało swoje stoisko również na takich imprezach plenerowych jak: wadowicka impreza papieska „Sam smak” (VI’2009 r), Piknik Organizacji Pozarządowych w Oświęcimiu (VIII’2009 r) jak też w Pikniku Rodzinnym w Wadowicach (IX’2009 r).

Aktywizacja społeczności DK i zacieśnianie współpracy Wszystkie imprezy organizowane we współpracy z KGW terenu DK, lokalnymi twórcami i rękodzielnikami. Organizacja i przyjmowanie wizyt przedstawicieli LGD z terenów ościennych i gości zagranicznych połączone z prezentacją atrakcji i dorobku SDK Wyjazdy studyjne przedstawicieli SDK do innych LGD w kraju i za granicą, w celu wzbogacenia doświadczeń i przejmowania dobrych praktyk Utworzenie grupy artystycznej działającej pod nazwą ART Do Ka.

Beneficjenci LGD Doradztwo i szkolenia Nabory wniosków o dofinansowanie w ramach wszystkich czterech działań (Małe projekty, Odnowa i rozwój wsi, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej). Realizacja wniosków

Sukcesy (okres 2008 – 2011) 2011-Zarejestrowano Karpia Zatorskiego Wędzonego na Liście Produktów Tradycyjnych. W maju 2011 rozpoczęto realizację międzynarodowego projektu pt. „Smak na Produkt”. W ramach projektu zrealizowano szereg wizyt studyjnych, w trakcie których miały miejsce spotkania informacyjne z mieszkańcami regionów LGD, odbywały się targi i imprezy promocyjne u wszystkich partnerów. LGD SDK reprezentowali członkowie Zarządu, pracownicy biura, KGW i lokalni rękodzielnicy. W tym czasie do Stowarzyszenia przystąpili nowi partnerzy z sektora publicznego: Ośrodek Kultury Gminy Tomice reprezentowany przez Anetę Widlarz; powiat oświęcimski reprezentowany przez radnego powiatowego Mariusza Makucha oraz Gminna Biblioteka Publiczna w Brzeźnicy reprezentowana przez Wiesławę Jarguz Finansowe wsparcie wydarzeń kulturalno-rekreacyjno-sportowych, tworzenie centrów informacji turystycznej DK, organizacja przedsięwzięć edukacyjnych, remont i rozbudowę ścieżek edukacyjnych, budowę lub modernizację placów zabaw, chodników, kompleksów użyteczności publicznej itp., otwieranie działalności gospodarczej i opracowywanie materiałów promocyjnych. Finansowe wsparcie realizacji LSR w kwocie 8 mln zł.

Podsumowanie II etapu działalności Po pierwsze: nastąpił rozwój partnerstwa – gminy stały się partnerami sektora publicznego, dodatkowy atut wynikający z tego partnerstwa, to zastrzyk finansowy dla LGD wynikający ze składek tych partnerów uzależnionych od liczby mieszkańców każdej z gmin Po drugie: wzrost prestiżu Stowarzyszenia w regionie dzięki przystąpieniu do LGD powiatu oświęcimskiego – SDK jest jedynym stowarzyszeniem, do którego przystąpił powiat oświęcimski, choć na jego terenie działa kilka LGD Po trzecie: LGD pozyskało środki finansowe na realizację LSR w kwocie przekraczającej 8 mln zł Po czwarte: dzięki tym środkom nastąpił wyraźny rozwój obszaru działania LGD: poprawa infrastruktury technicznej obiektów, pobudzenie aktywności i rozwój organizacji społecznych: KGW, OSP i orkiestr dętych (zakup strojów, zakup instrumentów) Po piąte: utworzono biuro, które usprawniło działalność Stowarzyszenia, pracownicy biura w sposób ciągły i systematyczny wspierali działalność Zarządu i Rady. Na pracownikach biura spoczywa działalność administracyjna LGD oraz organizowanie szkoleń i prowadzenie naborów. Po szóste: powstała Rada LGD, która dokonuje wyboru operacji do realizacji pod kątem ich zgodności z LSR. Po siódme: SDK weszło w skład Sieci LGD, która ma większy wpływ na decyzje zapadające w sprawie LGD w Urzędzie Marszałkowskim i Ministerstwie Rolnictwa Po ósme: w ramach współpracy partnerskiej z innymi LGD ożywiła się i nabierała doświadczenia w działaniu LGD SDK – wyjazdy na wizyty studyjne i organizowanie takich wizyt na terenie działania SDK przyczyniło się do podniesienia jakości pracy i promowania oferty SDK w regionie Po dziewiąte: wzorcowe funkcjonowanie LGD SDK zostało zauważone i docenione – przedstawiciel SDK wszedł w skład Zarządu Sieci, dzięki czemu jego głos jest istotny dla dalszego rozwoju LGD Po dziesiąte: nawiązano współpracę międzynarodową z LGD działającymi w Małopolsce, a LGD a Austrii i przystąpiono do realizacji wspólnego projektu w ramach wymiany doświadczeń i dobrych praktyk. Po jedenaste: wypracowane schematy funkcjonowania i rozwiązania stosowane w Dolinie Karpia są podawane jako modelowe i doceniane przez Urząd Marszałkowski małopolski i przez Ministerstwo Rolnictwa, przedstawiciele Zarządu są zapraszani na uroczystości do Warszawy, a nawet Brukseli, gdzie reprezentują polskie LGD. Po dwunaste: na terenie LSR skutecznie udało się doprowadzić do współpracy na rzecz spójnego rozwoju DK instytucji, które do tej pory skupiały się na działalności w obrębie gminy lub sołectwa. Dzięki tym działaniom powstał Festiwal Doliny Karpia, różne KGW z terenu DK współpracują ze SDK przygotowując oprawę kulinarną imprez, na których mają okazję do promowania lokalnych potraw. Po trzynaste: udało się doprowadzić do współpracy artystów i rękodzielników z terenu DK, a nawet zachęcić ich do zrzeszenia się i utworzenia Stowarzyszenia ART DoKa – zaktywizowano lokalnych twórców i poszerzono partnerstwo przez przyjęcie do SDK nowego partnera społecznego. Po czternaste: doprowadzono do rejestracji produktów tradycyjnych, takich jak karp zatorski i karp zatorski wędzony

Trzeci etap działalności i rozwoju SDK Nowy projekt PO Ryby

Nowy projekt – PO Ryby Utworzenie LGR i opracowanie LSROR Wniosek o dofinansowanie na kwotę 17 mln zł Powołanie Komitetu (nowy organ SDK) Szkolenia dla beneficjentów Utworzenie drugiego biura (Anna Świątek - Kierownik biura LGR)

Wyjazdy studyjne krajowe i zagraniczne w ramach współpracy międzynarodowej LGD (wymiana doświadczeń)

Promocja walorów i atrakcji DK Przygotowano i wyemitowano w TV Kraków cykl filmów o Dolinie Karpia pod tytułem „W królestwie Karpia”. Nakręcono również cykl odcinków kulinarnych dotyczących przyrządzania kulinarnych produktów lokalnych DK. W sumie można obejrzeć 18 filmów, które są zamieszczone na stronie internetowej SDK Organizacja Targów Turystycznych Doliny Karpia

Questy – nowe formy aktywizacji turystycznej terenów DK

Działalność badawcza Rozpoczęcie współpracy z Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie oraz Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie w zakresie realizacji projektów badawczo – rozwojowych z dziedziny rybactwa śródlądowego, produktów lokalnych, ochrony środowiska i zachowania różnorodności biologicznej oraz innych związanych z rozwojem obszarów wiejskich, miejsko – wiejskich i obszarów zależnych od rybactwa Rejestracja 5 Produktów Tradycyjnych, w tym 2 produktów z karpia – Karp zatorski wędzony, Karp na kwaśno, Kaszana – kiszka z kapustą zasmażaną, Prażonki polańskie, Sernik Królewski; Certyfikacja Produktów Lokalnych Doliny Karpia – świetny pomysł na promocję tradycyjnych, dobrych i sprawdzonych produktów pochodzących z terenu Doliny Karpia

Podsumowanie III etapu działalności Po pierwsze: nastąpiło poszerzenie działalności LGD o nowy program finansowania PO RYBY, w ramach którego utworzono Lokalną Grupę Rybacką Po drugie: Stowarzyszenie pozyskało kolejne środki finansowe w kwocie przekraczającej 17 mln zł Po trzecie: utworzono kolejną nową Lokalną Strategię Rozwoju Obszarów Rybackich dla Doliny Karpia Po czwarte: LSROR była skierowana również do partnerów z sektora rybackiego. Stwarzała szanse na wsparcie finansowe rozwoju działalności rybackiej lub przekwalifikowanie się bezrobotnych pracowników sektora rybackiego; rozwój turystyki i edukację społeczności e.t.c. Po piąte: zmiana przepisów dotyczących finansowania projektów, była bardziej „przyjazna” dla beneficjentów: dawała możliwość zaliczkowania na realizację projektu, co znacząco wpłynęło na wzrost zainteresowania możliwością sięgania po środki finansowe dostępne z UE za pośrednictwem LGR Po szóste: utworzono drugie biuro do obsługi beneficjentów i zatrudniono w nim 5 pracowników, w celu sprawniejszej obsługi Po siódme: powołano Komitet w celu usprawnienia oceny zgodności wniosków z LSROR (poszerzyły się struktury decyzyjne) Po ósme: znacznie wzrosła ilościowo i jakościowo oferta promocyjna SDK (materiały reklamowe) Po dziewiąte: znacznie wzrosła ilościowo i jakościowo oferta imprez organizowanych lub współorganizowanych przez SDK Po dziesiąte: umocniła się pozycja SDK wśród innych LGD działających w Polsce – LGD SDK stawiane jest za wzór innym Stowarzyszeniom Po jedenaste: wypracowana została marka Doliny Karpia. LGD częściej gości u siebie inne grupy organizując konferencje i wizyty studyjne, w celu upowszechniania Dobrych Praktyk wypracowanych w Dolinie Karpia, niż wyjeżdża na analogiczne imprezy w celach edukacyjnych Po dwunaste: wzrósł prestiż Stowarzyszenia – kolejny powiat, tym razem wadowicki przystąpił do Stowarzyszenia DK Po trzynaste: skuteczna działalność aktywizująca środowisko lokalnych artystów i rękodzielników zaowocowała oddolną decyzją tychże o powołaniu Stowarzyszenia ART DoKa Po czternaste: nastąpił wyraźny rozwój i poprawa estetyki infrastruktury technicznej na terenie Doliny Karpia za sprawą środków pozyskanych przez SDK Po piętnaste: nastąpiło pobudzenie i aktywizacja społeczności lokalnej i jej liderów – organizowanych jest coraz więcej imprez w Dolinie Karpia i poszerza się ilość atrakcji do zaoferowania uczestnikom Po szesnaste: wzrost popularności obszaru DK zaowocował wzrostem zainteresowania turystów coraz liczniej przybywających na te tereny, a to z kolei zwiększa szanse na ożywienie gospodarcze regionu Po siedemnaste: pobudzono przedsiębiorczość mieszkańców Doliny Karpia wspierając realizację działalności gospodarczej beneficjentów aplikujących o wsparcie finansowe przy pomocy SDK.

Rozwój obszaru Doliny Karpia

Dolina Karpia przed utworzeniem SDK Tab.1 Obszar Doliny Karpia w pierwszym okresie lp gmina pow. [km2] 1 Przeciszów 35 2 Spytkowice 47 3 Zator 52 razem 134

Dolina Karpia – obszar 6 gmin Tab.2 Obszar Doliny Karpia w drugim okresie lp gmina pow. [km2] 1 Przeciszów 35 2 Spytkowice 47 3 Zator 52 4 Brzeźnica 70 5 Osiek 41 6 Polanka W. 24 razem 269

Dolina Karpia – obszar 7 gmin Tab. 3 Obszar Doliny Karpia w trzecim okresie lp gmina pow. [km2] 1 Przeciszów 35 2 Spytkowice 50 3 Zator 52 4 Brzeźnica 66 5 Osiek 41 6 Polanka W. 24 7 Tomice 42 razem 310

Rozwój partnerstwa

Definicja w-g Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Partnerstwo to współpraca pomiędzy różnorodnymi partnerami, którzy wspólnie w sposób systematyczny, trwały i z wykorzystaniem innowacyjnych metod oraz środków planują, projektują, wdrażają i realizują określone działania i inicjatywy, których celem jest rozwój lokalnego środowiska społeczno - gospodarczego i budowa tożsamości lokalnej wśród członków danej społeczności.

Fazy rozwoju partnerstwa 1.Faza inicjalna (rzucenie haseł; spotkania) 2.Faza orientacji (Indywidualna realizacja przedsięwzięć przez każdego z partnerów; zespoły tematyczne) 3.Faza konfrontacji opinii/ docierania (zaczątki wspólnej realizacji projektów oraz sporadyczna współpraca przy ich opracowaniu przez kilku członków GP; ujawnienie interesów; zaczątki zespołów projektowych) 4.Faza normowania i początków współpracy (początek wspólnego planowania; podział pracy między partnerów; zespoły projektowe; wewnątrz-sterowność grupy; początek instytucjonalizacji; tworzenie infrastruktury dla partnerstwa/ instytucji; zaczątki wpływu na decydentów; Lider zdobywa uznanie innych dla swej roli; początek tworzenia strategii) 5.Faza współpracy/ rozwinięte partnerstwo (bardziej złożone, wspólne projekty; długofalowe planowanie/ strategia; pełna instytucjonalizacja; silna rola opiniotwórcza w regionie; wywieranie wpływu na społeczność lokalną; redefinicja celów) 6.Faza terminalna (rozpad z powodu: a. wykonania zadania; b. nieprzetrwania lub uchylenie się od fazy konfrontacji opinii; c. niezidentyfikowania obszaru współpracy)

Rozwój partnerstwa formalnego Początek działalności SDK Stan obecny (Zebranie założycielskie: 21.03.2006 Osiek) 46 osób – przedstawicieli organizacji pozarządowych, przedsiębiorców i samorządowców (Dane z dnia 31.12.2013) 158 członków, w tym 7 gmin i 2 powiaty (oświęcimski i wadowicki-od 2012) Członkostwo w Małopolskiej Sieci LGD i współpraca w realizacji projektów o charakterze ponadregionalnym i międzynarodowym

Rozwój partnerstwa nieformalnego W rozwój i promocję Stowarzyszenia Dolina Karpia angażowały się i angażują osoby, organizacje i instytucje, które nie są jego członkami.

Wymierne korzyści współpracy partnerskiej Współpraca z KGW, rękodzielnikami, lokalnymi artystami i instytucjami kultury: prezentacje potraw, wyrobów, dzieł i twórczości scenicznej na imprezach organizowanych przez SDK

Dolina Karpia widziana oczami młodych mieszkańców

Informacja o badanych W badaniu ankietowym wzięło udział 458 uczniów klas III gimnazjów z terenu Doliny Karpia. Celem badania była próba odpowiedzi na pytanie, czy młode pokolenie mieszkańców Doliny Karpia utożsamia się z Małą Ojczyzną jako gminą, czy też udało się zbudować markę Doliny Karpia jako obszaru wspólnego dla siedmiu gmin (położonych na terenie dwóch różnych powiatów). Młodzi ludzie w wieku 15-16 lat, kończący edukację w gimnazjum: to w przyszłości potencjalni partnerzy SDK; stanowią bazę kapitału ludzkiego SDK na najbliższe lata; ich świadomość i znajomość DK to również szansa na większą aktywność w przyszłości w budowaniu partnerstwa.

Wyniki badań Znajomość zasięgu terytorialnego Doliny Karpia Znajomość pojęcia Dolina Karpia Znajomość zasięgu terytorialnego Doliny Karpia

Znajomość gmin wchodzących w skład Doliny Karpia gmina pyt.6 Osiek Polanka Przeciszów Zator Tomice Spytkowice Brzeźnica inne ogółem 113 44 30 39 75 25 33 28 27 13 1 2 8 10 -77% 3 6 9 4 12 22-88% 7 14 16 12-75% Polanka W. 14-100% 10 7-70% 11-92% 5 23 18 -78%

Zator – stolica Doliny Karpia (pyt. Jakie gminy wchodzą w skład DK?)

Świadomość istnienia Stowarzyszenia Dolina Karpia Ogółem: W poszczególnych gminach: gmina pyt.7 % tak nie ogółem 458 234 223 51 Spytkowice 54 28 26 52 Zator 68 40 59 Przeciszów 36 23 13 64 Polanka W. 38 22 16 58 Osiek 56 24 32 43 Tomice 77 46 31 60 Brzeźnica 129

Źródła wiedzy o SDK

Podsumowanie Wśród badanych, którzy udzielili odpowiedzi na pytanie jakie gminy wchodzą w skład Doliny Karpia, duży odsetek uczniów (pow. 70%) wskazywał własną gminę i 2, 3 lub 4 inne gminy (najczęściej sąsiednie oraz gminę Zator). Badanie wykazało, że najbardziej rozpoznawalną gminą w Dolinie Karpia jest Zator Głównym źródłem wiedzy o Dolinie Karpia i Stowarzyszeniu jest dom rodzinny lub znajomi oraz szkoła. Znaczącym źródłem informacji jest również Internet.

Interpretacja wyników badań Budowanie marki Doliny Karpia przynosi efekty: duża grupa młodych ludzi rozpoznaje pojęcie (91% badanych) i co ważniejsze utożsamia się z nim (26% badanych) wiedząc, że obszar DK obejmuje ich miejsce zamieszkania i gminy sąsiednie. Odpowiedzi uczniów potwierdzające ich czynny udział w życiu lokalnej społeczności, informują również o budowaniu partnerstwa społecznego i są informacją o budowaniu kapitału społecznego:SDK jest rozpoznawalne dzięki bogatej ofercie imprez, w które włącza również partnerów nieformalnych, takich jak szkoły. Dzięki wspieraniu imprez lokalnych, co przyczynia się do podniesienia ich atrakcyjności i zachęca całe rodziny i znajomych do udziału, Stowarzyszenie przyczynia się do rozwoju partnerstwa. Tematyka związana z Doliną Karpia i Stowarzyszeniem jest obecna w dyskusjach rodzinnych i w trakcie spotkań ze znajomymi Strona internetowa SDK odgrywa coraz większą rolę i jej rola będzie rosła. W dorosłe życie wchodzi kolejny rocznik pokolenia e-gazet i użytkowników portali społecznościowych. To bardzo ważna informacja dla Stowarzyszenia. Ludzie ci, kiedy staną się beneficjentami SDK będą szukać informacji i kontaktować się głównie za pomocą mobilnych urządzeń telekomunikacyjnych. Dlatego należy przywiązywać do jej aktualności i atrakcyjności ogromną uwagę. Warto dywersyfikować źródła informacji o działalności SDK nie rezygnując z tradycyjnych materiałów reklamowych Wiedza pochodząca z tradycyjnych materiałów informacyjnych, które są ważnym źródłem informacji dla większości osób w średnim wieku jest również istotna dla 16% badanych. Wśród innych źródeł informacji znalazły się materiały z gminy, biblioteki gminnej oraz tabliczki przy drodze i mapy.