Rozwój psychofizyczny dzieci i młodzieży w praktyce 

Co stymuluje nasz rozwój jako harcerzy? System funkcji, stopni i sprawności Obrzędowość System małych grup Ciekawy program Możliwość samodzielnego działania Zadania zespołowe, projekty, znaki służb

ZUCHY czyli okres przedszkolny (< 7 roku życia) ROZWÓJ FIZYCZNY: Szybki wzrost Szybkie przybieranie na wadze Miękki kościec – łatwo ulega deformacjom, np. skrzywienie kręgosłupa Układ nerwowy rozwija się w bardzo szybkim tempie ROZWÓJ PSYCHICZNY I EMOCJONALNY: Wrażenia wzrokowe i słuchowe są wyostrzone Przywiązywanie wagi do barw i umiejętność ich nazywania Rozwój wyobraźni Doskonalenie pracy komórek mózgowych Wzbogacanie słownika Rozpoznawanie i mówienie o emocjach Zdolność empatii Potrzeba akceptacji społeczeństwa (więź z matką już nie wystarcza)

Przykładowe formy pracy  Gry na pamięć (np. zapamiętywanie jak największej ilości elementów, wyszukiwanie różnic) Proste pląsy i piosenki Bajki zabawa Inscenizacja Konkurs zawody

A teraz w praktyce.. Jak konkretnie możemy się bawić?  Zuchy przed wyjazdem na wakacje mają w grupach stworzyć obrazek przedstawiający ich na „koloniach zuchowych” Na zbiórce zuchy przenoszą się w czasie (podróżują np. w starym kartonie:P) Bajkowy bar karnawałowy Wycieczka do teatru kukiełkowego

ZUCHY czyli okres wczesnoszkolny (7-10 lat) ROZWÓJ FIZYCZNY: Mniejszy przyrost masy ciała Nieznaczny przyrost zdolności siłowych Ogromna potrzeba ruchu Twardość kości dużo wyższa Uzębienie prawie w komplecie Rozwój mięśni – pobudliwość ruchowa ROZWÓJ PSYCHICZNY I EMOCJONALNY: Większa umiejętność koncentracji uwagi Dynamiczny rozwój pamięci Doskonalenie mowy (pojawienie się jej również w piśmie) Hamowanie i panowanie nad emocjami Zanik afektu (jeśli dziecko uczestniczy na przemian w zajęciach wymagających skupienia i ruchowymi, ma pozytywny nastrój) Spostrzeżenia nabierają abstrakcyjnego charakteru Zaciekawienie ludźmi

Przykładowe formy pracy: Pląsy, piosenki Teatr Zajęcia plastyczne Spotkanie z ciekawymi ludźmi Wycieczka Konkursy, turnieje zabawa

A teraz w praktyce.. Czym mogą zająć się Zuszki?  Zuchy przedstawiają poszczególne pory roku malując różnymi częściami ciała (np. jesień dłońmi, lato stopami) Na 1 dzień Wiosny – topimy zrobioną wcześniej Marzannę Konkurs saneczkowy na zimowisku Pieczenie (i ozdabianie!) ciasteczek na akcję zarobkową

HARCERZE czyli okres szkolny (10 – 13 lat) ROZWÓJ FIZYCZNY: DZIEWCZYNY Znaczne przyspieszenie tempa wzrostu Dysproporcje w sylwetce (wydłużają się kończyny) Pojawiają się niektóre cechy płciowe (wyszarzają kości miednicy, formują piersi, zmienia kształt twarzy) Wzmaga się działalność gruczołów wydzielniczych Osiąganie dojrzałości płciowej (pierwsza menstruacja) ‘Skok pokwitaniowy’ – przyspieszony rozwój kośćca, mięśni, narządów wewnętrznych, rozrodczych, powoduje ogólne osłabienie organizmu   CHŁOPCY Przyrost wysokości ciała Zmiana barwy głosu (mutacja) Pojawiają się niektóre cechy płciowe (II i IIIrzędowe) Nocne polucje

HARCERZE czyli okres szkolny (10 – 13 lat) PSYCHICZNY I EMOCJONALNY: Niestabilność emocjonalna Dominuje radość i poczucie humoru Niestałość uczuć Pierwsze sympatie, zadurzenia Uczucia erotyczne Nawiązywanie ścisłych kontaktów z rówieśnikami (paczki itd.) Rozwój uczuć wyższych Skłonność do porównywania siebie do innych Dziewczyny zwracają na siebie uwagę chłopców, natomiast Ci nie są jeszcze zainteresowani Rozwój pierwszych poważnych zainteresowań Rozumienie przenośni i symboli Potrzeba poznania siebie i świata Największy wpływ harcerstwo ma na dzieci w tym wieku

Przykładowe formy pracy: Zabawa, pląsy, piosenki, Teatr, Kabarety, festiwal Wspólne wyjścia do różnych ciekawych miejsc Gry terenowe i sprawnościowe Olimpiada, turnieje, Ogniska, kominki Zloty biwaki

A teraz w praktyce.. Pokaz mody (w drużynie żeńskiej oczywiście ;P) Konkurs wiedzy filmowej Zwiad po okolicy Na ognisku wspólne opowiadanie przez wszystkich gawędy (każdy uzupełnia historię o 2 zdania)

HARCERZE STARSI czyli okres dojrzewania I (13 – 15 lat) FIZYCZNY: DZIEWCZYNY Zwiększa się wysokość ciała Powiększają się piersi, zaokrąglają biodra – sylwetka nabiera kobiecych kształtów Proporcje poszczególnych narządów ulegają wyrównaniu Pierwsze zainteresowania erotyczne CHŁOPCY Intensywny wzrost ciała Poszerzanie ramion, rozrost muskułów – mężnienie sylwetki Niższa tonacja głosu Nocne polucje

HARCERZE STARSI czyli okres dojrzewania I (13 – 15 lat) PSYCHICZNY I EMOCJONALNY: Silne napięcia emocjonalne Potrzeba czynu i przygody Potrzeba zwierzeń Wrażliwość na krytykę Silnie rozwinięte marzenia, oczekiwania Szukanie wzorów Kryzys autorytetu rodziców Dążenie do samodzielności, przez co często wpadanie w konflikty Myślenie problemowe Większa zdolność przyswajania wiedzy Większa zdolność interpretacji cudzych stanów uczuciowych Zdolność obiektywizmu Rozwija się wyobraźnia (marzenia) Chęć imponowania

Przykładowe formy pracy: Dyskusje, sądy Spotkania z ciekawymi ludźmi Zwiady, biwaki, wędrówki, rajdy Gry terenowe i fabularne Warsztaty, kursy Olimpiady, zawody, turnieje festiwal

A teraz w praktyce.. Wędrówka drużyną w góry Sąd nad prawem harcerskim Warsztaty artystyczne Wyprawa na strzelnicę ‘chatki’ na obozie Nocny seans romantycznych filmów (dla Pań  )

WĘDROWNICY czyli okres dojrzewania II (16 – 18 lat) FIZYCZNY: Sylwetka ukształtowana, harmonijna Sprawność fizyczna bardzo dobrze rozwinięta Osiągnięcie dojrzałości płciowej   PSYCHICZNY I EMOCJONALNY: Kształtowanie się ideałów Krytyczne spojrzenie na rzeczywistość Kształtowanie osobowości Rozwijanie samoświadomości celów i zadań Potrzeba autonomii Rozwój przyjaźni Coraz większe zainteresowanie płcią przeciwną Pełnienie ról społecznych, funkcjonowanie w grupach Przyjaźnie dziewczyn są częstsze i głębsze Stabilizacja wartości Uświadomienie własnych wad i zalet Widzenie siebie w roli dorosłego człowieka Umiejętność wiązania wiadomości z różnych dziedzin Maksymalna zdolność do przyswajania wiedzy Poważne traktowanie swoich zainteresowań, poświęcanie im większej ilości czasu Związanie się z jakąś działalnością, często szkolną

Przykładowe formy pracy: Zloty, rajdy, biwaki, manewry, zloty itp. Spotkania, wykłady, sądy Gry terenowe i fabularne Sejmiki, sądy, debaty, dyskusje Turnieje, konkursy, olimpiady Wystawy, inscenizacje, audycje Kominki, ogniska

A teraz w praktyce.. Co właściwie możemy robić?  Pomoc w organizacji gier dla innych pionów (zwłaszcza fabularnych) Wyprawy górskie (np. „Wschód słońca na Babiej”) Dzień z paintballem Warsztaty fotograficzne Spotkanie z polskimi alpinistami wieczorki filmowo-kulinarne (oglądamy ‘egzotyczny’ film, oraz przygotowujemy coś pysznego związanego z tą częścią świata)

Tak naprawdę wszystkie formy pracy są możliwe do realizacji niezależnie od wieku uczestniczących w nich Wystarczy je tylko lekko do nich dostosować.. Młodsi chętnie „bawią się” w to co zarezerwowane jest tylko dla starszych i odwrotnie Formy pracy nie mają ściśle określonego wieku, należy je zwyczajnie dostosować do potrzeb

Bibliografia: Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania pod red. Andrzeja Jaczewskiego, wydawnictwo akademickie 'Żak', Warszawa 2005 http://harcerzestarsi.zhp.pl http://prasa.zhp.pl http://miniportal.harcerski.pl www.zuchy.zhp.pl http://www.mak.zhp.pl druhnagonia.blogspot.com http://harcerze.zhp.pl http://republika.pl/blog_ba_4336270/6228903/ http://www.historia.zhp.wlkp.pl http://fse.pl http://www.skladnicaharcerska.pl http://4.bp.blogspot.com http://www.wodniacy.zhp.pl http://www.14pdhczarnestopy.freehost.pl http://40pdhsokoleta.googlepages.com