ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU Matura sprawdzi stopień opanowania przez zdającego umiejętności opisanych w podstawie programowej dla wszystkich etapów edukacyjnych (zasada kumulatywności). Podstawą egzaminu maturalnego (w części ustnej i pisemnej) będzie praca ucznia z różnymi rodzajami tekstów. Prezentacja na maturze ustnej zostanie zastąpiona wypowiedzią monologową ucznia na dany temat - na podstawie podanego tekstu kultury oraz rozmową z egzaminatorami. Na egzaminie pisemnym (PP) pojawi się rozprawka i interpretacja tekstu lirycznego (do wyboru przez ucznia). Na egzaminie pisemnym (PR) pojawi się wypowiedź argumentacyjna w formie rozprawki/szkicu lub interpretacja porównawcza tekstów literackich (do wyboru przez ucznia). Zmianie ulegają kryteria i sposoby oceniania egzaminu maturalnego – między innymi zrezygnowano z modeli odpowiedzi przy ocenie egzaminu pisemnego.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU POLECANE SZKOLENIA W OFERCIE ODN W ZIELONEJ GÓRZE Efektywne przygotowanie uczniów do matury z języka polskiego w roku 2015 – 12 godzin Metody aktywizujące na lekcjach języka polskiego w szkole ponadgimnazjalnej – 8 godzin Metoda tekstu przewodniego na lekcjach języka polskiego w szkole ponadgimnazjalnej – 5 godzin Kryterialne sprawdzanie i ocenianie rozprawek i interpretacji – 8 godzin
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU MATURA USTNA 1. Uczeń losuje zadanie egzaminacyjne zawierające tekst kultury (literacki lub ikoniczny lub popularnonaukowy z zakresu wiedzy o języku) oraz odnoszące się do niego polecenie. 2. Zadania egzaminacyjne są opracowywane centralnie i na 2 dni przed planowanym egzaminem ustnym przekazywane dyrektorowi szkoły. 3. Uczeń ma nie więcej niż 15 minut na przygotowanie wypowiedzi. 4. Zdający wygłasza, przez około 10 minut, wypowiedź monologową na zadany temat przed zespołem egzaminacyjnym - powoływanym na dotychczasowych zasadach. 5. Zespół egzaminacyjny prowadzi ze zdającym obligatoryjną rozmowę, trwającą około 5 minut. Egzaminatorzy nie mogą odwoływać się do faktów lub lektur nieprzywołanych w wypowiedzi ucznia. 6. Za egzamin ustny uczeń może otrzymać maksimum 40 punktów – według nowych kryteriów oceniania matury ustnej.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU MATURA USTNA – PRZYKŁADOWE TEMATY 1. W jaki sposób w utworach literackich bywają przedstawiani intelektualiści? Omów zagadnienie, odwołując się do załączonej bajki I. Krasickiego oraz innych utworów literackich (w załączeniu bajka „Filozof ”). 2. Jakie odczytanie Dziadów cz. III A. Mickiewicza odnajdujesz na zapowiadającym sztukę plakacie teatralnym? Omów zagadnienie, wykorzystując znajomość dramatu ( w załączeniu reprodukcja plakatu Bolesława Polnara). 3. Wyjaśnij, odwołując się do podanego fragmentu powieści A. Sapkowskiego i do innego utworu literackiego, jaką funkcję może pełnić stylizacja w utworze literackim? (w załączeniu fragment powieści A. Sapkowskiego Narrenturm) 4. Jakie refleksje o współczesnej cywilizacji wyrażają twórcy w swoich dziełach? Odpowiedz na podstawie interpretacji podanego tekstu kultury oraz wybranych tekstów literackich (w załączeniu fotografia rzeźby M. Abakanowicz Tłum). 5. W jaki sposób Internet wpływa na formy i sposoby komunikowania się ludzi między sobą? Uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do przytoczonego tekstu Jana Grzeni, do modelu aktu komunikacji językowej i do wybranego tekstu kultury (w załączeniu tekst Jana Grzeni Komunikacja językowa w Internecie).
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU MATURA USTNA – KRYTERIA OCENIANIA 1. Meritum wypowiedzi monologowej (16p. – 0p.) – 16, 15, 14, 13 ...... 2. Organizacja wypowiedzi monologowej (8p. – 0p.) - 8, 6, 4, 2, 0 3. Meritum wypowiedzi dialogowej i przestrzeganie zasad uczestniczenia (8p. – 0p.) - 8, 7, 6, 5 ....... w rozmowie 4. Styl i język wypowiedzi dialogowej (8p. – 0p.) - 8, 7, 6, 5 ........ i monologowej (łącznie) Łącznie – max 40 punktów
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU MATURA PISEMNA (PP) Arkusz egzaminacyjny składa się z dwóch części: - testu, który sprawdza umiejętność wykonywania na tekście nieliterackim dowodzących jego rozumienia na różnych poziomach; - wypracowania, które sprawdza umiejętność tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej. Na rozwiązanie arkusza uczeń ma 170 minut. Piszący sam decyduje o rozłożeniu w czasie pracy nad testem i wypracowaniem.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU MATURA PISEMNA - TEST Część testowa arkusza składa się z dwóch zestawów, z których każdy obejmuje: - tekst lub dwa teksty liczące łącznie nie więcej niż 500 słów; - wiązkę 5 – 7 zamkniętych i/lub otwartych zadań do tekstu. Zdający rozwiązuje zadania w obu zestawach. Teksty, do których odnoszą się zadania mogą mieć charakter: - popularnonaukowy, - publicystyczny, - polityczny. Zadania testowe sprawdzają także znajomość utworów literackich oznaczonych gwiazdką (gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna). Forma zadań testowych różni się od dotychczasowej, obecnej na obowiązującej maturze. Test jest oceniany przez egzaminatorów zewnętrznych – zgodnie z modelem odpowiedzi i punktowania. Łączna punktacja za test wynosi maksimum 20 punktów.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU TEST – PRZYKŁADY ZADAŃ Wstaw X w wierszu, w który zamieszczono definicję członu pseudo- Do każdego z przykładów użycia czasownika dobierz sytuację, w której ten sam czasownik został użyty. Odpowiedzi wpisz do tabelki. 1) zabierałem się do recenzowania a) gdy mowa o wszystkich ludziach 2) kumulują się wszystkie cech polszczyzny b) gdy mowa o młodzieży 3) urobili już od tego swojskie derywaty c) gdy prof. Miodek mówi o sobie d) gdy mowa o przedmiocie wykładu Pierwszy człon wyrazów złożonych, wyrażający podobieństwo do tego, co jest określane drugą częścią złożenia. Pierwszy człon wyrazów złożonych będących nazwami i określeniami osób, rzeczy lub zjawisk, które nie są tym, co udają lub naśladują. 1) 2) 3)
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU TEST – PRZYKŁADY ZADAŃ Które z podanych w tabeli sądów są zgodne z twierdzeniami autora wyrażonymi w tekście, a które nie? Wstaw X w odpowiednią rubrykę. Lp. Stwierdzenie Zgodne Niezgodne 1. Dzieła Beethovena i Szopena to wspaniałe wytwory ludzkiej myśli. 2. Obcując z dziełami kultury, człowiek zawsze staje się lepszy. 3. Człowiek jest wyjątkiem w świecie przyrody, ponieważ jako jedyna istota potrafi przekształcić otoczenie, w którym żyje. 4. Wskutek poznawania dzieł sztuki człowiek kształtuje swój gust artystyczny.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU TEST – PRZYKŁADY ZADAŃ Znajdź w akapicie 3 i wpisz do tabeli po jednym spójniku pełniącym w tekście wskazaną funkcję. Podaj przykłady zdań złożonych, w których wystąpiły takie spójniki. Funkcja Spójnik Przykład zdania z tekstu Wprowadzenie zdania podrzędnego, które określa warunek Wprowadzenie zdania współrzędnego łącznego Wprowadzenie zdania podrzędnego, które zawiera uzasadnienie sądu
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU TEST – PRZYKŁADY ZADAŃ Które cechy stylu naukowego charakteryzują tekst? Podkreśl TAK, jeśli wskazaną w tabeli cechę można temu tekstowi przypisać, a NIE – jeśli cecha w tekście nie występuje. Nasycenie terminologią naukową TAK NIE Nagromadzenie wyrazów o znaczeniu abstrakcyjnym Występowanie rozbudowanych składniowo zdań Pozbawiony emocji, rzeczowy wywód * Jaka jest opinia autora artykułu o procesie anglizowania współczesnej polszczyzny? Zakreśl właściwe odpowiedzi. Autor podziela lęki rodaków język polski wielokrotnie obronił się zaniepokojonych ekspansją przed nadmiernym wpływem języków angielszczyzny, ponieważ obcych. Autor nie podziela lęków rodaków obecnie młode pokolenie Polaków zaniepokojonych ekspansją bezkrytycznie ulega wpływom języka angielszczyzny, angielskiego.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PP) Arkusz egzaminacyjny zawiera dwa tematy wypracowania (wypowiedzi argumentacyjnej) do wyboru: - rozprawka; - interpretacja tekstu poetyckiego. Rozprawka składa się z polecenia i tekstu epickiego lub dramatycznego. Interpretacja składa się z polecenia ( Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i uzasadnij ją.) oraz tekstu poetyckiego. Interpretacja tekstu poetyckiego ma charakter wypowiedzi argumentacyjnej. Rozprawka wymaga, w przypadku, gdy fragment utworu jest lekturą oznaczoną gwiazdką, aby uczeń odwołał się nie tylko do podanego fragmentu, lecz do całości utworu. Rozprawka i interpretacja są oceniane kryterialnie – zrezygnowano z modeli odpowiedzi. Wypracowanie nie powinno liczyć nie mniej niż 250 słów. Za wypracowanie można otrzymać maksimum 50 punktów.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PP) – PRZYKŁADOWE TEMATY ROZPRAWKA Czy szczególne okoliczności mogą usprawiedliwić postępowanie sprzeczne z podstawowymi zasadami etyki? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Innego świata G. Herlinga – Grudzińskiego i do innych tekstów kultury. Czy w miłości lepiej słuchać głosu rozsądku, czy też oddać się namiętności? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do podanego fragmentu Lalki B. Prusa, całego utworu pisarza oraz innego tekstu kultury. INTERPRETACJA * Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i uzasadnij ją. - W. Szymborska – Pisanie życiorysu - T. Różewicz – Odnaleźć samego siebie
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PP) – KRYTERIA OCENIANIA ROZPRAWKA A. Stanowisko wobec problemu podanego w poleceniu 6 p. (6, 3, 0) B. Uzasadnienie stanowiska 18 p. (18, 12, 8, 4, 0) C. Poprawność rzeczowa 4 p. (4, 2, 0) D. Zamysł kompozycyjny 6 p. (6, 3, 0) E. Spójność lokalna 2 p. (2, 1, 0) F. Styl tekstu 4 p. (4, 2, 0) G. Poprawność językowa 6 p. (6, 3, 0) H. Poprawność zapisu 4 p. (4, 2, 0) * jeśli uczeń otrzymuje „0”p. w A to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli uczeń otrzymuje „3”p. w A i „0”w B to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli praca liczy mniej niż 250 słów to punktujemy tylko A, B, C
INTERPRETACJA TEKSTU POETYCKIEGO ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PP) – KRYTERIA OCENIANIA INTERPRETACJA TEKSTU POETYCKIEGO A. Koncepcja interpretacyjna 9 p. (9, 6, 3, 0) B. Uzasadnienie tezy interpretacyjnej 15 p. (15, 10, 5, 0) C. Poprawność rzeczowa 4 p. (4, 2, 0) D. Zamysł kompozycyjny 6 p. (6, 3, 0) E. Spójność lokalna 2 p. (2, 1, 0) F. Styl tekstu 4 p. (4, 2, 0) G. Poprawność językowa 6 p. (6, 3, 0) H. Poprawność zapisu 4 p. (4, 2, 0) * jeśli uczeń otrzymuje „0”p. w A to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli uczeń otrzymuje „3”p. w A i „0”w B to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli praca liczy mniej niż 250 słów to punktujemy tylko A, B, C
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PR) Arkusz egzaminacyjny zawiera dwa tematy wypracowania do wyboru: - wypowiedź argumentacyjna w formie rozprawki lub szkicu; - interpretacja porównawcza dwóch tekstów literackich. Wypowiedź argumentacyjna składa się z polecenia i tekstu teoretycznego (krytycznoliterackiego lub historycznoliterackiego, lub teoretycznoliterackiego). Interpretacja składa się z polecenia ( Dokonaj interpretacji porównawczej podanych utworów.) oraz dwóch tekstów literackich (epickich albo lirycznych, albo dramatycznych). Interpretacja porównawcza tekstów ma charakter wypowiedzi argumentacyjnej. Wypowiedź argumentacyjna i interpretacja porównawcza są oceniane kryterialnie – zrezygnowano z modeli odpowiedzi. Wypracowanie nie powinno liczyć nie mniej niż 300 słów. Za wypracowanie można otrzymać maksimum 40 punktów. Czas na napisanie wypracowania – 180 minut.
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PR) – PRZYKŁADOWE TEMATY WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA Określ, jaki problem podejmuje Marian Maciejewski w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. Określ, jaki problem, podejmuje Witold Gombrowicz w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz do innych tekstów kultury. INTERPRETACJA PORÓWNAWCZA Dokonaj interpretacji porównawczej podanych utworów: - J. Kochanowski – Czego chcesz od nas, Panie... i S. Barańczak – Drogi kąciku porad - Z. Herbert – Podróż do Krakowa i W. Szymborska - Nieczytanie
WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PR) – KRYTERIA OCENIANIA WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA A. Określenie problemu 9 p. (9, 6, 3, 0) B. Sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez 9 p. (9, 6, 3, 0) autora tekstu C. Poprawność rzeczowa 2 p. (2, 0) D. Zamysł kompozycyjny 6 p. (6, 3, 0) E. Spójność lokalna 2 p. (2, 1, 0) F. Styl tekstu 4 p. (4, 2, 0) G. Poprawność językowa 4 p. (4, 2, 0) H. Poprawność zapisu 4 p. (4, 2, 0) * jeśli uczeń otrzymuje „0”p. w A to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli uczeń otrzymuje „3”p. w A i „0”w B to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli praca liczy mniej niż 300 słów to punktujemy tylko A, B, C
INTERPRETACJA PORÓWNAWCZA ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU WYPRACOWANIE (PR) – KRYTERIA OCENIANIA INTERPRETACJA PORÓWNAWCZA A. Koncepcja porównania utworów 6 p. (6, 4, 2, 0) B. Uzasadnienie tezy interpretacyjnej 12 p. (12, 8, 4, 0) C. Poprawność rzeczowa 2 p. (2, 0) D. Zamysł kompozycyjny 6 p. (6, 3, 0) E. Spójność lokalna 2 p. (2, 1, 0) F. Styl tekstu 4 p. (4, 2, 0) G. Poprawność językowa 4 p. (4, 3, 0) H. Poprawność zapisu 4 p. (4, 2, 0) * jeśli uczeń otrzymuje „0”p. w A to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli uczeń otrzymuje „2”p. w A i „0”w B to nie przyznajemy punktów w innych kryt. * jeśli praca liczy mniej niż 300 słów to punktujemy tylko A, B, C
ISTOTA ZMIAN W EGZAMINIE MATURALNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO OD 2015 ROKU DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ