1

Rozliczenie podatku od towarów i usług [VAT] przez jednostki samorządu terytorialnego w wydatkach inwestycyjnych związanych z działalnością publiczną 2 2

GMINA JAKO PODATNIK VAT W ZAKRESIE ZADAŃ ZWIĄZANYCH Z GOSPODARKĄ KOMUNALNĄ Podatnikami VAT są: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (zdefiniowaną dla potrzeb ustawy VAT), bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. 3 3

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Organy władzy publicznej w zakresie swojej działalności podstawowej (obejmującej czynności urzędowe wykonywane w ramach władztwa administracyjnoprawnego) nie mają charakteru podatnika VAT. Natomiast w sferze działań obejmujących konsumpcję oraz istnienie możliwości konkurowania tych organów z podmiotami prawa prywatnego podlegać będą zasadom stosowanym wobec jakichkolwiek podmiotów realizujących czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. 4 4

Kryterium decydującym o uznaniu działań gminy jako podatnika VAT będzie charakter wykonywanych czynności tj. wykonanie nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Status czynności - zadania publiczne, nie będzie wyłącznym kryterium decydującym o tym, czy podejmowane w ramach tych zadań przedsięwzięcia wypełniać będą (czy też nie) jednocześnie przesłanki uznania ich jako czynności podlegających opodatkowaniu VAT (mieszczących się w katalogu określonym art. 5 ustawy VAT). W każdej sytuacji zatem, gdy podmioty prawa publicznego nie będą występowały w roli organów publicznych podlegać będą jednakowym zasadom opodatkowania VAT jako podatnicy tego podatku. 5 5

Gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. W każdym przypadku, gdy gmina realizować będzie czynności objęte zakresem gospodarki komunalnej, które stanowić będą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT (odpłatnie, zarobkowo i częstotliwie), podlegać one będą opodatkowaniu VAT wg stawki właściwej dla realizowanej czynności. 6 6

7 7

Odliczenie podatku naliczonego wymaga weryfikacji następujących okoliczności: 1) status podmiotu jako podatnika VAT – czy dokonywane nabycia oraz realizowana sprzedaż ma miejsce w ramach posiadanego statusu czynnego podatnika VAT (art. 15 ustawy VAT) , 2) czy nabycie towarów i usług służyć będzie podatnikowi do wykonywania czynności opodatkowanych VAT – analiza związku zakupów z czynnościami opodatkowanymi VAT, 3) charakter czynności dokonywanych przez dany podmiot – w szczególności czy będą to czynności zaliczane do działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT (odpłatna dostawa towarów, odpłatne świadczenie usług) oraz według jakiej stawki VAT będą podlegały opodatkowaniu, ewentualnie czy zachodzi przypadek równoczesnego wykonywania czynności opodatkowanych, jak i nieopodatkowanych, 4) czy dokonywane nabycia towarów i usług służące działalności opodatkowanej nie zostały objęte zakresem zwolnień przedmiotowych lub wyłączeń z prawa odliczenia zakreślonym przez ustawodawcę w przepisach ustawy o VAT (art. 88 ustawy VAT). 8 8

Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych 9

Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych Odpłatne usługi opodatkowane VAT stanowiące 70% całego obrotu podatnika Gmina , jednostka organizacyjna gminy działające jako podatnik VAT Nabycie towarów i usług Odpłatne usługi zwolnione z VAT stanowiące 30% całego obrotu podatnika Prawo do odliczenia VAT w proporcji 70% przy nabyciu towarów i usług 10

Dr Krystian Ziemski & Partners Dziękuję za uwagę Paweł Kaźmierczak pawel.kazmierczak@ziemski.com.pl Dr Krystian Ziemski & Partners www.ziemski.com.pl 13 13