Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Założenia i oczekiwania polityki państwa w odniesieniu do działań badawczo-rozwojowych polskiej nauki Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 12 czerwca 2014 r.

System dokumentów strategicznych i programowych

celów rozwojowych kraju Europejskie Fundusze Strukturalne i Inwestycyjne jako narzędzie realizacji celów rozwojowych kraju EFSI będą realizowały cele rozwojowe określone w Strategii Rozwoju Kraju w ramach 3 obszarów: Zwiększanie konkurencyjności gospodarki Poprawa spójności społecznej i terytorialnej Podnoszenie sprawności i efektywności państwa przez wszystkie 11 celów tematycznych wskazanych w rozporządzeniach UE

Założenia programowania w obszarze B+R+I na lata 2014 - 2020 Zwiększenie zaangażowania sektora prywatnego w finansowanie działalności B+R. Koncentracja na wybranych obszarach (inteligentne specjalizacje) w celu wzmocnienia jakości badań oraz pozycji krajowych jednostek naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Priorytetowe traktowanie wzmocnienia koordynacji w celu podniesienia efektywności inwestycji i projektów finansowanych na poziomie krajowym, ponadregionalnym i regionalnym. Zapewnienie synergii pomiędzy rozwiązaniami dotyczącymi realizacji wsparcia w ramach celu tematycznego 1 z zasadami wdrażania programu Horyzont 2020. Uwzględnienie znaczenia klastrów dla tworzenia innowacyjnej gospodarki poprzez zapewnienie im możliwości korzystania z różnych instrumentów wsparcia dostosowanych do etapu ich rozwoju.

Dokumenty strategiczne polskiej nauki realizujące cele wskazane przez Komisję Europejską (1/2) Krajowy Program Badań - formułuje strategiczne dla państwa kierunki badań naukowych i prac rozwojowych, które stanowią podstawę do określenia strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych. Obszary wskazane w Krajowym Programie Badań: 1. Nowe technologie w zakresie energetyki, 2. Choroby cywilizacyjne, nowe leki oraz medycyna regeneracyjna, 3. Zaawansowane technologie informacyjne, telekomunikacyjne i mechatroniczne, 4. Nowoczesne technologie materiałowe, 5. Środowisko naturalne, rolnictwo i leśnictwo, 6. Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków, 7. Bezpieczeństwo i obronność państwa.

Dokumenty strategiczne polskiej nauki realizujące cele wskazane przez Komisję Europejską (2/2) Polska Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej (PMDIB) PMDIB wskazuje priorytetowe inwestycje infrastrukturalne sektora nauki, będące polskim wkładem w budowę Europejskiej Przestrzeni Badawczej. PMDIB została zatwierdzona przez MNiSW w dniu 22 lutego 2011 r. i została wpisał do dokumentu „Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki na lata 2012 – 2020”. Na PMDIB znajdowały się 33 projekty. Na początku 2013 r. MNiSW rozpoczęło proces aktualizacji PMDIB. Aktualizacja PMDIB jest prowadzona dwuetapowo i uwzględnia zaangażowanie recenzentów zagranicznych w procesie oceny projektów. Planowanie zakończenie aktualizacji PMDIB – koniec czerwca 2014 r.

Inteligentne specjalizacje kluczem do innowacyjności (1/2) Strategia inteligentnej specjalizacji - każde państwo członkowskie i/lub każdy region wybiera określone priorytety, biorąc pod uwagę swoje mocne strony i atuty oraz obszary rokujące szanse na uzyskanie przewag konkurencyjnych. Poziom krajowy Krajowa Inteligentna Specjalizacja: PRP wraz z załącznikami został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 8 kwietnia 2014 r. Poziom regionalny Regionalne Strategie Innowacji lub Strategie Rozwoju Województw - ewentualnie dodatkowe dokumenty wykonawcze. Duże różnice w postępie prac - jednak w większości regionów zaawansowane prace nad listą inteligentnych specjalizacji.

Inteligentne specjalizacje kluczem do innowacyjności (2/2) Krajowe inteligentne specjalizacje - priorytety krajowe w obszarze B+R+I W dokumencie określającym specjalizacje krajowe – Programie Rozwoju Przedsiębiorstw, wskazano 18 krajowych inteligentnych specjalizacji ujętych w 5 działów tematycznych: 1. Zdrowe społeczeństwo 2. Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa 3. Zrównoważona energetyka 4. Surowce naturalne i gospodarka odpadami 5. Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzontalnym)

Regionalne inteligentne specjalizacje – woj. zachodniopomorskie Regionalne inteligentne specjalizacje woj. zachodniopomorskiego: Biogospodarka (naturalne zasoby regionu i jego potencjał gospodarczy oraz naukowo-badawczy), Działalność morska i logistyka (np. technika morska, zw. z regionem, ale musi odpowiadać współczesnym celom), Przemysł metalowo-maszynowy (cenne doświadczenie związane z przemysłem okrętowym), Usługi przyszłości (branża ICT, a także IOB czy przemysły kreatywne), Turystyka i zdrowie (wykorzystanie zasobów przyrody i dorobku kulturowego).

PO Inteligentny Rozwój Wspieranie innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki, wyrażające się głównie zwiększeniem nakładów na B+R wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności badawczo- rozwojowej podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych i prac rozwojowych zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia badań naukowych i prac rozwojowych

Beneficjenci POIR Główni odbiorcy wsparcia w ramach POIR: przedsiębiorstwa (w szczególności MŚP), jednostki naukowe, uczelnie, instytucje otoczenia biznesu (IOB), podmioty zrzeszające ww. odbiorców wsparcia (np. konsorcja, klastry, platformy technologiczne). W przypadku działań o charakterze systemowym, bezpośrednimi odbiorcami wsparcia będą jednostki administracji publicznej, natomiast pośrednimi – przedsiębiorstwa, jednostki naukowe i IOB.

Osie priorytetowe POIR Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo-przemysłowe Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Pomoc techniczna Alokacja POIR: 10 187,5 mln EUR, w tym 8 614,1 mln EUR z EFRR Wykres: Podział alokacji POIR na osie priorytetowe.

I oś POIR - Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo-przemysłowe Przykładowe typy projektów: Wsparcie projektów B+R przedsiębiorstw - od początkowej fazy badań aż do etapu, kiedy nowe rozwiązanie będzie można skomercjalizować w postaci produktu/ usługi/ technologii/ procesu. Programy B+R prowadzone przez konsorcja naukowo-przemysłowe - - programy sektorowe, służące realizacji przedsięwzięć badawczo- rozwojowych, istotnych dla rozwoju konkretnych branż/sektorów gospodarki, - projekty aplikacyjne, polegające na finansowaniu badań przemysłowych lub prac rozwojowych, realizowanych przez organizacje badawcze we współpracy z konkretnym przedsiębiorcą. Wsparcie prowadzenia prac badawczo-rozwojowych z udziałem funduszy kapitałowych, kierowane do przedsiębiorstw znajdujących się na wczesnym etapie rozwoju i prowadzących prace B+R w obszarze zaawansowanych technologii.

II oś POIR - Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Przykładowe typy projektów: Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R z wykorzystaniem instrumentów zwrotnych lub mieszanych (dotacyjno-zwrotnych). Tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa - tworzenie i rozwój infrastruktury B+R przedsiębiorstw. Kredyt na innowacje technologiczne - skierowany do MŚP i obejmujący projekty polegające na wdrażaniu innowacji o charakterze technologicznym. Fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych przedsiębiorstw - gwarancje dla projektów polegających na wdrożeniu wyników prac B+R przez firmy. Wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego – m.in.: wsparcie poszukiwania i selekcji innowacyjnych pomysłów, wsparcie rozwoju rynku kapitału podwyższonego ryzyka z wykorzystaniem funduszu funduszy.

III oś POIR - Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw Przykładowe typy projektów: Wsparcie rozwoju otwartych innowacji (współpraca firm dużych i MŚP na rzecz dzielenia się wiedzą i realizacji innowacyjnych projektów). Wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw. Stymulowanie współpracy nauki z biznesem – bony na innowacje. Rozwój i profesjonalizacja proinnowacyjnych usług IOB. Wsparcie rozwoju klastrów – budowa systemu krajowych klastrów kluczowych. Wsparcie przedsiębiorstw i jednostek naukowych w przygotowaniu do udziału w programach międzynarodowych. Wsparcie internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw. Wsparcie współpracy nauki i biznesu, kształtowanie i promocja innowacyjności jako źródła konkurencyjności gospodarki. Promocja turystyczna Polski.

IV oś POIR - Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego (1/2) Przykładowe typy projektów: Finansowanie badań naukowych - obejmuje projekty polegające na prowadzeniu badań naukowych i prac rozwojowych realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe (liderem jest jednostka naukowa). Finansowanie może obejmować: strategiczne programy badawcze dla gospodarki, regionalne agendy naukowo-badawcze, wspólne dla kilku regionów, programy badawcze wirtualnych instytutów. Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki - wybrane w drodze konkursu projekty strategicznej infrastruktury badawczo-rozwojowej o charakterze ogólnokrajowym, znajdujące się na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej.

IV oś POIR - Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego (2/2) Przykładowe typy projektów: Wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych – tworzonych w Polsce we współpracy z renomowanymi ośrodkami naukowymi z innych państw. Finansowanie obejmie m.in.: koszty prowadzenia prac B+R, w szczególności badań stosowanych i prac rozwojowych, współpracy między partnerami, rozwoju kadry naukowej. Rozwój kadr sektora B+R – poprzez udział w projektach badawczych, w tym m.in.: - prowadzonych w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w ramach międzynarodowych programów badawczych lub w ramach współpracy strategicznej z wiodącym ośrodkiem naukowym na świecie, - wsparcie projektów B+R realizowanych przez wybitnych uczonych z zagranicy w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach, - rozwój umiejętności w zakresie zarządzania projektami B+R oraz współpracy z biznesem.

Horyzont 2020 - podstawowe zasady komplementarności z POIR (1/2) Największy w historii program finansowania badań naukowych i innowacji w Unii Europejskiej - budżet ponad 77 mld EUR, Struktura programu oparta na trzech filarach: doskonała baza naukowa (Excellence in science), wiodąca pozycja w przemyśle (Industrial leadership), wyzwania społeczne (Societal challenges).

Horyzont 2020 – podstawowe zasady komplementarności z POIR (2/2) Koordynacji instrumentów POIR i Horyzont 2020 służyć będzie: Dążenie do ujednolicenia zasad realizacji m.in. poprzez harmonizację zasad dotyczących kwalifikowalności kosztów i zsynchronizowanych harmonogramów naboru i rozpatrywania projektów, Wspólne finansowanie interwencji ze środków POIR oraz programu Horyzont 2020, m.in. w zakresie powiązań rozwijających się centrów doskonałości i regionów innowacyjnych z wiodącymi odpowiednikami w innych częściach Europy, budowy wspólnych zespołów między instytucjami badawczymi o statusie excellence i słabszymi regionami (teaming), budowy powiązań z innowacyjnymi klastrami.

Wiedza Edukacja Rozwój (1/2) Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (1/2) Wsparcie szkolnictwa wyższego w POWER, przykładowe typy projektów (łączna alokacja 1 351 mln euro): Dostosowanie programów kształcenia do potrzeb społeczno- gospodarczych oraz ich realizacja, Wsparcie realizacji studiów o profilu praktycznym, w tym studiów dualnych, Zamawianie kształcenia w obszarach kluczowych dla gospodarki i rozwoju kraju, Wsparcie wysokiej jakości programów stażowych dla studentów i doktorantów, Zamawianie i realizacja wysokiej jakości, interdyscyplinarnych programów studiów doktoranckich o zasięgu krajowym i międzynarodowym,

Wiedza Edukacja Rozwój (2/2) Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (2/2) Wsparcie szkolnictwa wyższego w POWER, przykładowe typy projektów: Rozwój programów studiów doktoranckich, kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa, wspierających innowacyjność kraju i zapewniających możliwość transferu/komercjalizacji rezultatów studiów doktoranckich, Rozwój kompetencji zarządczych kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach, w szczególności w zakresie zarządzania finansami, Wzmocnienie rozpoznawalności polskich uczelni poprzez wsparcie uzyskiwania zagranicznych akredytacji przez polskie uczelnie i programy kształcenia, Zwiększenie liczby wykładowców z zagranicy posiadających osiągnięcia w pracy naukowej, zawodowej lub artystycznej, uczestniczących w prowadzeniu programów kształcenia w polskich uczelniach.

Regionalne Programy Operacyjne Wsparcie infrastruktury B+R sektora nauki: Wpisanej do Kontraktu Terytorialnego po uzgodnieniu z MNiSW, MIR i NCBR, Uwzględniając m.in. następujące kryteria z Umowy Partnerstwa: - wpisywanie się w krajową lub regionalne strategie inteligentnej specjalizacji, - możliwie wysoki stopień współfinansowania ze źródeł prywatnych, - dostępność dla podmiotów/osób spoza jednostki otrzymującej wsparcie. Wsparcie infrastruktury dydaktycznej: Inwestycje w infrastrukturę m.in. państwowych wyższych szkół zawodowych pod warunkiem uzyskania przez samorząd województwa każdorazowej pozytywnej opinii MNiSW.

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 Dziękuję za uwagę Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl