e-mail: bogdanvz@kozminski.edu.pl Dyżury w semestrze zimowym 2010/2011 dr Bogdan Zinchenko e-mail: bogdanvz@kozminski.edu.pl Dyżury w semestrze zimowym 2010/2011 Każdą środę, godz.12.00 - 13.00 Katedra Ekonomii, pokój C-9
Wstęp do Mikroekonomii MIKROEKONOMIA Wstęp do Mikroekonomii
Główne tematy Mikroekonomia: alokacja rzadkich zasobów Modele: Ekonomiści wykorzystują modele do robienie sprawdzalnych prognoz Wykorzystanie mikroekonomicznych modeli i prognoz w procesach decyzyjnych
Ekonomia Ekonomia to nauka społeczna zajmująca się produkcją, dystrybucją i konsumpcją dóbr i usług. Termin ekonomia pochodzi z greckiego οίκος (oikos) – dom i νομος (nomos) – prawo, reguła. Chodziło o zasady prowadzenia gospodarstwa domowego.
Czym jest ekonomia? Studiuje w jaki sposób ludzie i przedsiębiorstwa radzą sobie najlepiej w świecie rzadkości (zasobów) oraz konsekwencje tych indywidualnych decyzji dla rynków i gospodarki jako całości.
Mikroekonomia: alokacja rzadkich zasobów Rzadkość oznacza, że istniejące zasoby są niewystarczające dla zadowolenia wszystkich chęci i potrzeb. Ludzie i przedsiębiorstwa alokują swoje ograniczone zasoby w sposób pozwalający im „wyjść na tym” jak najlepiej. Efektywna alokacja zasobów to podstawowy problem ekonomii Ludzie muszą iść na kompromisy, bo nie mogą „mieć wszystkiego”
Podstawowe wybory KTÓRE dobra i usługi wytwarzać JAK wytwarzać KTO otrzyma dobra i usługi
Kto decyduje? Decyzje może podejmować Państwo
Kto decyduje? Decyzje alokacyjne są odzwierciedleniem interakcji niezależnych decyzji wielu konsumentów i producentów.
Co determinuje decyzje? Jak wytwarzać określone ilości w najmniej kosztowny sposób Jak wielu konsumentów zechce płacić
Jak się łączą indywidualne decyzje? Indywidualne decyzje alokacyjne łączone są CENAMI
Ceny determinują alokację Ceny wpływają na decyzje jednostek i firm Decyzje ciągle wpływają na siebie Interakcje decyzji konsumentów, przedsiębiorstw i państwa wyznaczą ceny
Gdzie odbywają się interakcje? Interakcje pomiędzy konsumentami a producentami mają miejsce na RYNKU
Czym jest rynek? Mechanizm pozwalający na kontakt i wymianę pomiędzy kupującymi i sprzedającymi Fizyczny (np. sklepy detaliczne, salony samochodowe, giełdy klasyczne) Elektroniczny (e-Bay, Allegro, giełda EURONEXT)
Modele W celu wyjaśnienia jak jednostki i przedsiębiorstwa alokują zasoby oraz jak wyznaczane są ceny rynkowe, ekonomiści wykorzystują MODELE
Model ekonomiczny Jest uproszczonym obrazem rzeczywistości ekonomicznej. Służy uzyskaniu uproszczonego, ale przejrzystego obrazu tej rzeczywistości. Próba przedstawienia całej rzeczywistości nie ma sensu ze względu na nieskończoną ilość szczegółów.
Model ekonomiczny Model opisuje zależność pomiędzy 2 i więcej zmiennymi ekonomicznymi Ekonomiści używają modeli do prognozowania jak zmiana jednej ze zmiennych wpłynie na zmienną drugą. Model ekonomiczny może być przedstawiony werbalnie, za pomocą wykresów lub matematycznie.
Model ekonomiczny Najprostszy ekonomiczny model w formie matematycznej to model popytu na dobro - popyt na dobro (Pp) zależy tylko od ceny tego dobra ( c ). Zależność tą zapisujemy jako równanie: Pp = f(c) Odczytujemy następująco : popyt jest funkcją ceny.
Economic Model Modele są uproszczeniem rzeczywistości i zawierają tylko najistotniejsze jej cechy. Ekonomiści robią przypuszczenia w celu uproszczenia modeli Przypuszcza się, że niektóre czynniki są nieistotne i nie mają wpływu na decyzję osób i przedsiębiorstw.
Weryfikacja teorii Teoria ekonomiczna: opracowanie i wykorzystanie modelu do weryfikacji hipotez (prognoz odnośnie przyczyn i skutków) Ekonomiści weryfikują teorie w drodze ustalenia, czy prognozy się sprawdziły. Dobry model ekonomiczny pozwala na robienie jakościowych i klarownych prognoz, zgodnych z rzeczywistością.
Zachowania maksymalizujące Jednym z kluczowych przypuszczeń jest założenie o „maksymalizującym” zachowaniu jednostek i przedsiębiorstw Ludzie wybierają zestaw dóbr zapewniający im maksymalnie możliwą satysfakcję/ przyjemność Przedsiębiorstwa próbują maksymalizować swoje zyski przy ograniczonych zasobach
Pozytywne a Normatywne Twierdzenie pozytywne: weryfikowalna hipoteza o przyczynie i skutku Twierdzenie normatywne: wniosek, czy coś jest dobre czy złe, opinia wartościująca
Wykorzystanie modeli ekonomicznych Modele i prognozy ekonomiczne są pożyteczne w procesie podejmowania decyzji Osoby: co kupować; na kogo głosować Przedsiębiorstwa: decyzje produkcyjne, zachowania konsumentów, decyzje konkurencji Państwo: prognoza efektywności polityki zanim zostanie przyjęta
Podsumowanie Mikroekonomia: alokacja rzadkich zasobów na poziomie „mikro” Modele: uproszczona struktura stworzona do zilustrowania złożonych procesów Wykorzystywanie modeli mikroekonomicznych: osoby, państwa i przedsiębiorstwa używają modeli prognoz mikroekonomicznych w procesie podjęcia decyzji.
Koszt alternatywny Koszt utraconych korzyści - wartość najlepszej z możliwych korzyści, utraconej w wyniku dokonanego wyboru Koszt alternatywny danego dobra to ilość innego dobra, z której trzeba zrezygnować, aby możliwe stało się wytworzenie dodatkowej jednostki tego pierwszego.
aparaty fotograficzne w tys. sztuk Koszt alternatywny Kombinacja odkurzacze w tys. sztuk aparaty fotograficzne w tys. sztuk Koszt alternatywny A 50 B 46 5 C 40 10 D 30 15 E 17 20 F 25
aparaty fotograficzne w tys. sztuk Koszt alternatywny Kombinacja odkurzacze w tys. sztuk aparaty fotograficzne w tys. sztuk Koszt alternatywny A 50 B 46 5 4 C 40 10 6 D 30 15 E 17 20 13 F 25
Granica możliwości produkcyjnych Przedstawia alternatywne kombinacje dwóch grup produktów, które mogą być wytworzone w kraju w ciągu danego okresu czasu, przy wykorzystaniu do tego w całości i w jak najlepszy sposób posiadanych zasobów oraz technologii produkcji
Granica możliwości produkcyjnych GMP oddziela dwa zbiory kombinacji: Kombinacje nieefektywne , które znajdują się poniżej GMP. Oznaczają niepełne wykorzystanie zasobów i technologii. Z takimi sytuacjami spotykamy się podczas kryzysów Kombinacje nieosiągalne – są to kombinacje dóbr, które znajdują się powyżej GMP i wskazują na wielkości produkcji nieosiągalne przy danej wielkości zasobów i danej technologii W dłuższym okresie kombinacje nieosiągalne mogą stać się osiągalnymi w wyniku zmiany zasobów i technologii