RAPORT KOŃCOWY Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ ROK SZKOLNY 2017/2018 Raport przeznaczony dla dyrekcji, rady pedagogicznej, rodziców i uczniów szkoły

Temat ewaluacji wewnętrznej: „Diagnoza efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole” Cel: zebranie i dokonanie analizy informacji w zakresie wspierania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Ewaluację przeprowadzono od września 2017 do maja 2018 roku Ewaluację przeprowadzono od września 2017 do maja 2018 roku. W trakcie badań zbierano informacje na podstawie: ankiet skierowanych do nauczycieli i rodziców uczniów, kwestionariusza wywiadu z pedagogiem i psychologiem szkoły oraz analizy wybranej dokumentacji szkolnej.

Pytania kluczowe 1. Czy nauczyciele znają nowe zasady organizacji i świadczenia ppp określone w przepisach i wewnątrzszkolnej procedurze organizacji pomocy pp? 2. Czy wszyscy uczniowie, w ocenie nauczycieli, otrzymali wsparcie w szkole? 3. Jakie formy pomocy były wykorzystywane w pracy z: a) uczniami mającymi trudności w nauce, b) uczniami ze specjalnymi potrzebami (opinie), c) z uczniami z niepełnosprawnością, niedostosowaniem społecznym, etc? 4. Jaka, wg samooceny nauczycieli, jest ich wiedza i umiejętności w zakresie: a) indywidualizacji nauczania; b) dostosowywania wymagań edukacyjnych do specjalnych potrzeb i możliwości uczniów, c) metodyki pracy z uczniami z dysfunkcjami?

5. Czy wychowawcy klas jako koordynatorzy ppp właściwie realizowali obowiązki w zakresie: a) informowania nauczycieli o potrzebach swoich wychowanków, b) skutecznie integrowali zespół uczących nauczycieli w procesie wspierania uczniów, c) zwoływali zespoły wychowawcze celem opracowania zasad pracy z uczniem objętym pomocą pp ? 6. Jakich form pomocy pp, mimo, że była zalecana w opiniach lub orzeczeniach, nie można było zorganizować w szkole? 7. Czy organizowane formy doskonalenia nauczycieli w zakresie pracy z uczniem z dysfunkcjami były użyteczne i pomocne w pracy poszczególnych nauczycieli?

8. Czy w ocenie nauczycieli pomoc pp była efektywna? 9. Z jakimi trudnościami spotkali się nauczyciele w procesie organizacji i świadczenia pomocy pp: a) ustaleniem form pomocy pp uczniom bez orzeczeń ze względu na małą liczbę godzin w arkuszu organizacyjnym, b) niechęcią uczniów lub rodziców do korzystania z pomocy, c) brakiem specjalistów w szkole, d) trudnościami w diagnozowaniu wpływu czynników środowiskowych na funkcjonowanie uczniów, e) trudnościami w realizacji podstawy programowej w przypadku zindywidualizowanej ścieżki kształcenia i indywidualnego nauczania?

Kryteria ewaluacji Nauczyciele zostali zapoznani z Procedurą organizacji i świadczenia pomocy pp. Nauczyciele przestrzegają zasad określonych w wewnętrznej procedurze organizacji ppp. Dokument unifikuje postępowanie nauczycieli i dokumentowanie działań nauczyciela w zakresie udzielania ppp. Każdy uczeń wymagający pomocy pp ją otrzymał. Nauczyciele pracowali zespołowo podczas opracowywania programów pomocy, oceny efektywności ppp, IPET-ów. Poradnia PP, organ prowadzący oraz inne organizacje działające na rzecz dziecka, były pomocne w organizacji wsparcia uczniów.

Zorganizowane formy doskonalenia były użyteczne dla doskonalenia umiejętności w pracy z uczniami z dysfunkcjami. Troska i aktywność wychowawców mobilizowała zespoły nauczycielskie do pracy na rzecz likwidowania trudności wychowanków w nauce. Frekwencja uczniów na zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych była wysoka. Uczniowie otrzymujący pomoc pp wykazywali poprawę w nauce, pokonywaniu trudności i integracji w klasie. Każdy nauczyciel poprawnie dokonał dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów. Do szkoły nie wpłynęła żadna skarga na opiekę nad uczniem wymagającym pomocy pp. Nauczyciele w formie „ wolontariatu” pracowali z uczniami mającymi trudności w nauce.

PODSUMOWANIE WYNIKÓW

Ankieta dla nauczycieli – analiza wyników 100% badanych nauczycieli potwierdziło, że w szkole udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna. Na pytanie: „W jaki sposób szkoła udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej?” Wszyscy badani stwierdzili, że uczniowie posiadający orzeczenie lub opinię kierowani są na zajęcia specjalistyczne, w tym także rewalidacyjne w ramach zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznej. 92% uznało, że na wniosek nauczyciela, innego specjalisty lub rodzica uczniowie kierowani są na zajęcia zgodnie z potrzebami ucznia. 89% potwierdziło, że na wniosek nauczycieli bądź specjalistów uczniowie kierowani są na specjalistyczne badania. Ponad połowa badanych (55%) uznała, że w szkole prowadzone są warsztaty, dyskusje, pogadanki i prelekcje dla potrzebujących uczniów, rodziców i nauczycieli. 83% nauczycieli zna aktualne zasady organizacji i świadczenia pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 3% nie zna tych zasad, a pozostali respondenci (14%) nie wiedzą, czy je znają.

Prawie wszyscy nauczyciele, bo aż 95%, zapoznali się z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dotyczącymi swoich uczniów. Tylko trzy osoby tego nie zrobiły. Niestety, żadna z tych osób nie podała przyczyny. W kolejnym punkcie zapytaliśmy: „Czy Pana/Pani zdaniem wszyscy uczniowie otrzymali wystarczające wsparcie w szkole?” 65% badanych uważa, że wszyscy uczniowie otrzymali wystarczające wsparcie w szkole. 30% respondentów nie wie czy to wsparcie jest wystarczające. Pozostali (5%) uważają, że to wsparcie nie jest wystarczające. Na pytanie: „Jakie formy pomocy są wykorzystywane w pracy z uczniem z trudnościami w nauce?” zdaniem nauczycieli, w pracy z uczniem z trudnościami w nauce stosowane są różnorodne formy pomocy. Wszyscy badani uznali, że taki uczeń kierowany jest na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. Zdaniem większości (95%) ma on możliwość poprawy kartkówek i sprawdzianów. Duża grupa badanych (87%) uważa, że na lekcjach stosowane są różnorodne metody pracy, natomiast 83%, że stosowana jest indywidualizacja nauczania.

Gdy zapytano nauczycieli „Jakie formy pomocy są wykorzystywane w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami (opinie, orzeczenia)?” Wszyscy uznali, że uczniowie kierowani są na zajęcia rewalidacyjne, terapeutyczne. Innymi formami pomocy wykorzystywanymi w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami jest zdaniem 92% dostosowywanie kart pracy, sprawdzianów, kartkówek. 85% osób uważa, że czas pracy jest wydłużany, zdaniem 80% respondentów uczeń ma możliwość zdawania ustnie lub pisemnie określonej partii materiału, natomiast 68% wskazuje częste utrwalanie tego, co jest istotne. Na pytanie: „Czy posiada Pan/Pani wystarczającą wiedzę i umiejętności w zakresie indywidualizacji nauczania, dostosowywania wymagań edukacyjnych do specjalnych potrzeb i możliwości uczniów oraz w zakresie metodyki pracy z uczniami z dysfunkcjami?” 66% badanych uważa, że tak, 7% ocenia, że nie, a 27 % nie wie. Kolejne pytanie brzmiało: „Czy organizowane do tej pory formy doskonalenia nauczycieli w zakresie pracy z uczniem z dysfunkcjami były użyteczne i pomocne dla Pana/Pani w pracy z uczniem?”. Większość ankietowanych, bo 79 % uważa, że organizowane formy były użyteczne i pomocne. 11% ocenia, że nie. Podobna grupa osób (10 %) , nie wie.

Na podstawie pytania: „Czy Pana/Pani zdaniem pomoc psychologiczno - pedagogiczna prowadzona w szkole jest efektywna?” 77% nauczycieli uznało prowadzoną pomoc psychologiczno-pedagogiczną za efektywną, a 23% nie wie, czy tak jest. Nikt z ankietowanych nie uznał, że pomoc jest nieefektywna. Nauczyciele napotykają na różne trudności w procesie organizacji i świadczenia pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Największa grupa bo 55% wskazuje na trudności z ustaleniem form pomocy pp uczniom bez orzeczeń ze względu na małą liczbę godzin w arkuszu organizacyjnym. 29% wyróżnia niechęć uczniów lub rodziców do korzystania z pomocy oraz na trudności w diagnozowaniu wpływu czynników środowiskowych na funkcjonowanie uczniów. 16% wskazuje na trudności w realizacji podstawy programowej w przypadku zindywidualizowanej ścieżki kształcenia i indywidualnego nauczania, a 7% brak specjalistów w szkole. Na pytanie: „Czy uczniowie chętnie korzystają z zaproponowanej oferty zajęć w ramach PPP?” większość nauczycieli (65%) ocenia, że uczniowie chętnie korzystają z zaproponowanej oferty zajęć. 33% nie jest w stanie tego ocenić. 1 osoba uważa, że nie.

Ankieta dla rodziców– analiza wyników Na pytanie: „Czy w szkole udzielana jest pomoc psychologiczno pedagogiczna?” 96% rodziców odpowiedziało "tak"; 3% zaznaczyło odpowiedź "nie wiem"; 1% odpowiedziało, że nie. W kolejnym pytaniu: „Jakie formy pomocy są wykorzystywane w pracy z uczniem z trudnościami w nauce?” 40% rodziców wskazało na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, 28% ankietowanych zwróciło uwagę na fakt, że uczniowie mają możliwość pisania poprawy kartkówek i sprawdzianów; 19% rodziców uznało za formę pomocy uczniom z trudnościami w nauce, różnorodne metody pracy stosowane na lekcjach przez nauczycieli. Dla 12% formą pomocy uczniom jest indywidualizacja nauczania; 1% rodziców (2 osoby) nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.

Gdy zapytano rodziców: „W jaki sposób szkoła udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej?” 42% ankietowanych za najczęstszy sposób udzielania pomocy uznała zajęcia specjalistyczne prowadzone na terenie szkoły zgodnie z zaleceniami Poradni , 30% rodziców wskazało na realizowanie zajęć specjalistycznych z uczniami na wniosek nauczyciela, specjalisty szkolnego lub rodzica; 15% uczestników badania za sposób udzielania pomocy uznało warsztaty, dyskusje, pogadanki dla uczniów, rodziców i nauczycieli organizowane na terenie placówki; 11,5% ankietowanych wskazało kierowanie uczniów na specjalistyczne badania. 1% respondentów (2 osoby) nie udzieliło żadnej odpowiedzi na to pytanie, a 0,5% - 1 osoba zaznaczyło opcję "inne", wpisując informację: "nie wiem". Na podstawie pytania: „Jakie formy pomocy są wykorzystywane w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami (posiadającymi opinie, orzeczenia)?”ankietowani rodzice wskazali następujące formy pomocy: 34%– zajęcia rewalidacyjne, terapeutyczne; 19%– dostosowane do możliwości ucznia, karty pracy, sprawdziany i kartkówki; 18%– wydłużony czas pracy; 15%– możliwość zdawania ustnie lub pisemnie określonej partii materiału; 12% – częste utrwalanie nauczanego materiału;

Według 80% badanych rodziców nauczyciele posiadają wystarczającą wiedzę i umiejętności w zakresie udzielania uczniom z trudnościami w nauce pomocy psychologiczno-pedagogicznej, 17% z nich nie zna odpowiedzi na to pytanie; 3% rodziców, stwierdziło, że nauczyciele nie mają odpowiednich kompetencji w zakresie udzielania tego rodzaju pomocy. Zdecydowana większość rodziców - 81% stwierdziła, że uczniowie chętnie korzystają z zorganizowanej na terenie szkoły oferty zajęć w ramach udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, 10% zaznaczyło odpowiedź z informacją, że ich dziecko nie korzysta w szkole z tej formy pomocy, 6% ankietowanych nie wie czy dzieci chętnie korzystają z zajęć, 3% badanych uważa, że dzieci uczęszczają na tego typu zajęcia niechętnie.

Celem ostatniego pytania w ankiecie było uzyskanie informacji, na ile rodzice są zorientowani, jakiego rodzaju zajęcia realizowane są na terenie szkoły w ramach udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Pytanie brzmiało: Czy wiadomo Pani/Panu, że w szkole prowadzone są zajęcia pozalekcyjne, w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, takie jak: zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze: 19% - „tak”; (1 osoba) - „nie”; zajęcia rewalidacyjne: 12% - „tak”; 2% - „nie”; zajęcia korekcyjno-kompensacyjne: 15% - „tak”; 1% - „nie”; terapia logopedyczna: 19% rodziców - „tak”; 0 osób - „nie”; zajęcia rozwijające zainteresowania: 15% - „tak”; 1% - „nie; terapia integracji sensorycznej: 12% - „tak”; 1% - „nie”. 1% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.

Wywiad z pedagogiem i psychologiem szkoły, analiza dokumentacji Na podstawie wywiadu z pedagogiem i psychologiem szkoły, oraz dokumentacji szkolnej stwierdzono że: Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest realizowana: a) w trakcie bieżącej pracy z uczniem, przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów oraz nauczycieli współorganizujących kształcenie w klasach integracyjnych, w zależności od aktualnych potrzeb uczniów, ich predyspozycji i osobistych uwarunkowań; b) przez zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów; c) w formach określonych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r., z późniejszymi zmianami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, jako: zajęcia rozwijające uzdolnienia (koła zainteresowań, innowacje, zajęcia sportowe, etc.), zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne, terapię integracji sensorycznej, terapię EEG Biofeedback, trening słuchowy metodą Warnkego, inne zajęcia specjalistyczne, zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu dla klas VII, porady i konsultacje dla rodziców, nauczycieli i uczniów, warsztaty dla rodziców, nauczycieli i uczniów, zindywidualizowana ścieżka kształcenia.

Działania realizowane w szkole w celu wspomagania rozwoju uczniów są następujące: indywidualizacja nauczania, komunikacja wspierająca, praca z uczniem skoncentrowana na zasobach, dostosowanie wymagań edukacyjnych i indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów, pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniom na bieżąco, przez zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów doradztwo zawodowe, zajęcia rozwijające zainteresowania (koła zainteresowań, zajęcia artystyczne, ruchowe), pozaszkolne formy rozwoju zainteresowań działające na terenie szkoły, zajęcia rozwijające uzdolnienia, warsztaty prowadzone w zespołach klasowych przez wychowawców, pedagoga, pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej („Jak uczyć się szybko i skutecznie”, „Mapy myślowe”, „Trudne pytania okresu dojrzewania”, warsztaty integracyjne, etc.), współpraca z podmiotami działającymi na rzecz dzieci (Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, tyskie świetlice środowiskowe i socjoterapeutyczne działające przy Polskim Czerwonym Krzyżu, Fundacja Banku ING, inne stowarzyszenia i fundacje, ZHP, etc.), zapewnienie wsparcia finansowego uczniom w trudnej sytuacji materialnej, stypendia motywacyjne za wyniki w nauce oraz za osiągnięcia sportowe, konsultacje, warsztaty i szkolenia dla rodziców i nauczycieli.

Sposoby organizacji w szkole zajęć wynikających z pomocy psychologiczno-pedagogicznej: Zajęcia prowadzone są w grupach (zgodnie z rozporządzeniem) lub indywidualnie, najczęściej 1 spotkanie 45-minutowe tygodniowo, nie rzadziej, niż 1 spotkanie 45-minutowe na dwa tygodnie. Zajęcia prowadzą wykwalifikowani nauczyciele, posiadający określone w rozporządzeniach uprawnienia. W szkole jest 69 uczniów posiadających orzeczenie o niepełnosprawności, 56 posiadających opinię. 153 uczniów otrzymuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną: klasy I-III – 76 uczniów, klasy IV-VII – 77 uczniów. • Formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej: zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze – 50 uczniów zajęcia z logopedą – 58 uczniów zajęcia korekcyjno-kompensacyjne – 52 uczniów zajęcia SI – 19 uczniów Biofeedback – 18 uczniów Trening słuchowy metodą Warnkego – 10 uczniów zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne – 2 uczniów zajęcia z pedagogiem – 5 uczniów zajęcia z psychologiem – 15 uczniów zajęcia rozwijające zainteresowania – uczniowie kierowani są na bieżąco, wg potrzeb

• Formy pomocy dla uczniów posiadających orzeczenia: trening umiejętności społecznych – 20 uczniów zajęcia korekcyjno-kompensacyjne – 11 uczniów terapia surdopedagogiczna – 16 uczniów terapia tyflopedagogiczna – 2 uczniów terapia logopedyczna – 21 uczniów zajęcia SI – 14 uczniów Biofeedback – 5 uczniów Trening słuchowy metodą Warnkego – 5 uczniów • Bieżące formy pomocy: rozmowy z uczniami przeprowadzone przez pedagoga i psychologa – 477 uczniów konsultacje rodziców z pedagogiem i psychologiem – 209 uczniów indywidualna ścieżka kształcenia – 1 uczeń Ponadto wszyscy uczniowie mają możliwość brania udziału w licznych kołach zainteresowań i zajęciach rozwijających uzdolnienia – zgodnie z własnymi preferencjami.

Nauczyciele przestrzegają zasad określonych w wewnętrznej procedurze organizacji przy prowadzeniu dokumentacji. Analiza dokumentacji (IPET-y, Protokoły posiedzeń Zespołów ds. Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Arkusze Wielospecjalistycznej Oceny Poziomu Funkcjonowania Ucznia, dzienniki pomocy psychologiczno-pedagogicznej) potwierdza, że nauczyciele pracują zespołowo podczas opracowywania programów pomocy, oceny efektywności ppp, IPET-ów. Wymienione dokumenty potwierdzają również, że rodzice zostali zapoznani z dokumentacją pomocy pp. Efekty prowadzonych działań W większości wypadków pomoc psychologiczno-pedagogiczna przynosi oczekiwane rezultaty: uczniowie chętnie korzystają z proponowanego wsparcia, są zaangażowani w przebieg zajęć, nauczyciele dostrzegają zmiany w funkcjonowaniu edukacyjnym i społecznym uczniów. W przypadku części uczniów podejmowane działania okazały się nieskuteczne. Najczęściej wynikało to z niskiej motywacji dzieci do pracy, słabej frekwencji na zajęciach i innych. Każdą sytuację skonsultowano z pedagogiem/psychologiem i dostosowano formę wsparcia do indywidualnych potrzeb dziecka (w nielicznych przypadkach: zmiana formy zajęć na inną).

Formy współpracy pedagoga szkolnego z rodzicami/prawnymi opiekunami uczniów. Pedagog szkolny oferuje rodzicom poradnictwo pedagogiczne, konsultacje, spotkania mediacyjne. Ponadto prowadzi pogadanki, szkolenia i warsztaty, m. in. w ramach okresowych zebrań dla rodziców. Współpraca z instytucjami przy organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana we współpracy z tyską Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną (część zajęć uczniowie realizują na terenie Poradni; rodzice otrzymują informacje o bieżących szkoleniach i warsztatach prowadzonych w Poradni), Zespołem Kuratorskiej Służby Sądowej przy Sądzie Rejonowym w Tychach (pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana na wniosek kuratora społecznego lub zawodowego) oraz innymi podmiotami prowadzącymi na terenie szkoły zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia (tenis stołowy, harcerstwo, treningi karate, etc.).

Jakich form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, mimo, że była zalecana w opiniach lub orzeczeniach nie można było zorganizować w szkole? Pomimo licznych wysiłków ze strony kadry zarządzającej szkołą nie udało się zorganizować zgodnie z obowiązującym prawem zajęć dydaktyczno-wyrównawczych. Nauczyciele wspierają proces dydaktyczny uczniów z trudnościami w ramach bezpłatnych zajęć. Ponadto nie wszyscy potrzebujący uczniowie zostali objęci zajęciami terapii integracji sensorycznej oraz treningiem słuchowym metodą Warnkego (niewystarczająca liczba przyznanych godzin, braki kadrowe). Szkoła nie realizowała terapii metodą Tomatisa, zalecanej przez Poradnię wielu uczniom, z uwagi na brak niezbędnego sprzętu oraz specjalistów.

WNIOSKI W szkole poprzez różnorodne formy udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna. Zajęcia wynikające z pomocy psychologiczno-pedagogicznej prowadzone są w grupach (zgodnie z rozporządzeniem) lub indywidualnie, Zajęcia prowadzą wykwalifikowani nauczyciele, posiadający określone w rozporządzeniach uprawnienia. Szkoła współpracuje z podmiotami działającymi na rzecz dzieci. (Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej przy Sądzie Rejonowym w Tychach, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, tyskie świetlice środowiskowe i socjoterapeutyczne działające przy Polskim Czerwonym Krzyżu, Fundacja Banku ING, inne stowarzyszenia i fundacje, ZHP, etc.) Szkoła nie realizowała terapii metodą Tomatisa, zalecanej przez Poradnię wielu uczniom, z uwagi na brak niezbędnego sprzętu oraz specjalistów. Zdecydowana większość nauczycieli zna aktualne zasady organizacji i świadczenia pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zapoznała się z opiniami i orzeczeniami swoich uczniów. Nauczyciele napotykają na różne trudności w procesie organizacji i świadczenia pomocy psychologiczno- pedagogicznej (Największa grupa nauczycieli, bo 55% wskazuje na trudności z ustaleniem form pomocy pp uczniom bez orzeczeń ze względu na małą liczbę godzin w arkuszu organizacyjnym). W większości wypadków pomoc psychologiczno-pedagogiczna przynosi oczekiwane rezultaty: uczniowie chętnie korzystają z proponowanego wsparcia, są zaangażowani w przebieg zajęć, nauczyciele dostrzegają zmiany w funkcjonowaniu edukacyjnym i społecznym uczniów. Nauczyciele w formie „ wolontariatu” pracowali z uczniami mającymi trudności w nauce. Większość ankietowanych rodziców (81%) potwierdza, że uczniowie chętnie korzystają z proponowanych im w szkole form i sposobów udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 3 osoby (3%) uznały, że uczniowie robią to niechętnie.

Ponad połowa ankietowanych nauczycieli ocenia, że posiada wystarczającą wiedzę i umiejętności w zakresie indywidualizacji nauczania, dostosowywania wymagań edukacyjnych do specjalnych potrzeb i możliwości uczniów oraz w zakresie metodyki pracy z uczniami z dysfunkcjami. Potwierdzają to rodzice, którzy w 80% są zdania, że nauczyciele posiadają wystarczającą wiedzę i umiejętności w zakresie udzielania uczniom z trudnościami w nauce pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Większość badanych uznała, że prowadzone do tej pory formy doskonalenia nauczycieli w tym zakresie były dobre. Zdecydowana większość rodziców (96%) wie, że w szkole udzielana jest uczniom z trudnościami w nauce pomoc psychologiczno-pedagogiczna. Rodzice znają formy i sposoby udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z trudnościami, specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, niepełnosprawnością i zagrożonym niedostosowaniem społecznym. Najbardziej znanymi rodzicom rodzajami zajęć, podczas których udziela się uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, są terapia logopedyczna i zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. W następnej kolejności: zajęcia korekcyjno-kompensacyjne i rozwijające zainteresowania. Najmniej znane są rodzicom zajęcia rewalidacyjne i terapia integracji sensorycznej. Wszyscy nauczyciele dokonują oceny efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a wnioski i zalecenia do dalszej pracy - umieszczają w aneksach do IPET-ów oraz w dziennikach pomocy psychologiczno-pedagogicznej

REKOMENDACJE Kontynuować różnorodne zajęcia wspomagające i wyrównujące szanse edukacyjne oraz zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów. Mobilizować uczniów do jeszcze większego i częstszego uczestnictwa w zajęciach pozalekcyjnych; stwarzać taką atmosferę, by udział w nich był dla uczniów formą nagrody. Zadbać o dalszą dobrą współpracę z instytucjami zewnętrznymi i środowiskiem lokalnym.