opracowała: Anna Kowalczyk nauczycielka konsultantka ds. historii 2018-12-30

Analiza wyników egzaminów zewnętrznych uczniów obowiązkiem szkoły Akty prawne: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty z póź. zm. Ustawa Prawo Oświatowe z dn. 14 grudnia 2016 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego  Kierunki polityki oświatowej państwa

Dlaczego należy analizować wyniki egzaminów zewnętrznych? Szkoła oceniana jest w dużym stopniu na podstawie wyników egzaminu. Średnie wyniki szkoły z poszczególnych egzaminów stają się dla organów prowadzących i nadzorujących szkołę ważnymi wskaźnikami informującymi o jej pracy.

Dlaczego należy analizować wyniki egzaminów zewnętrznych? Ogólny obraz tego, jak szkoła wypadła podczas egzaminu, buduje się zwykle na podstawie dwóch liczb: tak zwanej zdawalności, średniego wyniku szkoły z danego egzaminu (przedmiotu).

Dlaczego należy analizować wyniki egzaminów zewnętrznych? Analiza: informuje o osiągnięciach uczniów i szkoły diagnozuje efektywność kształcenia prognozuje, czyli pozwala zaplanować osiągnięcia uczniów wartościuje proces kształcenia, pracę uczniów i nauczycieli motywuje do większego zaangażowania w pracę koryguje i modyfikuje proces kształcenia

Analiza pozwala: ująć pracę szkoły w szerszej perspektywie spojrzeć na szkołę w sposób, jaki czynią to zewnętrzni obserwatorzy, np. z perspektywy organu prowadzącego lub nadzorującego, Aby tego typu analizy miały sens, muszą być przeprowadzone w sposób rzetelny i rozsądny.

Jak analizujemy wyniki egzaminów zewnętrznych? Najczęściej spotykane elementy analizy: 1. Analiza z punktu widzenia dyrektora szkoły, organu prowadzącego i organu nadzoru: średnie wyniki punktowe uczniów porównywane z wynikami w raportach OKE, skala staninowa. 2. Analiza z punktu widzenia szkoły, nauczyciela: współczynniki łatwości arkusza i poszczególnych zadań,

Etapy prawidłowej analizy egzaminów zewnętrznych Etapy prawidłowej analizy egzaminów zewnętrznych. Analiza z punktu widzenia dyrektora szkoły, organu prowadzącego i organu nadzoru: analiza informacji przekazanych z OKE rozkład wyników w szkole tj. miary tendencji centralnej (modalna, mediana, średnia) procent uczniów z wynikami zadowalającymi miary zróżnicowania (wyniki min, max, rozstęp wyników) przedstawienie i porównanie wyników w skali staninowej

Etapy prawidłowej analizy egzaminów zewnętrznych Etapy prawidłowej analizy egzaminów zewnętrznych. Analiza z punktu widzenia szkoły, nauczyciela: analiza arkusza egzaminacyjnego i indywidualnych wyników uczniów, procent uczniów z wynikami zadowalającymi, miary zróżnicowania (wyniki min, max, rozstęp wyników, odchylenie standardowe, łatwość)

Podsumowanie analiz – obraz szkoły na podstawie wyniku egzaminu Na podstawie analiz wyników egzaminu można podsumować pracę zarówno nauczyciela, jak i całej szkoły. Poszczególne działania, w ramach interpretacji wyników, dają obraz pracy szkoły z różnych perspektyw. Pozwala to zastanowić się nad dalszymi działaniami na podstawie określonych mocnych i słabych stron pracy szkoły oraz daje możliwości opracowania planu jej rozwoju. Można oczywiście odnosić się do innych czynników, które wpływają na efekty kształcenia, a nie zostały uwzględnione wcześniej.

Inne czynniki mające wpływ na wyniki egzaminów: indywidualne środowiskowe pedagogiczne

Na liście czynników znajdą się takie, które są ważne, jednak nie mamy na nie wpływu. Ogólnie możemy je nazwać czynnikami środowiskowo-rodzinnymi (z jakiej rodziny pochodzi uczeń, gdzie mieszka itd.) oraz indywidualnymi, takimi jak inteligencja czy temperament. Istota tego problemu to warunki, w jakich pracuje szkoła. Wśród czynników są także te związane z finansowaniem szkoły i jego wpływem na organizację pracy szkoły. Są to aspekty ważne, ale niestety nauczyciele i dyrektor nie mają nad nimi dostatecznej kontroli. Pod uwagę możemy więc brać te czynniki, na które szkoła ma wpływ. Można je podzielić na dwie ogólne grupy: 1. sposób organizacji nauki w szkole, który głównie zależny od dyrektora szkoły; 2. czynniki dydaktyczne, przez które rozumiemy codzienną pracę z uczniami na lekcji.

Podsumowanie Refleksja nad wynikami powinna być dokonywana w szkole przez dyrekcję i grono pedagogiczne, z uwzględnieniem specyfiki warunków, w jakich szkoła funkcjonuje. Analizy wyników uczniów powinny wskazać nam te obszary pracy szkoły, które można udoskonalić. Dokładna analiza wyników uzyskanych przez uczniów za zadania i czynności może uzmysłowić nam, jak lepiej organizować proces nauczania. Może pobudzić do refleksji nad ciągłym udoskonaleniem swojej pracy.

literatura Dolata R. (red.), Edukacyjna wartość dodana jako metoda oceny efektywności nauczania na podstawie wyników egzaminów zewnętrznych, wyd. CKE, Warszawa 2007. Ciężka B., Planowanie ewaluacji wewnętrznej w szkole (placówce) wraz z przykładami projektów ewaluacji, w: Mazurkiewicz G. (red.), Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Autonomia, Wydawnictw Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010, s. 83–1073. Stożek E., Wykorzystanie wyników egzaminów zewnętrznych w gimnazjum, w: B. Niemierko, M. K. Szmigel (red.), Teraźniejszość i przyszłość oceniania szkolnego. Materiały XVI Konferencji Diagnostyki Edukacyjnej, Toruń 22–24.10.2010, Polskie Towarzystwo Diagnostyki Edukacyjnej, 2010, s. 316–32211. Szaleniec H., Jak wykorzystywać wyniki egzaminów zewnętrznych, WSiP, Warszawa 2004.