dr hab. Bogumiła Burda, prof. UZ Uniwersytet Zielonogórski Realizacja projektów w zakresie dziedzictwa kulturowego i edukacji na pograniczu lubusko-brandenburskim – przy wykorzystaniu Programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej dr hab. Bogumiła Burda, prof. UZ Uniwersytet Zielonogórski

Obszary wsparcia po polskiej stronie: całe województwo lubuskie z podregionami gorzowskim i zielonogórskim, po niemieckiej stronie: trzy powiaty Kraju Związkowego Brandenburgia Märkisch –Oderland, Oder-Spree, Spree -Neiße oraz miasta wydzielone w Kraju Związkowym Brandenburgia - Frankfurt (Oder) i Cottbus .

Program Współpracy INTERREG VA Brandenburgia – Polska 2014-2020 22 października 2015r. Komisja Europejska zatwierdziła Program Współpracy INTERREG VA Brandenburgia – Polska 2014-2020. Jego założeniem jest tworzenie nowych powiązań transgranicznych oraz zacieśnienie już istniejących polsko- niemieckich partnerstw w regionie. Całkowity budżet programu wynosi niemal 118 mln euro, z czego 100 mln euro pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach nowego programu możliwa będzie współpraca w ramach 4 osi priorytetowych: - Wspólne zachowanie i korzystanie z dziedzictwa naturalnego i kulturowego – alokacja 32 mln euro(32 048 827) mln euro - Połączenie z Sieciami Transeuropejskimi oraz trwały i zrównoważony transport – alokacja 19 mln euro - Wzmocnienie transgranicznych zdolności i kompetencji – alokacja 10 mln euro (10 015 258 mln euro) - Integracja mieszkańców i współpraca administracji – alokacja 33 mln euro

I Oś priorytetowa Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego. Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej, ochrona i rekultywacja gleby oraz wspieranie usług ekosystemowych, także poprzez program „Natura 2000” i zielona infrastrukturę.

Wspólne powiązania Wspólna historia, przynależność administracyjna, państwowa i kościelna Wspólne dziedzictwo architektoniczne Powiązania religijne – wyznaniowe, tradycja i współczesność Powiązania kulturowe, językowe Zróżnicowane i bogate dziedzictwo naturalne Transgraniczna współpraca na rzecz ochrony dziedzictwa naturalnego i kulturowego Powiązania edukacyjne (w przeszłości i współcześnie) – wspólna oferta edukacyjna i kształcenia zawodowego na rzecz uczenia się przez całe życie

Cele i propozycje Wspólne projekty, działania i oferty wsparte oraz realizowane przez intensyfikację współpracy administracji i urzędów, partnerów (np. konserwatorzy zabytków po obu stronach granicy, różnorodne stowarzyszenia i fundacje, urzędy, instytucje publiczne, uczelnie i samorządy), Przygotowanie wspólnych działań na rzecz rozwoju turystyki i rekreacji, promocja dziedzictwa kulturowego i naturalnego, języka i rozwinięcia transgranicznych rynków pracy i edukacji.

Wizje? Umocnić identyfikację młodego pokolenia po obu stronach granicy w zakresie wspólnego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, kształtowanie świadomości mieszkańca regionu – edukacja w szkole, edukacja pozaszkolna, wymiana międzykulturowa, rozwój turystyki, rozwój komunikacji transgranicznej, wspólne działania na rzecz „Natura 2000”. Wspólne szlaki turystyczne – np. Znani i nieznani ludzie pogranicza – ich losy i osiągnięcia; szlak zabytków architektury sakralnej i wielkich reformatorów; Rola i znaczenie nauki języka sąsiada – „moje miejsce na ziemi jest tu, gdzie mieszkam i pracuję”; Wspólna edukacja – podręczniki, np. do historii, geografii, nauki języków. Budowanie „wspólnych mostów” – a nie granic.

Program: „Brandenburgia w Europie – Europa w Brandenburgii Program: „Brandenburgia w Europie – Europa w Brandenburgii. Europejskie dziedzictwo kulturowe w Brandenburgii“. Doroczne kulturalne kampanie tematyczne stowarzyszenia Kulturland Brandenburg mają na celu przybliżenie szerokiej publiczności bogactwa kulturowego Brandenburgii. Kampania kulturalna w 2018 roku zatytułowana „Brandenburgia w Europie – Europa w Brandenburgii. Europejskie dziedzictwo kulturowe w Brandenburgii“. ma na celu przedstawienia wpływów europejskich na kształt dzisiejszego kraju związkowego Brandenburgia zarówno w kontekście historycznych wpływów na społeczeństwo i kulturę, jak i dzisiejszej sytuacji w Europie. Tegoroczna kampania wpisuje się w europejską i federalną inicjatywę „European Cultural Heritage Year 2018 – Sharing Heritage“ zapoczątkowaną przez Parlament Europejski. W ramach kampanii Kulturlandu Brandenburg odbędą się rozliczne wystawy, koncerty, projekty teatralne i filmowe.

Wspólne powiązania

Organizacja Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze jest państwową jednostką budżetową wchodzącą w skład rządowej administracji zespolonej w województwie. Zasięg terytorialny obejmuje obszar województwa lubuskiego, a siedzibą urzędu jest miasto Zielona Góra. Urząd wykonuje swoje zadania na terenie woj. lubuskiego przy pomocy Delegatury z siedzibą w Gorzowie Wlkp., którą powołuje Wojewoda na wniosek Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Delegatura realizuje zadania związane z ochroną zabytków na terenie powiatów: gorzowskiego grodzkiego i ziemskiego, słubickiego, strzelecko - drezdeneckiego, sulęcińskiego i międzyrzeckiego. Delegaturą kieruje Kierownik, który działa z upoważnienia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków dr Barbara Bielinis-Kopeć Z-ca Lub. Woj. Konserwatora Zabytków Kamila Domagalska Kierownik Delegatury WUOZ w Gorzowie Wlkp. Błażej Skaziński

Urzędy ochrony zabytków Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków adres: ul. Kopernika 1, 65-063 Zielona Góra tel.: (0-68) 324-73-90, 324-74-11 fax: (0-68) 325-37-45  e-mail: sekretariat.zgora@lwkz.pl  urząd czynny: pn - pt w godzinach 7:30 - 15:30 rzecznik prasowy WUOZ: rzecznik@lwkz.pl   Elektroniczna Skrzynka Podawcza EPUAP: /WUOZZG/skrytka

Urzędy ochrony zabytków Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze Delegatura w Gorzowie Wlkp. adres: ul. Kosynierów Gdyńskich 75, 66-400 Gorzów Wlkp. tel./fax: (0-95) 720-05-21, 720-03-46 e-mail: delegatura.gorzow@lwkz.pl urząd czynny: pn - pt w godzinach 7:30 - 15:30

Urzędy ochrony zabytków Powiatowy Konserwator Zabytków w Nowej Soli ul. Moniuszki 3b 67-100 Nowa Sól tel: +48 68 458 68 28, pokój nr: 4 Miejski Konserwator Zabytków w Żaganiu Pl. Słowiański 17 68-100 Żagań tel (68) 4771037 fax (68) 4771017 Miejski Konserwator Zabytków w Żarach Urząd Miejski w Żarach ul. Rynek 1-5, 68-200 Żary tel. (068) 470 83 15 tel. (068) 456 40 70, faks (068) 456 49 53 Miejski Konserwator Zabytków w Gorzowie Wlkp. Urząd Miasta Gorzowa Wlkp. ul. Sikorskiego 3-4, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (095) 735 58 65 Miejski Konserwator Zabytków w Zielonej Górze Urząd Miasta Zielona Góra Stary Rynek 1, Zielona Góra

Ministerstwo Nauki, Badań i Kultury Brandenburgia Minister Martina Münch Rzecznik prasowy: Stephan Breiding Dortustr. 36 14467 Potsdam Tel: +49 331 866 4566 Fax: +49 331 866 4545 E-Mail: stephan.breiding@mwfk.brandenburg .de

III Oś priorytetowa Inwestowanie w kształcenie, szkolenia, w tym szkolenie zawodowe, na rzecz zdobywania umiejętności uczenia się przez całe życie poprzez rozwój i wdrażanie wspólnych systemów kształcenia, szkolenia zawodowego i szkolnego. Cele szczegółowe: Rozszerzenie wspólnej oferty edukacyjnej i kształcenia na rzecz uczenia się przez całe życie.

Uczelnie wyższe w Brandenburgii W Brandenburgii znajdują się trzy uniwersytety i liczne szkoły wyższe. Uczelnie te odgrywają znaczącą rolę w rozwoju gospodarczym i naukowym tego kraju. Również studenci z zagranicy, w tym wielu z Polski, podejmują studia na brandenburskich uczelniach. Studentów zachęcają ciekawe oferty jak i korzystne położenie Brandenburgii przy granicy z Polską. Zarówno przy uniwersytetach jak i samodzielnie funkcjonuje szereg instytucji badawczych. W placówkach tych można już w czasie studiów zbierać doświadczenie zawodowe i następnie kontynuować pracę naukową.

Uniwersytety W Brandenburgii znajdują się trzy uczelnie wyższe o prawach uniwersytetu.  Wysoki procent studiujących stanowią tu studenci zagraniczni. Korzystają oni z różnorodnych form współpracy podejmowanych przez brandenburskie szkoły wyższe i ich instytuty na całym świecie oraz wnoszą jednocześnie istotny wkład w międzynarodowy charakter nauki i badań w Brandenburgii. Szczególną pozycję jako międzynarodowe centrum edukacyjne wypracował sobie Uniwersytet Europejski Viadrina (EUV) we Frankfurcie nad Odrą. Aż 1360 spośród jego 3800 studentów, a więc ponad jedną trzecia, stanowią studenci z Polski.

Uczelnie w Brandenburgii Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą Brandenburski Uniwersytet Techniczny w Cottbus Uniwersytet Poczdamski Collegium Polonicum, założone w 1992 r. przez EUV w ścisłej współpracy z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, stało sie wyjątkowym, międzynarodowym instytutem zajmującym sie przede wszystkim historią Polski i integracją europejską. Także Brandenburski Uniwersytet Techniczny w Cottbus (BTU) wyspecjalizowany w naukach przyrodniczych i technice ochrony środowiska oraz Uniwersytet Poczdamski są ważnymi adresami dla studentów z zagranicy.

Instytuty badawcze - Brandenburgia Instytuty naukowe działające na terenie Brandenburgii   Instytucje Stowarzyszenia Niemieckich Centrów Badawczych im. Hermanna von Helmholtza (HGF) · Centrum Badawcze Geo (GFZ) Poczdam · Instytut Polarno-Morski im. Alfreda Wegenera w Poczdamie · DESY w Zeuthen · GKSS Centrum Badawcze Geesthacht, Instytut Chemii

Instytuty Stowarzyszenia Naukowego im Instytuty Stowarzyszenia Naukowego im. Gottfrieda Wilhelma Leibniza (WGL) · Instytut Astrofizyczny w Poczdamie (AIP) · Niemiecki Instytut Badan Żywieniowych (DIfE) · Instytut Agrotechniki w Bornim (ATB) · Instytut Rozwoju Regionalnego i Planowania Strukturalnego (IRS) · IHP GmbH – Innovations for High Performance Microelectronics/Instytut Mikroelektroniki Innowacyjnej · Poczdam-Instytut Badań Klimatycznych (PIK) Instytuty im. Maxa Plancka · Instytut Fizjologii Molekularnej Roslin im. Maxa Plancka · Instytut Badawczy Koloidów i Powierzchni Rozdziału Faz im. Maxa Plancka · Instytut Fizyki Grawitacyjnej im. Maxa Plancka (Instytut Alberta Einsteina) Instytuty Fraunhofera · Instytut Badawczy Zastosowań Polimerów (IAP) · Instytut Fraunhofera Niezawodności i Mikrointegracji (IZM), Placówka Zamiejscowa Materialów Polimerowych i Kompozytów · Centrum Zastosowań Fraunhofera w Planowaniu Logistyki i Systemach Informacyjnych · Molekularna Bioanalityka Instytutu Fraunhofera Techniki Biomedycznej (IBMT) St. Ingbert

Pozostałe instytucje · Berlinsko-Brandenburska Akademia Nauk · Centrum Badań Historycznych w Poczdamie · Centrum Badawcze Europejskiego Oświecenia w Poczdamie · Centrum Studiów Europejsko-Żydowskich im. Mojżesza Mendelssohna · Fundacja Forum Einsteina· Niemiecki Instytut Entomologiczny (DEI)

Promocja uczelni Promocja uniwersytetów przez studentów i pracowników zagranicznych od lat odnosi sukcesy. W semestrze zimowym 2014/15 zapisano 7 187 studentów posiadających inne obywatelstwa (13,7% wszystkich studentów). Pochodzą studenci ze 136 krajów. Jednocześnie 599 osób personelu naukowego (11%) pochodziło z zagranicy. Największą grupę studentów zagranicznych stanowią młodzi Polacy (1 006), następnie Rosjanie (742), Turcy (395) i Chińczycy (393). Liczby pokazują jasno, że system uniwersytecki w Brandenburgii jest w stanie rywalizować o najzdolniejszych i najbardziej kreatywnychstudentów.

Uczelnie w Województwie Lubuskim Zielona Góra Uniwersytet Zielonogórski Uniwersytet Szczeciński – Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein w Zielonej Górze Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu – Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Zielonej Górze

Kostrzyn nad Odrą Wyższa Szkoła Zawodowa w Kostrzynie nad Odrą Uniwersytet Szczeciński – ośrodek zamiejscowy w Kostrzynie nad Odrą Słubice Collegium Polonicum w Słubicach Sulechów Wydział zamiejscowy UZ w Sulechowie

Uczelnie wyższe w Województwie Lubuskim Gorzów Wielkopolski Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim AWF w Poznaniu – Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej w Gorzowie Wielkopolskim Wyższa Szkoła Biznesu w Gorzowie Wielkopolskim Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie – Punkt Konsultacyjny w Gorzowie Wlkp. Uniwersytet Szczeciński – Punkt Konsultacyjny w Gorzowie Wlkp. Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi – Punkt Informacyjno-Rekrutacyjny w Gorzowie Wlkp.

Żary Łużycka Wyższa Szkoła Humanistyczna w Żarach Żagań Politechnika Poznańska – Wydział Maszyn i Transportu w Żaganiu

Pozostałe Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie – ośrodek zamiejscowy w Strzelcach Krajeńskich Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie – Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Międzyrzeczu Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Zielonogórsko- Gorzowskiej w Gościkowie-Paradyżu (w ramach Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego)

Spada liczba studentów w województwie lubuskim. W roku akademickim 2016/2017 w szkołach wyższych w województwie lubuskim kształciło się 13 716 studentów, tj. o 9,4% mniej niż w roku akademickim 2015/2016. W Lubuskiem od 2007 roku stale maleje liczba studentów. Na studiach stacjonarnych studiowało 9 108 osób, a na studiach niestacjonarnych 4 608, w roku poprzednim odpowiednio 10 302 i 4 832. Prawie wszystkie lubuskie uczelnie odnotowały spadek liczby studentów. W Uniwersytecie Zielonogórskim, największej uczelni w regionie, w roku akademickim 2016/2017 kształciło się 11 036 studentów, tj. o 8,9% mniej niż w poprzednim roku akademickim. Największym zainteresowaniem cieszył się kierunek lekarski oferowany przez Uniwersytet Zielonogórski. Na kierunku tym w roku akademickim 2016/2017 kształciło się 171 studentów, wobec 60 rok wcześniej.

Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wlkp. ul. Jagiellończyka 10 66-400 Gorzów Wlkp. tel. 95 720 84 12 fax. 95 722 37 26 e-mail: kuratorium@ko-gorzow.edu.pl skrytka e-puap: /ko-gorzow/skrytka skrytkaESP epuap: /ko-gorzow/SkrytkaESP DELEGATURA W ZIELONEJ GÓRZE 65-057 Zielona Góra, ul. Podgórna 5 (budynek Starostwa Powiatowego, III piętro, pok. 335) tel. 684 527 414, fax : 684 527 414 wew. 210 TERENOWY ZESPÓŁ WIZYTATORÓW W MIĘDZYRZECZU 66-300 Międzyrzecz, ul. Libelta 4 tel. (95) 722 20 12 fax. (95) 722 20 12 tel. alternatywne 691 946 932 lub 513 134 716 TERENOWY ZESPÓŁ WIZYTATORÓW W SULĘCINIE 69-200 Sulęcin, ul. Park bankowy 7 tel. 95 755 32 02 TERENOWY ZESPÓŁ WIZYTATORÓW W ŻARACH 68-200 Żary, ul. 1 Maja 3a tel. 68 363 48 00

Ewa Rawa Lubuski Kurator Oświaty Tel Ewa Rawa Lubuski Kurator Oświaty Tel. 95 720 84 12 e-mail: kuratorium@ko-gorzow.edu.pl Katarzyna Pernal–Wyderkiewicz Lubuski Wicekurator Oświaty Tel. 95 720 84 12 e-mail: kuratorium@ko-gorzow.edu.pl

Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Sportu Minister Günter Baaske Rzecznik prasowy:  Ralph Kotsch Heinrich-Mann-Allee 107 14473 Potsdam Tel: +49 331 866 3520 Fax: +49 331 866 3524 E-Mail: ralph.kotsch@mbjs.brandenburg.de

Szkolnictwo zawodowe Na terenie województwa działa 106 szkół zawodowych, w tym 59 techników oraz 47 zasadniczych szkół zawodowych. W każdym powiecie województwa lubuskiego funkcjonuje przynajmniej jeden taki podmiot. W większości przypadków są to zespoły szkół kształcenia zawodowego (w regionie jest 59 zespołów szkół kształcenia zawodowego). Średnio w co trzecim zespole szkół oprócz szkolnictwa zawodowego prowadzony jest proces edukacji ogólnokształcącej. Dodatkowo funkcjonują 3 samodzielne Centra Kształcenia, które nie prowadzą szkolnictwa w trybie stacjonarnym, ale stanowią zaplecze techniczno - edukacyjne dla wielu jednostek edukacyjnych w zakresie praktycznej nauki zawodu.

Liczba uczniów w szkołach zawodowych i technikach Ogólna liczba uczniów szkół zawodowych dla młodzieży (zasadniczych szkół zawodowych i techników) w województwie lubuskim spadła z 22192 uczniów w roku szkolnym 2011/2012 do 19 536 w rok 2014/2015, to jest o 11,4%. Podobny poziom spadku liczby uczniów zanotowano w tym okresie w liceach ogólnokształcących. Proporcje młodzieży kształcącej się w różnych typach szkół od kilku lat pozostają na stałym poziomie. W szkołach zawodowych różnego typu (zasadnicze szkoły zawodowe i technika) kształci się 61% młodzieży (w tym 17% w zasadniczych szkołach zawodowych, a 44% w technikach), w liceach ogólnokształcących kształci się 37% młodzieży, pozostałe 2%, to uczniowie liceów profilowanych i szkół artystycznych. Kobiety stanowią 43% absolwentów techników jedynie 20% absolwentów zasadniczych szkół zawodowych.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ