Aktywizacja osób bezrobotnych Kraków 21.10.2013 r.

Tezy Nadmierna lub niewłaściwie realizowana interwencja państwa doprowadza do „psucia rynku”. Rankingowanie urzędów pracy wg efektywności działań aktywizacyjnych doprowadza do efektu creamingu. Część bezrobotnych rejestruje się wyłącznie w celu uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego. Szara strefa zaburza obraz rynku pracy, przez co pomoc jest kierowana nie do tych, którzy jej naprawdę potrzebują, a potrzebujący są traktowani bez odpowiedniego zaangażowania. Powiatowe urzędy pracy dysponują szerokim wachlarzem instrumentów, ważną kwestią jest ich odpowiedni dobór do poszczególnych grup i osób. Co trzeci badany otworzyłby własną firmę niezależnie od wsparcia finansowego z EFS. Dotyczy to osób w lepszej sytuacji na rynku pracy: mężczyzn, osób z wyższym wykształceniem, mieszkańców miast. (Raport cząstkowy I z Badania skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007-2013) Wg badania Małopolskiego Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji Dotacje na założenie firmy – wpływ na rynek pracy w Małopolsce 49,7% osób, które otrzymały dotacje z PUP zdecydowałaby się na otwarcie firmy nawet gdyby nie otrzymała dotacji.

Rodzaje usług i instrumentów rynku pracy USŁUGI RYNKU PRACY szkolenia pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy pośrednictwo pracy poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa INSTRUMENTY RYNKU PRACY prace interwencyjne zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania roboty publiczne refundacje ZUS dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej stypendia na dalszą naukę dotacje na doposażenie lub wyposażenie miejsca pracy refundacja kosztów opieki nad dzieckiem finansowanie egzaminów i licencji prace społecznie użyteczne zlecenie agencji zatrudnienia usługi doprowadzenia bezrobotnych do zatrudnienia studia podyplomowe staże pożyczki szkoleniowe przygotowanie zawodowe dorosłych

Rodzaje form wsparcia NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE FORMY FORMY POZOSTAŁE prace społecznie użyteczne dotacje na doposażenie lub wyposażenie miejsca pracy dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej prace interwencyjne roboty publiczne szkolenia staże przygotowanie zawodowe dorosłych FORMY POZOSTAŁE refundacje ZUS studia podyplomowe finansowanie egzaminów i licencji stypendia na dalszą naukę pożyczki szkoleniowe zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania 0,02 mln 154 0,3 mln 114 0,2 mln 47 21 29 0,5 mln 1 600 4 refundacja kosztów opieki nad dzieckiem 0,0 mln 9,2 mln 1 996 10,3 mln 1 624 53,4 mln 3 468 19,3 mln 1 702 2,1 mln 2 119 62,2 mln 13 104 13,1 mln 6 171 zlecenie agencji zatrud. usługi doprowadzenia bezrobot.do zatrud. 0 mln

Rodzaje form wsparcia FORMY O CHARAKTERZE ZATRUDNIENIOWYM FORMY O CHARAKTERZE SZKOLENIOWO - ZATRUDNIENIOWYM FORMY O CHARAKTERZE SZKOLENIOWYM grant na utworzenie stanowiska pracy w formie telepracy szkolenia staże prace interwencyjne szkolenia w oparciu o trójstronne umowy szkoleniowe bon stażowy Umowy trójstronne funkcjonowały do 28 lipca 2005 r. kiedy to zostały zlikwidowane nowelizacją Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. świadczenie aktywizacyjne roboty publiczne stypendia na dalszą naukę przygotowanie zawodowe dorosłych dofinans. wynagrodz. bezrobot. 50+. bon szkoleniowy dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej FORMY UZUPEŁNIAJĄCE pożyczki na podjęcie działalności gospod studia podyplomowe dotacje na doposażenie lub wyposażenie miejsca pracy zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania finansowanie egzaminów i licencji pożyczki na utworzenie stanowiska pracy bon na zasiedlenie pożyczki szkoleniowe prace społecznie użyteczne refundacja kosztów opieki nad dzieckiem refundacje ZUS dla osób do 30 r. ż. refundacje ZUS

Dodatkowe możliwości wsparcia osób bezrobotnych i nie tylko PROGRAMY SPECJALNE PROJEKTY PILOTAŻOWE projekty realizowane na wniosek Marszałka lub Starosty pozwalające na testowanie nowych rozwiązań w obszarze aktywizacji osób bezrobotnych programy kierowane do osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy stanowiące kompilację wybranych usług i instrumentów rynku pracy uzupełnionych dodatkowo o specyficzne elementy wspierające zatrudnienie FUNDUSZ SZKOLENIOWY tworzony z wpłat pracodawców, w wysokości nie niższej niż 0,25% funduszu płac. Pozwala na uzyskanie z Funduszu Pracy dofinansowania szkoleń pracowników lub pracodawcy (do 50% ale nie więcej niż przeciętne wynagrodzenia, os. 45+ - do 80% ale nie więcej niż 300% przeciętnego wynagrodzenia)

Liczba aktywizowanych zależy od poziomu środków na aktywizację Wzrost poziomu środków powoduje generalnie zwiększenie liczby osób objętych aktywizacją

Liczba objętych wsparciem zależy od rodzaju stosowanych form aktywnych

Liczba objętych wsparciem zależy od rodzaju stosowanych form aktywnych Im większy zakres stosowania droższych form tym mniejsza ogólna liczba aktywizowanych.

Struktura aktywizowanych wg form wsparcia W strukturze aktywizowanych bezrobotnych największy udział stanowią obecnie osoby, które uczestniczą w stażach oraz osoby, które korzystają ze szkoleń. Na trzecim miejscu znajdują się środki na podjęcie działalności gospodarczej. Dominacja uczestników tych 3 form jest widoczna już od wielu lat. Staż jest formą bardzo korzystną dla pracodawców, ze względu na brak kosztów i zobowiązań po ich stronie. Po ostatniej nowelizacji w lutym 2009 r. poszerzyła się dodatkowo grupa osób, jakie mogą korzystać z tej formy wsparcia (wcześniej osoby do 25 r.ż., obecnie wszystkie z kategorii znajdujących się w szczególnej syt. na rynku pr.). W przypadku tych 3 instrumentów udział objętych nimi osób w strukturze aktywizowanych osób w Małopolsce jest wyższy niż średnio w kraju. Tłumaczyć to można dostosowaniem form wsparcia do struktury bezrobotnych. Małopolska wyróżnia się na tle kraju dużym odsetkiem osób młodych. A tego typu instrumenty są dla tej grupy najlepszym rozwiązaniem. W porównaniu z danymi średniokrajowymi w Małopolsce mniejszy jest odsetek osób zaangażowanych w ramach prac społecznie użytecznych oraz refundacji kosztów doposażenia lub wyposaż. miejsc pracy oraz robót publicznych. Wyjaśnieniem niższego uczestnictwa w Małopolsce w pracach społecznie użytecznych i robót publicznych jest niższy niż w kraju odsetek osób starszych które najczęściej korzystają z tego typu wsparcia. W pozycji inne znajdują osoby na kt. pracodawca otrzymał refundację ZUS, osoby kt. zostały zatrudnione na stanowiskach finansowanych z PFRON lub otrzymały dotacje z PFRON. Różnice w strukturze aktywizowanych w Polsce i Małopolsce wynikają z różnic w strukturze populacji bezrobotnych.

Jednostkowy koszt wsparcia i efektywność zatrudnieniowa poszczególnych form Średni koszt obsługi i aktywizacji w latach 2010-2012 wyniósł 6 722,6 zł (liczone do śr stanów); 6 412,6 zł (liczone do stan z początku badanego okresu + napływ w badanym okresie)) Analizując celowość stosowania poszczególnych form należy brać pod uwagę różne wskaźniki.

Charakterystyka populacji bezrobotnych powyżej roku - 35% Składkę na ubezpieczenie zdrowotne odprowadza się praktycznie za niemal wszystkich bezrobotnych. Wyjątkiem są jedynie: osoby posiadające rentę rodzinną nie przekraczającą połowy wynagrodzenia osoby ubezpieczone w KRUS-ie jako domownicy w gospodarstwach nie przekraczających 2 ha Problemy związane z szarą strefą koncentrują się w grupie osób o długim stażu bycia bezrobotnymi. Wiele osób rejestruje się w powiatowym urzędzie pracy tylko w celu uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego

Tezy Nadmierna lub niewłaściwie realizowana interwencja państwa doprowadza do „psucia rynku”. Rankingowanie urzędów pracy wg efektywności działań aktywizacyjnych doprowadza do efektu creamingu. Część bezrobotnych rejestruje się wyłącznie w celu uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego. Szara strefa zaburza obraz rynku pracy, przez co pomoc jest kierowana nie do tych, którzy jej naprawdę potrzebują, a potrzebujący są traktowani bez odpowiedniego zaangażowania. Powiatowe urzędy pracy dysponują szerokim wachlarzem instrumentów, ważną kwestią jest ich odpowiedni dobór do poszczególnych grup i osób. Co trzeci badany otworzyłby własną firmę niezależnie od wsparcia finansowego z EFS. Dotyczy to osób w lepszej sytuacji na rynku pracy: mężczyzn, osób z wyższym wykształceniem, mieszkańców miast. (Raport cząstkowy I z Badania skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007-2013) Wg badania Małopolskiego Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji Dotacje na założenie firmy – wpływ na rynek pracy w Małopolsce 49,7% osób, które otrzymały dotacje z PUP zdecydowałaby się na otwarcie firmy nawet gdyby nie otrzymała dotacji.

Rekomendacje Należy z populacji bezrobotnych wyłączyć tych, którzy do urzędu nie przychodzą po pracę. Konieczne jest określenie wyraźnej misji dla urzędów pracy i celu dla Funduszu Pracy. Należy wprowadzić kontraktację działań powiatowych urzędów pracy w celu rzeczywistego zarządzania osiągniętymi rezultatami i efektywnością. Wsparcie powinno być zindywidualizowane, dostosowane do zidentyfikowanych potrzeb konkretnej osoby. Ograniczenie szarej strefy poprawi wiarygodność i efektywność publicznych służb zatrudnienia.