Projekt „Mobilność kadry edukacji szkolnej” realizowany w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój Wielka Brytania

Angielski system edukacji Wszystkie przepisy dotyczące oświaty w Wielkiej Brytanii tworzone są przez rząd centralny. Według Ustawy o Reformie Edukacji z 1988 roku szkoły są zobowiązane do realizacji obowiązkowego narodowego programu nauczania tzw. national curriculum. Program nauczania w szkole podstawowej podzielony jest na bloki tematyczne: język, matematyka, wiedza o środowisku, przygotowanie do życia w społeczeństwie, religia i etyka, edukacja zdrowotna. Nie ma podziału na 45-minutowe lekcje. W szkole średniej pierwsze dwa lata to nauczanie ogólne, następne dwa to nauczanie zawodowe. Szkoły mają prawo do indywidualnego doboru przedmiotów i metodologii nauczania oraz podręczników.

Angielski system edukacji Szkoły w Wielkiej Brytanii dzielimy na państwowe (state schools) i prywatne (public schools). W szkołach prywatnych uczy się około 6 procent wszystkich uczniów. Rodzice mają także możliwość samodzielnie dbać o naukę dziecka organizując mu zajęcia w domu. Innym rodzajem szkół są akademie. Finansuje je bezpośrednio rząd (a nie gmina) i mogą same ustalać program. Mogą mieć też sponsorów (np. firmy, organizacje religijne), którzy mają odpowiadać za wysoką jakość kształcenia.

Podział szkolnictwa: - nursery i pre-school - przedszkole 3-5 lat; - primary school - szkoła podstawowa 5-11 lat; - secondary school – szkoła średnia 11-16 lat (odpowiednik polskiego gimnazjum); - further education - kształcenie „pomaturalne” 16-18 lat; - higher education - kształcenie wyższe 18+.

Rok szkolny dzieli się na trzy części: trymestr jesienny – od września do grudnia; - trymestr wiosenny – od stycznia do kwietnia; trymestr letni – od kwietnia do lipca. W połowie każdego trymestru uczniowie mają tygodniowe ferie tzw. „half-term„. Dłuższe wakacje przypadają na zakończenie każdego z trymestrów szkolnych.

Nauka w Primary School trwa 6 lat. Obejmuje dwa etapy: (infant schools) szkoła dla dzieci w wieku 5-8 lat: klasy 1-3 Klasa liczy około 30 uczniów. Jest jeden nauczyciel prowadzący zajęcia (który uczy większości przedmiotów) oraz asystent nauczyciela.   Postępy w nauce monitorowane są na bieżąco, oceny pod koniec roku przedstawia się w sposób opisowy. (junior schools) szkoła dla dzieci w wieku 8-11 lat: klasy 4-6 Na tym etapie ustalane są tzw. sety  czyli poziomy nauczania.

Każde dziecko w wieku 5-16 lat ma prawo do bezpłatnego miejsca w szkole. Przed zapisaniem dziecka do konkretnej szkoły można sprawdzić jej osiągnięcia i miejsce w rankingach na stronach: Ofsted i na rządowym portalu: www.compare-schoolperformance.service.gov.uk.

W szkole podstawowej uczniowie realizują poziomy nauczania Key Stage 1 i 2 (zakończone egzaminem SATs). Obowiązuje ocena opisowa, która wskazuje mocne i słabe strony ucznia. Jest ona przekazywana rodzicom w formie syntezy-raportu. Zawiera dane dotyczące postępów w nauce z poszczególnych przedmiotów i zajęć stanowiących część szkolnego programu nauczania. Ze szkoły podstawowej uczeń automatycznie przechodzi do kolejnego etapu nauczania.

Secondary School – odpowiednik gimnazjum (obowiązkowe) Secondary School – odpowiednik gimnazjum (obowiązkowe). - Trwa od 11 do 16 roku życia ucznia. Około 13 roku życia dziecko ponownie zdaje egzaminy SATs, kończące 3 etap nauki (Key Stage 3). „Gimnazjum” (poziom nauczania Key Stage 4) kończy egzamin General Certificate of Secondary Education (GCSE). Ocenia się go w systemie literowym A* (ocena najlepsza) A, B, C, D, E, F, G (najniższa) oraz U (uczeń nie zdaje).

Oceny od A* - C pozwalają na kontynuowanie nauki w six form college przez 2 lata, po którym uczniowie aplikują zazwyczaj na studia. Nauka odbywa się zwykle w tej samej szkole, co do tej pory. Sixth form college przygotowuje do podjęcia studiów i kończy się egzaminami zwanymi Advanced level examinations - A-levels. Jeśli zdarzy się iż dziecko otrzyma ocenę niższą niż C z niektórych przedmiotów to nadal może ubiegać się o przyjęcie do six formu lub do college’u, ponieważ niektóre z tych uczelni pozwalają swoim uczniom podchodzić jeszcze raz do egzaminów GCSE podczas pierwszego roku nauki.

Further Education / College – szkoła średnia – nauka do 18 roku życia. Po pierwszym roku odbywa się egzamin Advanced Subsidiary  (AS level). Skala ocen to A (najlepsza) do F (uczeń nie zdaje). College kończy się egzaminami A-levels (odpowiednik polskiej matury), które zdaję się z 3 wybranych przedmiotów (często kontynuowanych z egzaminu AS). Skala ocen to od A* (najlepsza) A, B, C, D, E, F, G oraz U (nie zdaje). Egzamin General Certificate of Education Advanced Level (A-levels) pozwala na rozpoczęcie edukacji wyższej lub edukacji profesjonalnej.

Maksymalna liczba dzieci w klasach 1-2 szkoły podstawowej to 25, natomiast w klasach wyższych 33. W szkole średniej maksymalna liczba uczniów w klasie niższej to 30, w klasie wyższej 25. Z reguły zajęcia odbywają się od godziny 9 do 15, około godziny 12 jest przerwa obiadowa może ona trwać nawet do godziny W angielskich szkołach dużą wagę przywiązuje się do obecności na lekcjach. Jeśli uczeń ma mniej niż 95% obecności, zostaje wysłany do rodziców list. W ciągu roku dziecko może opuścić do 10 dni (włączając w to dni, podczas których chorowało). 

After school clubs Większość szkół oferuje zajęcia pozaszkolne (out of school clubs lub after school clubs). Zajęcia te mogą być realizowane na terenie szkoły lub w innym miejscu, do którego dowożone są dzieci z różnych szkół. W ramach after school clubs uczniowie mogą rozwijać swoje pasje artystyczne i rękodzielnicze, spędzać czas na świeżym powietrzu, uprawiać sport. Zajęcia pozaszkolne zwykle są płatne. Stawka zależy od szkoły, która je organizuje.

Mundurki W angielskich szkołach noszenie mundurków jest obowiązkowe. Wzory i kroje różnią się w zależności od szkoły i są ustalane odgórnie, choć najczęściej składają się ze spodni „garniturowych” dla chłopców, spódniczek w kratkę dla dziewczynek, koszulki polo lub koszuli i marynarki bądź swetra. W cieplejszych miesiącach niektóre szkoły pozwalają chłopcom nosić krótkie spodenki, a dziewczynkom sukienki. Koszty umundurowania ponoszą rodzice i zwykle zamykają się w granicach 30-150 funtów.

Edukacja dzieci niepełnosprawnych Brytyjskie szkoły są dobrze przystosowane do potrzeb uczniów z różnymi niepełnosprawnościami, dlatego większość z nich chodzi do „zwykłych” szkół. Takie dziecko często ma dodatkową pomoc w klasie lub na niektórych zajęciach. Istnieją również szkoły specjalne, jednak jest ich mało. Przyjmują głównie dzieci o znacznym stopniu niepełnosprawności, dlatego trzeba zgłaszać się do nich z dużym wyprzedzeniem.

Higher Education – szkoła wyższa Studia w Wielkiej Brytanii są dwustopniowe: 3-4 letnie studia licencjackie (undergraduate) oraz 1-2 letnie studia magisterskie (postgraduate). Uczelnie wyższe z Anglii dzielą się na: „Stare Uniwersytety” (prestiżowa grupa 50 najstarszych uczelni brytyjskich zachowująca najwyższe standardy nauczania).  W grupie „Starych Uniwersytetów” znajdują się także Politechniki. „Nowe Uniwersytety” nie mają tak wysokiej pozycji na rynku edukacyjnym i zawodowym jak ich starsze odpowiedniki. Oferują szkolenia zawodowe i kursy modułowe grupujące kilka przedmiotów. Dostanie się na te uczelnie jest o wiele łatwiejsze niż w przypadku „Starych Uniwersytetów”. Istnieją jeszcze Colleges and Institutions of Higher Education. Kursy oferowane przez te jednostki dydaktyczne dotyczą wąskiej specjalizacji.

University of Portsmouth University of Portsmouth to według rankingów jedna z 400 najlepszych uczelni świata i najnowocześniejszych w Wielkiej Brytanii. Jest także dziesiątą najczęściej wybieraną przez zagranicznych studentów.  Uniwersytet posiada wiele wyjątkowych centrów badawczych takich jak pierwsze w Wielkiej Brytanii Centrum Badań nad Nowotworami Mózgu, Centrum Kosmologii i Grawitacji lub chociażby Centrum Nauk Biomedycznych i Biomolekularnych. University of Portsmouth oferuje wiele programów; studiuje tutaj ponad 20 000 studentów, z czego 4 000 to studenci zagraniczni z ponad 140 krajów świata. Prawie 90% absolwentów kończy studia z ofertą pracy lub decyduje się na dalszy rozwój akademicki i zostaje na uczelni. Studenci mają dostęp do dobrze wyposażonych pracowni, laboratoriów i sal wykładowych. Szkoła oferuje dodatkowe programy. Można za darmo uczyć się języka obcego, zaangażować się w lokalne i narodowe projekty charytatywne, uczestniczyć w organizacjach studenckich lub rozwijać projekty biznesowe we współpracy z Centrum Przedsiębiorczości.

Prezentację opracowały: Agnieszka Łapka Wioletta Duda Magdalena Matus