WSPÓLNA POLITYKA ROLNA DO 2020r. Wydział Rolnictwa i Rybactwa Stałe Przedstawicielstwo Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej w Brukseli

STRUKTURA SP RP przy UE Ambasador Marek Prawda Stały Przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej Wydziały Stałego Przedstwicielstwa Kontakt do Wydziałów Stałego Przedstwicielstwa Referat ds. Dyplomacji Publicznej i Informacji Referat ds. Edukacji, Młodzieży, Kultury i Sportu Referat ds. Finansów Referat ds. Informatyki, Telekomunikacji i Dokumentacji Referat ds. Obsługi Technicznej Budynku Referat ds. Środowiska Samodzielne Stanowisko ds. Badań Naukowych Samodzielne Stanowisko ds. Analiz Strategicznych Samodzielne Stanowisko ds. Promocji Polaków w Instytucjach UE Samodzielne Stanowisko ds. Społeczeństwa Informacyjnego i Telekomunikacji Samodzielne Stanowisko ds. Zdrowia Samodzielne Stanowisko ds. Zewnętrznych Aspektów Polityki Energetycznej Wydział Administracyjno Finansowy Wydział Budżetu i Finansów Wydział ds. Instytucjonalnych i Prawnych Wydział ds. Parlamentarnych Wydział ds. Polityki Regionalnej i Spójności Wydział ds. Polityki Społecznej, Zatrudnienia i Równości Szans Wydział ds. Polityki Transportowej Wydział ds. Polityki Zagranicznej i Działań Zewnętrznych UE Wydział ds. Rolnictwa i Rybactwa Wydział ds. Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Wydział ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Wydział Ekonomiczno-Handlowy * Zastępca Kierownika SP Przedstawiciel RP w COREPER I  Karolina OSTRZYNIEWSKA - Radca Minister * Przedstawiciel RP przy Komitecie Politycznym i Bezpieczeństwa/Z-ca Kierownika Placówki Paweł HERCZYŃSKI - Radca-Minister * Jerzy DROŻDŻ - Ambasador tytularny * Andrzej Babuchowski Radca Minister Reprezentuje RP w Specjalnym Komitecie ds. Rolnictwa (SCA)

WYDZIAŁ DS. ROLNICTWA I RYBACTWA Andrzej Babuchowski Radca Minister Rolnictwo Krystian Kęciek Radca Katarzyna Siekierska Daria Iwaniuk Pierwszy Sekretarz   Rybactwo Marcin Ruciński Ewa Contet Pierwszy Sekretarz Weterynaria, bezpieczeństwo żywności i kwestie fitosanitarne Magdalena Ziętara Anna Kowalska – Klockiewicz

Dlaczego potrzebna jest reforma? - wyzwania dla rolnictwa UE WPR do 2020r. Dlaczego potrzebna jest reforma? - wyzwania dla rolnictwa UE - cele strategiczne Kierunek zmian…

Rada Unii Europejskiej Negocjatorzy WPR do 2020r. Parlament Europejski Rada Unii Europejskiej Komisja Europejska

Budżet na WPR do 2020r. Przewidywany budżet unijny na WPR w Polsce na lata 2014-2020 wyniesie 32,1 mld euro. W okresie 2007-2013 budżet UE dla Polski na wspólną politykę rolną wyniósł 28,6 mld euro. W nowej perspektywie finansowej 2014-2020 w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Polska uzyska o około 12% więcej unijnych środków na rolnictwo niż otrzymała w latach 2007-2013. Polska jest NAJWIĘKSZYM beneficjentem środków na II filar WPR, a także na politykę spójności. W zakresie środków na płatności bezpośrednie zajmujemy 6 miejsce (Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy, W. Brytania). Licząc cały budżet WPR zajmujemy 5 miejsce (Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy).

! WRF 2014-2020 - Ustalenia Szczytu Europejskiego z 8 lutego br. ! Budżet na WPR do 2020r. ! WRF 2014-2020 - Ustalenia Szczytu Europejskiego z 8 lutego br. ! Proponowane środki dla Polski w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich z budżetu UE w latach 2014-2020 w mln EURO przesunięcie do 25% środków z II filaru WPR wsparcie krajowe odpowiednie współfinansowanie funduszu PROW z budżetu krajowego Umowa Partnerstwa przewidująca odpowiednie wsparcie dla obszarów wiejskich w ramach polityki spójności - na rozwój infrastruktury, rynku pracy i usług publicznych

Redystrybucja płatności – propozycja KE 1/3 różnicy pomiędzy obecnym poziomem a 90% średniej UE Źródło: Komisja Europejska 8

Wysokość łączna wsparcia WPR na ha UR w 2013

PODZIAŁ WYDATKÓW WPR MIĘDZY FILARAMI mat. EC

Porównanie wysokości kopert finansowych na płatności bezpośrednie oraz na rozwój obszarów wiejskich dla Polski w latach 2007-2013 i propozycji na 2014-2020 (mld EUR, ceny bieżące)

Środki w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich dla Polski w latach 2007-2013 i propozycje na 2014-2020 (mld EUR, ceny bieżące)

Polska największym beneficjentem budżetu UE 2014-20 105,8 mld EUR = 441,0 mld PLN

Przebieg prac nad reformą WPR październik 2011: oficjalne rozpoczęcie prac nad reformą; [w Radzie prace prowadzą kolejno prezydencje: polska, duńska, cypryjska, irlandzka i litewska] [w PE prace prowadzi Komisja ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi] marzec 2013: mandat Rady dla PREZ oraz stanowisko PE; kwiecień - czerwiec 2013: intensywne rozmowy trójstronne; 25 czerwca 2013: kluczowe rozstrzygnięcia podczas Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w Luksemburgu; 26 czerwca 2013: kompromis polityczny między Radą i PE. 24 września 2013r.: ostateczne porozumienie pomiędzy Radą a PE na nieformalnym trilogu Formalne przyjęcie aktów prawnych zimą 2013 r.

Przebieg prac nad reformą WPR (c.d.) Kompromis polityczny obejmuje projekty rozporządzeń dotyczące: płatności bezpośrednich wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych finansowania, zarządzania i monitorowania WPR

Płatności bezpośrednie Kontynuowanie uproszczonego systemu płatności bezpośrednich SAPS do końca 2020 r., Komponenty nowego systemu płatności: płatność „zielona”, płatność dla młodych rolników płatność dla małych gospodarstw płatność powiązana z produkcją redystrybucyjna płatność do pierwszych hektarów płatność dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi / ONW Dyscyplina finansowa: obejmie tylko gospodarstwa rolne otrzymujące ponad 2 tys. euro - w Polsce w 2011 r. poniżej 2 tys. euro otrzymało około 955 tys. gospodarstw (71%), które posiadały 3,7 mln ha UR (27%). obowiązkowa dla p.cz. dobrowolna dla p.cz.

Możliwość kontynuowania do 2020 r. wsparcia z budżetu krajowego, Płatności bezpośrednie (c.d.) Możliwość przesuwania środków finansowych między filarami (do 25% z II na I filar) – możliwość utrzymania średniej stawki płatności bezpośrednich w wysokości 240 euro / ha Możliwość kontynuowania do 2020 r. wsparcia z budżetu krajowego, Płatności wyłącznie dla „aktywnego” rolnika: lista wykluczeń (np. lotniska, koleje, tereny sportowe i rekreacyjne), Degresywność płatności: obowiązkowa redukcja na poziomie 5% dla kwot powyżej 150 tys. euro w państwach, które nie wdrażają płatności do pierwszych hektarów

Płatności bezpośrednie (c.d.) Płatności związane z produkcją: - do 15% koperty krajowej (13% + 2% na rośliny strączkowe), - płatności będzie można stosować w następujących sektorach: zboża, nasiona oleiste, rośliny wysokobiałkowe, rośliny strączkowe, len, konopie, ryż, orzechy, ziemniaki skrobiowe, mleko i przetwory mleczne, nasiona, mięso baranie i kozie, wołowina i cielęcina, oliwa z oliwek, jedwabniki, susz paszowy, chmiel, burak cukrowy, trzcina cukrowa i cykoria, owoce i warzywa oraz zagajniki o krótkiej rotacji. Deklaracja Polski dotycząca zakresu wsparcia związanego z produkcją: rozszerzenie listy, która powinna obejmować sektory o dużym znaczeniu w regionach wrażliwych gospodarczo i środowiskowo, w tym kierunki pracochłonne.

Płatności bezpośrednie (c.d.) System dla małych gospodarstw: zamiast pozostałych płatności płatność ryczałtowa albo kwota płatności należna „normalnie” w systemie standardowym - limit 1250 euro/gospodarstwo – poniżej 1250 euro płatności otrzymywało w Polsce w 2011 roku około 730 tyś. gospodarstw ( ok. 54% ogółu beneficjentów), które posiadały 2,2 mln ha (16% ogółu objętych płatnościami), wyłączenie z kontroli spełniania wymogów zasady wzajemnej zgodności, zwolnienie ze stosowania praktyk zazielenienia.

Płatności bezpośrednie (c.d.) Płatność dla młodych rolników: obowiązkowa dla państw członkowskich (do 2% koperty płatności), stawka podwyższona o 25%, limit wspieranej powierzchni 25 - 90 ha, rozpoczęcie działalności w przeciągu 5 lat poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie płatności podstawowej, wiek poniżej 40 lat, wsparcie na okres nie dłuższy niż 5 lat.

MŁODZI ROLNICY W I i II FILARZE Obowiązkowe płatności PROW (art.20) działanie opcjonalne Do 2% koperty krajowej Brak wyodrębnienia budżetu Mniej niż 40 lat w momencie składania wniosku Mniej niż 40 lat w momencie składania wniosku, kwalifikacje i umiejętności Brak dodatkowych wymagań Plan operacyjny Rolnicy tworzą gospodarstwo po raz pierwszy lub prowadzone w ciągu 5 ostatnich lat Rolnicy podejmujący działalność po raz pierwszy Płatność maksymalnie przez 5 lat Zryczałtowana płatność wypłacana w co najmniej 2 ratach przez okres max 5 lat. Ostatnia rata uzależniona od prawidłowej realizacji planu operacyjnego. Orientacyjna max stawka płatności w Polsce 50 – 55 EURO/ha Max kwota wsparcia 70 000 EURO Limit do 25 ha max, ok. 1300 EURO. W Czechach min. ok 1600 EURO.

Płatności bezpośrednie (c.d.) Praktyki obowiązkowe: dywersyfikacja upraw, utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ), utrzymanie obszarów proekologicznych (tzw. EFA) lub Praktyki równoważne: przynoszące ten sam, bądź wyższy poziom korzyści dla środowiska i klimatu jak praktyki obowiązkowe. Mogą obejmować elementy programu rolno - środowiskowo - klimatycznego albo krajowe lub regionalne systemy certyfikacji środowiskowej. Lista praktyk równoważnych będzie określona w załączniku do rozporządzenia.

Zazielenienie – uproszczenie pierwotnej propozycji KE gospodarstwa do 10 ha powierzchni gruntów ornych wyłączone z wymogu dywersyfikacji upraw, gospodarstwa 10 - 30 ha: minimum 2 różne uprawy; powyżej 30 ha: minimum 3 uprawy, gospodarstwa do 15 ha powierzchni gruntów ornych wyłączone z wymogu wykazania obszarów proekologicznych (EFA), udział obszarów EFA w gospodarstwie na poziomie 5%, po raporcie KE w 2017 r. odsetek może wzrosnąć do 7%, utrzymanie TUZ na poziomie kraju / regionu, Sankcje: pierwsze 2 lata: 100% płatności zielonej, w kolejnych latach do 120% i 125%.

wielkość gospodarstwa Skutki w ramach płatności „zielonej” Zazielenienie – potencjalne efekty uproszczenia (szacunkowo na podstawie danych z 2011 roku) wielkość gospodarstwa Skutki w ramach płatności „zielonej” liczba gospodarstw powierzchnia UR tys. jako % ogółu mln ha do 10 ha UR całkowicie wyłączeni z dywersyfikacji upraw 1 008 75% 4,1 30% od 10 ha do 30 ha zobowiązani do prowadzenia co najmniej 2 upraw 278 20% 4,5 32% od 30 ha UR zobowiązani do prowadzenia co najmniej 3 upraw 62 5% 5,3 38% do 15 ha UR całkowicie wyłączeni z utrzymywania EFA 1 155 86% 5,9 43% Łączna liczba gospodarstw otrzymujących płatności bezpośrednie w 2011 roku: 1 348 tyś (13,9 mln ha powierzchni)

Wsparcie rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW Ściślejsza koordynacja polityki rozwoju obszarów wiejskich z innymi politykami rozwojowymi za pośrednictwem unijnych wspólnych ram strategicznych (umowy partnerstwa państwa członkowskiego z KE), 30% limitu środków EFRROW na cele środowiskowo-klimatyczne obejmujące poszerzony katalog działań (obok rolnictwa ekologicznego, programu rolno-środowiskowego, ONW, obejmuje również inwestycje o pozytywnych efektach środowiskowo-klimatycznych, działania „leśne”, NATURA 2000), Zapewniono taki sam poziom dofinansowania działań inwestycyjnych podejmowanych przez rolników i przetwórców w woj. mazowieckim, jak w pozostałych regionach Polski (w okresie 2014-2020 woj. mazowieckie będzie sklasyfikowane jako tzw. region lepiej rozwinięty i w związku z tym według standardowych zasad, podlegałby niższym poziomom dofinansowania).

Wsparcie rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW Utrzymanie działań ukierunkowanych na restrukturyzację, inwestycje i modernizację w rolnictwie Nowa delimitacja obszarów z ograniczeniami naturalnymi (dawne ONW nizinne) najpóźniej od 2018 r., Utrzymanie możliwości wsparcia przetwórstwa rolno-spożywczego (wpisanie przetwórstwa do priorytetów) Wsparcie systemów jakości żywności rozszerzone o działania informacyjno-promocyjne. Nowy zestaw działań związanych z zarządzaniem ryzykiem: ubezpieczenia i fundusze wzajemne oraz instrument stabilizacji dochodów

Wspólna Organizacja Rynków Rolnych Przedłużono funkcjonowanie kwot w sektorze cukru do września 2017 roku, Włączono (z pewnymi modyfikacjami) do tekstu rozporządzenia rozwiązania tzw. pakietu mlecznego, Zwiększono limit skupu interwencyjnego masła z 30 tys. do 50 tys. ton, Deklaracja Polski dotycząca jednakowych możliwości wspierania sektora chmielu w ramach Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych, Zapisano listę sektorów, które mogą być objęte normami (wycofano się z pomysłu wprowadzenia ogólnej normy handlowej), Refundacje wywozowe ustalono na poziomie zerowym i będą stosowane tylko jako środek zarządzania kryzysowego , Roczny budżet programu „Owoce w szkole” zwiększony z 90 mln euro do 150 mln euro.

Kwestie horyzontalne Przeliczanie płatności bezpośrednich wg średniego kursu EBC z okresu 1 m-ca przed 1 października danego roku, Włączenie Ramowej Dyrektywy Wodnej do zasady wzajemnej zgodności dopiero po jej implementacji przez wszystkie państwa członkowskie, Rezerwa kryzysowa w wysokości 400 mln euro (ceny stałe z 2011 roku) będzie tworzona corocznie przez zastosowanie zmniejszenia ogólnych limitów płatności; środki niewykorzystane z rezerwy będą zwracane rolnikom w kolejnym roku w postaci płatności bezpośrednich, System doradztwa rozszerzony – oprócz zasady wzajemnej zgodności będą teraz obejmować kwestie zazieleniania, warunki utrzymania gruntów uprawnionych do płatności bezpośrednich, Ramowej Dyrektywy Wodnej i dyrektywy o zrównoważonym stosowaniu pestycydów, Przejrzystość – publikacja listy beneficjentów – państwa członkowskie będą ujawniały pełną informację o beneficjentach wsparcia w ramach WPR, z wyjątkiem informacji dotyczącej rolników korzystających z uproszczonego systemu płatności bezpośrednich dla małych gospodarstw.

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE NA 2014r. Komisja Europejska opublikowała w dniu 18 kwietnia 2013 roku projekt rozporządzenia ustanawiający niektóre przepisy przejściowe dotyczące Wspólnej Polityki Rolnej w roku 2014. Przepisy przejściowe mają umożliwić sprawne dostosowanie dotychczasowych rozwiązań w zakresie płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW, wspólnej organizacji rynków rolnych oraz monitorowania i kontroli WPR do nowych warunków i zapewnienie ciągłości różnych form wsparcia w ramach polityki rolnej UE w 2014 roku. Są one konieczne z uwagi na nie zakończony jeszcze proces międzyinstytucjonalnych negocjacji zarówno projektu rozporządzenia Wieloletnich Ram Finansowych, jak i pakietu rozporządzeń dla WPR na lata 2014-2020. Projekt jest obecnie przedmiotem analiz i konsultacji.

Kontakt: Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE w Brukseli: Rue Stevin 139, 1000 Bruksela Telefon +32 2 7804 200 Faks +32 2 7804 297 Email: bebrustpe@msz.gov.pl Wydział ds. Rolnictwa i Rybactwa Sekretariat: Magdalena Rowińska magdalena.rowinska@msz.gov.pl tel. +32 2 7804 250 Ministerstwo Spraw Zagranicznych: www.msz.gov.pl

Dziękujemy za uwagę