Rola przedszkola w przygotowaniu dzieci 6-letnich do realizacji obowiązku szkolnego

SZEŚCIOLATEK W SZKOLE - podstawy prawne Najważniejsze kwestie związane z obniżeniem wieku obowiązku szkolnego i udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej regulują poniższe akty prawne: Ustawa z dnia 07 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U.2004.256.2572 j.t. z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U.2012.977). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U.2013.532). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U.2010.97.624 z póź. zm.).

Fragmenty aktów prawnych: Gotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej: § 3 ust. 5: Przedszkole, szkoła podstawowa, w której zorganizowano oddział przedszkolny, zespół wychowania przedszkolnego i punkt przedszkolny wydają rodzicom dziecka objętego wychowaniem przedszkolnym informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Informację wydaje się w terminie do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko ma obowiązek albo może rozpocząć naukę w szkole podstawowej. § 4 ust.7: Informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, punkcie przedszkolnym lub zespole wychowania przedszkolnego.

Nowe regulacje prawne dotyczące obowiązku szkolnego dzieci 6-letnich: (zgodnie z ustawą z dnia 27 stycznia 2012 r. zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 16 lutego 2012 r. poz. 176)). Odroczeniu obowiązku szkolnego dla dzieci 6-letnich o 2 lata (do 1 września 2014 r.). Zachowaniu do tego czasu prawa rodziców do wnioskowania o przyjęcie dziecka 6-letniego do klasy I szkoły podstawowej. Określeniu sytuacji dziecka, które w wieku 6 lat nie rozpocznie nauki w szkole: dziecko sześcioletnie, które nie rozpocznie nauki w szkole kontynuuje przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym lub innej formie wychowania przedszkolnego. Wskazaniu zadań nauczyciela wychowania przedszkolnego w pracy z dzieckiem 6-letnim, które kontynuuje przygotowanie przedszkolne: nauczyciel rozwija wiedzę i umiejętności dziecka, uwzględniając jego potrzeby rozwojowe. W przypadku dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zachowaniu prawa do objęcia go wychowaniem przedszkolnym w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 8 lat. Ważne: nadal obowiązuje art. 16 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn.zm.) mówiący o prawie odroczenia spełniania obowiązku szkolnego dla dzieci objętych obowiązkiem szkolnym (rozpoczynającym się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat) w uzasadnionych przypadkach nie dłużej jednak niż o jeden rok.

Spełnianie obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2014/2015 (zgodnie z Ustawą z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 1265. )). We wrześniu 2014 r.: obowiązek szkolny obejmie wszystkie dzieci 7-letnie (rocznik 2007) oraz dzieci 6-letnie urodzone między 1 stycznia a 30 czerwca 2008 r. ; spełnianie obowiązku szkolnego będą mogły rozpocząć również dzieci urodzone w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2008 r., jeśli taka będzie wola ich rodziców; spełnianie obowiązku szkolnego będą mogły rozpocząć również dzieci 5-letnie (urodzone w 2009 r.), jeśli taka będzie wola ich rodziców. W tym przypadku decyzję podejmie dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Takie prawo będzie obowiązywało również kolejne roczniki. We wrześniu 2015 r. obowiązek szkolny obejmie dzieci 7-letnie, urodzone w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2008 r. oraz wszystkie dzieci z rocznika 2009 (6-latki).

Dojrzałość szkolna – czyli co moje dziecko powinno umieć przed pójściem do szkoły? DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA to gotowość do podjęcia przez dziecko zadań i obowiązków jakie stawia przed nim szkoła. Dojrzałość szkolna obejmuje: Dojrzałość emocjonalną Dojrzałość społeczną Rozwój poznawczy i fizyczny Nie zawsze jednak te sfery rozwijają się w sposób harmonijny. Zdarza się, że dzieci o bardzo wysokim poziomie rozwoju intelektualnego nie dają sobie rady z nauką, obowiązkami, nową organizacją pracy itp. Dzieje się tak, ponieważ mimo posiadania szerokiego zasobu wiedzy i umiejętności, np. liczenia, czytania, a nawet pisania, nie osiągnęły jeszcze dojrzałości emocjonalnej. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice zwracali szczególną uwagę na usamodzielnienie dziecka,  budzenie wiary we własne możliwości i na motywację do pracy, a przede wszystkim na pozytywny stosunek dziecka do obowiązków.

Dziecko dojrzałe do nauki szkolnej potrafi: wykonać podstawowe czynności samoobsługowe: samodzielnie zjeść, ubrać się, umyć, zawiązać sznurowadła, zapiąć guziki, zamki, powiedzieć, jak ma imię i nazwisko, ile ma lat, gdzie mieszka, opowiedzieć o pracy rodziców, dobrać w pary przedmioty lub obrazki, klasyfikować je wg określonej zasady, np. owoce, pojazdy, zwierzęta, łączyć zbiory wg określonej cechy, np. wielkość, kolor, wskazać różnice w pozornie takich samych obrazkach, rozpoznać różne dźwięki z otoczenia, głosy zwierząt, narysować rysunek postaci ludzkiej: postać jest kompletna, części ciała są proporcjonalne do całości, części ciała są rozmieszczone właściwie, obchodzić się z przyborami do rysowania, malowania, pisania; nie wychodzić poza linie kolorując obrazek; nazwać to co narysowało, ciąć nożyczkami w linii prostej i krzywej; lepić z plasteliny, wykonać proste ćwiczenia gimnastyczne; uczestniczyć w grupowych zabawach ruchowych, wskazać lewą i prawą stronę swego ciała i osoby stojącej na wprost, liczyć kolejno do 10 ; po przeliczeniu liczmanów powiedzieć, ile ich jest, dokonywać dodawania i odejmowania na konkretach w zakresie 10 prawidłowo wymawiać wszystkie głoski, nazwać głoskę na początku i na końcu wyrazu, różnicować wyrazy o podobnym brzmieniu,

Dziecko dojrzałe do nauki szkolnej potrafi cd.: podzielić zdanie na wyrazy, wyrazy na sylaby, opowiedzieć treść obrazka posługując się mową zdaniową, rozwiązać proste zagadki, uważnie słuchać przez dłuższą chwilę opowiadania, bajki, muzyki, doprowadzić do końca rozpoczętą zabawę, pracę, w trudniejszych sytuacjach zwrócić się o pomoc do osoby dorosłej, zgodnie bawić się z rówieśnikami – współdziałać, czekać na swoją kolej, działać sprawnie; umieć podporządkować się słownym poleceniom, ma dobrą koncentrację uwagi, jest zainteresowane pracą i jej efektami, jest odporne na niepowodzenia, jest wytrwałe przy dłuższym wysiłku, ma dobre tempo pracy, siedmiolatek potrafi nawiązać kontakty z rówieśnikami i dorosłymi, jest wrażliwy na opinię nauczycieli i innych osób dorosłych.

Emocjonalne przygotowanie dziecka do szkoły: • zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa psychicznego i emocjonalnego, • łagodzenie lęku przed szkołą poprzez budowanie pozytywnego obrazu szkoły (m.in. poprzez wizytę w szkole), • wzmacnianie poczucia wartości dziecka.

Zadania przedszkola w zakresie właściwego przygotowania 6-latkow do startu w szkole : Prowadzenie obserwacji pedagogicznych: poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci, dokumentowanie obserwacji. Badanie gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (tzw. diagnoza przedszkolna): Nauczyciel w przedszkolu przy użyciu arkuszów diagnostycznych (badanie wstępne i końcowe) dokonuje oceny podstawowych umiejętności i wiedzy z różnych dziedzin życia, którą powinno posiadać dziecko, zanim rozpocznie naukę w szkole. Wyniki badania w formie opisowej są przekazywane rodzicom do końca kwietnia każdego roku szkolnego. Dla rodziców wynik diagnozy przedszkolnej jest o tyle ważny, że może podpowiedzieć, jak wspierać swe pociechy w ich rozwoju. Ważnym jest, by oceniać dziecko OBIEKTYWNIE i ZGODNIE ZE STANEM FAKTYCZNYM, aby nie narażać dziecka na niepotrzebne stresy czy stany lękowe, które w konsekwencji mogą nawet doprowadzić do powstania fobii szkolnej, jednostki leczonej przez psychologów i uznanej za jedną z najczęstszych i najpoważniejszych przyczyn niepowodzeń szkolnych.

Zadania przedszkola w zakresie przygotowania dzieci do szkoły c.d. : Udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej: rozpoznawanie potrzeb dzieci, planowanie sposobów ich zaspokajania, wspólne ocenianie efektów wdrożonej pomocy, planowanie sposobów wsparcia rodziców oraz współdziałania z instytucjami wspierającymi przedszkole czy szkołę w tym zakresie. Prowadzenie zajęć wychowawczo-dydaktycznych realizujących podstawę programową warunkującą harmonijny rozwój dziecka oraz sukces w szkole. Znajomość podstawy programowej dla klas I-II SP: dostosowanie form i metod pracy do potrzeb dzieci, przygotowanie dzieci do szkoły. Współpraca z rodzicami: informowanie rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci, włączanie rodziców do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci i łagodzenia trudności, zachęcanie rodziców do współdecydowania w sprawach przedszkola, budowanie klimatu zaufania do szkoły.

W związku z tym, co robi nasze przedszkole, aby: jak najlepiej przygotować sześciolatki? pomóc podjąć optymalną decyzję rodzicom?

Prowadzimy rzetelne badania pedagogiczne Już na początku roku szkolnego (IX-X) przeprowadzamy udokumentowane obserwacje pedagogiczne. W ciągu całego roku szkolnego przeprowadzamy jeszcze 2 razy wspomniane obserwacje. W miesiącach IX-X dokonujemy wstępnego badania gotowości szkolnej dzieci, bazując na arkuszu dojrzałości szkolnej wydawnictwa MAC Edukacja. Wyniki są analizowane i na ich podstawie określamy jakie będą nasze kierunki działań w celu indywidualnej pracy dodatkowej z dzieckiem. Informacje o uzyskanych wynikach są przekazywane rodzicom w formie pisemnej bądź ustnej w X-XI. Końcowe badanie gotowości szkolnej przeprowadzamy w miesiącach III-IV, zaś informacje o uzyskanych wynikach przekazujemy rodzicom w formie pisemnej do końca kwietnia.

Organizujemy pomoc psychologiczno-pedagogiczną Wspomagamy i korygujemy nieharmonijny rozwój dziecka poprzez zajęcia specjalistyczne – ścisła współpraca z logopedą, psychologiem, pedagogami, tworzenie zespołów ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Organizujemy indywidualne spotkania specjalistów z rodzicami, w celu ujednolicenia kierunków postępowania terapeutycznego.

Współpracujemy ze szkołami podstawowymi Uczestniczymy w imprezach okolicznościowych organizowanych na terenie szkół, by dzieci mogły oswoić się ze szkołą oraz panującą tam atmosferą. Przygotowujemy dzieci do przekroczenia progu szkolnego bez lęku poprzez organizowanie wiosennej wizyty w szkole, celem zwiedzania budynku szkoły ze szczególnym uwzględnieniem pomieszczeń przydatnych w pierwszych dniach nauki szkolnej oraz zapoznaniem z pracą na lekcji.

Prowadzimy zajęcia wychowawczo-dydaktyczne realizujące podstawę programową Staramy się dbać o różnorodność, atrakcyjność oraz formę zabawową zajęć, aby kształtować u dzieci kompetencje niezbędne do osiągnięcia gotowości szkolnej.

Tworzymy i realizujemy różnorodne projekty edukacyjne: Zabawy z czarodziejskiego kapelusza Misiowy savoir-vivre Bohater Tygodnia Międzynarodowy Program promocji zdrowia psychicznego w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej- przyjaciele Zippiego” Bohater miesiąca-sport to zdrowie

Realizujemy innowację pedagogiczną „Przedszkolak w morzu medialnym” Celem ogólnym jest przygotowanie dziecka do świadomego i krytycznego odbioru przekazów medialnych i przygotowanie go do wykorzystywania mediów jako narzędzi pracy intelektualnej w komunikowaniu i uczeniu się. Prasa Radio

Staramy się dbać o poprawne relacje rodzic –nauczyciel. Staramy się dbać o bieżący kontakt w celu przekazywania zgromadzonych informacji dotyczących zarówno sukcesów, jak i kłopotów dzieci. Zachęcamy do angażowania się i współdecydowania o sprawach przedszkola, by rodzice mogli poczuć się współodpowiedzialni za swoje dziecko, by byli aktywnymi uczestnikami jego rozwoju. Organizujemy zajęcia otwarte (2 razy w roku), aby rodzice mogli zapoznać się z metodyką nauczania oraz dokonać oceny wiadomości i umiejętności swojego dziecka. Organizujemy spotkania dla rodziców podejmujące tematykę specyfiki rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym. Dzięki organizowaniu spotkań ze szkołami dążymy do budowania klimatu zaufania do szkoły.

Nawiązujemy współpracę ze środowiskiem lokalnym W ramach przygotowanych projektów czy planów działań realizujemy różnego rodzaju spotkania z przedstawicielami lokalnych instytucji. Przedszkolaki mają możliwość poznawania specyfiki różnych środowisk, spotkania się z ciekawymi ludźmi, poszerzania swojej wiedzy oraz umiejętności społecznych.

OPRACOWAŁY: Magdalena Supel Sylwia Zoremba Dziękujemy za uwagę! OPRACOWAŁY: Magdalena Supel Sylwia Zoremba