Jak skutecznie rozwijać ruch sprawiedliwego handlu? Fairtrade w Polsce: Jak skutecznie rozwijać ruch sprawiedliwego handlu?

Czym jest sprawiedliwy handel? (Fair Trade) - Współpracuje z marginalizowanymi producentami i pracownikami, dzięki której zyskują oni pewniejszą pozycję na rynku oraz niezależność ekonomiczną - Umożliwia producentom i pracownikom bycie udziałowcami we własnych organizacjach - Aktywnie działa na arenie międzynarodowej aby osiągnąć większą równość w handlu międzynarodowym Do zwolenników i propagatorów sprawiedliwego handlu należy szerokie grono organizacji zajmujących się pomocą rozwojową, społęcznych, religijnych i środowiskowych. FINE (Fairtrade Labelling Organizations International, International Fair Trade Association, Network of European Worldshops oraz European Fair Trade Association): Sprawiedliwy handel jest partnerstwem handlowym opartym na dialogu, przejrzystości i szacunku, które dąży do większej równości w handlu międzynarodowym. Przyczynia się do zrównoważonego rozwoju oferując lepsze warunki handlowe i broniąc praw marginalizowanych producentów i pracowników Globalnego Południa. Organizacje sprawiedliwego handlu, popierane przez konsumentów, są aktywnie zaangażowane we wspieranie  producentów, podnoszenie świadomości w społeczeństwie i prowadzenie kampanii dla zmian w regułach i praktykach na konwencjonalnym rynku międzynarodowym. Dobra ze sprawiedliwego handlu są produkowane i obracane zgodnie z tymi zasadami – tam, gdzie to możliwe weryfikowane przez różne godne zaufania, niezależne systemy. Zorganizowany ruch społeczny oraz podejście rynkowe zmierzające do wzmocnienia pozycji producentów z krajów rozwijających się oraz do promowania zrównoważonego rozwoju

Czym jest Fairtrade? Fairtrade Labelling Organizations Int.: Organizacja parasolowa składająca się członków reprezentujących różne grupy interesów i regiony Łączy konsumentów i producentów z krajów Trzeciego Świata Opracowuje standardy Fairtrade uznawane na całym świecie Wydaje licencje właścicielom marek na stosowanie znaku Fairtrade na produktach konsumpcyjnych Misją FLO jest łączenie konsumentów i producentów z krajów Trzeciego Świata poprzez znak certyfikacyjny FAIRTRADE. Znak ten gwarantuje sprawiedliwe warunki handlowe, umożliwiając w ten sposób marginalizowanym producentom pokonanie ubóstwa, wzmocnienie ich pozycji i kontrolowanie własnej przyszłości. Zarząd FLO [1] jest wybierany przez Inicjatywy Licencjonujące [2] oraz Zgromadzenie Sieci Producenckich [3]. W jego skład wchodzą przedstawiciele Inicjatyw Licencjonujących, organizacji producentów certyfikowanych Fairtrade, dystrybutorów certyfikowanych Fairtrade oraz niezależni eksperci. Zarząd ustanawia Komisję ds. Finansów, Komisję ds. Nominacji oraz Komisję ds. Standardów. Członkami Komisji ds. Standardów są interesariusze FLO oraz niezależni eksperci, których zadaniem jest dopilnowanie, aby wszyscy zaznajomili się z wszelkimi niezbędnymi ekspertyzami i mogli podejmować odpowiedzialne decyzje. Za pośrednictwem Zarządu oraz Komisji producenci są zaangażowani w decyzje dotyczące ustalania cen minimalnych Fairtrade, premii na rzecz społeczności lokalnej oraz innych standardów Fairtrade. [1] Fairtrade Labelling Organizations International jest stowarzyszeniem non-profit, którego członkowie reprezentują różne grupy interesów. [2] Inicjatywy Licencjonujące są krajowymi organizacjami, które promują Fairtrade i wydają przedsiębiorstwom licencje na stosowanie znaku FAIRTRADE na produktach konsumpcyjnych. [3] Sieci Producenckie to stowarzyszenia, do których mogą dobrowolnie przystąpić producenci certyfikowani Fairtrade i które są uznawane przez FLO za struktury reprezentujące rolników i pracowników. Fairtrade koncentruje się na marginalizowanych drobnych rolnikach i pracownikach z krajów rozwijających się. Fairtrade działa po to, aby wzmocnić te grupy i poprawić ich standard życia. FLO szacuje, że 1,5 miliona rolników i pracowników czerpie korzyści z Fairtrade. Wliczając w to ich rodziny szacuje się, że ok. 7,5 miliona ludzi odnosi bezpośrednie korzyści z transakcji Fairtrade. 4

Czym jest Fairtrade? Główne zadania Fairtrade: Współpraca z marginalizowanymi producentami i pracownikami, dzięki której zyskują oni pewniejszą pozycję na rynku oraz niezależność ekonomiczną Ustanawianie uznawanych na całym świecie standardów certyfikacji produktów konsumpcyjnych Ułatwianie i rozwijanie handlu produktami certyfikowanymi Fairtrade Aktywne promowanie potrzeby sprawiedliwości w handlu światowym Celem certyfikacji Fairtrade jest umożliwienie marginalizowanym producentom: - Generowania zrównoważonego dochodu; - Wzmocnienia własnej pozycji, dzięki czemu mogą wspólnie przyczynić się do zmniejszenia ubóstwa, rozwoju rolnictwa ekologicznego i do zrównoważonego rozwoju. FLO ustanawia standardy, które dostarczają konsumentom i dystrybutorom narzędzie do promowania i nagradzania sprawiedliwych praktyk handlowych. Proces ten jest przeprowadzany przy ścisłej współpracy z branżą sprzedawców detalicznych. 5

Struktura systemu Fairtrade Eksporter Importer Przetwórca Właściciel marki Dystrybutorzy Sprzedawcy Producent Organizacja Konsumenci Określenie Standardów FT Licencjonowane użycie znaku Fairtrade FLO-CERT Certyfikacja organizacji producenckich i zaangażowanych w łańcuch dostaw, którzy przetwarzają produkty i/lub są legalnymi właścicielami. Wsparcie Niezależna certyfikacja Marketing i rozwój branży FLO Int. FLO-CERT Ciało Licencjonujące Ciało ds. Marketingu Producenci i wszyscy operatorzy zaangażowani w łańcuch dostaw muszą być certyfikowani!

Czemu warto mieć znak Fairtrade? - Dla konsumenta znak Fairtrade jest wizualną obietnicą wszystkiego tego, z czym wiąże się cały system sprawiedliwego handlu: od producentów do operatorów (importerzy/eksporterzy) - Znak Fairtrade umożliwia konsumentom łatwą identyfikację produktów, które spełniają standardy Fairtrade - Znak Fairtrade gwarantuje konsumentom, że standardy te zostały poświadczone przez niezależną organizację (FLO-CERT)

Co reprezentuje ten znak? Standardy Fairtrade są zgodne z Kodeksem Dobrych Praktyk Tworzenia Standardów Społecznych i Środowiskowych organizacji ISEAL są opracowywane i nadzorowane przez Komisję ds. Standardów FLO w jej skład wchodzą organizacje członkowskie, organizacje producenckie, dystrybutorzy i niezależni eksperci dostarczają konsumentom i dystrybutorom instrumentów do promowania i nagradzania uczciwych praktyk handlowych obok wymogów minimalnych określają wymogi rozwoju w zakresie wzmocnienia pozycji marginalizowanych producentów z Trzeciego Świata praktyk handlowych warunków socjalnych standardów środowiskowych Standardy FLO opierają się na następujących kryteriach: Wzmocnienie pozycji marginalizowanych producentów: W przypadku drobnych właścicieli cel ten zostaje osiągnięty poprzez powołanie i wzmocnienie demokratycznej, transparentnej, kolektywnej organizacji (spółdzielni), która może być konkurencyjna na rynku i która decyduje o sposobie wykorzystania funduszy z premii na rzecz społeczności lokalnej. W przypadku pracowników powołany zostaje Związek Celowy pracowników i przedstawicieli kierownictwa, który decyduje o sposobie wykorzystania funduszy z premii na rzecz społeczności lokalnej i zarządza nimi. Ponadto, kładziony jest nacisk na wolność zrzeszania się i prawa do przystępowania do niezależnych związków zawodowych. Praktyki handlowe: co najmniej minimalne ceny za zbiory (pokrywające koszty zrównoważonej produkcji); długoterminowe umowy; kredyt w razie potrzeby itd. Warunki socjalne: brak przymusowej pracy, dyskryminacji; wolność zrzeszania się i negocjacje dotyczące umowy zbiorowej; bhp, itp. Zrównoważony rozwój / standardy środowiskowe: stopniowe ograniczanie środków chemicznych stosowanych w rolnictwie; zarządzanie odpadami, glebą i wodą; zapobieganie pożarom w celu ratowania przyrody; zakaz stosowania GMO, itp. 8

Co reprezentuje ten znak? Certyfikacja przez FLO-CERT organizacja posiada certyfikat ISO-65 gwarantuje, że producenci i pośrednicy spełniają standardy Fairtrade gwarantuje, że producenci inwestują pieniądze otrzymane w ramach Fairtrade w swój rozwój Cena minimalna (Fairtrade Minimal Price) Premia na rzecz społeczności lokalnej (Fairtrade Premium) producenci i wszyscy pośrednicy na każdym etapie łańcucha dostaw muszą być certyfikowani wniosek audyt zgodność certyfikacja Jak to działa? Producenci i wszyscy operatorzy na każdym etapie łańcucha dostaw muszą być certyfikowani. Operator składa wniosek o certyfikację dostarczając szczegółowych informacji wymaganych przez FLO-CERT. Audytor FLO-CERT wizytuje miejsca produkcji i biura producentów. Audytor ocenia zgodność ze standardami Fairtrade. W razie potrzeby operator jest proszony o podjęcie dodatkowych kroków, dzięki którym standardy zostaną spełnione. FLO-CERT opracowuje raport zawierający szczegóły podjętych kroków. Jeśli operator dowiedzie, że spełnia wszystkie wymagane kryteria, uzyskuje certyfikat. Kryteria są inne dla plantacji z jednym rodzajem upraw, a inne dla tych, których uprawy są zdywersyfikowane, inne dla organizacji zrzeszających drobnych rolników pierwszej klasy i inne dla organizacji drugiej i trzeciej klasy. Są także dodatkowe kryteria dotyczące konkretnych produktów. Certyfikat jest ważny przez trzy lata. Okres kontroli Co trzy lata przeprowadzane są audyty u producentów, a co roku wizyty kontrolne. Importerzy/ eksporterzy/ przetwórcy są audytowani przynajmniej raz na trzy lata, lub częściej, w zależności od stopnia ryzyka. U każdego operatora na każdym etapie łańcucha dostaw przeprowadzane są coroczne audyty, łącznie z audytami socjalnymi przeprowadzanymi wśród operatorów i podwykonawców w łańcuchu dostaw produktów bawełnianych. Kryteria wymagane do certyfikacji Na standardy składają się „Minimalne wymogi” oraz „Wymogi rozwoju” Aby producent uzyskał certyfikat, musi spełnić wszystkie „Minimalne wymogi”. „Wymogi rozwoju” dotyczą regularnych ulepszeń jakie producenci powinni wprowadzać ze względu na to, że coraz dłużej są częścią systemu Fairtrade i w coraz większym stopniu czerpią z korzyści jakie przynosi. 9

Jak można stosować ten znak? Na produktach konsumpcyjnych Do promocji Fairtrade Jedynie za pisemną zgodą właściciela znaku towarowego lub autoryzowanego agenta udzielającego licencji. 10

Fairtrade w Niemczech: Przykłady z TransFair Germany

Fairtrade w Niemczech TransFair – istnieje od 1992 r. jako niezależna NGO 36 organizacji członkowskich: głównie zajmujących się tematyką rozwojową i powiązanych z Kościołem, Unicef, Konrad Adenauer Foundation a także organizacje ekologiczne, konsumenckie i polityczne. 110 licencjobiorców Kanały sprzedaży: sprzedaż art. spożywczych (30.000 supermarketów i dyskontów), sklepy ze zdrową żywnością, sprzedaż zewnętrzna (np. linie lotnicze, stołówki itp.) Wielkość sprzedaży certyfikowanych produktów w 2007r. – około 142 mln € Wzrost w 2007r. – około 33% Rozpoznawalność znaku Fairtrade: 42% Ok. 4 milionów stałych klientów Fairtrade i ok. 12 milionów okazyjnych klientów Fairtrade

Produkty i wielkość sprzedaży 2007 - wzrost w porównaniu z 2006 2007 - sprzedaż 2007 - udział produktów ekologicznych Banany 39% 13 600 ton 100% Kwiaty 107% 19,7 mln łodyg _ Kawa 10% 4 350 ton 63% Herbata 21% 198 ton 76% Sok 23% 2 520 litrów 9% Ryż 79% 304 ton 91% Czekolada 25% 941 ton Wino 36% 323 litry 58% Ubrania nowy produkt 34 000 sztuk 13

Licencjobiorcy i ich produkty 1992-2007 Początki działalności w 1992 r. to 10 licencjobiorców / dzisiaj jest ich ponad 110 Pierwsze produkty: kawa, herbata (1994) kakao i cukier (1995) miód (1997) banany (1998/2004) sok pomarańczowy (1999) wino i banany (2004) róże, herbatniki i ryż (2006) Główne produkty: kawa, banany, kwiaty Dzięki Fairtrade firmy mogą rozszerzyć zakres swoich usług

Profil licencjobiorcy: J.J. Darboven Wielopokoleniowa, rodzinna firma w branży kawowej Linia produktów Café Intención (hiszp.: dobre intencje) sprzedawana w kraju i zagranicą Klienci: Sieci cukiernicze Hotele: minimum 5-cio gwiazdkowe, m.in. Four Seasons Linie lotnicze: Air Berlin Uniwersytety: liczne uznane uniwersytety na terenie Niemiec Ostatni event w 2008r.: sprzedaż wyłącznie kawy Fairtrade podczas wszystkich meczów piłki nożnej w kraju – przy współpracy z drużyną Hamburger SV, jako symbol fair play!

Profil licencjobiorcy: Tchibo Sprzedaż zewnętrzna TCHIBO: gama produktów „VISTA” Szczegółowe informacje w punktach sprzedaży Ścisła współpraca z TransFair przy opracowywaniu wszystkich materiałów Skoordynowane wprowadzenie produktu na rynek niemiecki latem 2007r. Klienci: Compass/Eurest; Deutsche Bank, Studentenwerke, sprzedawany już także w UK TCHIBO Espresso Hausröstung Główne założenie sklepów: Kawy można najpierw spróbować, a potem ją kupić Wprowadzenie na rynek: październik 2008, podobne przedsięwzięcia planowane także w innych krajach europejskich Pierwszy kontakt konsumentów kawy Tchibo z etykietą Fairtrade Intensywne działania reklamowe (opracowane wspólnie z TransFair) w sklepach i poza nimi oraz na stronie internetowej

Profil licencjobiorcy: Omniflora Omniflora dostarcza „Fairfleurs“ (kwiaty sprawiedliwego handlu) do sklepów REWE oraz Kaiser‘s Tengelmann

Profil licencjobiorcy: Port International Port International Organics Gmbh Firma rodzinna od pięciu pokoleń Licencja Fairtrade od 1998 Stworzenie marki „Fairnando“ Dostawy do czołowych sklepów w Niemczech: EDEKA, Kaiser‘s Tengelmann, LIDL

Profil licencjobiorcy: LIDL LIDL - marka Fairglobe Dystrybucja na terenie całego kraju Marka zaprojektowana przy ścisłej współpracy z TransFair Wprowadzenie 8 produktów z gamy w 2006r. Nieustanne rozszerzanie gamy produktów „Fairglobe“ Ścisła współpraca z TransFair przy opracowywaniu wszelkich materiałów promocyjnych Regularne reklamy w prasie krajowej i regionalnej Uczestnictwo w dorocznej kampanii „Faire Woche” (Tydzień sprawiedliwego handlu)

Kanały sprzedaży produktów Fairtrade w Niemczech W 1992 r. znak „TransFair“ umożliwia dokonanie przełomu w sprzedaży produktów Fairtrade, które stają się dostępne w sprzedaży detalicznej Produkty ze znakiem Fairtrade są obecne w niemal 30.000 sklepów: Supermarkety: REWE, Kaiser‘s Tengelmann, Dohle, EDEKA Hipermarkety: Kaufland, real, Toom Dyskonty: LIDL, ALDI, Penny, Netto C & C: Handelshof, METRO, Fegro Domy towarowe: Kaufhof, Karstadt, KaDeWe Sieci i sklepy ze zdrową żywnością: Denn‘s Bio, Basic, franczyze Sklepy Świata Sprzedaż hurtowa, sprzedaż zewnętrzna, stołówki, gastronomia, kawiarnie Instytucje publiczne, administracja miejska

Promocja sprzedaży Reklamy Degustacja i promocja także dzięki pomocy wolontariuszy Wsparcie VIPów 21

Klucze do sukcesu Fairtrade w Niemczech Smaczne produkty wysokiej jakości Sprawna dystrybucja Aktywni średniej wielkości licencjobiorcy / Współpraca z właścicielami marek Atrakcyjne opakowania Wsparcie ze strony polityków (prezydent, kanclerz, ministrowie, burmistrzowie …) jak również innych znanych osób w Niemczech Działania PR: rocznie średnio 3000 artykułów w prasie (informacje na temat producentów, korzyści płynących z Fairtrade itp.) Wsparcie społeczności i wolontariuszy 22

Fairtrade w Wielkiej Brytanii: Przykłady z Fairtrade Foundation UK

Promocja Fairtrade – przykłady z Fairtrade Foundation W Wielkiej Brytanii w 2007 r. wysokość sprzedaży produktów Fairtrade wyniosła niemal £500.000, przy czym 70% społeczeństwa brytyjskiego rozpoznaje teraz znak FAIRTRADE. Wielka Brytania jest obecnie najbardziej dynamicznym rynkiem Fairtrade z największą liczbą produktów i linii produkcyjnych. Do wzrostu obrotów i zwiększonej rozpoznawalności przyczyniły się niezliczone kampanie przeprowadzane w społecznościach lokalnych, których naczelnym zadaniem jest wyjaśnianie czym jest Fairtrade. The Fairtrade Foundation wspiera, promuje i zaopatruje w materiały informacyjne wszelkie tego typu lokalne, ochotnicze działania poprzez zastosowanie kilku programów/kampanii. Miasta Fairtrade Uczelnie Wyższe Fairtrade Szkoły Fairtrade oraz Grupy Wyznaniowe Fairtrade (kościoły, synagogi i meczety) Każdy z tych programów wiąże się z osiąganiem celi ustanowionych przez Fairtrade Foundation. Konkretny tytuł jest przyznawany grupom, którym udaje się osiągnąć wszystkie cele, które oprócz zwiększania sprzedaży i wykorzystania produktów Fairtrade – w domu, w szkole, w pracy, w mieście, na uczelni, w ratuszach itp. - prowadzą do lepszego zrozumienia i poparcia Fairtrade. Obok bieżącej działalności promocyjnej i upowszechniającej Fairtrade prowadzonej przez lokalne grupy, Fairtrade Foundation koordynuje imprezę o nazwie Fairtrade Fortnight – doroczną dwutygodniową imprezę promocyjną organizowaną na przełomie lutego i marca. Celem tej imprezy jest zwiększenie rangi Fairtrade w danym kraju. Fairtrade Fortnight łączy lokalnych kampanierów, wolontariuszy, organizacje członkowskie, partnerów handlowych i prasę zwiększając w ten sposób swój zasięg w społeczeństwie i podkreślając istniejący już stopień poparcia dla Fairtrade. 24

Miasta Fairtrade W 2000r. Garstang, małe miasteczko handlowe w północno-zachodniej Anglii, zadeklarowało się jako pierwsze Miasto Fairtrade na świecie. Obecnie w Wielkiej Brytanii jest ponad 400 Miast Fairtrade a program obejmuje Miasto Fairtrade, Metropolię Fairtrade (Londyn, Birmingham, Liverpool, Edinburgh, Cardiff itp.), Hrabstwa Fairtrade, Wioski Fairtrade, Dzielnice Fairtrade, Wyspę Fairtrade i Strefy Fairtrade. Kampanie promujące Miasto Fairtrade są obecnie prowadzone w 16 krajach, m.in. we Francji, w Belgii, Hiszpanii, we Włoszech, w Irlandii, USA, Australii, Kanadzie i Szwecji. Aktualnie dużym zainteresowaniem cieszy się koncepcja „Miasteczek Fairtrade na Południu”, która będzie analizowana podczas Międzynarodowej Konferencji Miast Fairtrade, która odbędzie się w Lyonie w dniach 6-7 lutego 2009r. Konferencja będzie jednym z finalnych rezultatów trzyletniego projektu finansowanego przez Unię Europejską – Miasta Fairtrade w Europie. Ten wykres pokazuje zarówno wzrost liczby Miast Fairtrade jak i związany z tym wzrost sprzedaży produktów Fairtrade w Wielkiej Brytanii.

Pięć Celów Miasta Fairtrade Rada miasta przyjmuje uchwałę popierającą Fairtrade Produkty Fairtrade dostępne są w miejscowych sklepach i kawiarniach (wymagana ilość uzależniona jest od liczby ludności) Różne instytucje w mieście (oświatowe, wyznaniowe, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa) wspierają Fairtrade i wykorzystują produkty Fairtrade Organizowane imprezy oraz lokalne media promują Fairtrade i pomagają go zrozumieć. Powołana zostaje Grupa Sterująca do propagowania Fairtrade wśród mieszkańców Cele określone w programie mają zapewnić, że wszyscy w okolicy są zachęcani do angażowania się w Fairtrade i demonstrują swoje poparcie dla tego ruchu wybierając produkty ze znakiem FAIRTRADE, a także zachęcają swoich przyjaciół, sąsiadów, kolegów z pracy i współpracowników, by zrobili to samo. Powstają lokalne grupy wolontariuszy (często zakładane przez ludzi związanych z kościołem lub organizacjami pozarządowymi), które reprezentują przekrój społeczeństwa. Grupy te koordynują działania, imprezy i wywierają wpływ na inne osoby, aby osiągnąć pięć celów. Kiedy pięć celów zostaje osiągniętych, grupy przedkładają Fairtrade Foundation wniosek, który jest oceniany przez wolontariuszy i akceptowany lub nie przez Kierownika ds. Kampanii i Koordynatora Miast Fairtrade. Jeśli wniosek zostaje przyjęty, miasto jest umieszczane na liście Miast Fairtrade znajdującej się na naszej stronie i otrzymuje certyfikat – przyznany mieszkańcom. Wszystkie Miasta Fairtrade są zobowiązane do odnawiania swojego statusu (rok po pierwszym zgłoszeniu i co dwa lata po tym okresie) poprzez dostarczenie informacji na temat postępu jaki został poczyniony w ramach każdego z pięciu celów.

Materiały i wsparcie dla Miast Fairtrade Podręcznik Strona internetowa Szkolenia Fora internetowe Personel Kierownik kampanii na rzecz Miast Fairtrade (cały etat) Koordynator ds. Miast Fairtrade (część etatu) Podręcznik dla Miasta Fairtrade Zawiera szczegóły dotyczące wymogów w ramach każdego z pięciu celów i daje wskazówki i propozycje efektywnych działań dotyczących Fairtrade oraz zachęcania większej liczby osób, grup, branż i organizacji do zaangażowania – zawiera także linki do innych źródeł informacji, organizacji członkowskich Fairtrade Foundation (Oxfam, Christian Aid, CAFOD, World Development Movement). Nowy podręcznik (dostępny pod koniec listopada 2009r.) będzie można zamówić w formie wydruku oraz ściągnąć ze strony internetowej. Strona internetowa Strona Miasta Fairtrade Wprowadzenie do pięciu celów Formularze aplikacyjne oraz prolongacyjne Wykaz Miast Fairtrade oraz grup starających się o przyznanie statusu Miasta Fairtrade Materiały i źródła informacji dotyczące poszczególnych celów, np. ulotka wyjaśniająca dlaczego sklep/kawiarnia powinna sprzedawać produkty Fairtrade, informacje na temat przetargów na produkty Fairtrade dla sektora publicznego (władze lokalne). Strona Fairtrade Foundation Najczęściej zadawane pytania (o sprawiedliwy handel, FLO, znak FAIRTRADE) Profile producentów i studia przypadku Informacje na temat produktów Fairtrade i tego, gdzie je można dostać Zdjęcia i krótkie filmy do pobrania Szkolenia Coroczne „dni kampanii” które aktualizują wiedzę wolontariuszy na temat tego, co dzieje się w Fairtrade Foundation, stanowią okazję do tworzenia sieci i oferują warsztaty, które pomagają wolontariuszom w prowadzeniu ich lokalnych kampanii (szkolenie w zakresie mediów, początki, współpraca ze szkołami itp.) Forum internetowe Grupa yahoo założona w 2001r. wykorzystywana przez kampanierów, działaczy i wolontariuszy do wymiany poglądów i zadawania pytań. Bardzo popularna! groups.yahoo.com/group/FairtradeTown Personel Wnioski zagraniczne oraz procedury prolongacyjne Przygotowywanie i projektowanie materiałów pomocniczych Odpowiadanie na pytania i wspieranie Opracowywanie regionalnych sieci pomiędzy grupami Miast Fairtrade Uczestnictwo w ?????? Informowanie sieci kampanierów o tym, co dzieje się w Fairtrade Foundation (e-newsletter)

Wykorzystanie znaku FAIRTRADE na materiałach promocyjnych Ścisłe wytyczne dotyczące stosowania znaku Tytuł Miasta Fairtrade („New Fairtrade Town Identity”) przyznawany po osiągnięciu pięciu celów Znak FAIRTRADE może być stosowany na materiałach promocyjnych pod warunkiem, że przestrzegane są wytyczne zawarte w Manualu dotyczącym używania znaku FAIRTRADE na materiałach promocyjnych. Znaku nie można w żaden sposób zmienić czy przerobić Na etykiecie zawsze musi znajdować się dodatkowa informacja na temat znaku, który jest oznaczeniem produktu certyfikowanego (Proszę poszukać produktów z tym znakiem) Znak nie może być wykorzystywany ani kojarzony z produktami niecertyfikowanymi Fairtrade Wszelkie materiały promocyjne wykorzystujące znak MUSZĄ być dostarczone do zatwierdzenia przez grupę ds. projektów graficznych w Fairtrade Foundation. Znak Miasta Fairtrade jest przyznawany wszystkim miastom, które otrzymają status Fairtrade. Projekty graficzne z wykorzystaniem znaku Miasta Fairtrade nie muszą być przedstawiane Fairtrade Foundation do zatwierdzenia, ale MUSZĄ przestrzegać wytycznych ustalonych dla wykorzystywania tego znaku: Znaku tego nie można w żaden sposób zmienić czy przerobić Znak ten może być wykorzystywany jedynie w ramach kampanii promującej Fairtrade i produkty Fairtrade.

Fairtrade Fortnight – dwutygodniowa impreza promująca Fairtrade Doroczna kampania promocyjna angażująca wszystkich zainteresowanych: Organizacje członkowskie (Christian Aid, Oxfam, Banan Link) Partnerów handlowych (licencjobiorców i sprzedawców) Kampanierów (Miasta Fairtrade, Uniwersyty Fairtrade oraz innych zwolenników) Producenci krajowi Media Do głównych atrakcji w roku 2008 można zaliczyć: Wycieczkę autokarową po 8 miastach na terenie Wielkiej Brytanii 12.000 lokalnych imprez zorganizowanych przez wolontariuszy – pokazy mody, degustacje wina, poranki przy kawie Producenci wystąpili gościnnie na 70 imprezach Podpisano 7.000 kartek promujących sprawiedliwe zasady handlu i wysłano je do premiera Gordona Browna 24 nowe Miasta Fairtrade Ponad 5.000 wzmianek w mediach (prasa, radio i telewizja, regionalne i krajowe) Zdjęcia przedstawiają Gideon Gilbert, plantator bananów z St Lucia, w popularnym programie telewizyjnym Ready Steady Cook Promocja Fairtrade na dworcach kolejowych Kobieta Fairtrade – pracownica Oxfam, która przez dwa tygodnie jadła wyłącznie produkty Fairtrade (promowana przez Oxfam, Face Book i You Tube) Wycieczka autokarowa Choose Fairtrade (Wybierz Fairtrade) Impreza na South Bank, w której uczestniczyło ponad 8.000 ludzi Makandianfing Keita, plantatorka bawełny z Mali na stoisku w sklepie M&S (wiodący sprzedawca)

Materiały promocyjne Dla dystrybutorów: wytyczne dotyczące punktów sprzedaży detalicznej, ulotka/plakat z wykazem sprzedawanych produktów, newsletter, komunikat handlowy Dla kampanierów: opakowanie okolicznościowe (9250 rozdanych), ulotka, zasady postępowania, wytyczne dla kościołów, wytyczne dla synagog, quiz internetowy, towary promocyjne, newsletter, karty „Stock it!”(„sprzedawajcie to!”), szarfa, banner Dla wszystkich: ogólna ulotka informacyjna (611 tys.), plakaty (14 tys.), plakietki (12 tys.), flagi (2 tys.) New for 2009 is a Fairtrade Fortnight Commercial Briefing with ideas and key messages for licensees and retailers to use in their own Fairtrade Fortnight strategy

Sprzedaż podczas Fairtrade Fortnight 31

Fairtrade Fortnight 2009 32

Materiały na 2009 r. Motyw wizualny jest prosty – jego zadaniem jest opowiedzieć historię Fairtrade (produktów, ludzi i planety) oraz wywołać silne wrażenie za pomocą słów i obrazów. Hasło reklamowe ‘Make it Happen – Choose Fairtrade’ (“Wprowadź to w życie – Wybierz Fairtrade”) bazuje na sloganie z lat 2007 i 2008 ‘Change Today, Choose Fairtrade’ („Wprowadź zmiany dzisiaj, Wybierz Fairtrade”), ale kładzie większy nacisk na to, że jest to pilna potrzeba (teraz bardziej niż kiedykolwiek) i lepiej wyraża rozmiar naszych ambicji i wizji przedstawionych w naszej strategii "Tipping the Balance’ (2008 – 2012).

Jak uzyskać zgodę na wykorzystanie znaku Fairtrade w Polsce? 34

Umowa licencyjna Na produktach konsumpcyjnych (właściciel marki) Uzyskanie licencji W celu uzyskania informacji dotyczących procesu przyznawania licencji wraz z objaśnieniem związanych z tym opłat, napisz na adres license@fairtrade.net Wypełnij i odeślij kwestionariusz licencyjny Produkt(y), łańcuch dostaw, obszar zbytu, przewidywane obroty. Każdy etap łańcucha dostaw musi być certyfikowany! Na adres cm@fairtrade.net wyślij projekt graficzny opakowania do zatwierdzenia Podpisz i odeślij umowę OPŁATY LICENCYJNE: Licencjobiorcy uiszczają opłatę za używanie znaku Fairtrade, która jest wyliczana w raportach kwartalnych i należy ją uiścić po otrzymaniu raportu. Opłaty są nakładane na ostatnim etapie dostawy hurtowej, więc opłata licencyjna jest ustalana na podstawie średniej ceny płaconej przez sprzedawcę (np. kawiarnię). W przypadku braku krajowej Inicjatywy Licencjonującej, która oferuje wiele usług, w tym informacje o marce i marketing, opłata licencyjna wynosi 1% od sprzedaży netto. RAPORTY SPRZEDAŻY: Licencjobiorca jest zobowiązany do przesyłania raportów ze swojej sprzedaży do detalistów, na podstawie których będzie ustalana opłata kwartalna. Licencjobiorca otrzyma prosty do wypełnienia formularz. OPŁATY AUDYTOWE: FLO International może zażądać przeprowadzenia audytu licencjobiorcy przez strukturę audytującą handel FLO-CERT. Opłata licencyjna będzie ustalana od inspekcji 35

Umowa na użycie znaku Do promocji Fairtrade Sprzedawcy Kampanierzy Inni Media Sklepy Świata Operatorzy Fairtrade 36

Umowa na użycie znaku Do promocji Fairtrade Prześlij szczegóły swojej prośby na adres cm@fairtrade.net Przeczytaj otrzymany manual znaku certyfikacji Fairtrade Prześlij swój projekt graficzny na adres cm@fairtrade.net Podpisz i odeślij umowę na wykorzystanie znaku Fairtrade Drogą internetową otrzymasz wysokiej rozdzielczości znak Fairtrade Uwaga: nie wolno stosować znaku FAIRTRADE bez umowy podpisanej z FLO. Wykorzystanie znaku bez wyraźnej zgody FLO e.V. jest uważane za naruszenie praw znaku towarowego i będzie tak traktowane. 37

Kolejne etapy rozwoju Fairtrade w Polsce Proponowany model działania: - Lokalna struktura prowadząca marketing i wspierająca rozwój branży: Opracować propozycję struktury, która byłaby uprawniona do działania w tym zakresie W jaki sposób zostanie utworzona? Jak będzie funkcjonowała? Uzgodnić datę w 2009 r. aby przedyskutować i sformułować umowę Zorganizować forum marketingowe, aby zaangażować istniejących i potencjalnych zainteresowanych Miejscowe ciało powinno być odpowiedzialne za: 1. Monitoring znaku Fairtrade 2. Rozpowszechnianie informacji/edukowanie zainteresowanych 3. Rozwój branży/informowanie stron zaangażowanych w proces certyfikacji & licencjonowania I kontakrowanie z FLO-CERT lub FLO jeśli zajdzie potrzeba 4. Aktualne wiadomości nt. rynku sprawiedliwego handlu 5. Uczestnictwo w targach detalistów I innych eventach, które są okazją do promocji 6. Fundraising Klucze do sukcesu: - Stała współpraca z ruchami oddolnymi I zaangażowanymi NGO - Zewnętrzny partnerzy, którzy mogliby uzupełniać finansowe wsparcie Fairtrade - Uczestnictwo w posiedzeniach FLO dot. Marketingu/komunikacji I wykorzystania znaku