Bezpieczny Senior Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej Poznań, Al. Marcinkowskiego 3 tel. 61 850-73-43, 850-73-39, 850-73-47, 850-73-37 www.poznan.wiih.gov.pl sekretariat@poznan.wiih.gov.pl

MATERIAŁ INFORMACYJNY przeznaczony dla seniorów, dotyczący niebezpieczeństw związanych z zawieraniem przez nich umów na różnego rodzaju prezentacjach.   Celem jest zapewnienie bezpieczeństwa w sferze handlu starszym mieszkańcom Wielkopolski.

W ostatnim czasie wzrosła liczba skarg konsumenckich, napisanych głównie przez osoby starsze, na handlowców prowadzących sprzedaż towarów na pokazach, to jest: w lokalach przedsiębiorstw handlowych, poza lokalami przedsiębiorstw, np. w sanatoriach, hotelach, wycieczkach i pielgrzymkach, podczas imprez połączonych np. z występami znanych artystów bądź w domu konsumenta.

Część starszych osób uniknęłaby kłopotów, gdyby lepiej znała swoje uprawnienia i odpowiednio z nich skorzystała, tym bardziej, że na wspomnianych pokazach stosowane są przez prezenterów różne metody i zabiegi socjotechniczne, zmierzające do nakłonienia osób starszych do podjęcia decyzji o zakupie oferowanych produktów.

W przypadku zaproszenia na specjalny pokaz, jak się później okazuje połączony z ofertą sprzedaży nieznanych dotąd produktów, ważna jest przede wszystkim wiedza. Wynika ona z regulacji prawnych zawartych w przepisach Ustawy z dnia 2 marca 2000 roku o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny /tekst jednolity w Dzienniku Ustaw z 2012 roku, pozycja 1225, ze zm.

UWAGA!!! Umowy kupna - sprzedaży zawierane z konsumentami podczas prezentacji w lokalu przedsiębiorstwa nie dopuszczają możliwości odstąpienia od tych umów w terminie 10 dni od ich zawarcia!   Natomiast umowy kupna-sprzedaży zawierane z konsumentami podczas prezentacji poza lokalem przedsiębiorstwa dopuszczają możliwość odstąpienia od tych umów w terminie 10 dni od ich zawarcia!

Ważne jest zatem by przed pokazem ustalić, czy pokaz odbędzie się w lokalu przedsiębiorstwa oferującego wyroby, czy poza lokalem.   W razie wątpliwości w powyższym zakresie warto zwrócić się do prezentera na spotkaniu o wyjaśnienie tej kwestii. Ma ona bowiem decydujące znaczenie w zakresie praw konsumenta w przypadku ewentualnego zawarcia umowy bez głębszego zastanowienia.

Seniorze! Po pokazie, prezentacji wyrobu zastanów się i przemyśl: czy zachwalany wyrób jest Tobie niezbędnie potrzebny? czy ewentualny zakup wyrobu nie spowoduje w sposób istotny uszczuplenia Twojego budżetu? czy ewentualny zakup na raty jest rzeczywiście dla Ciebie taką dogodnością? Pamiętaj o odsetkach i innych kosztach związanych z zakupem na raty! czy ewentualny zakup wyrobu z zamiarem przeznaczenia go jako prezent będzie satysfakcjonował obdarowanego? czy ewentualny zakup nie wymagałby wcześniejszej konsultacji z lekarzem prowadzącym w przypadku wyrobu medycznego? czy przypadkiem tylko przekonywująca argumentacja prezentera nie wpływa na podjęcie decyzji o zakupie, a nie rzeczywiste potrzeby?

Po podjęciu decyzji o zakupie wyrobu nie podpisuj żadnych dokumentów bez ich przeczytania z należytym zrozumieniem. Pamiętaj! Nikt nie ma prawa, z jakiegokolwiek powodu, zmusić Cię do podpisania umowy kupna-sprzedaży bez zrozumienia jej postanowień. Jeżeli masz wątpliwości zwróć się o poradę do członków rodziny. Możliwa jest również konsultacja osobista, lub uzyskana drogą telefoniczną, w najbliższym inspektoracie Inspekcji Handlowej, lub u miejskiego czy powiatowego rzecznika konsumentów (adresy w załączniku).

Pamiętaj! Przy podpisaniu umowy poza lokalem przedsiębiorstwa masz jeszcze czas na jej przemyślenie w ciągu 10 dni i ewentualne odstąpienie od tej umowy . Gdy zawarłeś umowę w lokalu już tej szansy nie masz. W razie wątpliwości jak najszybciej skonsultuj się z członkami rodziny lub z Inspekcją Handlową, rzecznikiem konsumentów - informując o zawartej umowie.

Pamiętaj! Argumentem dla odstąpienia od umowy po upływie 10 dni od jej podpisania nie będzie dla przedsiębiorcy sprzedającego wyrób/produkt: wiek nabywcy, powoływanie się na podpisanie umowy bez jej przeczytania np. z powodu braku okularów, błędne zrozumienie czy zinterpretowanie zapisanych postanowień umowy, stan zdrowia i sytuacja materialna.

Przedsiębiorca lub jego przedstawiciel, np Przedsiębiorca lub jego przedstawiciel, np. prezenter, jest zobowiązany przy prowadzeniu sprzedaży poza lokalem, do następujących działań: okazania dokumentu potwierdzającego prowadzenie przez firmę działalności gospodarczej, okazania dowodu tożsamości albo pełnomocnictwa, w przypadku działania w imieniu przedsiębiorcy, podania w czasie prezentacji wszystkich istotnych warunków proponowanej umowy kupna-sprzedaży a także dotyczących ewentualnego kredytu, następny slajd

przedłożenia konsumentowi właściwych umów do zapoznania się z nimi i podpisania, poinformowania konsumenta na piśmie o jego prawie do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bez podania przyczyn w ciągu 10 dni i wręczenia mu formularza takiego odstąpienia oraz kopii podpisanych dokumentów, udostępnienia, na wniosek konsumenta, oferowanych (prezentowanych) towarów w celu ich obejrzenia i sprawdzenia.

Pamiętaj! Po podpisaniu umowy konsument powinien otrzymać: kopię zawartej umowy lub umów, informację na piśmie o prawie odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży w ciągu 10 dni, wzór oświadczenia o odstąpieniu z podaną nazwą i siedzibą firmy.

Prawo do odstąpienia od umowy. Uprawnienie do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni liczonym od jej zawarcia jest bezwarunkowe, tzn. nie trzeba podawać przyczyn odstąpienia. W przypadku, gdyby konsument przy zawarciu umowy nie otrzymał na piśmie informacji o prawie do odstąpienia w terminie 10 dni, uprawnienie to z mocy ustawy ulega przedłużeniu do 3 miesięcy.

Uwaga! Otrzymany wyrób, który będzie przedmiotem zwrotu w przypadku skutecznego odstąpienia od umowy, nie może nosić śladów użytkowania. Jeżeli po zakupie dokonanym poza lokalem przedsiębiorstwa rozważamy, czy zatrzymać produkt, czy też go zwrócić, lepiej nie używać tego towaru. Dopuszczalne jest zatem jedynie: obejrzenie zakupionego sprzętu, sprawdzenie jego kompletności i działania zapoznanie się z dołączonymi dokumentami. W tym zakresie kupujący ma podobne uprawnienia, jak przy sprzedaży w sklepie tradycyjnym.

Dla skuteczności odstąpienia od umowy zaleca się, by stosowne oświadczenie, na piśmie, przesłać do przedsiębiorcy listem poleconym za potwierdzeniem odbioru (dla celów dowodowych). Dla zachowania tego terminu decydujący jest moment przekazania listu urzędowi pocztowemu do wysłania (przed upływem ostatniego dnia 10-dniowego terminu, przed godziną 24.00), a nie moment otrzymania korespondencji przez adresata.

Uwaga! Nie należy wkładać pisma o odstąpieniu od umowy do paczki ze zwracanym towarem. Jeżeli sprzedawca nie odbierze takiej paczki, to umieszczone w niej oświadczenie o odstąpieniu również nie zostanie doręczone, czyli nie spowoduje ono skutków prawnych. Należy więc wysłać list odrębnie od paczki z towarami. Również odstąpienie od umowy, sygnalizowane wyłącznie telefonicznie lub e-mailem, nie wywołuje oczekiwanych skutków.

Zwrot towaru. Konsument, po odstąpieniu od umowy w ramach 10-dniowego terminu, powinien dokonać zwrotu zakupionego towaru niezwłocznie a najpóźniej w ciągu 14 dni. Koszty zwrotu ponosi konsument. Jeżeli konsument dokonał przedpłaty a̛ konto zawartej umowy, w razie skutecznego odstąpienia należą się od niej odsetki ustawowe liczone od daty dokonania przedpłaty.

O poradę oraz pomoc w formie mediacyjnej można zwrócić się do właściwego terenowo wojewódzkiego inspektoratu Inspekcji Handlowej. Inspekcja Handlowa prowadzi również kontrole przedsiębiorców. Także miejscy lub powiatowi rzecznicy konsumentów pomagają konsumentom przy dochodzeniu ich praw, np. na drodze sądowej. Bliższe dane kontaktowe dotyczące jednostek Inspekcji Handlowej oraz rzeczników konsumentów łatwo znaleźć w Internecie, np. zbiorczy wykaz na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (www.uokik.gov.pl).

Dane kontaktowe: Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej z siedzibą w Poznaniu Al. Marcinkowskiego 3 tel. 61 850-73-43, 850-73-39, 850-73-47, 850-73-37 www.poznan.wiih.gov.pl sekretariat@poznan.wiih.gov.pl Delegatura w Kaliszu ul. Kolegialna 4 tel. 62 757-44-07 d.kalisz@poznan.wiih.gov.pl Delegatura w Koninie Aleje 1-go Maja 7 tel. 63 249-12-41 d.konin@poznan.wiih.gov.pl Delegatura w Lesznie Plac Metziga 1 tel 65 529-58-36 d.leszno@poznan.wiih.gov.pl Delegatura w Pile ul. Dzieci Polskich 26 tel. 67 212-37-10 d.piła@poznan.wiih.gov.pl

Miejski Rzecznik Konsumentów Poznań ul. Kasprzaka 16 tel. 61 833-19-51 Powiatowy Rzecznik Konsumentów Poznań, ul. Słowackiego 8 I piętro, pok. 141 tel. 61 841-88-30

Przykład 1 Konsument, który zakupił towar poza lokalem przedsiębiorstwa skontaktował się telefonicznie z siedzibą firmy w celu zasięgnięcia informacji o możliwości odstąpienia od umowy. Według relacji konsumenta, pracownik firmy poinformował go, że załatwi w tym zakresie wszelkie formalności i zgłosi się do konsumenta po bezpośredni odbiór towaru. Pomimo przeprowadzanych rozmów telefonicznych w tym zakresie towar wbrew zapewnieniom sprzedawcy nie został jednak odebrany, w związku z czym konsument wysłał pisemne oświadczenie o odstąpieniu od umowy i przesłał towar na adres siedziby firmy. Z uwagi na upływ ustawowego terminu do odstąpienia od umowy, złożone odstąpienie nie zostało uznane przez sprzedawcę za skuteczne.

Przykład 2 Konsumentka wzięła udział w pokazie podczas którego dokonano wśród uczestników losowania nagród. W wyniku tego losowania otrzymała komplet garnków gratis. Przedstawiciel firmy dostarczył konsumentce na adres zamieszkania przedmiotowe garnki z dodatkowymi produktami. Podczas ich odbioru konsumentka będąc przekonaną, że kwituje odbiór wylosowanych garnków - podpisała umowę sprzedaży. W ramach postępowania mediacyjnego Wojewódzki Inspektor wniósł o wnikliwe wyjaśnienie sprawy biorąc pod uwagę relacje konsumentki. W wyniku mediacji przedsiębiorca ustosunkował się do sprawy i zaproponował w ramach jej polubownego rozwiązania udzielenie rabatu w wysokości 240 zł lub nieodpłatne przekazanie masażera do stóp, ale nie odstąpił od umowy (wartość umowy 2 390 zł).

Dziękujemy Państwu za uwagę