Gospodarka odpadami w województwie lubelskim – stan aktualny i planowane kierunki działań Lubartów, 16 grudnia 2010 r. Magdalena Kędra p.o. Kierownika Oddziału – Centrum Zarządzania Gospodarką Odpadami URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO w LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska DOKUMENTY STRATEGICZNE WZNACZAJĄCE POLITYKĘ WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2008-2011 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2015 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO 2011 PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST DLA TERENU WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2009-2032 Seminarium 16 grudnia 2010 r. Szkolenie 21 stycznia 2009 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2008-2011 z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2015 Cel Programu: Zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego województwa (mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej) oraz harmonizacja rozwoju gospodarczego i społecznego z ochroną walorów środowiskowych uchwała Nr XXV/435/08 Sejmiku Województwa Lubelskiego 27 października 2008 r. Aktualizacja co 4 lata Seminarium 16 grudnia 2010 r.

PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO 2011 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO 2011 Cel Planu : osiągnięcie założeń Polityki ekologicznej państwa oraz stworzenie zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów uchwała Nr XXV/435/08 Sejmiku Województwa Lubelskiego 27 października 2008 r. Aktualizacja co 4 lata (poprzedni Plan w 2003 r.) Seminarium 16 grudnia 2010 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST DLA TERENU WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2009 - 2032 Główne cele Programu: usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych spowodowanych obecnością azbestu na terenie województwa lubelskiego, likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko uchwała Nr XXV/435/08 Sejmiku Województwa Lubelskiego 8 grudnia 2008 r. Seminarium 16 grudnia 2010 r.

Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Strategiczne dokumenty krajowe w zakresie gospodarki odpadami Krajowy plan gospodarki odpadami 2010 został przyjęty uchwałą Rady Ministrów Nr 233 z dnia 29 grudnia 2006 r. Kpgo 2010 dostępny jest na stronie internetowej www.mos.gov.pl/odpady Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 Nr 122 z dnia 14 lipca 2009 r. POKA dostępny jest na stronie internetowej www.mg.gov.pl/gospodarka/azbest Seminarium 16 grudnia 2010 r.

Gospodarka odpadami w województwie lubelskim (stan wg WPGO 2011) URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Gospodarka odpadami w województwie lubelskim (stan wg WPGO 2011) Ilość wytwarzanych odpadów: 691 tys. Mg odpadów komunalnych 314 kg/mieszkańca/rok 90% - zmieszane odpady komunalne wśród komunalnych: ulegające biodegradacji 347,6 tys. Mg niebezpieczne 3,6 tys. Mg Seminarium 16 grudnia 2010 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Instalacje: 10 sortowni i jeden magazyn do segregacji o łącznych mocach przerobowych ok. 100 tys. Mg/rok 7 linii do segregacji odpadów z selektywnej zbiórki 4 linie do segregacji odpadów zmieszanych 5 linii do segregacji odpadów zmieszanych i z selektywnej zbiórki 4 kompostownie (4 tys. Mg/rok) 1 instalacja do fermentacji odpadów (22 tys. Mg/rok) Seminarium 16 grudnia 2010 r.

Składowiska odpadów komunalnych URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Składowiska odpadów komunalnych (90 funkcjonujących składowisk) w tym: 49 składowisk spełnia wymogi techniczne w tym:14 składowisk dostosowało się w okresie marzec-listopad 2010 r. 13 składowisk jest w końcowej fazie poprawy warunków oddziaływania na środowisko 20 na wniosek zarządzającego rozpoczęło procedurę zamykania 8 składowisk zamkniętych w okresie marzec – listopad 2010 r. Składowiska odpadów azbestowych (3 funkcjonujące składowiska): Poniatowa Wieś, gm.Kraśnik, Piaski - Zarzecze II Srebrzyszcze (powiat chełmski) Seminarium16 grudnia 2010 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Aktualne tendencje w gospodarce odpadami komunalnymi w województwie lubelskim zwiększa się ilość zbieranych odpadów komunalnych (obecnie ok. 80% mieszkańców objętych jest zorganizowaną zbiórką : miasta 87,5% tereny wiejskie 70,5 % ponad 90 % zbieranych odpadów to nadal odpady zmieszane zbiórka selektywna jest prowadzona w 120 gminach ok. 40% odpadów ulegających bioderadacji jest odzyskiwana, ale tylko 9% w instalacjach (19, 551 tys. Mg) wysortowane odpowiednie frakcje odpadów są przetwarzane na paliwo alternatywne wykorzystywane w cementowaniach: Chełm (CEMEX) i Rejowiec zmniejsza się liczba funkcjonujących składowisk – do roku 2014 powinno pozostać max 15 (zgodnie z KPGO 2010) Seminarium 16 grudnia 2010 r.

CELE GŁÓWNE OKREŚLONE w Wpgo 2011 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska CELE GŁÓWNE OKREŚLONE w Wpgo 2011 Utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB Zwiększenie udziału odzysku w tym recyklingu, w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska Zapewnienie wystarczającej liczby instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych w województwie w oparciu o ponadgminne zakłady zagospodarowania odpadów Zwiększenie ilości zbieranych selektywnie odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych Wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów Zmniejszenie ilości odpadów unieszkodliwianych przez składowanie Zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich składowisk odpadów niespełniających wymagań prawnych Seminarium 16 grudnia 2010 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Cel WPGO 2011 Zapewnienie wystarczającej liczby instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych w województwie w oparciu o ponadgminne zakłady zagospodarowania odpadów Województwo zostało podzielne na 10 regionów gospodarki odpadami (każdy obsługuje ponad 150 000 mieszkańców) w ramach których jest planowanych do budowy 17 Zakładów Zagospodarowania Odpadów i 2 instalacje będące elementami ZZO) Region Lublin ( liczba ludności 428 433, ZZO KOM EKO, ZZO MPO SITA) Region Puławy (liczba ludności 177 736, ZZO Puławy) Region Zamość (liczba ludności 162 859 ZZO Dębowiec ) Region Biała Podlaska ( liczba ludności 201 621 ZZO Biała Podlaska, element ZZO – instalacja Międzyrzec Podlaski) Region Chełm (liczba ludności 167 591, ZZO Srebrzyszcze) Seminarium 16 grudnia 2010 r.

tzw. stacje przeładunkowe URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Cel WPGO 2011 Zapewnienie wystarczającej liczby instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych w województwie w oparciu o ponadgminne zakłady zagospodarowania odpadów c.d. Region Północno - Zachodni (liczba ludności 228 012, ZZO Adamki, ZZO Lubartów, ZZO Łuków, element ZZO Stoczek Łukowski) Region Południowo – Zachodni (liczba ludności 284 320 ZZO Bełżyce, ZZO Kraśnik) Region Korczów – Wincentów (liczba ludności 202 370, ZZO Korczów, ZZO Wincentów) Region Stara Wieś – Włodawa (liczba ludności 138 688, ZZO Stara Wieś, ZZO Włodawa) Region Mircze - Rogóźno (liczba ludności 154 005, ZZO Mircze, ZZO Rogóźno) W uzasadnionych przypadkach kiedy odległości od ZZO przekraczają 30 km mogą być budowane tzw. stacje przeładunkowe Seminarium 16 grudnia 2010 r.

CELE SZCZEGÓŁOWE OKREŚLONE w Wpgo 2011 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska CELE SZCZEGÓŁOWE OKREŚLONE w Wpgo 2011 Objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych, w tym zbieraniem selektywnym 100% mieszkańców województwa do końca roku 2007 (zgodnie z Kpgo 2010) Zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji unieszkodliwianych przez składowanie Zgodnie z zapisami Krajowego planu gospodarki odpadami 2010, biorąc pod uwagę ilości odpadów ulegających biodegradacji wytwarzanych w roku 1995, dopuszcza się do składowania w województwie lubelskim: w 2010 r. nie więcej niż 75% w 2013 r. nie więcej niż 50% w 2020 r. nie więcej niż 35% Zmniejszenie masy składowanych odpadów do max. 85% ilości odpadów wytwarzanych w roku 2014 Seminarium 16 grudnia 2010 r.

Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, ograniczenia ilości odpadów oraz ich negatywnego oddziaływania na środowisko (WPGO 2011): Promowanie wykorzystywania produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych poprzez odpowiednie działania promocyjne i edukacyjne Intensyfikacja działań edukacyjno - informacyjnych promujących właściwe postępowanie z odpadami Eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z eksploatacją składowisk, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa Seminarium 16 grudnia 2010r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania (WPGO 2011): Wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów Zapewnienie przepływu strumieni odpadów zgodnie z uchwalonymi planami gospodarki odpadami Kontrolowanie przez gminy stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych Wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania Jako priorytetowe uznaje się te działania, które pozwolą na wykorzystywanie energetyczne odpadów w instalacjach zlokalizowanych na obszarze województwa lubelskiego Seminarium 16 grudnia 2010 r .

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania (WPGO 2011): Zgodnie z Kpgo 2010 prowadzenie selektywnego zbierania i odbierania co najmniej następujących frakcji odpadów komunalnych: odpady z pielęgnacji ogrodów i parków (tzw. odpady zielone), papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.), odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe, tworzywa sztuczne, metale, zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, przeterminowane leki, chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.), meble i inne odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane remontowe. Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie jako zmieszane odpady komunalne. Seminarium 16 grudnia 2010 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania (WPGO 2011): Ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji poprzez promowanie kompostowania przydomowego oraz budowę instalacji do przetwarzaniach tych odpadów, takich jak (zgodnie z Kpgo 2010): kompostownie odpadów organicznych, linie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, instalacje fermentacji odpadów (organicznych lub zmieszanych), zakłady termicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych. oraz instalacje do produkcji paliwa alternatywnego z odpadów posiadających wartości energetyczne, instalacje współspalające odpady komunalne, osady ściekowe itp. oraz paliwa alternatywne, instalacje zgazowujące odpady Gospodarka odpadami w województwie opierać się będzie na wskazanych w Wpgo 2011 zakładach zagospodarowania odpadów (ZZO). Seminarium 16 grudnia 2010 r.

ZZO winny zapewniać co najmniej następujący zakres usług: URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania (WPGO 2011): Stosowane w ZZO technologie, ich przepustowość oraz wyposażenie muszą gwarantować realizację zakładanych dla województwa lubelskiego celów w zakresie gospodarowania odpadami. ZZO winny zapewniać co najmniej następujący zakres usług: wydzielenie surowców mających wartość materiałową (papier, tektura, tworzywa sztuczne, metale, szkło) i skierowanie ich do odzysku w tym recyklingu wydzielenie frakcji palnej i skierowanie do zagospodarowania termicznego na terenie województwa lubelskiego wydzielenie i zagospodarowanie frakcji ulegającej biodegradacji celem uzyskania kompostu lub biogazu w procesach fermentacji wydzielenie odpadów niebezpiecznych składowanie balastu na wyznaczonym składowisku Seminarium 16 grudnia 2010 r.

Stosowanie technologii spełniających kryteria BAT URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania (WPGO 2011): ZZO funkcjonujące w jednym regionie gospodarki odpadami mogą się nawzajem uzupełniać w zakresie stosowanych usług (np. w regionie Mircze – Rogóźno, Korczów - Wincentów) Stosowanie technologii spełniających kryteria BAT Składowiska spełniające wszystkie wymogi prawa mogą funkcjonować do czasu ich wypełnienia lub obowiązywania odpowiednich zezwoleń Budowa i rozbudowa składowisk odpadów jedynie w ramach planowanych do budowy i rozbudowy ZZO Seminarium 16 grudnia 2010r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Główne cele Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 to: usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych spowodowanych obecnością azbestu na terytorium kraju, likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko. Seminarium 16 grudnia 2010r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska Główne cele Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 cd: Cele Programu będą realizowane sukcesywnie aż do roku 2032, w którym zakładane jest oczyszczenie kraju z azbestu. Szacuje się, że na terenie kraju w 2008 r. znajdowało się ok. 14,5 mln ton wyrobów zawierających azbest (w latach 2003-2008 usunięto ok. 1 mln ton). Planowane wycofanie z użytkowania w kolejnych latach: w latach 2009–2012 około 28% odpadów (4 mln ton), w latach 2013–2022 około 35% odpadów (5,1 mln ton), w latach 2023–2032 około 37% odpadów (5,4 mln ton). Seminarium16 grudnia 2010r.

POKA 2009-2032 tworzy nowe możliwości, m.in.: URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska POKA 2009-2032 tworzy nowe możliwości, m.in.: składowanie odpadów azbestowych na składowiskach podziemnych, wdrażanie nowych technologii umożliwiających unicestwianie włókien azbestu, pozostawianie w ziemi – w dopuszczonych prawem przypadkach – wyrobów azbestowych wycofanych z użytkowania. Seminarium 16 grudnia 2010 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska POKA 2009-2032 przewiduje: do 2012 r. przeprowadzenie pełnej i rzetelnej inwentaryzacji oraz ustalenie rozmieszczenia terytorialnego azbestu i wyrobów zawierających azbest, utworzenie i uruchomienie elektronicznego Systemu Informacji Przestrzennej do monitoringu usuwania wyrobów zawierających azbest, podjęcie prac legislacyjnych umożliwiających egzekwowanie obowiązków nałożonych na podmioty fizyczne i prawne oraz zasilanie danymi elektronicznego systemu monitorowania realizacji Programu, zwiększenie zaangażowania administracji samorządowej, szczególnie gmin. Seminarium 16 grudnia 2010 r.

Dziękuję za uwagę ! Magdalena Kędra www.czgo.lubelskie.pl tel. (081) 44 16 726 magdalena.kedra@lubelskie.pl www.czgo.lubelskie.pl URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Rolnictwa i Środowiska