Grupy samopomocowe – definicja, historia i współczesność * 96-07-16 Grupy samopomocowe – definicja, historia i współczesność Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej ASOS 2016 Warsztat szkoleniowy dla liderów Konstancin Jeziorna, 9 września 2016 Jan Latkowski, Fundacja Praesterno Zadanie jest współfinansowane ze środków Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 *

Piotr Kropotkin, Pomoc wzajemna jako czynnik rozwoju https://pl.wikisource.org/wiki/Plik:Piotr_Kropotkin-Pomoc_wzajemna_jako_czynnik_rozwoju.pdf

1935 – Grupy AA GRUPY OKSFORDZKIE William Griffith Wilson – Bill W. Robert Holbrook Smith – Dr. Bob

w co najmniej 170 krajach w 114 642 grupach Na dzień 1 stycznia 2013 roku Główne Biuro Służb AA* oszacowało, że w co najmniej 170 krajach w 114 642 grupach spotyka się 2 131 549 członków. * w polskim AA używa się nazwy Biuro Usług Ogólnych grupy DDA - dorosłych dzieci alkoholików grupy Alanon - współmałżonków alkoholików

Tekst „Preambuły” - odczytywany zwykle na początku spotkania Anonimowych Alkoholików (mitingu AA) Anonimowi Alkoholicy są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się nawzajem doświadczeniem, siłą i nadzieją, aby rozwiązywać swój wspólny problem i pomagać innym w wyzdrowieniu z alkoholizmu. Jedynym warunkiem uczestnictwa we wspólnocie jest chęć zaprzestania picia. Nie ma w AA żadnych składek ani opłat, jesteśmy samowystarczalni poprzez własne dobrowolne datki.

cd. Tekst „Preambuły” - odczytywany zwykle na początku spotkania Anonimowych Alkoholików (mitingu AA) Wspólnota AA nie jest związana z żadną sektą, wyznaniem, działalnością polityczną, organizacją lub instytucją, nie angażuje się w żadne publiczne polemiki, nie popiera ani nie zwalcza żadnych poglądów. Naszym podstawowym celem jest trwać w trzeźwości i pomagać innym alkoholikom w jej osiągnięciu.

Jakich działań nie podejmuje AA nie rejestrują uczestników; nie angażują się w badania, ani ich nie finansują; nie włączają się do jakichkolwiek komisji czy agend społecznych; nie śledzą ani nie kontrolują swoich uczestników;

cd.1 Jakich działań nie podejmuje AA nie stawiają diagnoz lekarskich i nie udzielają porad psychiatrycznych; nie dają leków i nie zapewniają zwolnień lekarskich, usług pielęgniarskich, sanatoryjnych, zatrudnienia; nie oferują usług religijnych;

cd.2 Jakich działań nie podejmuje AA nie pomagają w sprawach mieszkaniowych, życiowych, finansowych i socjalno-bytowych; nie udzielają porad rodzinnych ani zawodowych; nie obiecują nikomu rozwiązania problemów życiowych. Anonimowi Alkoholicy pokazują jedynie, w jaki sposób uczestnicy sami nauczyli się żyć bez alkoholu. Konsekwentnie nie zabraniają swoim uczestnikom indywidualnego i prywatnego angażowania się w powyższe przedsięwzięcia zawodowo lub społecznie.

Samopomoc Samopomoc to pomoc, której samodzielnie, bez udziału profesjonalistów – lub z udziałem profesjonalistów w ściśle określonych granicach – dostarczają sobie nawzajem ludzie dotknięci tymi samymi problemami w swoim funkcjonowaniu psychospołecznym.

cd. Samopomoc zasada pomocniczości / subsydiarności Pojęcie zasady pomocniczości ma wiele znaczeń. Uprawnienia do podejmowania decyzji powinny być umiejscowione tam, gdzie skupi się odpowiedzialność za skutki tych decyzji. Decyzje powinny być podejmowane możliwie jak najbliżej terenów, na których mają być wdrożone.

Encyklika Quadragesimo anno, Papież Pius XI, 1931r. (...) dziś, z powodu zmiany warunków, tylko potężne organizacje mogą sprostać pewnym zadaniom, które dawniej spełniały małe organizacje. Mimo to jednak nienaruszalnym i niezmiennym pozostaje to najwyższe prawo filozofii społecznej: co jednostka z własnej inicjatywy i własnymi siłami może zdziałać, tego nie wolno jej wydzierać na rzecz społeczeństwa;

cd. Encyklika Quadragesimo anno, Papież Pius XI, 1931r. ...podobnie niesprawiedliwością, szkodą społeczną i zakłóceniem ustroju jest zabieranie mniejszym i niższym społecznościom tych zadań, które mogą spełnić, i przekazywanie ich społecznościom większym i wyższym. Każda akcja społeczna ze swego celu i ze swej natury ma charakter pomocniczy; winna pomagać członkom organizmu społecznego, a nie niszczyć ich lub wchłaniać.

Konstytucja RP Preambuła (…) ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot.

Zasada pomocniczości to: Od strony negatywnej - zasada nieingerowania w możliwości samoorganizacyjne społeczeństwa. Od strony pozytywnej - zasada wspierania działań samopomocowych (pomoc dla samopomocy).

Konstytucja RP Art. 12. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji.

Przykładowe akty prawne: Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r Ustawa o pomocy społecznej z 12 marca 2004 r. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy.

Grupy samopomocy: (grupa samopomocowa, wsparcia wzajemnego) Grupa osób połączonych wspólnym problemem, spotykająca się zasadniczo dla uzyskania psychicznego wsparcia poszczególnych osób, wymagająca niewielkiego lub żadnego nakładu finansowego.

Grupy samopomocy cd.1 : Samozarządzające się grupy, których członkowie podzielają wspólne zainteresowania problemami zdrowotnymi, dają sobie nawzajem wsparcie emocjonalne oraz pomoc materialną, przy czym nie pobierają żadnych opłat za udzieloną pomoc lub też pobierają minimalną opłatę członkowską. Członkowie tych grup przykładają dużą wagę do wiedzy pochodzącej z doświadczenia oraz wierzą, że tylko wiedza tego rodzaju może zapewnić specjalne rozumienie sytuacji, w jakiej znajdują się osoby do grup należące.

Grupy samopomocy cd.2 : Grupy samopomocowe poza pomocą i wsparciem udzielanym swoim członkom mogą być także zaangażowane w informowanie, edukowanie oraz zapewnianie pomocy materialnej, a także porady swoim społecznościom lokalnym.

Samopomocowe grupy nieformalne grupy składające się z nie mniej niż trzech pełnoletnich osób, których aktywne działanie skierowane jest na pokonywanie chorób, problemów natury psychicznej albo socjalnej, które dotyczą ich bezpośrednio albo ich bliskich. Celem ich pracy jest zmiana osobistych warunków życia. Grupa jest środkiem prowadzącym do zniesienia izolacji zewnętrznej (społecznej, towarzyskiej) i wewnętrznej (osobistej, duchowej). Cele grupy samopomocowej skierowane są głównie na jej członków/ członkinie a nie na osoby z zewnątrz; jest to element odróżniający grupy samopomocowe od innych form zaangażowania obywatelskiego (obywatelskich grup nieformalnych realizujących inicjatywy oddolne). Grup samopomocowych nie prowadzą osoby udzielające na co dzień profesjonalnej pomocy. Czasem zdarza się jednak, że na spotkanie grupy zapraszani są eksperci w danej dziedzinie.

Grupa samopomocowa w działaniu: siły poszukuje w swoich członkach, wszyscy członkowie mają równe prawa, gwarantuje możliwości swobodnego wyrażania myśli i uczuć, zapewnia styl zarządzania wybrany swobodnie przez uczestników

Grupa wsparcia ostateczna odpowiedzialności za zarządzanie grupą spoczywa nie na członkach grupy, lecz na wspierających grupę profesjonalistach, chociaż także członkowie grupy są za nie współodpowiedzialni.

Grupy samopomocowe – definicja, historia i współczesność * 96-07-16 Grupy samopomocowe – definicja, historia i współczesność Dziękuję za uwagę jan.latkowski@praesterno.pl Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej ASOS 2016 Warsztat szkoleniowy dla liderów Konstancin Jeziorna, 9 września 2016 Fundacja Praesterno *