Smart specjalizacje w regionach - porównanie dwóch polskich regionów: - woj. Śląskiego, woj. kujawsko – pomorskiego
ZAŁOŻENIA INTELIGENTNEJ SPECJALIZACJI (SMART SPECIALIZATION) A POLITYKA SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ DO 2020 R. Wyznaczenie inteligentnych specjalizacji było jednym z celów Strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu – Europa 2020. Koncepcja inteligentnej specjalizacji (smart specialization) to próba całościowego (kompleksowego) spojrzenia na zagadnienie specjalizacji w zakresie nauki, technologii i gospodarki w UE. Inteligentna specjalizacja oznacza ścisłe powiązanie działalności badawczo- rozwojowej, rozwoju kapitału ludzkiego (kwalifikacji oraz umiejętności pracowników) i specyfiki gospodarczej regionów lub państw.
KONCEPCJA INTELIGENTNEJ SPECJALIZACJI (SMART SPECIALIZATION) A POLITYKA SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ DO 2020 R. Inteligentna specjalizacja to zidentyfikowanie i wybór dziedzin o największym potencjale, które mogą zapewnić przewagę konkurencyjną regionu na poziomie międzynarodowym i skoncentrowanie na nich wsparcia, w tym szczególnie w zakresie badań i rozwoju innowacji. Cele inteligentnej specjalizacji: Przeciwdziałanie fragmentacji i duplikacji badań naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA) Osiągnięcie masy krytycznej w kluczowych dla konkurencyjności Europy obszarach i sektorach Rozprzestrzenianie technologii ogólnego zastosowania, zwłaszcza poprzez wykorzystywanie ich w produktach i usługach Wzmocnienie regionalnych i lokalnych potencjałów w zakresie prowadzenia działalności B+R+I
KONCEPCJA INTELIGENTNEJ SPECJALIZACJI (SMART SPECIALIZATION) A POLITYKA SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ DO 2020 R. Zgodnie z Rozporządzeniami Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej warunkiem ex ante pozyskania środków unijnych na rozwój inteligentnych specjalizacji jest “istnienie krajowych lub regionalnych strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji”. Krajowa Strategia Inteligentnej Specjalizacji stanowi integralną część „Programu Rozwoju Przedsiębiorstw”.
KRAJOWE INTELIGENTNE SPECJALIZACJE (KSIS) Cele Krajowej strategii inteligentnej specjalizacji: określenie priorytetów gospodarczych w obszarze B+R+I skupienie inwestycji na obszarach zapewniających zwiększenie wartości dodanej gospodarki i jej konkurencyjności na rynkach zagranicznych. Metodologia prac: 5 etapów prac prowadzonych przez Ministerstwo Gospodarki: analiza krzyżowa InSight 2030 (Foresight technologiczny przemysłu) z Krajowym Programem Badań (KPB) analizy ilościowe analizy jakościowe analizy krzyżowe obszarów wyłonienie krajowych inteligentnych specjalizacji. Efekty prac: 16 krajowych inteligentnych specjalizacji w 5 działach tematycznych.
KRAJOWE INTELIGENTNE SPECJALIZACJE (KSIS) zdrowe społeczeństwo Technologie inżynierii medycznej, w tym biotechnologie medyczne Diagnostyka i terapia chorób cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej Technologie wytwarzania i wytwarzanie produktów leczniczych biogospodara rolno-spożywcza i środowiskowa Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji biotechnologiczne procesy i produkty chemii gospodarczej oraz inżynierii środowiska zrównoważona energetyka Wysokosprawne, niskoemisyjne i zintegrowane układy wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii Inteligentne i energooszczędne budownictwo Rozwiązania transportowe przyjazne środowisku surowce naturalne i gospodarka odpadami Nowoczesne technologie pozyskiwania i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów Wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku) Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe Wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, w tym nanoprocesy i nanoprodukty Biosensory i inteligentne sieci sensoryczne Inteligentne sieci i teledetekcja Elektronika plastikowa i organiczna Automatyzacja i robotyka procesów technologicznych
POTENCJAŁY ROZWOJU I SPECJALIZACJE POLSKICH REGIONÓW Badanie realizowane w całej Polsce na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju – Krajowe Obserwatorium Terytorialne. Cel główny badania: Analiza potencjałów i trendów rozwojowych w zakresie zmian gospodarczych i społecznych w regionach oraz mapowanie specjalizacyjne regionów (smart specialisation). Etapy badania: I etap - Badania regionalne – opracowywane przez poszczególne województwa i działające w ich strukturach regionalne obserwatoria terytorialne II etap - Badanie krajowe – opracowane przez zespół prof. W. Dziemianowicza i prof. J. Szlachty
W procesie poszukiwania inteligentnej specjalizacji uwzględnia się specyfikę i kontekst danego regionu, czyli jego atuty i słabości, tzw. wąskie gardła systemu innowacji oraz wyzwania społeczno-gospodarcze. Posłużyć temu mogą m.in. następujące narzędzia analityczne: SWOT, profilowanie regionalne, badania ankietowe bądź ekspertyzy.
Inteligentne specjalizacje województw (na podstawie strategii rozwoju województw i regionalnych strategii innowacji) województwo ICT/multimedia biogospodarka zdrowa żywność medycyna/turystyka zdrowotna przemysł maszynowy i metalowy energetyka (w tym OZE) chemia przemysły kreatywne usługi dla biznesu budownictwo logistyka i inżynieria wodna i lądowa Wysoka jakość życia Przemysł drzewny i meblarski przemysł wydobywczy produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych przemysł włókienniczy/wzornictwo lotnictwo i kosmonautyka brama na wschód technologie offshore ekonomia wody dolnośląskie X kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie
Identyfikacja i klasyfikacja specjalizacji regionalnych Obecne branże kluczowe – rozumiane jako sektory ważne na obecnym etapie rozwoju regionu, bez względu na ich potencjał innowacyjny i rozwojowy w perspektywie najbliższych 10 lat Startery gospodarcze (przyszłe branże kluczowe) – rozumiane jako sektory, które w perspektywie najbliższych 10 lat mogą stać się ważnymi obszarami specjalizacji gospodarczej regionu Branże uznawane w regionie za innowacyjne i konkurencyjne – rozumiane jako sektory, które już na obecnym etapie rozwoju regionu, ze względu na ich wysoką innowacyjność, potencjał technologiczny i dalsze perspektywy wzrostu, decydują jednocześnie o jego konkurencyjności i stanowią o jego specyfice gospodarczej
Obecne sektory kluczowe Specjalizacje inteligentne Możliwości oddziaływania polityki regionalnej na sektory regionalne wg ich rodzajów: Sektory Obecne sektory kluczowe Specjalizacje inteligentne Startery gospodarcze Przemysł włókienniczy 3 Przemysł materiałów budowlanych Przemysł rolno-spożywczy BPO 2 TSL (transport-spedycja-logistyka) Usługi dla ochrony zdrowia Przemysł maszynowy i elektromaszynowy 1 Przemysł energetyczny Przemysł farmaceutyczny Przemysł medyczny Przemysł kosmetyczny Informatyka i telekomunikacja Przemysły kreatywne Przemysł meblarski Eko-przemysły Eko-usługi 3 – duże możliwości oddziaływania polityki regionalnej 2 – umiarkowane możliwości oddziaływania polityki regionalnej 1 – niewielkie możliwości oddziaływania polityki regionalnej
Strategie innowacji na rzecz inteligentnych specjalizacji tworzy się w oparciu o proces, na który składają się następujące etapy: 1. Analiza regionalnych uwarunkowań i potencjału innowacji, 2. Zarządzanie z udziałem wielu interesariuszy z różnych środowisk oraz szczebli, 3. Stworzenie wspólnej dla wszystkich zaangażowanych w strategię rozwoju regionu wizji jego przyszłości, 4. Określenie kilku kluczowych priorytetów, które mogą przyczynić się do osiągnięcia sukcesu regionu w przyszłości, 5. Sformułowanie właściwego planu działań, 6. Stosowanie narzędzi monitorowania i oceny.
Województwo Śląskie Inteligentna specjalizacja - Technologie informacyjne i komunikacyjne (ICT)
Ogólna charakterystyka specjalizacji Regionalna Strategia Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013-2020 korzysta z dorobku dotychczasowego programowania rozwoju województwa i przez pryzmat wyzwań strategicznych innowacyjnego rozwoju Województwa Śląskiego ogniskuje się na zagadnieniach tematycznych, wokół których ambicją regionu powinno stawać się dalsze skupianie aktorów pochodzących ze środowisk biznesowych i naukowych, a także instytucji otoczenia biznesu, organizacji pozarządowych i władz samorządowych. Przyjęte podejście tematyczne do kreowania strategii innowacji i polityki innowacyjnej regionu nakazuje – w łączności z dorobkiem światowym – w pierwszej kolejności wzmacniać i wykorzystywać potencjał endogeniczny dla poprawy sytuacji w regionie osiągania przewag w skali globalnej.
Ogólna charakterystyka specjalizacji W tym duchu postanowienia wdrożeniowe ogniskują się na trzech tematycznych inteligentnych specjalizacjach regionu, w tym na technologiach informacyjnych i komunikacyjnych: mających horyzontalne znaczenie dla rozwoju technologicznego, gospodarczego i społecznego regionu dzięki zwiększaniu dostępu do wiedzy oraz umożliwianiu kreacji i dystrybucji dóbr i usług, pozwalających na uczestnictwo w globalnych sieciach współpracy i tworzenie systemów transakcyjnych i zarządczych związanych z inteligentnymi rynkami, związanych z kreowaniem, adaptacją lub absorpcją zaawansowanych technologicznie rozwiązań inżynierii materiałowej i elektroniki oraz z wykorzystaniem designu jako istotnego ogniwa stanowiącego o sukcesie powiązania technologii i produktu na niej bazującego z ich użytkownikiem, których wykorzystywanie jest jedną ze współczesnych kompetencji cywilizacyjnych zarówno jednostek i społeczności, jak i środowisk innowacyjnych.
Atrybuty specjalizacji utylitarność dla innych technologii duży potencjał do internacjonalizacji rozwojowe znaczenie dla gospodarki regionu i kraju doskonałe zaplecze dla testowania i wdrażania rozwiązań innowacyjnych możliwość współtworzenia wzorcowych rozwiązań dla inteligentnych rynków bazowanie na specyfice zasobów dostępnych w województwie śląskim przygotowanie rozwiązań wspierających technologie z innych branż przyjazność dla środowiska i niskoemisyjność
Powiązanie specjalizacji z celami strategicznymi Regionalnej Strategii Innowacji: Wspieranie zmian środowisk innowacyjnych silnie współpracujących z centrami wytwarzania wiedzy i informacji w skali globalnej. Osiągnięcie doskonałości w zakresie zaawansowanych usług zdrowotnych, realizowanych w partnerstwie ośrodków klinicznych, wysokotechnologicznych jednostek badawczych i innowacyjnych przedsiębiorstw, w tym inżynierii medycznej i biotechnologicznych. Sieciowe współtworzenie i współużytkowanie infrastruktury badań przez jednostki naukowe, uniwersytety, przedsiębiorstwa i instytucje użyteczności publicznej. Pomnażanie wiedzy, umiejętności i kompetencji podmiotów tworzących ekosystem innowacji.
Powiązanie specjalizacji z celami strategicznymi Regionalnej Strategii Innowacji: Współtworzenie sieci centrów kompetencji służącej rozwojowi inteligentnych rynków. Podniesienie jakości sieci świadczenia usług publicznych z wykorzystaniem digitalizacji, szczególnie w sektorze medycznym, administracji publicznej i edukacji. Budowa nowej infrastruktury inteligentnego wzrostu, bazującego na technologiach niskoemisyjnych i efektywności energetycznej. Wysoki poziom uczestnictwa przedsiębiorstw sektora MŚP w sieciach współpracy o zasięgu regionalnym i ponadregionalnym zwiększających jego udział w inteligentnych rynkach.
Typy przedsięwzięć na rzecz rozwoju specjalizacji: Innowacyjne projekty, w tym inwestowanie w infrastrukturę, w obszarach technologicznych specjalizacji. Wspieranie przedsiębiorstw, w szczególności sektora MŚP Wsparcie dla obszaru ICT oraz na styku tego obszaru z innymi obszarami technologicznymi działań integrujących współpracę w regionie, w tym proces internacjonalizacji (poprzez m.in.: klastry, obserwatorium specjalistyczne w obszarze ICT) Tworzenie i wspieranie ośrodków doskonałości technologicznej (w tym naukowo-badawczych centrów kompetencji) o międzynarodowej renomie opartych na współkreowaniu i współdzieleniu infrastruktury badań.
Typy przedsięwzięć na rzecz rozwoju specjalizacji: Wspieranie funkcjonalno-operacyjnych centrów kompetencji działających na rzecz rozwoju specjalizacji. Wspieranie kontaktów naukowców z przedsiębiorcami, wymiana doświadczeń pomiędzy różnymi podmiotami, poszukiwanie i doskonalenie talentów na rzecz rozwoju specjalizacji. Wykreowanie i wdrożenie rozwiązań informatycznych do efektywnego wykorzystania (w tym współużytkowania) i zarządzania posiadanymi zasobami (w tym ludzkimi i infrastrukturą badawczą) oraz współpracy przez jednostki naukowe, przedsiębiorstwa oraz sektor samorządowy w województwie śląskim.
Charakterystyka przedsięwzięć inteligentnej specjalizacji ICT: Typ przedsięwzięcia Wiodące typy operacji Innowacyjne projekty, w tym inwestowanie w infrastrukturę, w obszarach technologicznych specjalizacji - Projekty badawczo-rozwojowe instytucji naukowych i przedsiębiorstw - Konsorcyjne projekty badawcze z komponentem inwestycyjnym - Inwestowanie w infrastrukturę wykorzystywaną w projektach badawczo-rozwojowych Wspieranie przedsiębiorstw, w szczególności sektora MŚP - Programy wsparcia opracowywania i wdrażania wyników prac B+R oraz inkubacji, akceleracji i ekspansji innowacyjnych przedsiębiorstw - Promocja eksportu i współpracy międzynarodowej - Podnoszenie kompetencji kadr przedsiębiorstw Wsparcie dla obszaru ICT oraz na styku tego obszaru z innymi obszarami technologicznymi działań animujących, integrujących współpracę w regionie, w tym proces internacjonalizacji (poprzez m.in.: klastry, obserwatorium specjalistyczne w obszarze ICT) - Rozwój istniejących sieci, klastrów, obserwatoriów specjalistycznych - Działalność organizacyjna, koordynacyjna i upowszechniająca
Charakterystyka przedsięwzięć inteligentnej specjalizacji ICT: Typ przedsięwzięcia Wiodące typy operacji Tworzenie i wspieranie ośrodków doskonałości technologicznej (w tym naukowo-badawczych centrów kompetencji) o międzynarodowej renomie opartych na współkreowaniu i współdzieleniu infrastruktury badań. - Inwestowanie w infrastrukturę wykorzystywaną w projektach badawczo-rozwojowych Wspieranie funkcjonalno-operacyjnych centrów kompetencji działających na rzecz rozwoju specjalizacji. - Profesjonalne usługi doradcze - Rozwój i udostępnianie infrastruktury niezbędnej do świadczenia proinnowacyjnych usług Wspieranie kontaktów naukowców z przedsiębiorcami, wymiana doświadczeń pomiędzy różnymi podmiotami, poszukiwanie i doskonalenie talentów na rzecz rozwoju specjalizacji. - Programy mobilności ukierunkowane na rozwój kompetencji Tworzenia rozwiązań informatycznych wspierających dla grup prosumenckich. - Tworzenie regionalnych standardów prosumenckich - Upowszechnianie prosumeryzmu - Kreowanie rozwiązań ICT wspierających prosumeryzm Wykreowanie i wdrożenie rozwiązań informatycznych do efektywnego wykorzystania (w tym współużytkowania) i zarządzania posiadanymi zasobami (w tym ludzkimi i infrastrukturą badawczą) oraz animacji współpracy przez jednostki naukowe, przedsiębiorstwa oraz sektor samorządowyw województwie śląskim. - Wdrożenie rozwiązań informatycznych do efektywnego wykorzystania (w tym współużytkowania) i zarządzania posiadanymi zasobami (w tym ludzkimi i infrastrukturą badawczą) oraz animacji współpracy przez jednostki naukowe, przedsiębiorstwa oraz sektor samorządowy w województwie śląskim.
Źródła i instrumenty finansowania dla inteligentnej specjalizacji ICT Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Program Operacyjny Polska Cyfrowa Horyzont 2020 Bridge VC GO_GLOBAL.PL Demonstrator + Program Badań Stosowanych
Z punktu widzenia wpływu na poziom i kierunki wydatkowania środków z funduszy strukturalnych w regionie, kluczowe znaczenie dla finansowania inteligentnej specjalizacji technologie informacyjne i komunikacyjne będzie miał Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Poniżej przedstawiono wyniki analizy założeń Szczegółowego opisu priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020,17 w ramach której wskazano możliwości wsparcia proponowanych przedsięwzięć dla specjalizacji technologie informacyjne i komunikacyjne w poszczególnych działaniach/poddziałaniach Programu. Zaproponowano ponadto kryteria wyboru projektów konkursowych i wskaźniki służące monitoringowi wsparcia specjalizacji technologie informacyjne i komunikacyjne w ramach RPO-WSL 2014-2020.
Województwo Kujawsko-Pomorskie Inteligentne specjalizację
Opis specjalizacji Podstawą do wyboru specjalizacji była diagnoza sytuacji, przeprowadzona w oparciu o pozyskane dane analiza strategiczna regionu oraz dyskusje z regionalnymi interesariuszami. Analizy wykazały, że w województwie nie ma jednej, lub kilku wyraźnie dominujących specjalizacji, dlatego też w wyniku analizy strategicznej potencjałów wybrano obszary, które mają szczególnie istotny wpływ na rozwój gospodarczy regionu. Uzyskane wyniki zostały następnie poddane dyskusji na spotkaniach zespołów eksperckich pracujących nad opracowaniem Strategii. W oparciu o opinie eksperckie zdefiniowano najkorzystniejsze obszary, na których powinna skupić się interwencja w latach 2014-2020 – wybrano następujące inteligentne specjalizacje dla województwa kujawsko-pomorskiego: Najlepsza bezpieczna żywność – przetwórstwo, nawozy i opakowania Cały proces wytwarzania najlepszej bezpiecznej żywności, począwszy od rolnictwa, poprzez przetwórstwo, aż do sprzedaży na rynku regionalnym, krajowym i na eksport. Specjalizacja obejmuje również branże powiązane, takie jak: produkcja nawozów i opakowań oraz procesy logistyczne (np. dystrybucja, magazynowanie). Medycyna, usługi medyczne i turystyka zdrowotna Rozwój metod leczenia i aparatury medycznej oraz ich komercyjne zastosowanie, w szczególności w połączeniu z rozwojem wysoko zaawansowanych usług sanatoryjnych i leczniczych, obejmujących turystykę zdrowotną oraz towarzyszące jej inne aktywności (np. sport, rekreacja, wypoczynek, rehabilitacja).
Opis specjalizacji c.d. Motoryzacja, urządzenia transportowe i automatyka przemysłowa Produkcja urządzeń transportu drogowego i kolejowego wraz z produkcją części i podzespołów oraz produkcją automatyki przemysłowej. Narzędzia, formy wtryskowe, wyroby z tworzyw sztucznych Produkcja narzędzi do obróbki i formowania metali i tworzyw sztucznych, produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych oraz produkcja niezbędnych komponentów chemicznych. Przetwarzanie informacji, multimedia programowanie, usługi ICT Budowa aplikacji, systemów IT i wysoko zaawansowanego oprogramowania, dostarczanie produktów multimedialnych, przetwarzanie informacji oraz świadczenie usług ICT w oparciu o Internet nowej generacji
Opis specjalizacji c.d. Biointeligentna specjalizacja – potencjał naturalny, środowisko, energetyka Rozwój usług w zakresie poszukiwania i eksploatacji zasobów naturalnych (gaz łupkowy, wody geotermalne), technologii produkcji energii odnawialnej (biomasa, woda, wiatr), technologii produkcji papieru, wyrobów drzewnych i mebli, w tym powiązanie ich z energetycznym wykorzystaniem biomasy. Rozwijanie na bazie wyników projektów badawczych sieciowo współpracujących firm, w tym firm spin-off, które utworzą wysokospecjalistyczne klastry. Specjalizacja obejmuje również zastosowanie osiągnięć nauki i prac badawczo-rozwojowych (np. w dziedzinie chemii, biologii) w szeregu obszarach szczegółowych (np. zdrowie i uroda - kosmetyki, materiały opatrunkowe), wzmacniających rozwój konkurencyjnych i innowacyjnych produktów i usług w regionalnym sektorze przedsiębiorstw. Transport, logistyka, handel – szlaki wodne i lądowe Radykalny rozwój funkcji gospodarczych, związanych z wykorzystywaniem szlaków transportu lądowego i wodnego (żeglugi śródlądowej), logistyki, działalności gospodarczej w dziedzinie transportu i handlu. Rozwój sektora przedsiębiorstw transportowych, logistycznych i handlowych. Dziedzictwo kulturowe, sztuka przemysły kreatywne Wykorzystanie walorów regionalnych w dziedzinie kultury i sztuki, jako czynników rozwoju i kształtowania proinnowacyjnych postaw społeczeństwa. Rozwój przemysłów kreatywnych, opartych na zasobach kapitału intelektualnego, potencjału kulturowego oraz sztuce. Badania służące wypracowaniu i stosowaniu technik i technologii konserwacji zabytków, opartych o najnowsze osiągnięcia nauki (fizyki, chemii i innych nauk).
Przetwarzanie informacji, programowanie, usługi ICT – potencjał Specjalizacja w dziedzinie przetwarzania informacji, programowania, usług ICT bazuje na wiedzy i doświadczeniu w zakresie kształcenia w obszarze informatyki, programowania i przetwarzania informacji oraz wymaganiach określonych w Europejskiej Agendzie Cyfrowej. Potencjał: Obecnie w dziedzinie specjalizacji działa pewna liczba mikro i małych firm, w tym firm zajmujących się wytwarzaniem oprogramowania. W regionie funkcjonuje również kilka centrów przetwarzania danych, należących do dużych przedsiębiorstw lub świadczących dla nich usługi ICT. Uznanym zapleczem naukowo-edukacyjnym jest Wydział Matematyki i Informatyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Uzasadnienie wyboru: Przetwarzanie informacji, wytwarzanie i rozwijanie oprogramowania i systemów IT w oparciu o nowe technologie takie jak cloud computing, wieloagentowość, aplikacje mobilne oraz przy wykorzystaniu sieci internetowej nowej generacji, zgodnie z założeniami Europejskiej Agendy Cyfrowej stanowią podstawę dalszego, dynamicznego rozwoju wszystkich dziedzin życia. Powszechny dostęp do szerokopasmowego Internetu (w 2020 roku 100% gospodarstw domowych podłączonych do sieci o prędkości min. 30 Mbps oraz 50% do sieci o prędkości 100 Mbps) da możliwości rozwoju zupełnie nowych produktów IT oraz nowych nieznanych obecnie usług ICT. Wytworzy to bardzo duże zapotrzebowanie na nowego typu aplikacje i systemy oraz świadczenie usług ICT, obejmujące wszystkie dziedziny życia, począwszy od produkcji i świadczenia tradycyjnych usług, poprzez administrację, szkolnictwo, życie prywatne, aż po rolnictwo.
Wizja rozwoju: Dynamiczny rozwój branży – utworzenie zagłębia firm informatycznych zajmujących się wytwarzaniem oprogramowania oraz świadczeniem usług ICT dzięki skokowemu wzrostowi możliwości przesyłania danych siecią Internet nowej generacji, powszechnemu dostępowi do sieci o najwyższych standardach oraz bazującemu na niej rozwojowi nowych rodzajów aplikacji i systemów, umożliwiających cyfryzację we wszystkich aspektach życia. Wdrożenie powszechnie dostępnej sieci oraz rozwój nowych technologii przetwarzania danych takich jak cloud computing, aplikacje wieloagentowe i mobilne umożliwi tworzenie zupełnie nowych rodzajów produktów i usług, obejmujących różne sfery życia mieszkańców regionu, prowadząc do rozwoju gospodarczego województwa, w tym terenów, które obecnie są wykluczone cyfrowo i niedorozwinięte gospodarczo. Dzięki niewielkiej barierze wejścia, którą jest w praktyce wiedza, będą powstawały nowe wysoko innowacyjne firmy informatyczne zajmujące się wytwarzaniem i wdrażaniem oprogramowania oraz świadczeniem usług ICT w tym w technologii cloud computingu, nowe dziedziny specjalizacji badawczych i edukacyjnych oraz duża liczba nowych firm spin-off i spin-out.
Planowane efekty gospodarcze: Skokowy rozwój dziedzin gospodarki związanych z wytwarzaniem i wykorzystywaniem systemów IT, przetwarzaniem informacji, świadczeniem usług ICT, skutkujący powstaniem bardzo dużej liczby mikro i małych firm oraz pewnej liczby firm średniej wielkości, rozwijających nowe aplikacje informatyczne, wykorzystujących najnowsze trendy oraz wdrażających i obsługujących gotowe rozwiązania. Powszechny dostęp do sieci Internet, rozwój nowych technologii oraz rozwój i upowszechnienie aplikacji sieciowych, przy jednoczesnym spadku kosztów Regionalna Strategia Innowacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 42 wykorzystania oprogramowania dzięki wykorzystaniu technologii cloud computingu umożliwi istotne zwiększenie efektywności działania wszystkich dziedzin gospodarki: produkcji, usług i handlu, obsługi administracyjnej, szkolnictwa i nauki, innych usług publicznych, a także sfery rolnictwa i ochrony środowiska.
Planowane efekty z punktu widzenia celów Strategii: Budowa wysoko innowacyjnej specjalizacji mającej istotny wpływ na radykalne zwiększenie innowacyjności regionalnej gospodarki poprzez zapewnienie efektywnych platform, aplikacji i systemów przetwarzania danych i wymiany informacji oraz świadczonych na ich bazie wysoko zaawansowanych usług ICT. Rozwój nowych obszarów wiedzy, nowych metod przetwarzania danych oraz nowych zastosowań, prowadzący do budowy gospodarki cyfrowej. Umożliwienie zdobycia przewagi konkurencyjnej dla firm branż produkcyjnych i usługowych oraz dla sektora rolnictwa, poprzez zastosowanie innowacyjnych rozwiązań w obszarze przetwarzania informacji. Rozwój sfery B+R i edukacji w obszarze tworzenia i wdrażania rozwiązań cyfrowych oraz integracja z regionalnym sektorem gospodarczym. Tworzenie nowych, innowacyjnych firm w oparciu o rozwiązania i wiedzę wypracowywaną na uczelniach i w jednostkach naukowych, tworzenie dużej liczby firm oraz nowych przedsięwzięć gospodarczych dzięki efektywnemu wsparciu ze strony jednostek otoczenia biznesu oraz tworzeniu nowych nie znanych obecnie produktów i usług.
Beneficjenci: Beneficjentami interwencji będą firmy obecnie funkcjonujące oraz zakładane w przyszłości w sferze produkcji, rozwoju i wdrażania oprogramowania i systemów IT, świadczenia usług ICT, przetwarzania informacji, dostaw usług internetowych i informatycznych, produkcji wyposażenia informatycznego i sieciowego, dostaw nowych usług istotnych dla rozwoju cyfrowego regionu.
Przykładowe powiązania w ramach specjalizacji: Zadaniem stawianym przed specjalizacją jest wsparcie rozwoju cyfryzacji regionalnej gospodarki oraz wykorzystanie szansy jaką jest tworzenie i rozwój zupełnie nowych dziedzin, bazujących na radykalnym rozwoju sieci Internet o bardzo wysokich parametrach. Rozwój sieci Internet, likwidacja zjawisk wykluczenia cyfrowego, konieczność obniżania kosztów produkcji, wytwarzania żywności, czy transportu, połączone z gotowością społeczną do zaakceptowania i przyjęcia zupełnie nowych, obecnie nieznanych rozwiązań, które będą radykalnie zmieniały sposób pracy, realizacji zakupów, czy komunikowania się, tworzy unikalną sytuację dla rozwoju branży przetwarzania informacji, programowania i usług ICT. Zadaniem specjalizacji jest wsparcie i stymulowanie takiego rozwoju, poprzez zapewnienie podaży wysoko wykwalifikowanych programistów i informatyków, prowadzenie badań nad wykorzystaniem nowych technologii takich cloud computing oraz wsparcie tworzenia firm start-up, spin-off i spin-out na bazie wiedzy i technologii wypracowanych w ramach prowadzenia badań. Przykładem powiązań w obszarze specjalizacji może być prowadzenie prac B+R nad zastosowaniem rozwiązania określonego problemu, przy wykorzystaniu technologii IT oraz przy współpracy z firmami z branży i przedsiębiorstwami zainteresowanymi implementacją rozwiązania. Następnie tworzenie firm spin-off oraz komercjalizacja wyników przez konsorcjum przedsiębiorstw i jednostek uczestniczących w badaniach. Proces ten powinien być wsparty przez działania mające na celu przekonanie klientów do zastosowania unikatowego rozwijanego rozwiązania.
Powiązanie z celami RSI – mechanizmy rozwojowe Rozwój specjalizacji w ramach IS jest realizowany poprzez odpowiednie działania Regionalnej Strategii Innowacji. Działania te można podzielić na następujące rodzaje: Działania mające na celu bezpośredni rozwój specjalizacji – zapewniają interwencję bezpośrednio prowadzącą do rozwoju wybranych specjalizacji. W obszarze tym zaplanowano dwie grupy działań: Działania przeznaczone tylko dla dziedziny specjalizacji – ich zadaniem jest wspieranie realizacji projektów, które służą bezpośrednio rozwojowi danej specjalizacji. Działania, w których preferowany jest wybór specjalizacji – ich zadaniem jest wspieranie bezpośrednie rozwoju specjalizacji, jednak z uwagi specyfikę działań dopuszcza się również realizację projektów nie związanych z wybranymi specjalizacjami. Działania mające na celu pośredni rozwój specjalizacji – obejmują one realizację zadań prowadzących do rozbudowy i wzmocnienia całego systemu innowacyjnego województwa, w szczególności w takich obszarach jak: edukacja, rozwój współpracy uczelni i jednostek naukowych z przemysłem, rozwój przedsiębiorczości innowacyjnej, rozbudowa możliwości uzyskania zwrotnego wsparcia finansowego, rozwój innowacyjnej administracji publicznej oraz wdrożenie sieci Internet nowej generacji. Działania te pośrednio przyczynią się również do rozwoju wybranych specjalizacji.
Inteligentne specjalizacje obejmują obszary gospodarki odznaczające się istotnym potencjałem innowacyjnym i rozwojowym, stanowiące jednocześnie pewien mikrosystem gospodarczy bazujący na silnych stronach regionu. Przedsiębiorstwa działające w obszarze specjalizacji powinny być silnie związane z regionem, regionalnym sektorem B+R i edukacyjnym oraz współpracować ze sobą w celu wykorzystania efektu synergii, zapewnienia zrównoważonego rozwoju firm dużych i MŚP oraz angażować różne wzajemnie uzupełniające się branże. Obszary specjalizacji stanowiące mini system gospodarczy muszą cechować się wysokim potencjałem rozwojowym zarówno pod kątem innowacyjności, jak również technologicznym, ekonomicznym i kreatywnym, tak aby zapewnić jak najwyższy zwrot z interwencji ukierunkowanej na ich rozwój. Muszą one jednocześnie pozytywnie wpływać na rozwój innych branż oraz na zrównoważony rozwój społeczno- gospodarczy całego województwa. Wybrane w procesie aktualizacji Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2014-20 specjalizacje w dużym stopniu spełniają powyższe wymagania. Interwencja ukierunkowana na ich rozwój jest realizowana poprzez cele i działania RSI. Katalog opracowanych specjalizacji nie jest zamknięty. Zgodnie z ideą inteligentnych specjalizacji muszą one stale się rozwijać, dlatego też nie można wykluczyć, że w przyszłości wraz z rozwojem innych obszarów gospodarczych regionu będzie wskazane dodanie nowych specjalizacji wymagających dodatkowego wsparcia oraz spełniających stawiane kryteria. Należy jednak pamiętać, że głównym celem wyznaczania specjalizacji jest umożliwienie koncentracji interwencji, natomiast rozszerzanie katalogu specjalizacji nieuchronnie prowadzi do rozproszenia środków.
Bibliografia http://www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Polityki+przedsiebiorczosci+i+innowacyjnosci/Krajowe+ inteligentne+specjalizacje http://www.een.org.pl/index.php/Badania_i_rozw%C3%B3j/articles/strategia-inteligentnej-specjalizacji.html cube3d.pl/projekty/w/wp-content/.../05/RSI-WK-P-2014-20201.pdf