Opracowanie : Joanna Zamojska Nowe prawo oświatowe – nowe wyzwania – jak pomagać dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych Opracowanie : Joanna Zamojska
Nowe regulacje prawne zawarte są Rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych
REFORMA Specjalne potrzeby edukacyjne dzieci i młodzieży wynikają ze zindywidualizowanego sposobu nabywania wiedzy i umiejętności w procesie uczenia się, określonego specyfiką ich funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego. Odnoszą się do dzieci i młodzieży ze specjalnymi trudnościami w uczeniu się (z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, które wymagają zastosowania specjalnej organizacji procesu edukacyjnego).
UCZNIOWIE Niepełnosprawni: niesłyszący, słabo słyszący, niewidomi, słabo widzący, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z upośledzeniem umysłowym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, z niepełnosprawnościami sprzężonymi, niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem społecznym. dzieci szczególnie uzdolnione dzieci ze specyficznymi problemami w uczeniu w normie intelektualnej, mające trudności w przyswajaniu treści dydaktycznych,. dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, z chorobami przewlekłymi, dzieci z możliwościami intelektualnymi ,poniżej przeciętnej. w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej, z trudnościami wynikającymi z zaniedbań środowiskowych, z trudnościami adaptacyjnymi, związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego
Są wśród nas….
Wśród uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mogą znaleźć się dzieci: posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, posiadające inne orzeczenie i opinie: – orzeczenie o potrzebie indywidualnego, obowiązkowego, rocznego przygotowania przedszkolnego, – orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania – opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej bez orzeczenia i opinii – rozpoznanie zostaje dokonane na poziomie placówki.
diagnoza DIAGNOZA Rozpoznania przyczyn trudności dziecka dokonuje grupa osób bezpośrednio z nim pracujących (zwana dalej zespołem) na podstawie otrzymanych dokumentów (opinii, orzeczeń) bądź na podstawie własnych obserwacji. Rozpoznanie, tak jak każda diagnoza, ma charakter ciągły i powinno dokonywać się zespołowo, mając na względzie ustawiczne kontrolowanie przebiegu i efektów podejmowanych działań.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje się i udziela na następujących zasadach od 01.09.2011 r. Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych: Gimnazja Szkoły specjalne wszystkich typów oraz oddziały specjalne Placówki od 01.09.2012 r. Szkoły podstawowe Szkoły ponadgimnazjalne
KTO UDZIELA pomocy psychologiczno-pedagogicznej? Pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielają, prowadzący zajęcia z uczniem: nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych, oraz specjaliści, w szczególności: psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi, we współpracy z: rodzicami uczniów; poradniami psych-ped, w tym poradniami specjalistycznymi; placówkami doskonalenia nauczycieli; innymi przedszkolami, szkołami i placówkami; organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
Z CZYJEJ INICJATYWY UDZIELANA JEST POMOC? ucznia; rodziców ucznia; nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty, prowadzącego zajęcia z uczniem; poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej; asystenta edukacji romskiej; pomocy nauczyciela.
PROCEDURY Pomoc psychologiczno – pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki. Dyrektor wyznacza osobę lub osoby koordynujące pracę zespołu. Spotkania zespołu zwołuje, w miarę potrzeb, osoba koordynująca pracę Zespołu, nie rzadziej jednak niż dwa razy w roku szkolnym.
W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana uczniom w formie: klas terapeutycznych (z wyjątkiem szkół specjalnych); zajęć rozwijających uzdolnienia; zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych (terapia pedagogiczna) logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej; porad i konsultacji.
Rodzicom uczniów i nauczycielom w formie: porad i konsultacji; warsztatów i szkoleń.
Rozpoznanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych uczniów oraz zaplanowanie sposobów ich zaspokojenia to w szczególności: W przedszkolu – obserwacja pedagogiczna zakończona analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna), W klasach I-III szkoły podstawowej – obserwacje i testy pedagogiczne, a także inne metody mające na celu rozpoznanie u uczniów ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się; W gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej – doradztwo edukacyjno-zawodowe.
KTO PLANUJE I KOORDYNUJE udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej? Planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi w przedszkolu, szkole i placówce jest zadaniem ZESPOŁU NAUCZYCIELI, wychowawców grup wychowawczych oraz specjalistów, prowadzących zajęcia z danym uczniem, tworzących ZESPÓŁ.
ZADANIA ZESPOŁU ustala zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne możliwości psychofizyczne. określa zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, z uwzględnieniem zaleceń zawartych odpowiednio w orzeczeniu lub opinii oraz indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia i indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia; W przypadku ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego: zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej stanowią część indywidualnego programu edukacyjno – terapeutycznego opracowywanego w ramach prac zespołu; (IPET)
ZADANIA ZESPOŁU 3) planuje działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób ich realizacji – w przypadku ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej. 4) podejmuje działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych; stosownie do zalecanych form i sposobów pomocy psychologiczno -pedagogicznej, okresów jej udzielania, zespół: określa działania wspierające wobec rodziców ucznia; określa zakres współdziałania z : poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży;
ZADANIA ZESPOŁU 5) zakłada i prowadzi Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia.(KIP) 6) opracowuje plan działań wspierających (PDW) 7) dokonuje oceny efektywności pomocy psychologiczno- pedagogicznej udzielanej uczniowi, w tym efektywności prowadzonych zajęć; dokonując oceny określa wnioski i zalecenia dotyczące dalszej pracy z uczniem, w tym zalecane formy, sposoby i okresy udzielania uczniowi dalszej pomocy psychologiczno-pedagogicznej; ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego stanowi część wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.
posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, DLA KOGO ZAKŁADA SIĘ Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia I OPRACOWUJE SIĘ Plan Działań Wspierających? Dla ucznia : posiadającego opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, dla ucznia, u którego ze względu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne, nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista, prowadzący zajęcia z uczniem, stwierdził potrzebę objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną.
DLA UCZNIA niepełnosprawnego, niedostosowanego społecznie, zagrożonego niedostosowaniem społecznym, ZESPÓŁ opracowuje indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny (IPET), dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia oraz w miarę potrzeby modyfikuje IPET.
TERMINY DO 31 MARCA 2011R. POWOŁANIE WSZYSTKICH ZESPOŁÓW PRZEDŁOŻENIE DOKUMENTACJI DYREKTOROWI SZKOŁY DYREKTOR WNIOSKUJE W ARKUSZU ORGANIZACYJNYM NA ROK 2012/2013 ZALECANE FORMY POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ DLA UCZNIÓW ZALECENIA PORADNI W OPINIACH SĄ OBLIGATORYJNE
UWAGI DO REALIZACJI Zaproszenie dla rodzica do uczestnictwa w posiedzeniu zespołu (1 dziecko – ok.15 minut) Plan działań wspierających może być dla grupy uczniów np. z dysleksją, dysgrafią itp. Oceny efektywności dokonuje nauczyciel Nauczyciele wszystkich przedmiotów przychodzą na zespół w części zaplanowanymi formami dla konkretnego ucznia i zostają one przedstawione rodzicom np. udział w zajęciach „ Pogotowie matematyczne” , czy „ Mistrz pióra”
„Dziecko chce być dobre „Dziecko chce być dobre. Jeśli nie umie - naucz… Jeśli nie wie - wytłumacz… Jeśli nie może – pomóż…” Janusz Korczak