Projekt ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Zarząd Związku Miast Polskich Sokołów Podlaski, 22 lipca 2016r.
Przebieg procesu legislacyjnego 8 czerwca 2016r. - Projekt wpłynął do Sejmu (druk nr 660); 23 czerwca 2016r. – Projekt skierowano do I czytania w komisjach do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi; 5 lipca 2016r. - I czytanie w komisjach; 5 lipca 2016r. - Sprawozdanie komisji (druk nr 690) Wniosek komisji: odrzucić projekt ustawy;
Aktualny stan prawnyPropozycje zmian Suma hipoteki na nieruchomości rolnej nie może przewyższać wartości rynkowej tej nieruchomości. Brak możliwości realizacji inwestycji na nieruchomościach rolnych nie objętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Trudno jest znaleźć kredytodawcę. Podniesienie progu wartości hipoteki do poziomu 150 proc. przyszłej wartości nieruchomości rolnej (kredyt inwestycyjny) lub 150 proc. wartości rynkowej (inne cele). Wyższe środki z kredytu, mniejszy wkład własny, zwolnienie z przedstawiania dodatkowych zabezpieczeń. Przepisy nie rozstrzygają kwestii jakie prawo jest właściwe dla różnego rodzaju umów przedwstępnych lub warunkowych (niejednokrotnie wiązały się z zapłatą części ceny, zaliczek, zadatków). Skutki społeczne i gospodarcze (upadłość, likwidacja, utrata majątku). Roszczenia odszkodowawcze – Skarb Państwa. W stosunku do czynności prawnych przenoszących własność nieruchomości rolnych, a będących następstwem czynności podjętych przed dniem 1 maja 2016r., stosuje się przepisy obowiązujące przed tym terminem. Realizowanie zobowiązań sprzed 1 maja 2016r oraz finalizacja wielu rozpoczętych inwestycji.
Aktualny stan prawnyPropozycje zmian Nieruchomościami rolnymi nie są nieruchomości położone na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne. Ograniczenie zbywania nieruchomości rolnych w granicach specjalnych stref ekonomicznych lub w granicach miejskich stref aktywności gospodarczej, koliduje z ich przeznaczeniem i ogranicza rozwój społeczno – gospodarczy jst. Swobodna sprzedaż nieruchomości rolnych, których przeznaczenie na cele inne niż rolne gwarantują zapisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub ostatecznego pozwolenia na budowę. Jeśli bank posiada choćby jedną nieruchomość rolną to w przypadku zbywania jego akcji lub udziałów prawo ich pierwokupu przysługuje Agencji Nieruchomości Rolnych. Rezygnacja z przywileju pierwokupu przez Agencję Nieruchomości Rolnych, co stanowi ingerencję w swobodę działalności gospodarczej oraz swobodę zawierania umów.
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece 30 czerwca 2016r. - projekt wpłynął do Sejmu (druk nr 673) 1 lipca 2016r. – projekt skierowano do I czytania w komisjach 5 lipca 2016r. - I czytanie w komisjach 5 lipca 2016r. - Sprawozdanie komisji druk nr lipca 2016r. - II czytanie na posiedzeniu Sejmu (decyzja: skierowano ponownie do komisji w celu przedstawienia sprawozdania) 6 lipca 2016r. - sprawozdanie komisji druk nr 688-A (wniosek komisji: przyjąć część poprawek) 6 lipca 2016r. - III czytanie na posiedzeniu Sejmu (głosowanie: całość projektu ustawy: 443 za, 3 przeciw, 2 wstrzymało się) Ustawa uchwalona, skierowana do Senatu
Znowelizowane przepisy Powrót do stanu prawnego sprzed 30 kwietnia 2016 r., w którym suma hipoteki na nieruchomości rolnej kształtowana była przez strony umowy, przy jej ustalaniu. Wyłączenie spod stosowania ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego nieruchomości rolnych będących drogami wewnętrznymi i stanowiącymi współwłasność, a także do nabycia udziałów lub ich części we współwłasności takich nieruchomości oraz zakupu nieruchomości rolnych na cele związane z ochroną przyrody dokonywanego przez parki narodowe. Do postępowań dotyczących nabycia nieruchomości rolnych oraz wpisu do księgi wieczystej wszczętych od dnia 30 kwietnia 2016 r., na podstawie ustaw w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego i ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, niezakończonych do dnia wejścia w życie znowelizowanej ustawy, stosuje się przepisy tych ustaw, w brzmieniu nadanym nowelizacją ustawy. Do czynności prawnych związanych z realizacją uprawnienia Agencji Nieruchomości Rolnych do nabycia udziałów i akcji w spółce prawa handlowego, która jest właścicielem nieruchomości rolnej, w stosunku do umów zawartych przed dniem wejścia w życie nowelizowanej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w brzmieniu nadanym nowelizacją ustawy.
Dodatkowe informacje Marek Wójcik